GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 10 હેલોઆલ્કેન અને હેલોએરિન સંયોજનો in Gujarati

Solving these GSEB Std 12 Chemistry MCQ Gujarati Medium Chapter 10 હેલોઆલ્કેન અને હેલોએરિન સંયોજનો will make you revise all the fundamental concepts which are essential to attempt the exam.

GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 10 હેલોઆલ્કેન અને હેલોએરિન સંયોજનો in Gujarati

પ્રશ્ન 1.
એલિફેટિક હાઇડ્રોકાર્બનમાં હેલોજન પરમાણુ દ્વારા હાઇડ્રોજન પરમાણુનું વિસ્થાપન થવાથી શું બને છે ?
(A) એરાઇલ હેલાઇડ
(B) આલ્કાઇલ હેલાઇડ
(C) હેલોએરિન
(D) આલ્કેનોલ
જવાબ
(B) આલ્કાઇલ હેલાઇડ

પ્રશ્ન 2.
હેલોઆલ્બેનમાં કાર્બન અને હેલોજનની વચ્ચે હોય છે.
(A) આયનીય
(B) સહસંયોજક
(C) હાઇડ્રોજન
(D) ધ્રુવીય
જવાબ
(D) ધ્રુવીય

પ્રશ્ન 3.
બંધ નીચેનામાંથી સાચાં (T) અને ખોટાં (F) વિધાનો શોધો.
(i) વિનાઇલિક હેલાઇડમાં હેલોજન ધરાવતો કાર્બન sp² સંસ્કૃત હોય છે.
(ii) એલાઇલિક હેલાઇડમાં હેલોજનો ધરાવતો કાર્બન ક પણ તેની પડોશનો કાર્બન sp² હોય છે.
(iii) એરાઇલ હેલાઇડમાં હેલોજન પરમાણુ sp કાર્બનની સાથે જોડાયેલ હોય છે.
(iv) આલ્કાઇલ હૅલાઇડમાં હેલોજન પરમાણુ sp³ અથવા sp² કાર્બનની સાથે જોડાયેલો હોય છે.
જવાબ
(i) T
(ii) T
(iii) F
(iv) F

પ્રશ્ન 4.
નીચેનામાંથી કર્યું વિધાન સાચું નથી ?
(A) sp³ કાર્બનની સાથે હેલોજન જોડાયેલ હોય તો તે 1°- અથવા 2°- અથવા ૩°- લોઆલ્કેન હોય છે.
(B) sp³ કાર્બનની સાથે હેલોજન અને sp³ કાર્બન સાથે sp² કાર્બન હોય તો તે એલાઇલિક લાઇડ હોય છે.
(C) એલાઇલિક, આલ્કાઇલિક અને બેન્જાઇલિક sp² C –X બંધ હોય છે. લાઇડમાં
(D) વિનાઇલિક અને એરાઇડ હેલાઇડમાં sp² C−X બંધ હોય છે.
(E) CH₂X – CH₂X વિનાઇલ ખેલાઇડ છે.
જવાબ
(E) CH₂X – CH₂X વિનાઇલ ખેલાઇડ છે.

પ્રશ્ન 5.
નીચેનામાંથી ક્યો વિનાઇલ હેલાઇડ છે ?
(A) CH₂ = CHCl
(B) CH ≡ C-Cl
(C) CH₂Cl – CH₂Cl
(D) CH₂Cl₂
જવાબ
(A) CH₂ = CHCl

પ્રશ્ન 6.
નીચેના સંયોજનોમાંથી ક્યું વિસીનલ ડાયહેલાઇડ છે ?
(A) 1, 1-ડાયક્લોરોમિથેન
(B) 1, 2-ડાયક્લોરોઇથેન
(C) ડાયક્લોરોમિથેન
(D) ઇથિલિડિન ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) 1, 2-ડાયક્લોરોઇથેન

પ્રશ્ન 7.
નીચેનામાંથી ક્યું પૉલિહેલોજન નથી ?
(A) ક્લોરોફોર્મ
(B) ડાયક્લોરોમિથેન
(C) કાર્બનટેટ્રાક્લોરાઇડ
(D) ક્લોરોમિથેન
જવાબ
(D) ક્લોરોમિથેન

પ્રશ્ન 8.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન પોલિહેલોજન નથી ?
(A) DDT
(B) ફિઓન
(C) આયોડોફોર્મ
(D) આયોડોનિ
જવાબ
(D) આયોડીબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 9.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન ૩°- હેલાઇડ છે ?
(A) 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
(B) 1-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન
(C) 2-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન
(D) 1-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
જવાબ
(A) 2-શ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન

પ્રશ્ન 10.
નીચેનામાંથી કાં સંયોજન sp³ -C−X નથી ધરાવતાં ?
(A) એલાઇલિક શૈલાઇડ
(B) આલ્કાઇલ કેલાઇડ
(C) બેન્નાઇલિક કેલાઇડ
(D) વિનાઇલિક લાઇડ
જવાબ
(D) વિનાઇલિક લાઇડ
તેઓ sp² -C−X બંધ હોય છે દા.ત., CH₂ = CHX

પ્રશ્ન 11.
નીચેનામાંથી કયું વિનાઇલિક હેલાઇડ છે ?

પ્રશ્ન 12.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન એલાઇલિક હૅલાઇડ છે ?

પ્રશ્ન 13.
નીચેનામાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ?
(A) જેમ-ડાયહેલાઇડને આલ્કાઇલીડિન લાઇડ કહે છે.
(B) વિસ-ડાયકેલાઇડને આલ્કાઇલિન ઘેલાઇડ કહે છે.
(C) ક્લોરોબેન્ઝિન હેલોએરિન છે.
(D) જેમ-ડાયહેલાઇડમાં બે હેલોજન પરમાણુઓ એક જ કાર્બન પરમાણુની સાથે હોય છે.
જવાબ
(B) વિસ-ડાયોલાઈડેન આલ્કાઇલિન કેલાઇડ કહે છે.
સાચું : વિસીનલ ડાયહેલાઇડને આલ્કાઇલિન ડાયહેલાઇડ કહે છે.

પ્રશ્ન 14.
થાયરોક્સિનમાં કયું હેલોજન તત્ત્વ છે ?
(A) ક્લોરિન
(B) બ્રોમીન
(C) આયોડિન
(D) ફ્લોરિન
જવાબ
(C) આયોડિન

પ્રશ્ન 15.
નીચેનામાંથી ક્યો 2-હેલાઇડ છે ?
(A) CH₃CHClCH₂CH₃
(B) CH₃CH₂CH₂CH₂Cl
(C) (CH₃)₃ C-Cl
(D) (CH₃)₂CHCH₂Cl
જવાબ
(A) CH₃CHClCH₂CH₃

પ્રશ્ન 16.
નીચેના સંયોજનનું IUPAC નામ કયું છે ?

(A) 1-ક્લોરોસાયક્લોઇઝ-1-ઈન
(B) 2-ક્લોરીસાયક્લોરેક્સ-2-ઇન
(C) 3-ક્લોરીસાયક્લોહેક્ઝ-1-ઇન
(D) 4-ક્લોરોસાયક્લોહેક્ઝ-1-ઇન
જવાબ
(C) 3-ક્લોરોસાયક્લોહેઝ-1-ઇન

પ્રશ્ન 17.
CH₃CH = CHCH₂Cl નું IUPAC નામ …………………… છે.
(A) 4-ક્લોરો-બ્યુટ્-2-ઇન
(B) 1-ક્લોરો-બ્યુટ્-2-ઇન
(C) 2-ક્લોરો-ક્યુ-2-ઇન
(D) 4-ક્લોરો-બ્યુટ્-2-ઇન
જવાબ
(B) 1-ક્લોરો-બ્યુટ્-2-ઇન

પ્રશ્ન 18.
નીચેનામાંથી એલાઇલિક હેલાઇડ ક્યો છે ?
(A) CH₂=CH- CH₂Cl
(B) CH₂ = CHCH₂CH₂Cl₂
(C) CH₃CHClCH₃
(D) CH₃CH₂CH₂CH₂Cl
જવાબ
(A) CH₂=CH- CH₂Cl

પ્રશ્ન 19.
નીચેનામાંથી 1- હૈવાઇડ કર્યો છે ?
(A) CH₃CHClCH₂CH₃
(B) CH₃CH₂CHCl₂

પ્રશ્ન 20.
નીચેનામાંથી કયો તૃતીયક હૅલાઇડ છે ?

પ્રશ્ન 21.
જો હેલાઇડમાંનો હેલોજન પરમાણુ sp² કાર્બન સાથે બંધ બનાવતો હોય તો તે હેલાઇડ સંયોજનનો પ્રકાર ………. હોય છે.
(A) આલ્કાઇલ
(B) એાઇલ
(C) વિનાઇલિક
(D) એલાઇલિક
જવાબ
(B અને C)

પ્રશ્ન 22.
નીચેનામાંથી વિનાઇલિક હેલાઇડ કયા છે ?

(B) CH₃CH = CHX
(C) CH₂ = CHX
(D) આપેલ તમામ
જવાબ
(D) આપેલ તમામ

પ્રશ્ન 23.
જે હેલોજન સંયોજનમાં કાર્બન પરમાણુની સાથે એક જ પ્રકારના બે હેલોજન હાજર હોય તો તે ……………….. પ્રકારનો હેલાઇડ હોય છે.
(A) વિસિનલ ફૈલાઇડ
(B) જૈમીનલ ઘેલાઇડ
(D) એરાઇલ ડેલાઇડ
(C) વિનાઇલ હૈલાઇડ
જવાબ
(B) જેમીનલ સ્કેલાઇડ
દા.ત., CH₃CHX₂

પ્રશ્ન 24.
સામાન્ય નામકરણમાં જેમીલ ડાયહેલાઇડને નીચેનામાંથી શું કહેવાય છે ?
(A) આલ્કાઇલ ડાયકેલાઇડ
(B) આલ્કાઇન કેલાઇડ
(C) આલ્કાઇલીનિ હૅલાઇડ
(D) આલ્કાઇલીન ડાયકેલાઇડ
જવાબ
(C) આલ્કાઇલીડિન લાઇડ

પ્રશ્ન 25.
IUPAC નામકરણમાં વિસીનલ અને જૈમીનલ હૈલાઇડ …………………. છે.
(A) ડાયહેલોઆલ્બેન
(C) ડાયહેલોએરિન
(B) ડાયહેલોઆસ્ક્રીન
(D) ડાયોલાઈડ
જવાબ
(A) ડાયહેલોન

પ્રશ્ન 26.
નીચેનામાંથી જૈમીનલ ડાયહેલાઇડ ક્યું સંયોજન છે ?
(A) CH₃CHCl₂CH₃
(B) CH₃CH₂CHCl₂
(C) CH₂CICHCICH₃
(D) CH₂ClCH₂Cl
જવાબ
(A અને B)

પ્રશ્ન 27.
પ્રશ્ન 26માં વિસીનલ ડાયહેલાઇડ સંયોજન કયું છે ?
જવાબ
(C અને D)

પ્રશ્ન 28.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન એલાઇલિક છે ?
(A) CH₂ = CHCl
(B) CH₂ = CHCH₂Cl
(C) CH₂ = CHCH₂CH₂Cl^–

જવાબ
(B અને D)

તેઓમાં હેલોજન ધરાવતો કાર્બન sp³ છે અને પડોશનો કાર્બન sp²(C = C) છે.

પ્રશ્ન 29.
1-બ્રોમો-2,2-ડાયમિથાઇલપ્રોપેનનું સામાન્ય નામ નીચેનામાંથી કર્યું છે ?
(A) n-પેન્ટાઇલ બ્રોમાઇડ
(B) નિયો-પેન્ટાઇલ બ્રોમાઇડ
(C) તૃતીયક બ્યુટાઇલ મિથાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) આઇસોપેન્ટાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) નિયો-પેન્ટાઇલ બ્રોમાઇડ

પ્રશ્ન 30.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન તૃતીયક હેલાઇડ છે ?
(A) 2-બ્રોમો-3-મિયાઇલબ્યુટેન
(B) 1-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
(C) 2-બ્રોમો-1-મિથાઇલબ્યુટેન
(D) 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
જવાબ
(D) 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન

પ્રશ્ન 31.
C₅H₁₁Br ના નીરોના સમઘટકોમાંથી કયો 2°- નથી ?
(A) 2-બોમોપેન્ટન
(B) 3 પ્રોમોપેન્ટેન
(C) 2-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન
(D) 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
જવાબ
(D) 2-બોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન

A CH₃CH₂CH₂CHBrCH₃ 2-બ્રોમોપેન્ટેન (2°)
B CH₃CH₂CHBrCH₂CH₃ 3-બ્રોમોપેન્ટેન (2°)
C (CH₃)₂ CHCHBrCH₃ 2-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન (2°)
D (CH₃)₂CBrCH₂CH₃ 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન (3°)

પ્રશ્ન 32.
C₅H₁₁Br ના નીચેના સમઘટકોમાંથી ક્યો 1° નથી ?
(A) 1-બ્રોમો-2,2-ડાયમિથાઇલપ્રોપેન
(B) 1-પ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
(C) 1-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન
(D) 2-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન
જવાબ
(D) 2-મોનો-૩-મિથાઇલબ્યુટેન
(A) 1-બ્રોમો-2,2-ડાયમિથાઇલ પ્રોપેન (CH₃)₃C CH₂Br(1°)
(B) 1-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન CH₃CH₂CH(CH₃)CH₂Br(1°)
(C) 1-બ્રોમો-3-મિથાઇલબ્યુટેન (CH₃)₂CHCH₂CH₂Br(1°)
(D) 2-મો-3-મિથાઇલબ્યુટેન (CH₃)₂CHCHBrCH₃(2°)

પ્રશ્ન 33.
હેલાઇડ સંયોજનમાં C – X બંધ ……………………. છે.
(A) આયનીય
(B) ધ્રુવીય સહસંયોજક
(C) સહસંયોજક
(D) ઉપરના બધાં જ
જવાબ
(B) ધ્રુવીય સહસંયોજક

પ્રશ્ન 34.
કાર્બન હેલોજન બંધલંબાઈ C -F થી C – I તરફ જ્યાં ……… જાય છે.
(A) ધરતી
(B) વધતી
(C) અચળ
(D) એક પણ નહી
જવાબ
(B) વધની

પ્રશ્ન 35.
હેલોજન સંયોજનમાં કાર્બન પરમાણુની ઉપર કેવો વીજભાર હોય છે ?
(A) અંશતઃ ઋણ
(B) અંશતઃ ધન
(C) સંપૂર્ણ ધન
(D) સંપૂર્ણ ઋણ
જવાબ
(B) અંશતઃ ધન

પ્રશ્ન 36.
નીચેનામાંથી ક્યા બંધની ઍન્થાલ્પી મહત્તમ છે ?

પ્રશ્ન 37.
આલ્કોહૉલની સાથે હેલોઍસિડ સાથેની પ્રતિક્રિયાત્મક્તાનો ક્રમ કર્યો છે ?
(A) 1° > 2° > 3°
(B) 3° > 2° > 1°
(C) 3° > 1° > 2°
(D) 2° > 3° > 1°
જવાબ
(B) 3° > 2° > 1°

પ્રશ્ન 38.
પોલિહેલોજન સંયોજનોથી થતા રોગો કૉલમ-(1)માં અને કૉલમ-(II)માં તે રોગ કરનાર સંયોજન છે (I) સાથે (II)ને મેળવો.
કૉલમ-(I) (રોગ)
કૉલમ-(II) (સંયોજન)
(A) કોર્નિયાને બાળી નાખનાર (I) આયોડોફોર્મ
(B) કિડનીને નુકસાનકર્તા
(ii) ડાયક્લોરોમિથેન
(C) યકૃતનું કેન્સર
(iii) ટ્રાયક્લોરોમિથેન
(D) મૂર્છિત થવું (comal
(iv) ટેટ્રાક્લોરોમિથેન
(v) DDT
જવાબ
(A → ii), (B → iii), (C → iv), (D → iv)

પ્રશ્ન 39.
નીચેનામાંથી કર્યું વિધાન સાચું નથી ?
(A) આલ્કોહૉલ સંયોજનોને 95% ઑર્થોફૉસ્ફૉરિક ઍસિડમાં સોડિયમ અથવા પોટેશિયમ આયોડાઇડની સાથે ગરમ કરવાથી R – I સારા પ્રમાણમાં મેળવી શકાય છે.
(B) આલ્કોહૉલ સંયોજનમાંના ઘઇડ્રૉક્સિલ સમૂહનું વિસ્થાપન હેલોજન પરમાણુથી થાય છે, તેમાં થાયોનિલ ક્લોરાઇડને અગ્રિમતા અપાય છે.
(C) સામાન્ય રીતે લાલ ફોસ્ફરસની બ્રોમિન અને આયોડિનની સાથે પ્રક્રિયા થવાથી સ્વસ્થાને (અનુક્રમે) ફૉસ્ફરસ ટ્રાયબ્રોમાઇડ અને ફૉસ્ફરસ ટ્રાયઆયોડાઇડ બને છે.
(D) આલ્કોહૉલમાંથી આલ્કાઇલ ક્લોરાઇડ બનાવવા સામાન્ય રીતે મંદ HCl સાથે પ્રક્રિયા કરાય છે.
જવાબ
(D) આલ્કોહૉલમાંથી આલ્કાઇલ ક્લોરાઇડ બનાવવા સામાન્ય રીતે મંદ HCl સાથે પ્રક્રિયા કરાય છે.

પ્રશ્ન 40.
R-OH + NaBr + H₂SO₄ → X + NaHSO₄ + H₂O આમાં નીપજ X કઈ હશે ?
(A) બ્રોમોઆલ્કેન
(C) બેન્ઝિન
(B) બ્રોમોએરીન
(D) ઇથાઇલ બ્રોમાઇડ
જવાબ
(A) બ્રોમોઆલ્કેન

પ્રશ્ન 41.

નીચેનામાંથી શું હશે ?
(A) CH₃CH₂I
(B) CH₃CH₂Br
(C) CH₂BrCH₂Br
(D) POBr₃
જવાબ
(B) CH₃CH₂Br

પ્રશ્ન 42.
CH₃CH₂CH₂OH + X → CH₃CH₂CH₂Cl + ……………………… આ પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયા પ્રક્રિયાને અગ્રિમતા આપવામાં આવશે ?
(A) થાનિલ ક્લોરાઇડ
(B) શુષ્ક હાઇડ્રોજન ક્લોરાઇડ વાયુ
(C) ZnCl₂ ની હાજરીમાં HCl સાથે ગરમ કરવા
(D) PCl₅ સાથે પ્રક્રિયા
જવાબ
(A) થાર્યાનિલ ક્લોરાઇડ
થાયોનિલ ક્લોરાઇડ (SOCl₂) સાથે આલ્કોહૉલની પ્રક્રિયા કરવાથી વાયુમય SO₂ અને HCl ની સાથે આલ્કાઇલ કેલાઇડ બને છે.

