GSEB Solutions Class 6 Maths Chapter 14 પ્રાયોગિક ભૂમિતિ Ex 14.3

Gujarat Board GSEB Solutions Class 6 Maths Chapter 14 પ્રાયોગિક ભૂમિતિ Ex 14.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

Gujarat Board Textbook Solutions Class 6 Maths Chapter 14 પ્રાયોગિક ભૂમિતિ Ex 14.3

પ્રશ્ન 1.
કોઈ પણ $\overline{P Q}$ દોરો. $\overline{P Q}$ને માપ્યા સિવાય, $\overline{P Q}$ની નકલની રચના કરો.
ઉત્તરઃ

1. જેની લંબાઈ જાણતા નથી તેવો $\overline{P Q}$ દોરો.
2. એક રેખા l દોરો. રેખા l પર બિંદુ A લો.
3. પરિકરની અણી P બિંદુ ઉપર મૂકી $\overline{P Q}$ જેટલું માપ લો.
4. પરિકરની અણી A બિંદુ ઉપર મૂકી PQ જેટલા માપનો રેખા l ઉપર ચાપ દોરો. રેખા l ને ચાપ જ્યાં છેદે તે બિંદુને B કહો.
   આમ, રેખા l પર AB એ PQની લંબાઈ જેટલો રેખાખંડ છે.

પ્રશ્ન 2.
કોઈ રેખાખંડ $\overline{A B}$ આપેલો છે, જેની લંબાઈ તમે જાણતા નથી. જેની લંબાઈ $\overline{A B}$ની લંબાઈ કરતાં બમણી હોય તેવો રેખાખંડ $\overline{P Q}$ રચો.
ઉત્તરઃ

1. જેની લંબાઈ જાણતા નથી તેવો $\overline{A B}$ આપેલો છે.
2. એક રેખા l દોરો. તેના ઉપર એક બિંદુ P લો.
3. પરિકરની અણી A ઉપર અને પેન્સિલની અણી B ઉપર મૂકો. આ માપ એ $\overline{A B}$ની લંબાઈ જેટલું છે.
4. પરિકરની અણી બિંદુ P ઉપર મૂકી રેખા l ઉપર ચાપ દોરો. ચાપ રેખા lને જ્યાં છેદે તે બિંદુને C કહો.
5. વળી, પરિકરનું માપ તેટલું જ રાખી પરિકરની અણી બિંદુ C ઉપર મૂકી રેખા l ઉપર બીજો ચાપ જમણી બાજુ દોરો. આ ચાપ રેખા l ને જ્યાં છેદે તે બિંદુને Q કહો.
   આમ, $\overline{P Q}$ એ એવો રેખાખંડ છે જેની લંબાઈ $\overline{A B}$ની લંબાઈ કરતાં બે ગણી છે.
   અર્થત PQ = 2AB