પ્રશ્ન 43.
એનિલિન 273 થી 278 તાપમાને હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડમાં NaNO₂ સાથે પ્રક્રિયા કરે તો નીચેનામાંથી કઈ નીપજ બનશે ?
(A) બેન્ઝિન એઝોનિયમ ક્લોરાઇડ
(B) બેન્ઝિન યએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ
(C) બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) ફિનાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ

પ્રશ્ન 44.
તાજા બનાવેલા ડાયએઝોનિયમ ક્ષારના દ્રાવણને ક્યુપ્રસ ક્લોરાઇડ કે બ્રોમાઇડની સાથે મિશ્ર કરવાથી અનુક્રમે C₆H₅Cl કે C₆H₅Br બને છે આ પ્રક્રિયા કઈ છે ?
(A) ડાયએઝોટાઇઝેશન
(B) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા
(C) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા
(D) સ્વાર્ટસ પ્રક્રિયા
જવાબ
(C) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 45.
નીચેનામાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ?
(A) ઑર્થો અને પૅરા કેલોટોલ્યુઇન સમઘટકોને તેઓના ગલનબિંદુમાં મોટા તફાવતના કારણે અલગ કરી શકાય છે.
(B) ઑર્થો અને પૅરા હેલોટોલ્યુઇન સમઘટકોને તેઓના ઉક્લનબિંદુના મોટા તફાવતના કારણે અલગ કરી શકાય છે.
(C) ઑર્થો અને પૅરા હેલોટોલ્યુઇનને અલગ કરી શકાય છે.
(D) ટોલ્યુઇનની અંધારામાં Fe ની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરવાથી 0-ઘેલોટોલ્યુઇન અને p-હેલોટોલ્યુઇનનું મિશ્રન્ન બને છે.
જવાબ
(B) ઓધો અને ધરા કેલોટોલ્યુઇન સમઘટકોને તેઓના ઉત્કલનબિંદુના મોટા તફાવતના કારણે અલગ કરી શકાય છે.

પ્રશ્ન 46.
નીચેનામાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ?
(A) ટોલ્યુઇનની Fe ની હાજરીમાં I₂ સાથેની પ્રક્રિયા પ્રતિવર્તી હોય છે અને ઉત્પન્ન થતા HIના ઑક્સિડેશન માટે ઑક્સિડેશન બને છે. (HNO₃, HIO₄)ની હાજરી જરૂરી
(B) ટોલ્યુઇનમાંથી Fe ની હાજરીમાં F₂ સાથે પ્રક્રિયા કરીને ફ્લોરો સંયોજનો બનાવી શકાતાં નથી કારણ કે ફ્લોરિનની પ્રતિક્રિયાત્મકતા ઘણી ઊંચી છે.
(C) ટોલ્યુઈનની Fe ની હાજરીમાં I₂ ની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી 0-આયોડોટોલ્યુઇન અને p-આયોડોટોલ્યુ ઇનનું મિશ્રણ અને HI બને છે.
(D) આયોડોએરીન સંથીજનો સરળતાથી KI સાથે ટોલ્યુઇનની પ્રક્રિયાથી બનાવી શકાય છે.
જવાબ
(D) આયોડોએરીન સંયોજનો સરળતાથી KI સાથે ટોલ્યુઇનની પ્રક્રિયાથી બનાવી શકાય છે.

પ્રશ્ન 47.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા સાચી નથી ?

જવાબ
બધી જ પ્રક્રિયાઓ સાચી છે.

પ્રશ્ન 48.
નીચેના વિધાનોમાં એક વિધાન ખોટું છે, તો તે ખોટું વિધાન શોધો.
(A) RI > RBT > RCI > RF અનુસાર હેલોઆલ્બેનના ઉલ્ક્લનબિંદુનો ક્રમ હોય છે, જ્યાં આલ્કાઇલ સમૂહ સમાન છે.
(B) સમઘટકીય હેલોઆલ્બેનમાં શાખા વધે તેમ ઉત્કલનબિંદુ ઘટે છે. દા.ત., CH₃CH₂CH₂CH₂Br > CH₃CH₂CHBrCH₃ > (H₃C₃) C-Br
(C) ડાયહેલોબેન્ઝિનમાં પૅરાસમઘટકના ગલનબિંદુ તેના ઓર્થો અને મેટા સમઘટકના ગલનબિંદુના કરતાં ઓછું હોય છે.
(D) હાઇડ્રોકાર્બનના બ્રોમો, આયોડી અને પૉલિક્લોરો વ્યુત્પન્નો પાણીના કરતાં ભારે હોય છે અને તેમની ઘનતા પાણી કરતાં ઓછી હોય છે.
જવાબ
(D) હાઇડ્રોકાર્બનના બ્રોમો, આયોડી અને પૉલિક્લોરો વ્યુત્પન્નો પાણીના કરતાં ભારે હોય છે અને તેમની ઘનતા પાણી કરતાં ઓછી હોય છે.
ઓછી નહીં વધારે હોય છે.

પ્રશ્ન 49.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનનું ગલનબિંદુ મહત્તમ હશે ?

(A) (i)
(B) (ii)
(C) (iii)
(D) બધાનો ગલનબિંદુ સમાન હશે.
જવાબ
(B) (ii)
કારન્ન કે p-ડાયક્લોરોબેન્ઝિન સમિતિ ધરાવે છે. જેથી તેના સ્ફટિક લેટાઇસમાં વધારે સારી રીતે પ્રમાણમાં ઓછા અંતરે ગોઠવાઈ શકે છે.

પ્રશ્ન 50.
નીચે આપેલા સંયોજનોની ઘનતાનો સાચો ઊતરતો કર્યો છે ?
(i) CH₃CH₂CH₂I
(ii) CH₃CH₂CH₂Cl
(iii) CH₃CH₂CH₂Br
(A) (i) > (ii) > (iii)
(B) (iii) < (ii) < (i)
(C) (i) > (iii) > (ii)
(D) (ii) ≤ (iii) ≤ (i)
જવાબ
(C) (i) > (iii) > (ii)
કારણ કે હેલોજન I, Br, Cl ના ક્રમમાં પરમાણ્વીય દળ ઘટતાં ધનના પટે છે.

પ્રશ્ન 51.
નીરોના સંયોજનોને તેઓની ઘનતાના ચઢતા ક્રમમાં ગોઠવો.

(A) (i) < (ii) < (iii) < (iv)
(B) (i) < (iii) < (iv) < (ii)
(C) (iii) < (ii) < (i) < (iv)
(D) (ii) < (iii) < (iv) < (i)
જવાબ
(D) (ii) < (iii) < (iv) < (i)
કારણ કે હેલોજન પરમાલૂની દળ અને સંખ્યા વધે તેમ ઘનતા વર્ષ છે.

પ્રશ્ન 52.
નીચેનામાંથી કયામાં તેમના ઉત્કલનબિંદુનો ચઢતો ક્રમ સાચો નથી ?
(A) ક્લોરોમિથેન < બૌોમિથેન < ડાયોોમિથેન < બ્રોમોફોર્મ
(B) આઇસોપ્રોપાઇલ ક્લોરાઇડ < 2-ક્લોરોબ્યુટેન < 1-ક્લોરોબ્યુટેન
(C) CH₃Br < CH₃CH₂Br< CH₃CH₂CH₂ CH₂Br < CH₃CH₂CH₂CH₂l
(D) CH₃Cl < CHCl₃ < CCl₄ < CH₂Cl₂
જવાબ
(D) CH₃Cl < CHCl₃ < CCl₄ < CH₂Cl₂
સાચો ક્રમ : CH₃Cl < CH₂Cl₂ < CHCl₃ < CCl₄

પ્રશ્ન 53.
દ્વિઆણ્વીય કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી શું સાચું નથી ?
(A) S_N2 પ્રક્રિયાઓ એક જ તબક્કામાં થાય છે.
(B) S_N2 પ્રક્રિયામાં મધ્યવર્તી અસ્થાયી ઊંચા ઊર્જાની સંક્રાંતિ અવસ્થામાં કાર્બન sp² હોય છે.
(C) S_N2 પ્રક્રિયાની સંક્રાંતિ અવસ્થામાં sp² કાર્બનની સાથે પાંચ પરમાણ જોડાયેલા હોય છે.
(D) S_N2 પ્રક્રિયામાં મધ્યવર્તી કાર્બોકેટાયન બને છે.
જવાબ
(D) S_N2 પ્રક્રિયામાં મધ્યવર્તી કાર્બોકેટાયન બને છે.
S_N1 પ્રક્રિયામાં મધ્યવર્તી કાર્બોકેટાયન બને છે.

પ્રશ્ન 54.
KCN અને AgCN બંનેમાં CN છે તેમ છતાં બંને હેલોઆલ્બેનની સાથે સમાન નીપજ નથી આપતા. નીચેનામાંથી કર્યું સાચું નથી ?
(A) હેલોઆલ્બેન જલીય KCN સાથે મુખ્ય નીપજ આલ્કાઇલ સાયનાઇડ (નાઇટ્રાઇલ) આપે છે.
(B) હેલોઆલ્કેન AgCN ની સાથે મુખ્ય નીપજ તરીકે આઇસોસાયનાઇડ બનાવે છે.
(C) AgCN મુખ્યત્વે સહસંયોજક છે અને તેનો નાઇટ્રોજન પરમાણુ ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ આપવા સક્ષમ છે.
(D) NaCN મુખ્યત્વે આયનીય છે અને તેમાં નાઇટ્રોજન પરમાણુ ઇલેક્ટ્રોનયુગ્મ આપવા સક્ષમ છે.
જવાબ
(D) NaCN મુખ્યત્વે આયનીય છે અને તેમાં નાઇટ્રોજન પરમાણુ ઇલેક્ટ્રોનયુગ્મ આપવા સક્ષમ છે.
સાચું : NaCN મુખ્યત્વે આયનીય છે અને તેમાં કાર્બન પરમાણુ ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ આપવા સક્ષમ છે.

પ્રશ્ન 55.
(CH₃)₃C Br + ^–OH → (CH₃)₃C – OH + Br^– ઉપરની પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયું લાગુ પડતું નથી ?
(A) પ્રક્રિયાના પ્રથમ તબક્કામાં C–Br બંધ તૂટીને કાર્બોકેટાયન બને છે.
(B) આ પ્રથમ તબક્કામાં C – Br બંધ તોડવા ઊર્જાની જરૂર હોવાથી પ્રક્રિયાનો વેગ નિર્ણાયક તબક્કો છે.
(C) કાર્બોકેટાયનમાં કાર્બનનું sp² સંકરણ હોય છે અને આ sp² કાર્બનની સાથે પાંચ બંધ હોય છે.
(D) આ પ્રક્રિયાની નીપજ 50% ધારન્ન અને 50% વ્યુત્ક્રમણનું મિશ્રણ હોય છે.
જવાબ
(C) કાર્બોકેટાયનમાં કાર્બનનું sp² સંકરણ હોય છે અને આ sp² કાર્બનની સાથે પાંચ બંધ હોય છે.
સાચું : કાર્બોકટાયનમાં કાર્બનનું sp² સંકરણ હોય છે અને આ sp² કાર્બનની સાથે ત્રણ બંધ હોય છે.

પ્રશ્ન 56.
કેન્દ્રાનુરાગી (S_N2 અને S_N1) પ્રક્રિયા સાથે વિલોપન પ્રક્રિયા હરીફાઈથી થાય છે. નીચેનામાં કર્યું સંપૂર્ણ સાચું નથી ?
(A) S_N2 પ્રક્રિયાનો પ્રતિક્રિયાત્મક્તાનો ક્રમ: પ્રાથમિક લાઇડ > દ્વિતીયક કેલાઇડ > તૃતીયક હેલાઇડ
(B) S_N1 પ્રક્રિયાનો પ્રતિક્રિયાત્મકતાનો ક્રમ: પ્રાથમિક કેલાઇડ < દ્વિતીયક હેલાઇડ < તૃતીયક હેલાઇડ
(C) પ્રાથમિક ખેલાઇડ S_N2 પ્રક્રિયાને અગ્રિમતા આપે છે અને તૃતીયક કેલાઇડ વિલોપન પ્રક્રિયાને અગ્રિમતા આપે છે.
(D) CH₃CH₂Br અને આલ્કોહૉલીય KOH વચ્ચે β-વિલોપન પ્રક્રિયા થઈને ઇધીન બને છે પણ જલીય KOH ની સાથે S_N2 પ્રક્રિયા થઈને ઈથેનોલ બને છે.
જવાબ (C)
સાચું : હકીકતમાં કેન્દ્રાનુરાગી બેઇઝની પ્રબળતા, દ્રાવક, પ્રક્રિયા પરિસ્થિતિ જેવાં પરિબળો S_N2, S_N1 અને વિલોપન પ્રક્રિયા થવાનો માર્ગ નિશ્ચિત કરે છે.

પ્રશ્ન 57.
નીચેનામાં કિરાલ (અસમમિત) અણુ કયા છે ?
(i) પ્રોપેન-2-ઑલ
(ii) બ્યુટેન-2-ઓલ
(iii) 2-ક્લોરોપેન્ટેન
(iv) 3-ક્લોરોપેન્ટેન
(A) (i) અને (ii)
(B) (ii) અને (iv)
(C) (iii) અને (iv)
(D) (ii) અને (iii)
જવાબ
(D) (ii) અને (iii)

જેમાં કાર્બન સાથે ચાર ભિન્ન સમૂહો જોડાયેલા હોય તે કિરાલ કાર્બન અને અણુ કિરાલ અથવા અસમિત હોય છે.

પ્રશ્ન 58.
નીચેનામાંથી કયા પ્રકાશક્રિયાશીલતા દર્શાવશે ?
(i) 2,3-ડાયહાઇડ્રૉક્સિપ્રોપેનાલ
(ii) બ્રોમોક્લોરોઆયોડોમિયેન
(iii) 2-બ્રોમોપ્રોપેનોઇઍસિડ
(iv) 3-બ્રોમોપ્રોપેનોઇઍસિડ
(A) (i) અને (iv)
(B) (ii) અને (iv)
(C) (ii), (iii) અને (iv)
(D) (i), (ii) અને (iii)
જવાબ
(D) (i), (ii) અને (iii)
જેમાં કિાલ કાર્બન હોય તે કરાલિટી દર્શાવે છે, તે ધ્રુવીભૂત પ્રકાશનાં તલનું ભ્રમણ કરી પ્રકાશક્રિયાશીલતા દર્શાવે છે.
(i) 2,3-ડાયહાઇડ્રૉક્સિ પ્રોપેનાલ: તે કિરાલ (*) કેન્દ્ર ધરાવે છે.

(ii) બ્રોમોક્લોરોઆયોડોમિથુન : તેમાં કિરાલ કાર્બન (*) છે.

(iii) 2-બ્રોમોપ્રોપેનોઇક ઍસિડ : તેમાં કરાલ કાર્બન (*) છે.

(iv) 3-બ્રોમોપ્રોપેનોઇક ઍસિડ : કિરાલ કાર્બન નથી.
BrCH₂ – CH₂ – COOH આથી (i), (ii) અને (iii) કિરાલિટી ધરાવતા હોવાથી પ્રકાશાક્રિયાશીલતા હશે.

પ્રશ્ન 59.
કિરાલિટી ધરાવતા પ્રતિબિંબિઓના માટે નીચેનામાંથી કર્યું યોગ્ય (સાણું) નથી ?
(A) પ્રતિબિંબિઓને પરસ્પર અધ્યારોપિત કરી શકાતા નથી.
(B) પ્રતિબિંબિઓ ધ્રુવીભૂત પ્રકાશનાં ભ્રમણ એક સમાન પણ વિરુદ્ધ દિશામાં કરે છે.
(C) પ્રતિબિંબિઓની દ્રાવ્યતા, ગલનબિંદુ, વક્રીભવનાંક, ઉત્કલનબિંદુ વગેરે સમાન હોતાં નથી.
(D) પ્રતિબિંબિઓનું 1 : 1 મિશ્રણ રેસિમિક મિશ્રણ કહેવાય છે, અને તે પ્રકાશક્રિયાશીલતા દર્શાવતું નથી.
જવાબ
(C) પ્રતિબિંબિઓનાં બધાં જ ગુો સમાન હોય છે, ફક્ત પ્રકાશક્રિયાશીલતા ભિન્ન દિશામાં હોય છે.

પ્રશ્ન 60.
બ્રોમોબ્યુટેન C₄H₉Br ના ચાર સમઘટકો નીચે પ્રમાણે છે :
(i) CH₃CH₂CH₂CH₂Br
(ii) CH₃CHBrCH₂CH₃

આ ચારેયની S_N2 અને S_N1 પ્રક્રિયાઓ પ્રત્યેની પ્રતિક્રિયાત્મકતાનો ઉતરતો ક્રમ અનુક્રમે
(A) (i) > (ii) > (iii) > (iv)
(B) (iv) > (iii) > (ii) > (i)
(C) (i) > (iii) > (ii) > (iv)
(D) (iv) > (ii) > (iii) > (i)
જવાબ
(C, D)
S_N2 માટે (C) (i) > (iii) > (ii) > (iv)
S_N1 માટે (D) (iv) > (ii) > (iii) > (i)

પ્રશ્ન 61.
નીચેના ચાર બ્રોમોસંયોજનો છે.
(i) C₆H₅CH₂Br
(ii) C₆H₅CH(C₆H₅)Br
(ii) C₆H₅CH(CH₃)Br
(iv) C₆H₅C(CH₃)(C₆H₅)Br
આ સંયોજનોની S_N1 અને S_N2 પ્રતિક્રિયાત્મકતાનો અનુક્રમે સાચો ચઢતો ક્રમ નીરોનામાંથી કર્યો છે ?
(A) (iv) < (ii) < (iii) < (i)
(B). (i) < (iii) < (ii) < (iv)
(C) (i) < (ii) < (iii) < (iv)
(D) (ii) < (iii) < (iv) < (1)
જવાબ
(B, A)
S_N1 માટે (B) (i) < (iii) < (ii) < (iv)
S_N2 માટે (A) (iv) < (ii) < (iii) < (i)

પ્રશ્ન 62.
આલ્કાઇલ હેલાઈડ C₂H₅-CHXCH₃ ની કેન્દ્રાનુરાગી Y સાથેની પ્રક્રિયાની નીપજોની અવકાશીય ગોઠવણી નીચે પ્રમાણે છે.

આ પ્રક્રિયાની નીપજો માટે નીચેનામાં સાચું (T) અને ખોટું (F) શું છે ?
(A) જો માત્ર સંયોજન (P) બને તો તેમાં વિન્યાસનું ધારણ થયેલું છે.
(D) આ પ્રક્રિયાથી બનતી બધી જ નીપજે પ્રકાશ અક્રિયાશીલ હોય છે.
(B) જો માત્ર સંયોજન (Q) બને તો તેમાં વિશ્વાસનું વ્યુત્ક્રમણ જવાબ (A) T થયેલું હોય છે.
(C) જો P અને Q 1 : 1 પ્રમાણમાં બને તો રેસિમિકરણ થયેલું હોય છે.
(D) આ પ્રક્રિયાથી બનતી બધી જ નીપજો પ્રકાશ અક્રિયાશીલ હોય છે.
(A) T
(B) T
(C) T
(D) F
નીપજ P અને Q પ્રકાશક્રિયાશીલ હોય છે પણ નીપજ (P + Q) પ્રકાશ અક્રિયાશીલ હોય છે. આમ, (D) વિધાન ખોટું છે. તે રેસિમિક મિશ્રણ હોવાથી પ્રકાશક્રિયાશીલ નથી.

પ્રશ્ન 63.
(-)2-મિથાઇલ બ્યુટેન-1-ઑલને સાંદ્ર હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ સાથે ગરમ કરવામાં આવે છે, ત્યારે નીચેની પ્રક્રિયા થાય છે.

આ પ્રક્રિયા માટે નીચેનાં વિધાનો સામાં (T) છે કે ખોટાં (F) ?
(A) પ્રક્રિયકો અને નીપના સમિતિ કેન્દ્રના વિન્યાસ સમાન છે.
(B) પ્રક્રિયકોના કરતાં નીપજેનાં પ્રકાશીય ભ્રમણનાં ચિહ્નો બદલાયેલા છે.
(C) આ પ્રક્રિયામાં અવકાશીય કેન્દ્ર (C*) પરનો બંધ તૂટતો નથી, જેથી વિન્યાસનું ધારણ છે.
(D) આ પ્રક્રિયામાં વિન્યાસનું ધારણ હોવાથી પ્રકાશક્રિયાશીલતાનું ચિહ્ન બદલાતું નથી પણ જળવાઈ રહે છે.
જવાબ
(A) T
(B) T
(C) T
(D) F
વિધાન (D) સાચું નથી. પ્રકાશક્રિયાશીલતાનું ચિહ્ન બદલાય છે. પ્રક્રિયકો આલ્કોહૉલ વામભ્રમણીય (-)માંથી નીપજ ક્લોરાઇડ દક્ષિણભ્રમણીય (+) બની છે. આમ, વિન્યાસનું ધારણ હોવા છતાં પ્રકાશીય ભ્રમણ બદલાઈ શકે છે. કારણ કે બે જુદા જુદા સંયોજનોનું સમગ્ર સમાન હોતું નથી.

પ્રશ્ન 64.
પ્રકાશક્રિયાશીલ 2-બ્રોમોબ્યુટેન (R)ની S_N1 પ્રક્રિયા થઈને બ્યુટેન-2-ઑલ (P) બને છે.

આ પ્રક્રિયા માટે નીરોનામાંથી કયું વિધાન ખોટું છે ?
(A) નીપજ (P) તે બે અવકાશીય પ્રતિબિંબિઓ (±)નું 1:1 મિશ્રણ છે.
(B) આ પ્રક્રિયા S 1 ક્રિયાવિધિથી મધ્યસ્થ કાર્બોક્રેટાયન બનીને થાય છે.
(C) નીપજ પૉલારીમિટરમાં પ્રકાશક્રિયાશીલતા દર્શાવતી નથી, કારણ કે તે (+)-બ્યુટેન-2-ઑલ અને (−1) બ્યુટેન- 2-ૉલનું 1:1 મિશ્રણ છે.
(D) આ પ્રક્રિયા બે તબક્કામાં થતી હોવાથી તેની ગતિકી હિંઆણ્વીય છે.
જવાબ
(D) ખોટું છે, કારણ કે પ્રક્રિયાની આણ્વિકતા એક છે, પ્રક્રિયાનો વેગ ફક્ત પ્રક્રિયક 2-બોમોબ્યુટેનની સાંદ્રતાની ઉપર જ આધાર રાખે છે.

પ્રશ્ન 65.
(-)-2-બ્રોમોઓરેન +^–OH → નીપજ. આ પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયાં સાચાં (T) અને ખોટાં (F) છે ? (નોંધ : આ પ્રક્રિયા 52 ક્રિયાવિધિથી થાય છે)
(A) (-)-ઓક્ટન-2-ઓલમાં (ધારણ) છે
(B) (+)-ઓક્લેન-2-ઑલમાં (વ્યુત્ક્રમણ) છે

જવાબ
(A) F
(B) T
(C) T
(D) F
આ પ્રક્રિયા S_N2 ક્રિયાવિધિથી થાય છે જેથી નીપજ બને તેમાં વ્યુત્ક્રમણ થાય અને પ્રકાશક્રિયાશીલતા (–) માંથી (+) બને આ કારણથી (A) ખોટું અને (B) સાચું છે.
S_N2 ક્રિયાવિધિથી પ્રક્રિયા થાય ત્યારે સંક્રાંતિ અવસ્થામાં કાર્બન sp² હોય અને તેમ −Brની વિરુદ્ધ દિશામાં કેન્દ્રાનુરાગી અંશતઃ બંધ રચે છે. જેથી (C) સાચું પન્ન (D) ખોટું છે.

પ્રશ્ન 66.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા સાચી નથી ?

(D) ખોટી પ્રક્રિયા છે કારણ કે તેમાં (+) અને (-) ચિહ્ન સાચાં નથી અને પ્રકાશક્રિયાશીલતા ખોટી દર્શાવે છે.
(A) સાચું છે કારણ કે S_N2 ક્રિયાવિધિની નીપજમાં વ્યુત્ક્રમણ થાય છે.
(B) સાચું છે કારણ કે S_N1 ના પ્રથમ તબક્કામાં C – Br તૂટીને મધ્યસ્થ કાર્બોકેાયન બને જેમાં sp² કાર્બન હોય.
(C) સાચું છે કારણ કે S_N1 પ્રક્રિયામાં રૅસિમિકરણ થાય અને હી dl મિશ્રણ નીપજે છે.

પ્રશ્ન 67.
2-બ્રોમોપેન્ટેન (CH₃CH₂CH₂CHBr CH₃)નું આલ્કોહોલીય KOH વડે ડિહાઇડ્રૉહેલોજિનેશન β–વિલોપન ક્રિયાવિધિથી થઈને આલ્કીન બને છે. નીચે આપેલી નીપજો માટે સાચી (T) ખોટી (F) તારવો.
(A) H₃C CH₂CH₂CH = CH₂
પેન્ટ-1-ઇન (19%)
(B) H₃CCH₂CH = CHCH₃
પેન્ટ-2-ઇન (81%)
(C) CH₂ = CHCH₂CH₂CH₃
પેન્ટ-1-ઇન (50%)
(D) CH₃CH₂CH = CHCH₃
પેન્ટ-2-ઇન (50%)
જવાબ
(A) T
(B) T
(C) F
(D) F
આલ્કાઇલ કેલાઇડની β-વિલોપન પ્રક્રિયા થાય તેમાં એલકઝેન્ડર જેન્સેફ નિયમ પ્રમાણે – “મુખ્ય નીપજ તરીકે એવો આલ્કીન બને છે કે જેમાં હિબંધની સાથે જોડાયેલા કાર્બનની સાથે સૌથી વધુ સંખ્યામાં આલ્કાઇલ સમૂહો જોડાયેલા હોય.” આ નિયમ પ્રમાણે મુખ્ય નીપજ (B) 81% અને ગૌણ નીપજ (A) 19% હોય તે સાચું છે.

પ્રશ્ન 68.
ક્લોરોમિથેનની હાઇડ્રૉક્સાઇડ આયનની સાથે થતી કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાની આણ્વીયતા કેટલી છે ?
(A) એક આણ્વીય
(B) શૂન્ય આણ્વીય
(C) દ્વિ-આણ્વીય
(D) ત્રિ-આણ્વીય
જવાબ
(C) દ્વિ-આણ્વીય

પ્રશ્ન 69.
તૃતીયક બ્યુટાઇલ બ્રોમાઇડની NaOH_(aq) સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી નીપજ તૃતીયક બ્યુટાઇલ આલ્કોહોલ બને છે. આ પ્રક્રિયાની ગતિકી શું છે ?
(A) પ્રથમ ક્રમ
(B) દ્વિતીય ક્રમ
(C) શૂન્ય ક્રમ
(D) તૃતીય ક્રમ
જવાબ
(A) પ્રથમ ક્રમ

પ્રશ્ન 70.
દક્ષિણભ્રમણીય (d) અને વામભ્રમણીય (l) સમઘટકોના સમપ્રમાણીય મિશ્રણને શું કહે છે ?
(A) સસ્પંદન મિશ્રણ
(B) રેસિમિક મિશ્રણ
(C) S_N2 મિશ્રણ
(D) S_N1 મિશ્રણ
જવાબ
(B) રેમિક મિશ્રણ

પ્રશ્ન 71.
તૃતીયક હૅલાઇડ < દ્વિતીયક હૅલાઇડ < પ્રાથમિક હૅલાઇડ < CH₃X ક્રમ કાઈ ક્રિયાવિધિથી પ્રક્રિયા થાય તેની સરળતા માટે છે ?
(A) S_N2 પ્રક્રિયા
(B) S_N1 પ્રક્રિયા
(C) બ્રિગ્નાર્ડ પ્રક્રિયા
(D) S_E2 પ્રક્રિયા
જવાબ
(A) S_N2 પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 72.
કાર્બોકેટાયનના કાર્બનની સાથે ઇલેક્ટ્રૉનદાતા સમૂહ જોડાયેલો હોય તો તેનાથી કાર્બોકિટાયનની સ્થાયિતા -મહેશ ગમારા હા …………………………….. છે.
(A) વર્ષ
(B) પટે
(C) શૂન્ય થાય
(D) અચળ રહે
જવાબ
(A) વર્ષ

પ્રશ્ન 73.

આ પ્રક્રિયાનો પ્રકાર નીચેનામાંથી ક્યો છે ?
(A) ક્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયા
(B) β-વિલોપન પ્રક્રિયા
(C) ઇલેક્ટ્રોનઅનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા
(D) સ્વાર્ટસ પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) β-વિલોપન પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 74.
નીચેની પ્રક્રિયામાં બનતી નીપજ (X) કઈ હશે ?

(A) ઇથેન
(B) મિથેન
(C) પ્રોપેન
(D) ઇલીન
જવાબ
(B) મિથુન

પ્રશ્ન 75.
હેલોઆલ્કેનની સોડિયમ ધાતુની સાથે શુષ્ક ઇશરમાં પ્રક્રિયા કરવાથી હેલોઆલ્કેનમાંનાં કાર્બનના કરતાં બમણા કાર્બન ધરાવતો હાઇડ્રોકાર્બન નીપજે છે. આ પ્રક્રિયાને ………………… કહે છે.
(A) ક્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયા
(B) વુર્ન પ્રક્રિયા
(C) વુર્ઝ ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(D) એક પણ નહીં
જવાબ
(B) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 76.
નીચેની પ્રક્રિયાની નીપજ (મુખ્ય) કઈ હશે ?

(A) CH₃CH₂CH₃
(B) CH₃CH₂CH₂-CH₂CH₂CH₃
(C)
(D) CH₃CHClCH₂ – CH₂CHClCH₃
જવાબ
(C)

પ્રશ્ન 77.
ક્લોરોબેન્ઝિન હેલોએરિન છે તેમાં હેલોજન પરમાણુ ઉપર અબંધકારક ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ છે, જે સસ્પંદન અસરમાં વલયમાં જાય છે. તો પરિણામે વલસમાં 0- અને p- સ્થાને ઋણભારિત કાર્બન ધરાવતાં સસ્પંદન સ્વરૂપો માટે નીચેનામાંથી કયું સાચું નથી ?

પ્રશ્ન 78.
એરાઇલ હૅલાઇડ સંયોજનો કેટલાંક કારણોથી કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાઓ પ્રત્યે ઓછા પ્રતિક્રિયાત્મક છે. જે માટે નીરોનામાંથી કાં કારણ સાચાં (T) અને ખોટાં (F) છે ?
(A) એરાઇલ કેલાઇડમાં C – Cl બંધ સસ્પંદનથી આંશિક દ્વિબંધ મેળવે છે. જે તોડવો મુશ્કેલ હોય છે.
(B) એરાઇલ કેલાઇડમાં C – Cl બંધનો કાર્બન sp² હોવાથી બંધ ટૂંકો 169 pm લંબાઈનો હોય છે જે તોડવો મુશ્કેલ હોય છે.
(C) સંભવિત અપાકર્ષણના કારણે ઇલેક્ટ્રૉનનિક કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયકની ઇલેક્ટ્રૉનધનિક એરીન સંયોજનોની તરફ જવાની શક્યતા ઘટી જાય છે.
(D) એરાઇલ હેલાઇડના સ્વઆયનીકરણથી નીપજતા ફિનાઇલ કૈટાયન સસ્પંદન અસરથી સ્થાયી બને છે.
જવાબ
(D) એરાઇલ લાઇડના સ્વઆયનીકરણથી નીપજતા ફિનાઇલ કૈટાયન સસ્પંદન અસરથી સ્થાયી બને છે.
વાસ્તવમાં ફિનાઇલ કેટાયન બનવા મુશ્કેલ છે અને સસ્પંદનથી સ્થાયી થતા નથી.

પ્રશ્ન 79.
નીચેની પ્રક્રિયા થવાથી મુખ્ય નીપજ X ……………… બનશે.

(A) H₃CCH₂CH₂CH = CH₂ (પેન્ટ-1-ઈન)
(B) H₃CCH = CHCH₂CH₃ (પેન્ટ-2-ઇન)
(C) CH₃CH₂CH₂CHOH CH₃ (પેન્ટન-2-ઓલ)
(D) CH₃CH₂CH₂CH₂CH₂OH (પેન્ટન-1-ઑલ)
જવાબ
(B) H₃CCH = CHCH₂CH₃ (પેન્ટ-2-ઇન)
અહીં જેટસેવે નિયમ પ્રમાણે પેન્ટ-2-ઇન 81% મુખ્ય નીપજ બને છે.
પ્રક્રિયક આલ્કોહૉલીય KOH છે જેથી B વિલોપન પ્રક્રિયા થાય અને આલ્કીન બને છે.

પ્રશ્ન 80.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયામાં (X) અને (Y) કયા હશે ?

(A) (X) = CH₃Cl અને (Y) = CH₃CH₂Cl
(B) (X) = CH₃CH₂Cl અને (Y) = CH₂ = CH₂
(C) (X) = CH₃CH₂Cl અને (Y) = CH₃CH₂OH
(D) (X) = CH₃CH₂Cl અને (Y) = CH₃ – CH₃
જવાબ
(B) (X) = CH₃CH₂Cl અને (Y) = CH₂ = CH₂

પ્રશ્ન 81.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયામાં (X) અને (Y) આપેલામાંથી કયા હશે ? N = NCI

(A) (X) = C₆H₅Cl અને (Y) = C₆H₅ONa
(B) (X) = C₆H₄Cl₂ અને (Y) = C₆H₅OH
(C) (X) = C₆H₅Cl અને (Y) = C₆H₅OH
(D) (X) = C₆H₅OH અને (Y) = C₆H₅Cl
જવાબ
(C) (X) = C₆H₅Cl અને (Y) = C₆H₅OH

પ્રશ્ન 82.
નીચેની પ્રક્રિયામાં બનતા સંયોજનો (X) અને (Y) ક્યાં હશે ?

પ્રશ્ન 83.
CCl₄ નો ઉપયોગ અગ્નિશામક તરીકે થાય છે, કારણ કે-
(A) તેનું ઉત્કલનબિંદુ નીચું છે.
(B) તે પ્રવાહી છે.
(C) તેની બાષ્પ ન સળગે તેવી છે.
(D) તે સ્થાયી ધન છે.
જવાબ
(C) તેની બાષ્પ ન સળગે તેવી છે.

પ્રશ્ન 84.
CH₂Cl₂ માટે નીચેનામાંથી કર્યું સાચું નથી ?
(A) તેનો ઉપયોગ દ્રાવક, નૌદક, પ્રદ્રાવક અને ધાતુઓની સફાઈ માટે થાય છે.
(B) તે મનુષ્યના ચેતાતંત્રને નુકસાન કરે છે, શ્રવણ તથા દ્રશ્ય ક્ષમતામાં આંશિક નુકસાનકર્તા છે.
(C) તે મનુષ્યની ત્વચાના સીધા સંપર્કમાં આવે તો તીવ્ર બળતરા કરી ત્વચાને લાલ રંગની કરે છે અને આંખના સંપર્કમાં આવતાં કોર્નિયાને બાળી નાખે છે.
(D) તેનું પ્રમાણ વધે તો ચક્કર આવવા, ઊલટી થવી તથા ઝણઝણાટી અને જડતા મટી જાય છે.
જવાબ
(D) તેનું પ્રમાણ વધે તો ચક્કર આવવા, ઊલટી થવી તથા ઝાઝણાટી અને જડતા મટી જાય છે.
સાચું : તેનું પ્રમાણ હવામાં વધે તો ચક્કર આવે છે, ઊલટી થાય છે અને ઝણઝણાટી તથા જડતા આવે છે.

પ્રશ્ન 85.
ક્લોરોફોર્મ માટે નીચેનામાંથી ક્યું ખોટું છે ?
(A) તેનો હાલમાં મુખ્ય ઉપયોગ ફિઓન પ્રશીતક R-22ના ઉત્પાદનમાં થાય છે.
(B) તેની બાષ્પ માસમાં જવાથી ચેતાતંત્ર નિર્બળ બને છે અને પ્રતિ દસ લાખ ભાગમાં 900 ભાગ ક્લોરોફોર્મ ધરાવતી થોડીક હવા શ્વાસમાં જતાં ચક્કર, માથાનો દુઃખાવો અને થાક લાગે છે.
(C) તેનો લાંબો સંપર્ક યકૃત અને કિડનીને નુકસાન કરે છે.
(D) તે પ્રકાશની હાજરીમાં હવામાંના O₂ વડે ફોન્જિન (COCl₂) માં ઑક્સિડેશન પામે છે જેથી તે વધારે સારો નિશ્વેતક બની શકે છે.
જવાબ
(D) તે પ્રકાશની હાજરીમાં હવામાંના O₂ વડે ફોસ્ટિન (COCl₂) માં ઑક્સિડેશન પામે છે જેથી તે વધારે સારો નિશ્ચેતક બની શકે છે.
સાચું: ક્લોરોફોર્મ પ્રકાશની ાજરીમાં O₂ વડે ઑક્સિડેશનથી ફોન્જિન (COCl₂) બનાવે છે. જે વિષાલુ વાયુ છે અને નિશ્ચેતક તરીકે વાપરી શકાતો નથી.

પ્રશ્ન 86.
આયોડોફોર્મ માટે નીચેનામાંથી શું સાચું છે ?
(A) આયોડોફોર્મ ક્લોરોફોર્મની જેમ નિશ્ચેતક છે.
(B) આયોડોફોર્મનો જીવાણુનાથી ગુન્નધર્મ તેમાંથી ઉત્પન્ન થતા મુક્ત આયોડિનના કારણે હોય છે.
(C) ક્લોરોફોર્મ અને આયોડોફોર્મ બન્નેના સ્થાને આયોડિન યુક્ત દવાઓ વપરાય છે.
(D) તે પ્રશતક અને નોદકના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગી છે.
જવાબ
(B) આયોડોફોર્મનો જીવાણુનાથી ગુણધર્મ તેમાંથી ઉત્પન્ન થતા મુક્ત આયોડિનના કારણે હોય છે.

પ્રશ્ન 87.
ટેટ્રાક્લોરોમિથેન માટે નીચેનામાંથી કયું સાચું નથી ?
(A) તેનો ઉપયોગ ફ્લોરોક્લોરો કાર્બન અને અન્ય રસાયણોના સંશ્લેષણમાં સંશ્લેષણો કાચામાલ તરીકે થાય છે.
(B) તેના વિશેષ સંપર્કથી યકૃતનું કેન્સર થાય છે. તેની મુખ્ય અસરો ચક્કર આવવા, ઉબકા, ઊલટી થવી વગેરે છે.
(C) તેના વિશેષ સંપર્કના કારણે ચેતાકોષોમાં કાયમી ક્ષતિ થઈને મૂર્છિત (coma) થવું અને મૃત્યુ થઈ શકે છે.
(D) જો તે હવામાં મુક્ત થાય તો વાતાવરણમાં પહોંચી ઓઝોન વાયુના સ્તરનું ક્ષયન કરી પારજાંબલી કિરણો વધારે છે જેના પરિણામે ચામડીનાં કૅન્સર, આંખોના રોગ વગેરે મટી જાય છે.
જવાબ
(D) જો તે હવામાં મુક્ત થાય તો વાતાવરણમાં પહોંચી ઓઝોન વાયુના સ્તરનું ક્ષયન કરી પારજાંબલી કિરણો વધારે છે જેના પરિણામે ચામડીનાં કૅન્સર, આંખોના રોગ વગેરે મટી જાય છે. તે વાતાવરણમાં O₃ નું ક્ષયન કરી પારજાંબલી તરંગોનો સંપર્ક વધારે છે જેથી ચામડીના કૅન્સર, આંખના રોગો અને વિકાર થાય છે.

પ્રશ્ન 88.
ક્રિઓન માટે નીચેનામાંથી કયું સાચું (T) અને ખોટું (F) છે ?
(A) ફ્રિઓન તે મિથુન અને ઈથેનના ક્લોરોફ્લોરો કાર્બન છે.
(B) ક્રિઓન 12(CCl₄F₇) ઉઘોગોમાં ઉપયોગી સામાન્ય ફિઓન પૈકીનો એક છે, જે CCl₄ માંથી સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયાથી કરાય છે.
(C) ફ્રિઓનથી ક્ષોભાવરણમાં મુક્તમૂલક શૃંખલા પ્રક્રિયા પ્રારંભ થઈને કુદરતી ઓઝોન સમતોલનને ખલેલ થાય છે.
(D) તે સરળતાથી પ્રવાહીકરણ પામતો ઝેરી, ક્ષારણકર્તા વાયુ છે.
જવાબ
(A) T
(B) T
[C] T
(D) F
સાચું : તે સરળતાથી પ્રવાહીકરણ પામતો બિનઝેરી, અસંક્ષારક વાયુ છે.

પ્રશ્ન 89.
DDT માટે નીચેનાને સાચાં (T) અને ખોટાં (F) તરીકે ઓળખો.
(A) તે જંતુનાશક છે તેવી શોધ પૌલ મુલરે 1931માં કરી હતી.
(B) તે જંતુનાશક તરીકે મુખ્યત્વે મેલેરિયા ફેલાવનાર મચ્છરો ટાઇસ ફેલાવનારી ઝુઓનો નાશ કરે છે.
(C) તે બાયોસૉફટ છે અને તેનું પ્રાણીઓમાં ઝડપથી ચયાપચયન થવાથી તે ચરબીયુક્ત પેશીઓમાં જમા થાય છે.
(D) DDTના એક અણુમાં પાંચ ક્લોરિન પરમાણુના કારણે તેનો જંતુનાશક ગુણ હોય છે.
જવાબ
(A) T
(B) T
(C) F
(D) T
સાચું : (C) DDT બાયોહાર્ડ છે અને તેનું પ્રાણીઓ દ્વારા ઝડપથી ચયાપચયન થતું નથી અને ચરબીયુક્ત પેશીઓમાં જમા થાય છે.

પ્રશ્ન 90.
વિધાન (A) : આલ્કોહોલમાંથી આલ્કાઇલ ક્લોરાઇડ બનાવવા માટે થાયોનિલ ક્લોરાઇડને અગ્રિમતા આપવામાં આવે છે.
કારણ (R) : આ પ્રક્રિયાથી બનતી નીપજો SO₂ અને HCl વાયુમય હોવાથી શુદ્ધ આલ્કાઇલ ક્લોરાઇડ મળે છે.
જ્વાબ
(A) વિધાન અને કારણ બને સાચાં છે અને વિધાનની સાચી સમજૂતી કારણ આપે છે.

પ્રશ્ન 91.
વિધાન (A) : આલ્ફાઇલ હેલાઇડના ઉત્કલનબિંદુઓનો વધતો ક્રમ RF < RCl < RBr < RI છે.
કારણ (R) : આલ્કાઇલ હેલાઇડના ઉત્કલનબિંદુ અનુવર્તી હાઇડ્રોકાર્બનના કરતાં ઊંચા હોય છે.
જવાબ
(C) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે પણ કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી નથી.

પ્રશ્ન 92.
વિધાન (A) : મિસાઇલ ક્લોરાઇડની જલીય KCN સાથેની પ્રક્રિયાથી નીપજ મિથાઇલ આઇસોસાયનાઇડ મળે છે.
કારણ (R) : સાયનાઇડ કેન્દ્રાનુરાગી ઉભયદંતી કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયા છે.
જવાબ
(E) વિધાન ખોટું અને કારણ સાચું છે.

પ્રશ્ન 93.
વિધાન (A) : આલ્કાઇલ ક્લોરાઇડ/બ્રોમાઇડ સંયોજનોની શુષ્ક એસિટોનમાં NaI સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી આલ્કાઇલ આયોડાઇડ બને છે.
કારણ (R) : આ પ્રક્રિયા ફિન્ક્સ સ્ટેઇન પ્રક્રિયા તરીકે ઓળખાય છે.
જવાબ
(C) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે પણ કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી નથી.

પ્રશ્ન 94.
વિધાન (A) : S_N1 પ્રક્રિયા પ્રથમ ક્રમની ગતિકીને અનુસરે છે.
કારણ (R) : S_N1 પ્રક્રિયાનો વેગ માત્ર એક જ પ્રક્રિયની સાંદ્રતાની ઉપર આધાર રાખે છે.
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને વિધાનની સાચી સમજૂતી કારણ આપે છે.

પ્રશ્ન 95.
વિધાન (A) : S_N1 પ્રક્રિયા બે તબક્કામાં થાય છે તેમાંથી પ્રથમ તબક્કો વેગનિર્ણાયક છે.
કારણ (R) : પ્રથમ તબક્કામાં C– X બંધનું વધારે ઊર્જાથી ઘીમા વેગથી ખંડન થાય છે.
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને વિધાનની સાચી સમજૂતી કારણ આપે છે.

પ્રશ્ન 96.
વિધાન (A) : એલાઇલિક અને બેન્ઝાઇલિક હૅલાઇડ 52 પ્રક્રિયા પ્રત્યે ઊંચી પ્રતિક્રિયાત્મકતા દર્શાવે છે.
કારણ (R) : તેમાંથી બનતા કાર્બોકટાયન સસ્પંદનથી ઊંચી સ્થાયિતા ધરાવે છે.
જવાબ
(E) વિધાન ખોટું અને કારણ સાચું છે.
નોંધ : વિધાન S_N1 પ્રક્રિયા માટે સાચું થાય.

પ્રશ્ન 97.
વિધાન (A) : પ્રતિબિંબ સમઘટકો કિરાલિટી ધરાવે છે અને પ્રકાશક્રિયાશીલ હોય છે.
કારણ (R) : પ્રતિબિંબિ સમઘટકો એક જ દિશામાં, એક સમાન ધ્રુવીભૂત પ્રકાશના તલનું ભ્રમણ કરે છે.
જવાબ
(D) વિધાન સાચું અને કારણ ખોટું છે.

પ્રશ્ન 98.
વિધાન (A) : o-p-નાઇટ્રો ક્લોરોબેન્ઝિનમાં કેન્દ્રાનુરાગી અનુરાગી OH^– જોડાવાથી બનતા મધ્યસ્થી કાર્બેનાયનો વધારે સ્થાયી હોય છે.
કારણ (R) : સસ્પંદનમાં પ્રથમ ધીમા તબક્કામાં તેમાંનું અબંધકાસ્ક ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ ઑર્થો, પૅરા સ્થાને આપે છે જે NO ૢ સમૂહથી સ્થાયિતા મેળવે છે,
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને વિધાનની સાચી સમજૂતી કારણ આપે છે.

પ્રશ્ન 99.
વિધાન (A) : ક્લોરોબેનિનની ઇન્સ્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા થઈ -ક્લોરોનાઇટ્રોબેન્ઝિન બને છે.
કારણ (R) : m-નાઇટ્રોક્લોરો બને તેમાં બની શકતા મધ્યસ્થી કાર્બનાયન સ્પંદન વડે વિશેષ સ્થાયી બનના નથી. .
જવાબ
(E) વિધાન ખોટું અને કારણ સાચું છે.

પ્રશ્ન 100.
વિધાન (A) : ક્લોરોબેન્ઝિનમાં મેટા સ્થાનના કરતાં ઑર્થો અને પૅરા સ્થાનની ઉપર ઇલેક્ટ્રૉનઘનતા વધારે હોય છે.
કારણ (R) : ક્લોરોબેન્ઝિનની ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા દર્દીના ઑર્યો અને પેંસ સ્થાનોમાં થાય છે.
જવાબ
(C) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને વિધાનની સાચી સમજૂતી કારણ આપતું નથી.

પ્રશ્ન 101.
જૂથ-(I) માટે જૂથ-(II)માંથી યોગ્ય શોધો.

જૂથ-(I)	જૂથ-(II)
(A) પ્રતિજીવી ક્લોએમ્ફેનિકોલ	(i) ગોઇટર
(B) આયોડિન ધરાવતો અંતઃસ્ત્રાવ થાયરૉક્સિનની ઊણપથી થતો રોગ	(ii) મેલેરિયા
(C) ક્લોરોક્વિન	(iii) ટાઇફોઇડ
(D) હેલોમોન	(iv) નિશ્ચેતક

જવાબ

જૂથ-(I)	જૂથ-(II)
(A) પ્રતિજીવી ક્લોએમ્ફેનિકોલ	(iii) ટાઇફોઇડ
(B) આયોડિન ધરાવતો અંતઃસ્ત્રાવ થાયરૉક્સિનની ઊણપથી થતો રોગ	(i) ગોઇટર
(C) ક્લોરોક્વિન	(ii) મેલેરિયા
(D) હેલોમોન	(iv) નિશ્ચેતક

પ્રશ્ન 102.
કૉલમ-(1)માં બંધારણ અને (II)માં તેનો પ્રકાર આપેલ છે. (I) ના માટે (II) માંથી પ્રકાર શોધો.

જવાબ
(A – iii), (B – i), (C – ii), (D− iv)

પ્રશ્ન 103.
કૉલમ-(I)માં આપેલા બંધારણનો પ્રકાર (II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iv), (B – 1), (C – ii), (D – v)

પ્રશ્ન 104.
કૉલમ-(I)માં આપેલા બંધારણના હેલાઇડનો પ્રકાર કૉલમ-(II)માંથી ઓળોખો.

જવાબ
(A – iv), (B – iii), (C – ii), (D – v)

પ્રશ્ન 105.
કૉલમ-(I)માં આલ્કાઇલ હૅલાઇડનું સૂત્ર અને (II)માં તેનો પ્રકાર છે. (I) માટે (II)માંથી પ્રકાર શોધો.

જવાબ
(A – iv), (B – i), (C – iii), (D – ii)

પ્રશ્ન 106.
કૉલમ-(I)માં આપેલા બંઘારણના હૅલાઇડનો પ્રકાર કૉલમ-(II)માંથી ઓળખો.

જવાબ
(A− iii), (B – iv), (C− ii), (D – i)

પ્રશ્ન 107.
કૉલમ-(I)માં હેલોજન સાથે જોડાયેલ કાર્બનના સંકરણનો પ્રકાર (II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A − iii), (B – ii), (C− iii), (D – ii)

પ્રશ્ન 108.
કૉલમ-(I)માં આપેલા બંધારણનો પ્રકાર (II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – i, iii), (B – ii, iv), (C− i, iii), (D – ii, iv)

પ્રશ્ન 109.
કૉલમ-(I)માં આપેલું બંધારણનું સામાન્ય નામ (II)માંથી અને IUPAC નામ (III)માંથી મેળવો.

જવાબ
(A – iv, q), (B – ii, p), (C− iii, s), (D – i, r)

પ્રશ્ન 110.
કૉલમ-(I)માંના બંધારણનું સામાન્ય નામ (II) અને IUPAC નામ (III)માંથી મેળવો.

જવાબ
(A – iv, s), (B – iii, q), (C−ii, p), (D− i, r)

પ્રશ્ન 111.
કૉલમ-(I)માં આપેલા બંધારણનું સામાન્ય નામ (II)માંથી અને IUPAC નામ (III)માંથી મેળવો.

જવાબ
(A – iv, q), (B – ii, p), (C− iii, s), (D –i, r)

પ્રશ્ન 112.
કૉલમ-(1)માં આપેલું બંધારણનું IUPAC નામ (II) અને સામાન્ય

જવાબ
(A – i, r), (B – ii, s), (C− iv, q), (D –iii, p)

પ્રશ્ન 113.
કૉલમ(I)માં આપેલા બંધારણનું IUPAC નામ (II)માંથી મેળવો.

પ્રશ્ન 114.
કૉલમ-(I)માંના CH3Xની બંઘલંબાઈ (II)માં અને દ્વિધ્રુવીય સાકમાત્રા (III)માં છે. (I) સાથે યોગ્ય મેળવો.

જવાબ
(A-iv, 3), (B-iii, 4), (C-ii, 2), (D-i, 1)

પ્રશ્ન 115.
કોલમ-(I)માં આપેલા પ્રક્રિયકોમાંથી બનતી નીપજ કૉલમ- (II)માં શોધો.

પ્રશ્ન 116.
કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયકો અને (II)માં તેની નીપજો છે. કૉલમ-(II)માંથી (I)ની નીપજ નક્કી કરો.

પ્રશ્ન 117.
કૉલમ-(I)માં આપેલી પ્રક્રિયાનું નામ કૉલમ-(II)માંથી કયું છે ?

જવાબ
(A – ii), (B – iii), (C – iv), (D – i)

પ્રશ્ન 118.
કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયકમાંથી બનતી નીપજ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iii), (B – ii), (C – iv), (D – i)

પ્રશ્ન 119.
કૉલમ-(I)માં આપેલી પ્રક્રિયાનો પ્રકાર કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – ii), (B – iii), (C – i), (D − iv)

પ્રશ્ન 120.
કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયા અને કૉલમ-(II)માં પ્રક્રિયા ક્રિયાવિધિનો પ્રકાર છે. (II)માંથી (I) માટે યોગ્ય શોધો.

પ્રશ્ન 121.
નીચે કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયા અને (II)માં તેની ક્રિયાવિધિ છે, તો (I) માટે (II)માંથી યોગ્ય શોધો.

પ્રશ્ન 122.
કૉલમ-(I)ના બંધારણના પ્રતિબિંબી (ઇનેન્શિયોમર) કૉલમ- (II)માંથી શોધો.

(A) (i)નું (q) અને (ii)નું (s)
(B) (i)નું (r) અને (ii)નું (p)
(C) (i)નું (q) અને (ii)નું (p)
(D) (i)નું (r) અને (ii)નું (s)
જવાબ
(C)

પ્રશ્ન 123.
પ્રકાશક્રિયાશીલ સમઘટકોનાં દ્રાવણો ધ્રુવીભૂત પ્રકાશના તલનું પૉલારીમિટરમાં ભ્રમણ કરે છે. આ માટે કૉલમ-(I) માટે (II), (III)માં યોગ્ય મેળવો.

પ્રશ્ન 124.
કૉલમ-(1)ના પ્રક્રિયકોમાંથી બનતી નીપજ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – ii), (B – iii), (C – iv), (D – i)

પ્રશ્ન 125.
કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયકો અને કૉલમ-(II)માં તેમની નીપજો છે. તો (II)માંથી સાચી નીપજો (I)ના પ્રક્રિયકોની કંઈ છે તે મેળવો.

જવાબ (A – iv), (B – i), (C – III), (D – ii)
જેમ –NO₂ સમૂહની સંખ્યા વધે તેમ તેની ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષણ કરવાની ક્ષમતા વધવાથી –Clનું –OH^– વડે કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન સરળ બને છે.

પ્રશ્ન 126.
ક્લોરોબેઝિનમાં –Cl તે અક્રિયકારક સમૂહ છે; તેમ છતાં તે એરોમેટિક વિસ્થાપન પ્રક્રિયાઓ આપે છે. કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયા અને કોલમ-(II)માં નીપજો છે, તો (I)ની સાથે (II)માંથી યોગ્ય મેળવો.

પ્રશ્ન 127.
ટોલ્યુઇનની ફેરિક ક્લોરાઇડની હાજરીમાં ક્લોરિન સાથે થતી રાસાયણિક પ્રક્રિયામાં કઈ નીપજ મળે છે ? [IIT-1986]
(A) બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) m-ક્લોરોટોલ્યુઇન
(C) બેન્ઝોઇલ ક્લોરાઇડ
(D) o – અને p – ક્લોરોટોલ્યુઇન
જવાબ
(D) o – અને p – ક્લોરોટોલ્યુઇન

પ્રશ્ન 128.
નીચેના પૈકી કયા સંયોજનની દ્વિ-ધ્રુવ ચાકમાત્રા શૂન્ય હોય છે ? [IIT-1987]
(A) સિસ-1, 2-ડાયક્લોરો ઇથિલિન
(B) ટ્રાન્સ-1, 2-ડાયક્લોરો ઇથિલિન
(C) 1, I-ડાયક્લોરો ઇથિલિન
(D) ઉપરોક્ત એક પણ નહીં
જવાબ
(B) ટ્રાન્સ-1, 2-ડાયક્લોરો ઇથિલિન

અહીં, બે ધ્રુવીયબંધ એકબીજાની વિરુદ્ધ દિશામાં આવેલા હોવાથી તેની દ્વિધ્રુવ ચાકમાત્રો શૂન્ય થાય.

પ્રશ્ન 129.
n-પ્રોપાઇલ બ્રોમાઇડની ઇથેનોલિક KOH સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ ઉત્પન્ન થાય છે ? [IIT-1987]
(A) પ્રોપેન
(B) પ્રોપીન
(C) પ્રોપાઇન
(D) પ્રોપેનોલ
જવાબ
(B) પ્રોપીન

પ્રશ્ન 130.
એરાઇલ હૅલાઇડ સંયોજનમાં હેલોજન સમૂહ ધરાવતા કાર્બનમાં કયા પ્રકારનું સંકરણ થાય છે ? [Pun. CET-1989]
(A) sp
(B) sp²
(C) sp³
(D) dsp²
જવાબ
(B) sp²

પ્રશ્ન 131.
બેન્ઝિન, FeCl₃ ની હાજરીમાં Cl₂ ની સાથે પ્રક્રિયા કરીને કઈ નીપજ આપો ? [Pun, CET-1989]
(A) બેન્નાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) બેન્ઝાલક્લોરાઇડ
(C) ક્લોરોબેન્ઝિન
(D) બેન્ઝિન હેક્ઝાક્લોરાઇડ
જવાબ
(C) ક્લોરોબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 132.
નીરોનામાંથી કર્યો ક્રમ C – X (જ્યાં X = Cl, Br, I) બંધની બંધઊર્જા માટે સાચો છે ? [AIIMS – 1991]
(A) C – C > C – Br > C – I
(B) C – I > C – Cl > C – Br
(C) C – Br > C – Cl > C – I
(D) C – I > C – Br > C-Cl
જવાબ
(A) C – C > C – Br > C – I

પ્રશ્ન 133.
FeBr₃ની હાજરીમાં ઇથાઇલ બેન્ઝિન બ્રોમીન સાથે સંયોજાવાથી નીચેના પૈકી કઈ મુખ્ય નીપજ આપશે ? [Pun. CET-1991]

પ્રશ્ન 134.
નીચેના પૈકી ક્યા સંયોજનમાં C-X બંધ સૌથી વધુ પ્રબળ હોય છે ? [MP PMT-1995]
(A) CH₃ – F
(B) CH₃ – Cl
(C) CH₃ – Br
(D) CH₃ – I
જવાબ
(A) CH₃ – F

પ્રશ્ન 135.
મિથાઇલ ક્લોરાઇડમાં રહેલા C – Cl બંધની સરખામણીમાં ક્લોરોબેઝિનમાં રહેલા C – Cl બંધ માટે કર્યું સાચું છે ? [MPPMT – 1995]
(A) બંધલંબાઈ વધુ અને નબળો બંધ
(B) બંધલંબાઈ ટૂંકી અને નબળો બંધ
(C) બંધલંબાઈ ટૂંકી અને પ્રબળ બંધ
(D) બંધલંબાઈ વધુ અને પ્રબળ બંધ
જવાબ
(C) બંગલંબાઈ ટૂંકી અને પ્રબળ બંધ
મિથાઇલ ક્લોરાઇડમાં સસ્પંદન થતું નથી, જ્યારે ક્લોરોબેન્ઝિન સસ્પંદનથી C – X બંધ ટૂંકો અને પ્રબળ બને છે.

પ્રશ્ન 136.
પ્રકાશક્રિયાશીલતા શેની મદદથી માપી શકાય છે ? [AFMC – 1995]
(A) પૉલારીમીટર
(B) રિફ્રેક્ટોમીટર
(C) સ્પેક્ટ્રોગ્રાફ
(D) ગાઇગર મૂલર કાઉન્ટર
જવાબ
(A) પૉલારીમીટર

પ્રશ્ન 137.
બંધારણ ધરાવતું સંયોજન કયું છે ? [MP CEE-1998]
(A) BHC
(B) DNA
(C) DDT
(D) DLA
જવાબ
(C) DDT
DDT → ડાયક્લોરીડાયફિનાઇલટ્રાયક્લોરોઇથેન

પ્રશ્ન 138.
પ્રક્રિયામાં અંતિમ નીપજ B = ………………………… . [MPCEE – 1998, AFMC – 1998]
(A) CH₃CH₂B
(B) CH₃ – CH – Br₂
(C) Br – CH₂ – CH₂ – Br
(D) Br-CH = CH – Br
જવાબ
(C) Br – CH₂ – CH₂ – Br

પ્રશ્ન 139.
D.D.T. નું પૂરું નામ ………. છે [Raj, PMT- 1998]
(A)p – p’ ડાયક્લોરી ડાફિનાઇલ ડાયમોઈથેન
(B) P – p’ ડાયક્લોરીડાયફિનાઇલ ટ્રાયક્લોરોઇથેન
(C) p – p’ ડાયક્લોરો ડાયફિનાઇલ ટ્રાયક્લોરોઇથેન
(D) p – p’ ટ્રાયક્લોરો ટ્રાયફિનાઇલ ડાયક્લોરોઇથેન
જવાબ
(B) p – p’ડાયક્લોરો ડાયફિનાઇલ ટ્રાયક્લોરોઇથેન

પ્રશ્ન 140.
આપેલ કાર્બનિક પદાર્થ ક્યારે પ્રકાશક્રિયાશીલતા દાવિ ? [MPCET – 1999]
(A) કાર્બન સાથે જોડાયેલા ચાર સમૂહો / પરમાણુઓ જુદા જુદા હોય.
(B) કાર્બન સાથે જોડાયેલા ત્રણ સમૂલ્યે પરમાણુઓ જુદા-જુદા હોય.
(C) કાર્બન સાથે જોડાયેલા બે સમૂહો પરમાણુઓ જુદા-જુદા હોય.
(D) કાર્બન સાથે જોડાયેલા બધા જ સમૂહો પરમાત્રુઓ સરખા હોય.
જવાબ
(A) કાર્બન સાથે જોડાયેલા ચાર સમૂહો પરમાણુઓ જુદા-જુદા હોય.

પ્રશ્ન 141.
ક્લોરોબેઝિનનું સલ્ફોનેશન કરવાથી ……………………… બને છે. [CPMT-2000]
(A) બેન્ઝિન સોનિક એસિડ
(B) m-ક્લોરો બેન્ઝિન સલ્ફોનિક એસિડ
(C) o –ક્લોરોબેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
(D) o – અને p-ક્લોરોબેન્ઝિન સોનિક એસિડ
જવાબ
(D) o− અને p-ક્લોરોબેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ

પ્રશ્ન 142.
કયા અણુમાં બે કિરાલ કાર્બન પરમાણુઓ આવેલા નથી ? [MP PMT – 2000]

પ્રશ્ન 143.
આલ્કીલ હૅલાઇડની યુર્ટ્સ પ્રક્રિયા કોની હાજરીમાં કરવામાં આવે છે ? [Kerala CEE-2003]
(A) Zn/HCl
(B) HI
(C) Zn/Cu
(D) Na/ઇથર
જવાબ
(D) Na/ઇથર
હેલોઆલ્કેન (આલ્કીલ કેલાઇડ)ની સૂકા ઇથરમાં સોડિયમ ધાતુ સાથેની પ્રક્રિયાથી મૂળ હેલોઆલ્બેનમાં રહેલા કાર્બન કરતાં બમણા કાર્બન ધરાવતો આલ્કેન મળે છે. આ પ્રક્રિયાને વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા કહે છે.

પ્રશ્ન 144.
વિધાન : જ્યારે બેન્ઝાઇલ બ્રોમાઇડને ઍસિટોન જળમાં રાખવામાં આવે છે તો તે બેન્ઝાઇલ આલ્કોહોલ ઉત્પન્ન કરે છે.
કારણ : આ પ્રક્રિયા S_N2 ક્રિયાવિધિને અનુસરે છે. [AIIMS – 2003]
(A) a
(B) b
(C) c
(D) d
જવાબ
(A) a

પ્રશ્ન 145.
CH₃CH₂CH(F)CH₃ of ની પ્રક્રિયા CH₃O^–/ CH₃OH સાથે કરવાથી કઈ મુખ્ય નીપજ મળશે ? [AIIMS – 2005]
(A) CH₃CH₂CH(OCH₃)CH₃
(B) CH₃CH=CHCH₃
(C) CH₃CH₂CH=CH₂
(D) CH₃CH₂CH₂CH₂CH₂OCH₃
જવાબ
(B) CH₃CH=CHCH₃
સ્ટેઝર્ટૂના નિયમ અનુસાર દ્વિબંધની આસપાસ જેમ વધુ સંખ્યામાં વિસ્થાપિતો આવેલા હોય તેમ તે મુખ્ય નીપજ કહેવાય.

પ્રશ્ન 146.
3-ફિનાઇલ પ્રોપીનની HBr સાથેની પ્રક્રિયા દ્વારા તે કાઈ મુખ્ય નીપજ આપશે ? [AIIMS-2005]
(A) C₆H₅(H₂CHBr)CH₃
(B) C₆H₅(HCBr)CH₂CH₃
(C) C₆H₅CH₂CH₂CH₂Br
(D) C₆H₅CH(Br)CH=CH₂
જવાબ
(A) C₆H₅(H₂CHBr)CH₃
માર્કોવનિકોવના નિયમ મુજબ આકર્ષાતા પ્રક્રિયકનો વિદ્યુતઋણ ઘટક ઓછા હાઇડ્રોજન ધરાવતા હિંબંધના કાર્બન સાથે જોડાય છે.

પ્રશ્ન 147.
નીચેના પૈકી કયા પ્રતિબિંબિઓ છે ? [Guj. March-2007]


જવાબ
(A)

પ્રશ્ન 148.
(CH₃)₃ C – Cl સંયોજનનું IUPAC નામ કર્યુ થશે ?.[Karanataka CET – 2009]
(A) 3-ક્લોરોબ્યુટેન
(B) 2-ક્લોરો-2-મિથાઇલપ્રોપેન
(C) તૃતીયક બ્યુટાઇલક્લોરાઇડ
(D) n-બ્યુટાઇલક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) 2-ક્લોરો-2-મિથાઇલપ્રોપેન

પ્રશ્ન 149.
S_N1 પ્રક્રિયામાં નીચેના હેલાઇડની પ્રતિક્રિયાત્મકતાનો સાચો ક્રમ કર્યો હશે ? ઇથાઇલ ક્લોરાઇડ (I), આઇસોપ્રોપાઇલ ક્લોરાઇડ (II), અને બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ (III) [Kerala PMT – 2010]
(A) I > II > III
(B) III > II > I
(C) II > I > III
(D) I > III > II
જવાબ
(B) III > II > I

પ્રશ્ન 150.

ઉપરોક્ત પ્રક્રિયા ………………….. પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ છે. [0rissa JEE – 2010]
(A) વિસ્થાપન
(B) વિલોપન
(C) યોગશીલ
(D) પુનર્વિન્યાસ
જવાબ
(B) વિલોપન

પ્રશ્ન 151.
1-ક્લોરો બ્યુટેનની આલ્કોહૉલિક પોટાશ સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ મળશે ? [JK CET- 2011]
(A) 1-બ્યુટેનોલ
(B) 2-બ્યુટીન
(C) 1-બ્યુટીન
(D) 2-બ્યુટેનોલ
જવાબ
(C) 1- બ્યુટીન

પ્રશ્ન 152.
નીચેનામાંથી મિથાઇલ ફ્લોરાઇડની બનાવટ માટેની કઈ પ્રક્રિયા સાચી છે ? [Kerala PMT – 2011]
(A) CH₄ + HF →
(B) CH₃OH + HF →
(C) CH₄ + F₂ →
(D) CH₃Br + AgF →
જવાબ
(D) CH₃Br + AgF →

પ્રશ્ન 153.
ક્લોરોબેઝિનની સૂકા ઇથરમાં સોડિયમ ધાતુ સાથેની પ્રક્રિયાથી ડાયફિનાઇલ મળે છે. આ પ્રક્રિયા કયા નામે ઓળખાય છે ? [Kerala PMT – 2011]
(A) ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(B) વુર્ટ્સ-ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(C) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા
(D) ગેટરમેન પ્રક્રિયા
જવાબ
(A) ફિટિંગ પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 154.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન ઍન્ટિસેપ્ટિક ગુણધર્મ ધરાવે છે ? [KeralaPMT – 2011]
(A) ડાયક્લોરો મિથુન
(B) ટ્રાફ્લોરોમિથેન
(C) ટ્રાયઆયોડો મિથુન
(D) ટેટ્રાક્લોરોમિથેન
જવાબ
(C) ટ્રાયઆયડો મિથુન

પ્રશ્ન 155.
નીચેનામાંથી કઈ રાસાયણિક પ્રક્રિયા કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા છે ? [CBSE Med. – 2011]

પ્રશ્ન 156.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન પ્રકાશ સમઘટકતા (optical isonerism) દર્શાવશે ? [WB JEE – 2011]

પ્રશ્ન 157.
ક્લોરોબેઝિનની નિર્જળ ઇથર સાથેની Mg ધાતુની પ્રક્રિયાથી સંયોજન A બને છે. જેની જલીય હૅલોન ઍસિડ સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ બને છે ? [CBSE PMT-1993]
(A) ફિનોલ
(B) બેન્ઝિન
(C) ફિનાઇલ કીટોન
(D) ફિનાઇલ ઇથર
જવાબ
(B) બેઝિન

પ્રશ્ન 158.
નીચેનામાંથી કયો પદાર્થ કિલ કેન્દ્ર ધરાવતો નથી ? [CBSE PMT – 1998]
(A) D CH₂CH₂CH₂Cl
(B) CH₃CH D CH₂Cl
(C) CH₃CH CI CH₂D
(D) CH₃CH₂CH DCI
જવાબ
(A) D CH₂CH₂CH₂Cl

પ્રશ્ન 159.
પ્રકાશક્રિયાશીલ (d) અને (l) સમઘટકો એકબીજાથી કેવી રીતે અલગ પડે છે ? [CBSE PMT – 2000]
(A) અકિરાલ પ્રક્રિષક સાથેની ક્રિયાશીલતાને આધારે
(B) ગલનબિંદુને આધારે
(C) અકિરાલ પ્રક્રિયકમાં દ્રાવ્યતાને આધારે
(D) ધ્રુવીભૂત પ્રકાશના તળના પરિભ્રમણકોણને આધારે
જવાબ
(D) ધ્રુવીભૂત પ્રકાશના તળના પરિભ્રમણકોણને આધારે

પ્રશ્ન 160.
નીચેના પૈકી ક્યો અણુ તલધ્રુવીભૂત પ્રકાશનું તલ ફેરવી શકશે ? [AIEEE-2007]

પ્રશ્ન 161.

પ્રશ્ન 162.
કાર્બનિક ક્લોરો સંયોજન કે જે સંપૂર્ણ S_N2 પ્રક્રિયા દરમિયાન સંપૂર્ણ સ્ટીરિયોકેમિકલ ઇનવર્ઝન દવિ છે ? [AIEEE-2008]
(A) CH₃Cl
(B) (C₂H₅)₂ CHCl
(C) (CH₃)₃CCl
(D) (CH₃)₂CHCl
જવાબ
(A) CH₃Cl

પ્રશ્ન 163.

S_N2 પ્રતિસ્થાપન પ્રક્રિયામાં નીચેનામાંથી કોનો સૌથી ઊંચો સંબંધિત દર છે ? [CBSE-PMT – 2008]

(D) CH₃CH₂Br
જવાબ
(D) CH₃CH₂Br
આવી પ્રક્રિયામાં S_N2 પ્રતિસ્થાપન પ્રક્રિયાનો દર CH₃CH₂Br ની બાબતમાં સૌથી વધારે હોય છે. S_N2 પ્રક્રમ પ્રાથમિક અને દ્વિતીયક કેલાઇડમાં અનુસરાય છે એટલે કે S_N2 પ્રક્રિયા કાર્બન પરમાણુ કે જે હેલોજન સાથે સંકળાયેલ છે તેનાં ઉપર નાના સમૂહ વડે અનુકૂળ થાય છે.

પ્રશ્ન 164.
નીચેનામાંથી કઈ રાસાયણિક પ્રક્રિયા કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ છે ? [CBSE PMT – 2009]
(A) 2 RX + Na → R – R + 2NaX
(B) RX + H₂ → RH + HX
(C) RX + Mg → R – Mg – X
(D) RX + KOH → R- OH + KX
જવાબ
(D) RX + KOH → R- OH + KX

પ્રશ્ન 165.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન S_N1 પ્રક્રિયામાં સૌથી વધુ ક્રિયાશીલ હશે ? [CBSE PMT – 2010]
(A) C₆H₅C(CH₃) (C₆H₅) Br
(B) C₆H₅CH₂Br
(C) C₆H₅CH (C₆H₅) Br
(D) C₆H₅CH(CH₃) Br
જવાબ
(A) C₆H₅C(CH₃) (C₆H₅) Br

પ્રશ્ન 166.
નીચેની પ્રક્રિયાઓને વિચારો : [CBSE-PMT – 2011]

પ્રક્રિયા (i) અને (ii) ની કાર્યપદ્ધતિ અનુક્રમે છે.
(A) S_N1 અને S_N2
(B) S_N1 અને S_N1
(C) S_N2 અને S_N2
(D) S_N1 અને S_N2
જવાબ
(A) S_N1 અને S_N2
પ્રબળ કેન્દ્રાનુરાગી S_N2 પ્રક્રિયાને મદદ કરે છે અને મંદ કેન્દ્રાનુરાગી S_N1 પ્રક્રિયાને મદદ કરે છે.
પહેલી પ્રક્રિયા S_N1 છે કારણ કે જે C₂H₅OH દ્રાવક તરીકે વર્તે છે. તે મંદ, કેન્દ્રાનુરાગી છે. બીજી પ્રક્રિયા S_N2 છે. કારણ કે C₂H₅O^– તે પ્રબળ કેન્દ્રાનુરાગી છે.

પ્રશ્ન 167.
72 g/mole અણુભાર ધરાવતા કયા હાઇડ્રોકાર્બનના મોનોક્લોરિનેશની એક જ સમઘટકીય આલ્કીલ હૈલાઇડ મળે ? [AIEEE – 2012]
(A) 3° – બ્યુટાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) નિયો-પેન્ટેન
(C) આઇસો. પ્રેઝેન
(D) નિયોલેક્ઝેન
જવાબ
(B) નિયો-પેન્ટેન

એક જ પ્રકારની નીપજ મળે.

પ્રશ્ન 168.
DDT એ શું છે ? [AIEEE – 2012]
(A) ગ્રીનહાઉસ વાયુ
(B) ખાતર
(C) બાયોડિગ્રેડેબલ પ્રદૂષક
(D) નોન-બાયોડિગ્રેડેબલ પ્રદૂષક
જવાબ
(D) નોન-બાયોડિગ્રેડેબલ પ્રદૂષક

પ્રશ્ન 169.
(-) -1-1-કલોરો-1-ફિનાઈલઇરોનનું ટોલ્યુઈનમાં બનાવેલા દ્વાવણમાં થોડા પ્રમાણમાં ઉમેરેલા SbCl₅ ના કારણે ધીમું રેસેમીકરણ થાય છે. આ માટે નીચે આપેલામાંથી કોના લીધે થાય છે ? [JEE-2013]
(A) કાર્બએનાયન
(B) કાર્બીન
(C) કાર્બોક્રેટાયન
(D) મુક્તમુલક
જવાબ
(C) કાર્બોક્રેટાયન

પ્રશ્ન 170.
સંયોજન (A) C₈H₉Brને આલ્કોહૉલમાંના AgNO₃ની સાથે ગરમ કરતા સફેદ અવક્ષેપ મળે છે. આ જ સંયોજન (A)નું ઑક્સિડેશન કરવાથી ઍસિડ (Y) C₈H₆O₄ બને છે. આ નીપજ (Y)ને ગરમ કરવાથી સરળતાથી એનહાઇડ્રાઇડ મળે છે. તો સંયોજન (A) નીચેનામાંથી કર્યું હશે ? [JEE-2013]

પ્રશ્ન 171.
S_N2 પ્રક્રિયામાં, નીચે આપેલા પદાર્થો માટે સાચો સક્રિયતાનો ક્રમ કયો છે ? [JEE – 2014]
CH₃Cl, CH₃CH₂Cl, (CH₃)₂ CHCl અને (CH₃)₃ CCl
(A) CH₃CH₂Cl > CH₃CI > (CH₃)₂ CHCl > (CH₃)₃CCl
(B) (CH₃)₂CHCl > CH₃CH₂Cl > CH₃Cl > (CH₃)₃CCl
(C) CH₃Cl > (CH₃)₂CHCl > CH₃CH₂Cl > (CH₃)₃CCl
(D) CH₃Cl > CH₃CH₂Cl > (CH₃)₂ CHCl > (CH₃)₃CCl
જવાબ
(D) CH₃Cl > CH₃CH₂Cl > (CH₃)₂ CHCl > (CH₃)₃CCl

પ્રશ્ન 172.
1, 1, 1-ટ્રાયકલોરોઇથેન સાથે સિલ્વર પાઉડરની પ્રક્રિયા દ્વારા કો મુખ્ય કાર્બનિક પદાર્થ બને છે ? [JEE – 2014]
(A) 2-બ્યુટાઈન
(B) 2-બ્યુટીન
(C) એસિટેિલિન
(D) ઇચિન
જવાબ
(A) 2-બ્યુટાઈન

પ્રશ્ન 173.
નીચેનામાંથી કઈ જોડીનું KOH વડે જળવિભાજન કરતા રેસેમીકરણ થાય છે ? [NEET – 2014]

(A) (i) અને (ii)
(B) (il) અને (iv)
(C) (iii) અને (iv)
(D) (i) અને (iv)
જવાબ
નોંધ : આપેલ બધા જ વિકલ્પો ખોટા છે.

પ્રશ્ન 174.
આાઇલ ફ્લોરાઇના સંશ્લેષણ માટે નીચેના પૈકી કઈ એક પ્રક્રિયાવિધિ સૌથી યોગ્ય છે ? [JEE – 2015]
(A) મુક્તમૂલક ક્લોરિનેશન
(B) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા
(C) ફિલસ્ટાઇન પ્રક્રિયા
(D)સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયા
જવાબ
(D) સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયા
સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયામાં ફ્લોરાઇડ સંયોજનો બનાવવા માટે
RX + AgF → RF + AgX

પ્રશ્ન 175.
કરાલ કાર્બન ઉપર S_N1 પ્રક્રિયામાં ………………… થાય છે. [NEET-2 – 2015]
(A) 100% રીટેન્શન
(B) 100% ઈન્વર્ઝન
(C) 100% રેસેમાઇઝેશન
(D) રીટેન્શન કરતાં વધુ ઇન્વર્ઝન થઈને આંશિક રેસેમીકરણ
જવાબ
(D) રીટેન્શન કરતાં વધુ ઇન્વર્ઝન થઈને આંશિક રેસેમીકરણ
S_N1 પ્રક્રિયાનો વેગ ૩° કેલાઇડમાં વધારે હોય છે. કાર્બનના પ્રકાર ઉપરાંત S_N1 પ્રક્રિયાનો વેગ હેલાઇડ ધરાવતા કાર્બન સાથે જોડાયેલા અવકાશીય અવરોધ ઉત્પન્ન કરતાં સમૂહો ઉપર પણ હોય છે. આ કારણથી ઇન્વર્ઝન પણ થાય છે અને પરિણામે આંશિક રેસેમીકરણ થાય છે.

પ્રશ્ન 176.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ આલ્કાઇલ હૈલાઇડ બનાવવા માટે કરી શકાય છે ? [NEET-2 – 2015]

(ii) CH₃CH₂OH + HCl →
(iii) (CH₃)₃COH + HCI →

(A) ફક્ત (iv)
(B) ફક્ત (iii) અને (iv)
(C) ફક્ત (i) અને (ii)
(D) ફક્ત (i), (ii) અને (iv)
જવાબ
(D) ફક્ત (i), (ii) અને (iv)
(III) (CH₃)₃ -OH + HCl → પ્રક્રિયા થઈ હેલાઇડ બની શકે નહીં. કારણ કે ૩° આલ્કોહોલનું વિલોપન થાય પણ ક્લોરાઇડમાં રૂપાંતર થાય નહીં.

પ્રશ્ન 177.
કેન્દ્રાનુસગી પ્રક્રિયા થવા માટે નીચેનામાંથી કયું ઇલેક્ટ્રૉન સ્થળાંતર સૌથી વધારે સાચું છે ? [NEET-1 – 2015]

કેન્દ્રાનુરાગી Cl^– દૂર થઈ વધારે સ્થાયી કાર્બોકટાયન (S_N1) માં રચાય છે. વધુ સ્થાયી કાર્બોકેટયન રચાય તે માટે 1 ઇલેક્ટ્રૉનનું સ્થળાંતર (C) પ્રમાણેનું હોય છે.

આ રીતે સ્થળાંતર થઈને (x) અને પછી (y) કાર્બોક્રેટાયન રચાઈ શકે.

પ્રશ્ન 178.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનના C – Cl બંધનું આયનીકરણ થવાથી સૌથી વધારે સ્થાયી કાર્બોનિયમ આયન બનશે ? [NEET-1 – 2015]

(C) માંથી Cl^– દૂર થવાથી નીપજતા કાર્બોનિયમ આયનમાં સસ્પંદન થવાથી મહત્તમ સ્થિરતા છે, એરોમેટિક સ્થિરતા પણ છે.

પ્રશ્ન 179.
નીચેના પૈકી ક્યો બાયફિનાઇલ પ્રકાશક્રિયાશીલ છે ? [NEET-1: 2016]

પ્રશ્ન 180.
S_N1 પ્રક્રિયા માટે, નીરો આપેલા હૈલાઇડોની સક્રિયતા માટેનો ચઢતો ક્રમ ગોઠવો :

(A) (III) < (II) < (I)
(B) (II) < (I) < (III)
(C) (I) < (III) < (II)
(D) (II) < (III) < (I)
જવાબ
(B) (II) < (I) < (III)
S_N1 પ્રક્રિયાની ક્રિયાશીલતા કાર્બોકેટાયનની સ્થિરતા

પ્રશ્ન 181.
નીચે આપેલામાંથી ક્યો, tert-BuONa ની સાથે પ્રક્રિયા કર્યા બાદ તેમાં બ્રોમીન જળ ઉમેરતાં, તે બ્રોમીન જળનો રંગ રંગવિહીન કરવા અસમર્થ છે ? [JEE – 2017]

પ્રશ્ન 182.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયામાં મળતી મુખ્ય નીપજ શોધો. [JEE – 2017]

પ્રશ્ન 183.

નો વેગ સૌથી વધુ હોય તો Z શોધો. [NEET – 2017|
(A) Cl
(B) NH₂
(C) OC₂H₅
(D) OCOCH₃
જવાબ
(A) Cl

પ્રશ્ન 184.
નીચે આપેલી જોડીઓ પૈકી કઈ એક હેલોજનોમાં સૌથી વધુ બંધ વિયોજન ઍન્થાલ્પી અને હાઇડ્રોજન હેલાઇડમાં સૌથી ઓછી બંધ વિયોજન ઍન્થાલ્પી દર્શાવે છે ? [NEET – 2017]
(A) F₂, HF
(B) Cl₂, HCI
(C) Br₂, HBr
(D) I₂, HI
જવાબ
(D) I₂, HI

પ્રશ્ન 185.
નીચે આપેલા હેલોજન પૈકી ક્યો એક જે, પાણીને ઑક્સિડાઇઝ કરી ઑક્સિજન બનાવે છે ? [NEET – 2017]
(A) ક્લોરિન
(B) બ્રોમિન
(C) ફ્લોરિન
(D) આયોડિન
જવાબ
(C) ફ્લોરિન

પ્રશ્ન 186.
નીચે આપેલા પૈકી કયો એક S_N1 પ્રક્રિયાવિધિમાં ઝડપથી પસાર થશો ? [NEET – 2017]
(A) H₂C = CH – CH₂Cl

(C) CH₂ = CHCl
(D) CH₃CH₂Cl
જવાબ
(A) H₂C = CH – CH₂Cl
માં સસ્પંદન થતું હોવાથી સ્થિરતા વધુ

પ્રશ્ન 187.
નીચે આપેલા પૈકી ક્યો કાર્બોકેટાયન સૌથી વધારે સ્થિર અપેક્ષિત કરી શકાય ? [NEET – 2018]

NO₂ સમૂહ – I અસર દર્શાવે છે. આ – I અસર અંતર વધતાં ઘટે છે. વિકલ્પ (C)માં ધનવીજભાર અને NO₂ વચ્ચે મહત્તમ અંતર હોવાથી-1 અસર ઓછામાં ઓછી થવાથી સ્થિરતા મહત્તમ થવી જોઈએ.

પ્રશ્ન 188.
નીચે આપેલી શ્રેણીબદ્ધ પ્રક્રિયાઓમાં મુખ્ય નીપજો P, Q અને મેં ઓળખી બતાવો : [NEET – 2018]

પ્રશ્ન 189.
હાઇડ્રોકાર્બન (A)ની બ્રોમીન સાથે વિસ્થાપન પ્રક્રિયા થઈને આલ્કાઇલ બ્રોમાઇડ બને છે કે જેનું વુડ્ઝ પ્રક્રિયા વડે યાર કાર્બન પરમાણુઓ કરતાં ઓછા હોય તેવા વાયુમય હાઇડ્રોકાર્બનમાં રૂપાંતર થાય છે. (A) શોધો. [NEET – 2018]
(A) CH₄
(B) CH ≡ CH
(C) CH₃ – CH₃
(D) CH₂ = CH₂
જવાબ
(A) CH₄

પ્રશ્ન 190.
સંયોજન A, C₈H₁₀O કે જે પ્રક્રિયાથી ઉત્પન્ન થાય છે.) NaOI (NaOH સાથે Yની સાથે નીપજ તરીકે લાક્ષણિક ગંધ સાથે પીળા અવક્ષેપ આપે છે. A અને Y અનુક્રમે શોધો.

વિકલ્પ (C) એ દ્વિતીયક આલ્કોહૉલ છે જે ઑક્સિડેશન દ્વારા ફિનાઇલ, મિથાઇલ, કિટોન આપે છે. જે બાદમાં I₂ અને NaOH સાથે પ્રક્રિયા કરી આોડોફોર્મ અને સોડિયમ બેન્ઝોએટ આપે છે.
2NaOH + I₂ → NaOI + Nal + H₂O

પ્રશ્ન 191.
નીચે આપેલ સંયોજનનું IUPAC નામ જણાવો. [JEE – 2019]

(A) 4-બ્રોમો-3-મિથાઇલપેન્ટ-2-ઇન
(B) 2-બ્રોમો-3-મિથાઇલપેન્ટ-3-ઇન
(C) બ્રોમો-3-મિથાઇલ-1, 2-ડાયમિથાઇલ પ્રોપ-1-ઇન
(D) 3-બ્રોમો-1, 2-ડાયમિથાઇલ ક્યુટ-1-ઇન
જવાબ
(A) 4-બ્રોમો-૩-મિથાઇલપેન્ટ-2-ઇન

પ્રશ્ન 192.
એક આલ્કીન “A” ની O₃ અને Zn-H₂O સાથે પ્રક્રિયા કરવા પ્રોપેનોન અને ઇથેનાલ સમમોલર ગુણોત્તરમાં પ્રાપ્ત થાય છે. આલ્કીન “A” માં HCl ઉમેરતાં મુખ્ય નીપજ તરીકે “B” મળે છે. તો નીપજ “B” નું બંધારણ શું છે ? [NEET – 2019]

પ્રશ્ન 193.
નીચે આપેલામાંથી કોઇ એક પ્રક્રિયા ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન દ્વારા આગળ ધપે છે જે શોધો. [NEET – 2019]

પ્રશ્ન 194.

પ્રશ્ન 195.
ડિહાઇડ્રોહેલોજિનેશન (E₁) પ્રક્રિયા માટે નીચે આપેલા સંયોજનોને તેમની ક્રિયાત્મક્તાના ઊતરતા ક્રમમાં ગોઠવો. [JEE – 2020]

(A) B > A > D > C
(B) B > D > A > C
(C) B > D > C > A
(D) D > B > C > A
જવાબ
(D) D > B > C > A
ડિહાઇડ્રોકેલોજિનેશન પ્રક્રિયામાં કાર્બોક્રેટાયન બનવાવાળો તબક્કો વેગ નિર્ણાયક તબક્કો હોય છે. આથી આ જ તબક્કો તથા કાર્બોકેટાયનની સ્થાયિતા જ પ્રબળતા નક્કી કરે છે. વિકલ્પ (D)માં બનતો કાર્બોકેટાયન સસ્પંદન ધરાવે છે અને તે સૌથી વધુ સ્થાયી હશે. વિક્લ્પ (C) એ 2° કાર્બોકેટાયન બનાવે છે. જ્યારે વિકલ્પ (A) અને (B) 1° કાર્બોકેટાયન બનાવે છે. પરંતુ વિકલ્પ (B)માં કાર્બોક્રેટાયન બન્યા પછી પુનઃગોઠવત્રી બાદ સંયોજન એલાઇલિક બને છે.
આમ, સાચો ક્રમ D > B > C > A થશે.

પ્રશ્ન 196.
નીચેની પ્રક્રિયા જુઓ અને જણાવો કે કઈ પ્રક્રિયા જેટસેવ (Saytxeff) નીપજ આપશે ? [JEE – 2020]

પ્રશ્ન 197.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયા શ્રેણીમાં સંયોજન “X” ઓળખી બતાવો.

પ્રશ્ન 198.
2-બ્રોમો-પેન્ટેનની વિલોપન પ્રક્રિયામાંથી બનતો પેન્ટ-2-ઇન એ નીચેનામાંથી શોધો. [NEET-2020]
(a) β-વિલોપન પ્રક્રિયા
(b) ઝેોવ નિયમને અનુસરે છે.
(c) ડિહાઇડ્રોàલોજીનેશન પ્રક્રિયા
(d) નિર્જલીકરણ પ્રક્રિયા
(A) (b), (c), (d)
(B) (a), (b), (d)
(C) (a), (b), (c)
(D) (a), (c), (d)
જવાબ
(C) (a), (b), (c)

પ્રશ્ન 199.
જ્યારે નિયૉપેન્ટાઇલ આલ્કોહૉલને સાંદ્ર ઍસિડ સાથે ગરમ કરવામાં આવે ત્યારે આલ્કીનનું 85 : 15 જેવું A : B નું મિશ્રણ મળે છે, તો A અને B અનુક્રમે કયા આલ્કીન હશે? [JEE (September)-2020]

પ્રશ્ન 200.
જલીય AgNO₃ નીરોના સંયોજનો સાથે પ્રક્રિયા આપે છે. સંયોજનોની સક્રિયતા માટેનો યોગ્ય ક્રમ જણાવો. [JEE (September)-2020]

(A) (c) > (d) > (a) > (b)
(B) (a) > (b) > (c) > (d)
(C) (b) > (a) > (c) > (d)
(D) (b) > (a) > (d) > (c)
જવાબ
(C) (b) > (a) > (c) > (d)
આપેલ પ્રક્રિયક સાથેની પ્રક્રિયા SN¹ પ્રકારની પ્રક્રિયા થશે. પ્રક્રિયાની સક્રિયતા α-કાર્બોર્કટાયનની સ્થાપિતા

કાર્બોકેટાયનની સ્થાયિતા = ii > i > iii > iv
પ્રક્રિયાની સક્રિયતા = b > a > c > d

પ્રશ્ન 201.
C₆H₅N_2⁺ – CF ની પ્રક્રિયા CuCl સાથે કરવાથી નીચેનામાંથી કઈ નીપજ મેળવી શકાશે ? [GUJCET-1999]
(A) C₆H₅Cl
(B) C₆H₆
(C) C₆H₅ – O – C₆H₅
(D) C₆H₄Cl₂
જવાબ
(A) C₆H₅Cl

પ્રશ્ન 202.
બેન્ઝિન ડાયેઝોનિયમ ક્લોરાઇડને Cu₂Br₂ + HBr સાથે ગરમ કરવાથી બ્રોમોબેઝિન મળે છે. આ પ્રક્રિયા ક્યા નામે ઓળખાય છે ? [GUJCET – 2006]
(A) વુર્ટ્સ-ફિટિંગ
(B) વિલોપન
(C) સેન્ડમેયર
(D) ડાયેઝોટાઈઝેશન
જવાબ
(C) સેન્ડમેયર

પ્રશ્ન 203.
2, 3-ડાયહાઇડ્રૉક્સિ બ્યુટેનાલના શક્ય પ્રકાશક્રિયાશીલ સમઘટકો દ્વારા બનતા રેસેમિક મિશ્રણની સંખ્યા કેટલી હશે ? [GUJCET – 2007]
(A) એક
(B) શૂન્ય
(C) ત્રણ
(D) બે
જવાબ
(D) બે

પ્રશ્ન 204.
કયો સેન્ડમેયર પ્રક્રિયક નથી ? [GUJCET – 2008]
(A) Cu₂I₂ + Kl
(B) Cu₂(CN)₂ + KCN
(C) Cu₂Br₂ + HBr
(D) Cu₂Cl₂ + HCl
જવાબ
(A) Cu₂I₂ + Kl

પ્રશ્ન 205.
નીચે આપેલા સંયોજનનું IUPAC નામ કયું છે ? [GUJCET – 2013]
(A) 1-ક્લોરોબ્યુટ્-2-ઇન
(B) 3-ક્લોરો-2-મિથાઇલબ્યુટ્-1-ઇન
(C) 1-ક્લોરોબ્યુટ્-૩-ઇન
(D) 4-ક્લોરોપેટ્-2-ઇન
જવાબ
(A) 1-ક્લોરોબ્યુટ્-2-ઇન

પ્રશ્ન 206.
નીચેનામાંથી સ્વાર્ટસ્ પ્રક્રિયા કઈ છે ? [GUJCET – 2014]

(B) CH₃Br + AgF → CH₃F+ AgBr

જવાબ
(B) CH₃Br + AgF → CH₃F+ AgBr

પ્રશ્ન 207.
દ્વિઆણ્વીય કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન (S_N2) પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયું વિધાન ખોટું છે ? [GUJCET – 2014]
(A) દ્વિતીય ક્રમની પ્રક્રિયા છે.
(B) S_N2 પ્રક્રિયાનો વેગ પ્રક્રિયાકારક અને કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયક બંનેની સાંદ્રતા પર આધાર રાખતો નથી.
(C) S_N2 પ્રક્રિયામાં પ્રક્રિયાકારકનું અસમ વિભાજન થતું નથી.
(D) S_N2 પ્રક્રિયા એક જ તબક્કામાં મધ્યસ્થ નીપજ બનાવ્યા સિવાય થાય છે.
જવાબ
(B) S_N2 પ્રક્રિયાનો વેગ પ્રક્રિયાકારક અને કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયક બંનેની સાંદ્રતા પર આધાર રાખતો નથી.

પ્રશ્ન 208.
C– X બંધની પ્રબળતાનો સાચો ક્રમ નક્કી કરો. [GUJCET – 2014]
(A) CH₃F < CH₃Cl < CH₃Br < CH₃I
(B) CH₃F > CH₃Cl > CH₃Br > CH₃I
(C) CH₃I > CH₃F > CH₃Cl > CH₃Br
(D) CH₃Cl > CH₃Br > CH₃F > CH₃I
જવાબ
(B) CH₃F > CH₃Cl > CH₃Br > CH₃I
F → Cl → Br → I તત્ત્વોની વિદ્યુતઋણતા ઘટતી જાય છે.
જેથી H₃C – F → H₃C – Cl → H₃C-Br → H₃C – I ની બંધલંબાઈ વધે છે અને બંધની પ્રબળતા ઘટે છે.

પ્રશ્ન 209.
નીચેનામાંથી કર્યું એલાઇલિક હેવાઇ છે ? [GUJCET – 2015]
(A) બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) 1- બ્રોમોબેન્ડિન
(C) (1-બ્રોમોઇથાઇલ) બેઝિન
(D) 3-ક્લોરોસાયક્લોહેક્ઝ-1-ઇન
જવાબ
(D) 3-ક્લોરોસાયક્લોથેક્સ-1-ઇન

પ્રશ્ન 210.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયાનું નામ શું છે ? [GUJCET – 2015]

(A) સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયા
(B) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા
(C) હિલ સ્ટેઇન પ્રક્રિયા
(D) ખેલ-બોલહાર્ડ ઝેલીસ્કાય પ્રક્રિયા
જવાબ
(C) હિલ સ્ટેઇન પ્રક્રિયા

બ્રોમોઆલ્કેન કે ક્લોરોઆલ્બેનની શુષ્ક એસિટોનમાં બનાવેલા સોડિયમ આયોડાઇડના દ્રાવણની સાથે પ્રક્રિયા કરતાં. આયોડો આલ્કેન બને છે. આ પ્રક્રિયા હિન્કલસ્ટેઇન પ્રક્રિયા તરીકે ઓળખાય છે.

પ્રશ્ન 211.
6.45 ગ્રામ CH₃CH₂Cl નું ડીહાઇડ્રોલોજિનેશન કરવામાં આવ્યું ત્યારે 50% પ્રક્રિયક વપરાય છે, તો પ્રાપ્ત થતી મુખ્ય નીપજનું વજન કેટલું થાય ? (H, C અને Cl નાં પરમાણ્વીય દળ અનુક્રમે 1, 12 અને 35,5 ગ્રામ મોલ^-1 છે.) [GUJCET – 2015]
(A) 0.7 ગ્રામ
(B) 2.8 ગ્રામ
(C) 1.4 ગ્રામ
(D) 5.6 ગ્રામ
જવાબ
(C) 1.4 ગામ
CH₃CH₂Clનું આણ્વીય દળ= 12 + 3 + 12 + 2 + 35.5 = 64.5 ગ્રામ મોલ^-1
CH₂=CH₂ નું આણ્વીય દળ = 28 ગ્રામ મોલ^-1

64.5 ગ્રામ CH₃CH₂Cl માંથી 28 ગ્રામ ઇથિન તો 100% પ્રક્રિયા તેથી 50% પ્રક્રિયામાં 64.5 ગ્રામ CH₃CH₂Cl માંથી 14 ગ્રામ ઇથિન બને.
તેથી 50% પ્રક્રિયામાં 6.45 ગ્રામ CH₃CH₂Cl માંથી કેટલા ગ્રામ ઇથિન બને ?
\(\frac{6.45 \times 14}{64.5}\) = 1.4 ગ્રામ ઇયન બને.

પ્રશ્ન 212.
ટેટ્રાક્લોરો મિથેન માટે ક્યું વિધાન અયોગ્ય છે ? [GUJCET – 2016]
(A) તે ચામડીના સીધા સંપર્કમાં આવે તો લાલ ચકામાં થઈ જાય છે.
(B) તેના ઊંચા તાપમાને પાણી સાથે પ્રક્રિયા થતાં ફોનિ બને છે.
(C) તેનો ઉપયોગ તેલ અને પેટ્રોલ જેવા પદાર્થોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવા થાય છે.
(D) તે પાક્કીમાં અદ્રાવ્ય અને સુગંધીદાર છે.
જવાબ
(A) તે ચામડીના સીધા સંપર્કમાં આવે તો લાલ ચકામાં થઈ જાય છે.

પ્રશ્ન 213.
(CH₃)₃COONaની નીચેના પૈકી ક્યા પ્રક્રિયક સાથેની પ્રક્રિયા સૌથી સરળ હશે ? [GUJCET – 2017]
(A) (CH₃)₂ CHBr
(B) CH₃CH₂Br
(C) (CH₃)₃CBr
(D) C₆H₅Br
જવાબ
(B) CH₃CH₂Br
CH₃CH₂Br એ પ્રાથમિક આલ્કાઇલ હેલાઇડ હોવાથી તે S_N2 પ્રક્રિયા સૌથી સરળ આપે.

પ્રશ્ન 214.
નીચેના પૈકી કયા સંયોજનનું પ્રકાશીય ક્લૉરિડ્રેશન કરતાં માત્ર એક જ મોનોક્લૉરો વ્યુત્પન્ન મળે છે ? [GUJCET – 2017]
(A) આઇસોપેન્ટેન
(B) n-પેન્ટેન
(C) નિયો-પેન્ટન
(D) n-બ્યુટેન
જવાબ
(C) નિયો-પેન્ટેન

પ્રશ્ન 215.
બેન્ઝિન ડાયેઝોનિયમ કલોરાઇડની પાણીની હાજરીમાં ફૉસ્ફોનિક ઍસિડ સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ ઑક્સિડાઇઝર્ નીપજ મળશે ? [GUJCET – 2018]
(A) ક્લોરોબેન્ઝિન
(B) ફિનોલ
(C) બેન્ઝિન
(D) ફોસ્ફરસ એસિડ
જવાબ
(D) ફૉસ્ફરસ ઍસિડ

પ્રશ્ન 216.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનની બેઝિકતા સૌથી વધારે છે ? [GUJCET – 2018]

પ્રશ્ન 217.
નારંગી એઝોરંગમાં σ અને π બંધની સંખ્યા અનુક્રમે કેટલી છે ? [GUJCET – 2018]
(A) 27 અને 7
(B) 24 અને 7
(C) 26 અને 7
(D) 26 અને 6
જવાબ
(C) 26 અને 7

પ્રશ્ન 218.
1, 2-ડાયક્લોરોઇથેન કયા પ્રકારનો હેલાઇડ છે ? [GUJCET – 2019]
(A) જૈમીનલ કેલાઇડ
(B) વિસીનલ હૅલાઇડ
(C) આલ્કીલીડીન કેલાઇડ
(D) એલાઇલિક મેલાઇડ
જવાબ
(B) વિસીનલ લાઇડ

પ્રશ્ન 219.
પોલારીમીટરના ઉપયોગથી સંયોજનોના ……………………. નક્કી થાય છે. [GUJCET – 2019]
(A) D અને L વિન્યાસ
(B) d અને l વિન્યાસ
(C) R અને S વિન્યાસ
(D) D અને L તથા d અને l વિન્યાસ
જવાબ
(B) d અને l વિન્યાસ

પ્રશ્ન 220.
નીચેનામાંથી આગશામક, ચેપનાશક, જંતુનાશક અને નિશ્ચેતક પદાર્થો અનુક્રમે કયા છે ? [GUJCET – 2019]
(A) CHCl₃, CHI₃, DDT, CCl₄,
(B) DDT, CHCl₃, CCl₄, CHI₃
(C) CCl₄, CHI₃, DDT, CHCl₃,
(D) CCl₄, CHI₃, CHCl₃, DDT
જવાબ
(C) CCl₄, CHI₃, DDT, CHCl₃

પ્રશ્ન 221.
C₄H₉Br સૂત્ર ધરાવતા સંયોજનના કેટલા સંભવિત પ્રકાશ ક્રિયાશીલ સમઘટકો છે ? [GUJCET-2020]
(A) 3
(B) 2
(C) 1
(D) 4
જવાબ
(B) 2
C₄H₉Br માં 1 જ કીરાલ કાર્બન હોવાથી તેના 2 પ્રકાશ ક્રિયાશીલ સમઘટકો જોવા મળશે.

પ્રશ્ન 222.
2,3-ડાયમિથાઇલ બ્યુટેન ઉપરોક્ત પ્રક્રિયામાં R’ કયો સમૂહ છે ? [GUJCET-2020]
(A) આઇસોપ્રોપાઇલ
(B) આઇસોબ્યુટાઇલ
(C) દ્વિતીયક બ્યુટાઈલ
(D) n-પ્રોપાઇલ
જવાબ
(A) આઇસોપ્રોપાઇલ

પ્રશ્ન 223.
નીચેનાં વિધાનો માટે સાચો વિક્લ્પ પસંદ કરો. (T = સાચું અને F = ખોટું) [ઑક્ટોબર-2012]
(I) S_N1 પ્રક્રિયામાં હંમેશાં રેસેમિક મિશ્રણ મળે છે. S_N2 પ્રક્રિયામાં 50% કિસ્સાઓમાં રેસેમિક મિશ્રણ મળે છે.
(ii) S_N1 પ્રક્રિયા કાર્બોનિયમ આયન ક્રિયાવિધિથી થાય છે, જ્યારે S_N2 પ્રક્રિયા મુક્તમૂલક ક્રિયાવિધિથી થાય છે.
(A) F T
(B) F, F
(C) T, T
(D) T, F
જવાબ
(B) F F

પ્રશ્ન 224.
1-ક્લોરો-2, 5-ડાયમિથાઇલ સાયક્લોહેક્ઝેનમાં કિરાલ કાર્બનની સંખ્યા જણાવો. [ઑક્ટોબર-2012]
(A) 2
(B) 1
(C) 0
(D) 3
જવાબ
(D) 3

પ્રશ્ન 225.
નીચેનામાંથી શેમાં હેલોજનયુક્ત કાર્બન sp³ સંકરણ ધરાવે છે ? [ઑક્ટોબર-2012]

પ્રશ્ન 226.
દ્વિતીય ક્રમની પ્રક્રિયાનો વેગ ………………………………. ઉપર આધાર રાખે છે. [ઑક્ટોબર-2012]
(A) નીપજની સાંદ્રતા
(B) ફક્ત સબસ્ટ્રેટની સાંદ્રતા
(C) બે પ્રક્રિયકોની સાંદ્રતા
(D) કેન્દ્ર અનુરાગીની સાંદ્રતા
જવાબ
(C) બે પ્રક્રિયકોની સાંદ્રતા

પ્રશ્ન 227.
વિલિયમસન સંશ્લેષણ …………………. છે. [ઑક્ટોબર-2012]
(A) SN પ્રક્રિયા
(B) S_N1 પ્રક્રિયા
(C) S_N2 પ્રક્રિયા
(D) કોઈ નહીં
જવાબ
(C) S_N2 પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 228.
આલ્કીનની હાઇડ્રોજન હૅલાઇડ સાથેની યોગશીલ પ્રક્રિયા ………………………… તરીકે ઓળખાય છે. (ઑક્ટોબર-2012)
(A) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા
(B) હેલોજિનેશન
(C) હાઇડ્રોકેલોજિનેશન
(D) હાઈડ્રેશન
જવાબ
(C) હાઇડ્રોકેલોજિનેશન

પ્રશ્ન 229.
કયા કાર્બન-હેલોજન બંધની બંધ ઍન્થાલ્પી ન્યૂનતમ છે ? [ઑક્ટોબર-2012]
(A) C – F
(B) C – Cl
(C) C – Br
(D) C – I
જવાબ
(D) C – I

પ્રશ્ન 230.
નીચેના પૈકી ક્યું જેમીનલ હેલાઇડનું ઉદાહરણ છે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) 1, 2-ડાયક્લોરોપ્રોપેન
(B) 1, 1-ડાયક્લોરોપ્રોપેન
(C) 1, 4-ડાયક્લોરોબ્યુટેન
(D) 2-ક્લોરોબ્યુટેન
જવાબ
(B) 1, 1-ડાયક્લોરોપ્રોપેન

પ્રશ્ન 231.
નીચેના પૈકી કોની જોડે એનિલિનની પ્રક્રિયા કરતાં ક્લોરોબેઝિન મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) હાઇડ્રોક્લોરિક એસિડ
(B) નાઇટ્સ ઍસિડ ત્યાર પછી ક્યુપ્રસ ક્લોરાઇડ સાથે ગરમ કરતાં
(C) નિર્જળ AlCl₃ ની હાજરીમાં ક્લોરિન
(D) ક્યુપસ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) નાઇટ્સ ઍસિડ ત્યાર પછી ક્યુપસ ક્લોરાઇડ સાથે ગરમ કરતાં

નોંધઃ બોર્ડના પ્રશ્નમાં ક્ષતિ છે.

પ્રશ્ન 232.
નીચેના પૈકી ક્યા હેલોઆલ્કેનની પોટેશિયમ હાઇડ્રૉક્સાઇડના ઇથેનોલિક દ્રાવણ સાથે ડિહાઈડ્રોહેલોજિનેશન કરતાં [ઑક્ટોબર-2013]
(A) CH₃ – CH(Br) – CH(CH₃)₂
(B) CH₃ – CH(Br) – (CH₂)O₂ – CH₃
(C) CH₃ – CH₂ – CH(Br) – CH₂CH₃
(D) CH₃ – CH₂ – CH(CH₃) – CH₂Br
જવાબ
(A) CH₃ – CH(Br) – CH(CH₃)₂

પ્રશ્ન 233.
નીચેના પૈકી ક્યું મુક્તમૂલક હૅલોજિનેશન છે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) બેન્ઝિનમાંથી બ્રીમોબેઝિન
(B) પ્રોપેનમાંથી 1-ક્લોરોપ્રોપેન અને 2-ક્લોરોપ્રોપેન
(C) ફિનૉલમાંથી ક્લોરીબેન્ઝિન
(D) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડમાંથી ક્લોરોબેન્ઝિન
જવાબ
(B) પ્રોપેનમાંથી 1-ક્લોરોપ્રોપેન અને 2-ક્લોરોપ્રોપેન

પ્રશ્ન 234.
નીચેનામાંથી કોની S_N2 સક્રિયતા અન્ય કરતાં વધારે છે ?[ઑક્ટોબર-2013]
(A) 2-બ્રોમોપ્રોપેન
(B) 2-શ્રોમો-2-મિથાઇલપ્રોપેન
(C) 2-બ્રોમો-2-મિથાઇલબ્યુટેન
(D) 1-બ્રોમોપ્રોપેન
જવાબ
(D) 1-બ્રોમોપ્રોપેન
S_N2 માટે સક્રિયતા : 1° > 2° > 3°

પ્રશ્ન 235.
નીચેના પૈકી ક્યા પદાર્થમાં કોઈ પણ અસમકાર્બન નથી ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) 2-મિથાઇલબ્યુટેનાલ
(B) 1, 2-ડાયક્લોરોપ્રોપેન
(C) 2, 2-ડાયમિથાઇલપ્રોપેનોઇક ઍસિડ
(D) 2-હાઇડ્રોક્સિપ્રોપેનોઈક ઍસિડ
જવાબ
(C) 2, 2-ડાઇમિથાઇલપ્રોપેનોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 236.
1-ક્લોરો પ્રોપેનમાંથી હેકઝેન કઈ પ્રક્રિયા દ્વારા બને છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) સ્વાર્ટસ્ પ્રક્રિયા
(B) હિન્કલસ્ટેઇન પ્રક્રિયા
(C) વુ ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(D) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા
જવાબ
(D) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 237.
નીચે પૈકી કયું સંયોજન સેન્ડમેયર પ્રક્રિયાથી મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) ફિનોલ
(B) ક્લોરોબેન્ઝિન
(C) એનિલિન
(D) બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) ક્લોરોબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 238.
આઇસોબ્યુટાઇલ હેલાઇડ ક્યા પ્રકારનો હૈલાઇડ છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) 1°
(B) 3°
(C) 2°
(D) 4°
જવાબ
(A) 1°

પ્રશ્ન 239.
નીચેનામાંથી ક્યા પદાર્થની બંધ ઍન્થાલ્પી ઓછી છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) CH₃ – Br
(B) CH₃ – Cl
(C) CH₃ – F
(D) CH₃ – I
જવાબ
(D) CH₃ – I

પ્રશ્ન 240.
નીચે પૈકી કયું સંયોજન ચામડીના સીધા સંપર્કમાં આવતા લાલ ચકામા થઈ જાય છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) CH₂Cl₂
(B) CH₃Cl
(C) CHCl₃
(D) CCl₄
જવાબ
(A) CH₂Cl₂

પ્રશ્ન 241.
બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડમાં ક્લોરિન સાથે જોડાયેલ કાર્બન કર્યું સંકરણ ધરાવે છે [ઑક્ટોબર-2014]
(A) sp²
(B) sp
(C) sp³
(D) dsp²
જવાબ
(C) sp³

પ્રશ્ન 242.
ઇસાઇલ મેગ્નેશિયમ બ્રોમાઇડના જળવિભાજનથી નીચે પૈકી શું મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) CH₂ = CH₂
(B) C₄H₁₀
(C) CH₃ – CH₃
(D) CH₃CH₂ – CH = = CH₂
જવાબ
(C) CH₃ – CH₃

પ્રશ્ન 243.
નીચેની પ્રક્રિયામાં ‘B’ શું છે ? 3R – OH + PX₃ → 3R -X + B [ઑક્ટોબર-2014]
(A) ફોસ્ફોરિક એસિડ
(B) પાયરો ફૉસ્ફરસ ઍસિડ
(C) ફોસ્ફરસ એસિડ
(D) મેટા ફૉસ્ફોરિક એસિડ
જવાબ
(C) ફોરફ્ફરસ એસિડ

પ્રશ્ન 244.
ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષક સમૂહ (–NO₂), ક્લોરોબેન્ઝિનમાં ઑર્થો અને પૅરા બન્નેને સ્થાનોમાં હોય ત્યારે Cl^– નું OH^– વડે 368K થી ઊંચા તાપમાને વિસ્થાપન કરતાં, કેટલા પ્રમાણમાં નીપજ પ્રાપ્ત થશે ? [ઑક્ટોબર-2012]
(A) 45%
(B) 55%
(C) 76%
(D) 93%
જવાબ
(C) 76%

બે NO₂ સમૂહની ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષક અસરના પરિણામે OH^– ની કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયાની સરળતામાં વધારો થવાથી 76% નીપજ બને છે.

પ્રશ્ન 245.
વિનાઇલ ક્લોરાઇડમાં કેટલા σ અને π બંધ હોય છે ? [ઑક્ટોબર-2012]
(A) 4σ અને 2π
(B) 4σ અને 1π
(C) 5σ અને 2π
(D) 5σ અને 1π
જવાબ
(D) 5σ અને 1π
CH₂ = CHCl
વિનાઇલ – ક્લોરાઇડમાં

પ્રશ્ન 246.
નીચેનામાંથી અગ્નિશામાં ક્યું સંયોજન વપરાય છે ? [ઑક્ટોબર-2015]
(A) ફોસ્ટિન
(B) કોસ્ટિન
(C) પાયરિન
(D) એમોનિયા
જવાબ
(C) પાયરિન
ટેટ્રાક્લોરોમિથેન, CCl₄ ની બાષ્ય ન સળગે તેવી હોવાથી તેલ, ચરબી અને પેટ્રોલ જેવા પદાર્થોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવા માટે પાયરીનના નામે CCl₄ નો ઉપયોગ થાય છે.

પ્રશ્ન 247.
મિથાઇલ આયોડાઇડની યુર્ટ્સ પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2015]
(A) પ્રોપેન
(B) ઈથેન
(C) મિથુન
(D) બ્યુટેન
જવાબ
(B) ઈથેન

પ્રશ્ન 248.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયાનું નામ આપો.[ઑક્ટોબર-2015]

(A) ક્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયા
(B) ફિન્કલ સ્ટેઇન પ્રક્રિયા
(C) સ્વાર્ટ્ઝ પ્રક્રિયા
(D) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) ફિસ્કુલ સ્ટેઇન પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 249.
ક્લોરોફોર્મને હવામાં ખુલ્લો રાખતાં કો ઝેરી પદાર્થ બને છે ? [ઑક્ટોબર-2015]
(A) ફિઓન
(B) ફોસ્ટિન
(C) ફ્રોસ્ટિન
(D) કાર્બન ટેટ્રાક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) ફોન્જિન
ક્લોરોફોર્મને હવામા ખુલ્લો રાખતાં ઑક્સિડેશન થઈને ઝેરી પદાર્થ કાર્બોનાઇલ ક્લોરાઇડ, COCl₂ બને છે, જે ફોન્જિન તરીકે ઓળખાય છે.

પ્રશ્ન 250.
ઇથેનોલની સાથે થાયોનિલ ક્લોરાઇડની રાસાયણિક પ્રક્રિયા કરવાથી શું મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) ક્લોરોઇયિન + HCl + SO₂
(B) ક્લોરોઇથેન + HOCl + SO₂
(C) ક્લોરોઇથેન + HCl + SO₃
(D) ક્લોરોઇથેન + HCl + SO₂
જવાબ
(D) ક્લોરોઇથેન + HCl + SO₂

પ્રશ્ન 251.
બેન્ઝિન ડાયઝોનિયમ ક્લોરાઇડ (C₆H₅N₂Cl) માં કેટલા σ-બંધ અને π-બંધ હોય છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 6σ, 3π
(B) 14σ, 4π
(C) 14σ, 6π
(D) 13σ, 4π
જવાબ
(B) 14σ, 4π

પ્રશ્ન 252.
ક્લોરોબેઝિનમાંથી ટોલ્યુઇન બનાવવા કઈ પ્રક્રિયા વપરાય છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) વુર્ટ્સ પ્રક્રિયા
(B) વુર્ટ્સ-ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(C) ફિટિંગ પ્રક્રિયા
(D) ફિડલ ક્રાફ્ટ આલ્કીલેશન
જવાબ
(B) વુર્ટ્સ-ફિટિંગ પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 253.
“પાયરીન” નું સૂત્ર શું છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) CCl₃CH(OH)₂
(B) CHCl₃
(C) CCl₄
(D) CH₃Cl
જવાબ
(C) CCl₄
CCl₄ નો ઉપયોગ પાયરીનના નામે આગને બુઝાવવા માટે છે.

પ્રશ્ન 254.
ફ્લોરોમિથેન બનાવવા ‘સ્વાર્ટસ્’ પ્રક્રિયામાં કર્યો પ્રક્રિયક વાપરવામાં આવે છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) CaF₂
(B) Ag₂S
(C) CoF₂
(D) H₂F₂
જવાબ
(D) H₂F₂
બોર્ડના વિકલ્પમાં ક્ષતિ છે.
નોંધ : સાચો જવાબ : Hg₂F₂
બ્રોમોમિથેન કે ફ્લોરોમિથેનની AgF, Hg₂F, CaF₂ અથવા SbF₃ જેવા ધાત્વિક ફ્લોરાઇડ સાથેની પ્રક્રિયાથી ફ્લોરોમિથેન મળે છે, આ પ્રક્રિયાને ‘સ્વાર્ટસ્’ પ્રક્રિયા કહે છે.
2CH₃Br + Hg₂F₂ → 2CH₃F + 2HgBr

પ્રશ્ન 255.
S_N1 પ્રકારની પ્રક્રિયામાં કયા પ્રકારનું વિભાજન થાય છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) સમવિભાજન
(B) અસમવિભાજન
(C) અસમ સુયોજન
(D)પરમાણ્વીય વિખંડન
જવાબ
(B) અસમવિભાજન

પ્રશ્ન 256.

[ઑક્ટોબર-2016]
(A) A = ૦-ક્લોરોટોલ્યુઇન, B = ટોલ્યુઇન
(B) A = p-ક્લોરોટોલ્યુઇન, B = (a + p) ડાયક્લોરી બેઝિન
(C) A = ટોલ્યુઇન, B = (o + p) ક્લોરોટોલ્યુઇન
(D) A = ટોલ્યુઈન, B = બેન્ઝાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(C) A = ટોલ્યુઇન, B = (o + p) ક્લોરોટોલ્યુઇન

પ્રશ્ન 257.
હેલોમિથેનના ઉત્લનબિંદુનો સાચો ક્રમ નક્કી કરો. [ઑક્ટોબર-2016]
(A) CH₃F > CH₃Cl > CH₃Br > CH₃I
(B) CH₃Br > CH₃I > CH₃Cl > CH₃F
(C) CH₃I > CH₃Br > CH₃Cl > CH₃F
(D) CH₃F > CH₃Br > CH₃I > CH₃Cl
જવાબ
(C) CH₃I > CH₃Br > CH₃Cl > CH₃F
અને કદ વધે તેમ વાન્ ડર વાલ્સ જેમ હેલોજન પરમાણુનું દળ આકર્ષણ બળોની માત્રામાં વધારો થાય છે.

પ્રશ્ન 258.
A અને B શું છે ? [ઑક્ટોબર-2016]

પ્રશ્ન 259.
DDT સંયોજનમાં કાર્બન, હાઇડ્રોજન અને ક્લોરિન પરમાણુની અનુક્રમે સંખ્યા શોધો. [ઑક્ટોબર-2016]
(A) C = 13 H = 8 Cl = 3
(B) C = 14 H = 9 Cl = 5
(C) C = 14 H = 8 C = 5
(D) C = 13 H = 9 Cl = 3
જવાબ
(B) C = 14 H = 9 Cl = 5

DDT નું બંધારણીય સૂત્ર :
આણ્વીય સૂત્ર = C₁₄H₉Cl₅

પ્રશ્ન 260.
A અને B જોડો. [ઑક્ટોબર-2016]

(A) (P – ii) (Q – iv) (R – i) (S – iii)
(B) (P – iv) (Q – ii) (R – iii) (S – v)
(C) (P – ii) (Q – i) (R – iv) (S – v)
(D) (P – iii) (Q – iv) (R – i) (S – ii)
જવાબ
(D) (P – (iii)) (Q− (iv)) (R- (i)) (S – (ii))

પ્રશ્ન 261.
તો ? Q, R, 5 શું છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) P = CH₃COOH Q= CH₃CH₂OH
R = CH₃CHO S= CH₃CH₂Cl
(B) P = CH₃CHO Q = CH₃CH₂OH
R = CH₂=CH₂ S = CH₃CH₂OH
(C) P = CH₃COOH Q = CH₃CH₂OH
R = CH₂ =CH, S = CH₃CH₂Cl
(D) P = CH₃CH₂Cl Q = CH₃CH₂OH
R = CH₂=CH₂ S = CH₃CH₂Cl
જવાબ
(C) P = CH₃COOH Q = CH₃CH₂OH
R = CH₂ =CH, S = CH₃CH₂Cl

પ્રશ્ન 262.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયામાં આઇસોપ્રોપેનોલ કઈ પ્રક્રિયા બનાવે છે? સાચો વિક્મ જણાવો. [ઑક્ટોબર-2016]

(A) (I) & (II)
(B) (II) & (IV)
(C) (II) & (III)
(D) (I), (II) & (IV)
જવાબ
(B) (II) & (IV)

પ્રશ્ન 263.
DDT ના બંધારણમાં અનુક્રમે σ અને π બંધની સંખ્યા જણાવો. [માર્ચ – 2018]
(A) 20, 6
(B) 21, 6
(C) 17, 6
(D) 29, 6
જવાબ
(D) 29, 6

પ્રશ્ન 264.
તેલ, ચરબી અને પેટ્રોલ જેવા પદાર્થોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવા માટે ક્યા પદાર્થનો ઉપયોગ થાય છે ? [માર્ચ – 2018]
(A) CH₂Cl₂
(B) CH₃Cl
(C) CHCl₃
(D) CCl₄
જવાબ
(D) CCl₄

પ્રશ્ન 265.
નીચેનામાંથી કયો પદાર્થ પ્રકાશક્રિયાશીલ સમઘટકતા ધરાવતો નથી ? [માર્ચ – 2018]
(A) લેક્ટિક ઍસિડ
(B) પ્રોપેનોઇક ઍસિડ
(C) ગ્લિસરાલ્ડિહાઇડ
(D) ગ્લુકોઝ
જવાબ
(B) પ્રોપેનોઇક એસિડ

પ્રશ્ન 266.
કર્યું સંયોજન પ્રકાશક્રિયાશીલ છે ? [માર્ચ – 2019]
(A) 2-મિથાઇલ પ્રોપેન-1-એમાઇન
(B) બ્યુટેન-2-એમાઇન
(C) બ્યુટેન-1-એમાઇન
(D) 2-મિથાઇલ પ્રોપેન-2-એમાઇન
જવાબ
(B) બ્યુટેન-2-એમાઇન
જે સંયોજનમાં કિરાલ કાર્બન હોય તે જ પ્રકાશક્રિયાશીલ હોય છે. ફક્ત (B)માં જ કિરાલ કાર્બન છે. જેથી (B) પ્રકાશ- ક્રિયાશીલ છે.

પ્રશ્ન 267.
નીચેના પૈકી કયો પદાર્થ આલી અને I₂ ના મિશ્રણ સાથે ટ્રાયઆયોડોમિથેન બનાવતું નથી ? [માર્ચ – 2019]
(A) ઇથેનોલ
(B) ડાયમિથાઇલ કિટોન
(C) પ્રોપેન્-1-ઑલ
(D) ઇથેનોલ
જવાબ
(C) પ્રોપેન્-1-ઓલ

પ્રશ્ન 268.
ક્લોરોફોર્મનો નિશ્ચેતક તરીકે ઉપયોગ કરતાં પહેલાં તેમાં કયો પદાર્થ ઉમેરવામાં આવે છે ? [માર્ચ – 2019]
(A) મિથાઇલ ઇથાઇલ કિટોન
(B) ઇથાઇલ આલ્કોહૉલ
(C) એસિટોન
(D) મિથિલીન ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) ઇથાઇલ આલ્કોહૉલ
ક્લોરોફોર્મ હવામાં ઑક્સિડેશન પામી ઝેરી સંયોજન ફોસ્કિનમાં (COCl₂) ફેરવાય છે. આ ફૉન્જિનની હાજરી કીડની, લીવર વગેરેને નુક્સાન કરી શકે છે.

આ પ્રમાણે પ્રક્રિયા ન થાય તે માટે ક્લોરોફોર્મમાં ઇથાઇલ આલ્કોહોલ ઉમેરવામાં આવે છે.

પ્રશ્ન 269.
કર્યું સંયોજન જલીય NaOH સાથે સરળતાથી એક આણ્વીય કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા આપશે ? [માર્ચ – 2019]

S_N1 (એક આણ્વીય વિસ્થાપન) પ્રક્રિયાની સરળતાનો આધાર C – X બંધમાં કાર્બનના પ્રકાર ઉપર છે. 3°C > 2°C > 1°C પ્રમાણે પ્રક્રિયાની સરળતા હોય છે.

પ્રશ્ન 270.
નીચેના પૈકી કયા સંયોજનની S_N2 પ્રક્રિયા પ્રત્યેની પ્રતિક્રિયાત્મકતા સૌથી વધુ છે ? [માર્ચ – 2020]
(A) C₃H₃C(CH₃)(C₆H₅)Br
(B) C₆H₅CH₂Br
(C) C₆H₅CH(C₆H₅)Br
(D) C₆H₅CH(CH₃)Br
જવાબ
(A) C₃H₃C(CH₃)(C₆H₅)Br

પ્રશ્ન 271.
નીચેના પૈકી કોની દ્વિધ્રુવ ચાકમાત્રા સૌથી વધુ છે ? [માર્ચ – 2020]
(A) CH₂Cl₂
(B) CHCl₃
(C) CCl₄
(D) CH₃Cl
જવાબ
(A) CH₂Cl₂

પ્રશ્ન 272.
CH₃CH = CHC(Br)(CH₃)₂ સંયોજનમાં –Brની સ્થિતિને ………………………… પ્રમાણે વર્ગીકૃત કરી શકાય. [માર્ચ – 2020]
(A) બેઝાઇલ
(B) એરાઇલ
(C) વિનાઇલ
(D) એલાઇલ
જવાબ
(D) એલાઇલ

પ્રશ્ન 273.
મુખ્ય કાર્બનિક નીપજનું IUPAC નામ …………………………. છે. [માર્ચ – 2020]
(A) 1,2-ડાયોમોબ્યુટેન
(B) 2,2-ડાયબ્રોમોબ્યુટેન
(C) 1-બ્રોમોબ્યુટેન
(D) 2-બ્રોમોબ્યુટેન
જવાબ
(C) 1-બ્રોમોબ્યુટેન

પ્રશ્ન 274.
C₆H₅CH₂Brની જલીય સોડિયમ હાઇડ્રૉક્સાઇડ સાથેની પ્રક્રિયા કોને અનુસરે છે ? [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા
(B) S_N1 ક્રિયાવિધિ
(C) S_N2 ક્રિયાવિધિ
(D) સૈજૈફ
જવાબ
(B) S_N1 ક્રિયાવિધિ
પ્રથમ તબક્કામાં C₆H₅CH₂ – Br માં C – Br બંધ તૂટીને સસ્પંદન સ્થાયી કાર્બોકટાયન C₆H₅CH₂⁺ છે અને તે ફક્ત C₆H₅CH₂Brની સાંદ્રતા ઉપર આધારિત એક આણ્વીય પ્રક્રિયા છે.

બીજા તબક્કામાં કેન્દ્રાનુરાગી જોડાઈને વિસ્થાપન નીપજ C₆H₅CH₂OH બને છે, આથી S_N1 પ્રકારે પ્રક્રિયા થાય છે.

પ્રશ્ન 275.
સંયોજનનું IUPAC નામ જણાવો. [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) 2-પ્રોમો-3-મિથાઇલ બ્યુટ્-3-ઇન
(B) 3-બ્રોમો-2-મિથાઇલ બ્યુટ્-1-ઇન
(C) 1-બ્રોમો-1,2-ડાયમિથાઇલ પ્રોપ્-2-ઇન
(D) 3-બ્રોમો-2,3-ડાયમિથાઇલ પ્રોપ્-1-ઇન
જવાબ
(B) 3-પ્રોમો-2-મિથાઇલ બ્યુટ્-1-ઇન

પ્રશ્ન 276.
PCl₅ ની કોની સાથે પ્રક્રિયા કરતાં POCl₃ નીપજ તરીકે મળતું નથી ? [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) H₂O
(B) C₂H₅OH
(C) CH₃COOH
(D) SO₂Cl₂
જવાબ
(A) H₂O

પ્રશ્ન 277.
કયો પદાર્થ અગ્નિશામક તરીકે વપરાય છે ? [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) ડાયક્લોરોમિથેન
(B) ટ્રાયક્લોરોમિથેન
(C) ટ્રાયઆયોડોમિથેન
(D) ટેટ્રાક્લોરોમિથેન
જવાબ
(D) ટેટ્રાક્લોરોમિથેન