GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 3 વિદ્યુત-રસાયણવિજ્ઞાન in Gujarati

Solving these GSEB Std 12 Chemistry MCQ Gujarati Medium Chapter 3 વિદ્યુત-રસાયણવિજ્ઞાન will make you revise all the fundamental concepts which are essential to attempt the exam.

GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 3 વિદ્યુત-રસાયણવિજ્ઞાન in Gujarati

પ્રશ્ન 1.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા ડેનિયલ કોષની છે ?
(A) Zn_(s) + 2Ag⁺ → Zn²⁺_(aq) + 2Ag_(s)
(B) Cu_(s) + 2Ag⁺_(aq) → Cu²⁺_(aq) + 2Ag_(s)
(C) Zn_(s) + Cu²⁺_(aq) → Zn²⁺_(s) + Cu_(s)
(D) Zn_(s) + 2H⁺_(aq) → Zn²⁺_(s) + Cu_(s)
જવાબ
(C) Zn_(s) + Cu²⁺_(aq) → Zn²⁺_(s) + Cu_(s)

પ્રશ્ન 2.
નીચેનામાંથી ક્યો કોષ સિદ્ધાંતથી જુદો પડે છે ?
(A) સંગ્રાહક કોષ
(B) વિદ્યુતવિભાજન કોષ
(C) બળતણ કોષ
(D) બેંકલાસે કોષ
જવાબ
(B) વિદ્યુતવિભાજન કોષ
વિદ્યુતવિભાજન કોષ : વિદ્યુતઊર્જાનું રાસાયબ્રિક ઊર્જામાં રૂપાંતર કરતા કોષને વિદ્યુતવિભાજન કોષ કહે છે.

પ્રશ્ન 3.
ડેનિયલ કોષમાં કઈ ઘટના બનતી નથી ?
(A) Cuની પટ્ટીના વજનમાં વધારો થાય છે.
(B) વિદ્યુતનું વહન ક્ષારસેતુ દ્વારા થાય છે.
(C) Znની પટ્ટીના વજનમાં વધારો થાય છે.
(D) ZnSO₄ ના દ્રાવણનું રંગપરિવર્તન થતું નથી.
જવાબ
(C) Znની પટ્ટીના વજનમાં વધારો થાય છે.
Znની પટ્ટી એનોડ તરીકે વર્તે છે તેથી,

પ્રશ્ન 4.
વિદ્યુતરાસાયણિક કોષના ચોક્કસ કોષ પોટેન્શિયલ માપવા માટે શેનો વપરાશ થાય છે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) ગેલ્વેનોમીટર
(B) એમિટર
(C) પોટેન્શિયોમીટર
(D) વૉલ્ટમીટર
જવાબ
(C) પોટેન્શિયીમીટર
કોષોનો ચોક્કસ પોટેન્શિયલ માપવા માટે પોટેન્શિયોમીટર સાધનનો ઉપયોગ કરવો પડે છે.

પ્રશ્ન 5.
M, N, O, P અને Q પ્રમાણિત અર્ધકોષના, પ્રમાણિત પરિસ્થિતિમાં, પ્રમાણિત પોટેન્શિયલના ચઢતા ક્રમમાં હોય તો ક્યા બે અર્ધકોષોના જોડાણ કરવાથી મળતા કોષનો કોષ પોટેન્શિયલ મહત્તમ હશે ?
(A) M અને N
(C) M અને P
(B) M અને Q
(D)M અને O
જવાબ
(B) M અને Q

પ્રશ્ન 6.
નીચે આપેલી કોપ્રક્રિયા માટે કોષનું સાંકેતિક નિરૂપણ શું થશે?
Fe_(s) + Cd²⁺_(aq) ⇌ Fe²⁺_(aq)+Cd_(s)

પ્રશ્ન 7.
Y અને Z ધાતુના પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલનાં મૂલ્યો અનુક્રમે 0.34 V, 0.80 V અને 0.45 V છે, તો તેમનો રિડક્શનનો પ્રબળતા ક્રમ જણાવો.
(A) Z > Y > X
(B) Z > X > Y
(C) X > Y > Z
(D) Y > Z > X
જવાબ
(B) Z > X > Y
રિડક્શન પોટેન્શિયલના મૂલ્યો Y > X > Z છે.
જેમ રિડક્શન પોટેન્શિયલ વધારે તેમ તેમની રિડક્શન પામવાની વૃત્તિ વધારે પરંતુ રિડક્શનકર્તા તરીકેનો ગુણ ઓછો. આમ રિડક્શનકર્તા તરીકેની પ્રબળતા Z > X > Y ક્રમમાં હોય.

પ્રશ્ન 8.
કોઈ પણ એકસરખા વાહકનો અવરોધ ………………………………. હોય છે.
(A) તેની લંબાઈના વ્યસ્ત પ્રમાણમાં
(B) તેની લંબાઈના સમપ્રમાણમાં
(C) તેના આડછેદના ક્ષેત્રફળના વર્ગના વ્યસ્ત પ્રમાણમાં
(D) તેના આડછેદના ક્ષેત્રફળના સમપ્રમાણમાં
જવાબ
(B) તેની લંબાઈના સમપ્રમાણમાં
કોઈ પણ એકસરખા વાહનો અવરોધ તેની લંબાઈ (l) ના સમપ્રમાણમાં અને તેના આડછેદના ક્ષેત્રફળ (A) ના વ્યા પ્રમાણમાં હોય છે.
∴ R ∝ \(\frac{l}{\mathrm{~A}}\)

પ્રશ્ન 9.
વિધુતીય અવરોઘ માપવા માટેનું સાધન કયું છે ?
(A) વૉલ્ટમીટર
(B) બીટસ્ટોન બ્રિજ
(C) ગૅલ્વેનોમીટર
(D) એમિટર
જવાબ
(B) બીટસ્ટોન બ્રિજ

પ્રશ્ન 10.
કયા તાપમાને સિરામિક્સ દ્રવ્યો અતિસુવાહક તરીકે જાણીતાં છે?
(A) 0 K
(B) 200 K
(C) 150 K
(D) 15 K
જવાબ
(C) 150 K

પ્રશ્ન 11.
I = લંબાઈ, R = અવરોધ અને A = આડછેદનું ક્ષેત્રફળ હોય તો ……………………….. .
(A) R ∝ \(\frac{l}{\mathrm{~A}}\)
(B) R ∝ \(\frac{A}{\mathrm{~l}}\)
(C) R ∝ \(\frac{1}{\mathrm{~A} l} \)
(D) R ∝ lA
જવાબ
(A) R ∝ \(\frac{l}{\mathrm{~A}}\)
કોઈપણ એકસરખા વાહકનો અવરોધ તેની લંબાઈ (l) ના સમપ્રમાણમાં અને તેના આડછેદના ક્ષેત્રફળ (A)ના વ્યસ્ત પ્રમાણમાં હોય છે.
∴ R ∝ \(\frac{l}{\mathrm{~A}}\)

પ્રશ્ન 12.
0.1 M KC અને 01 M NaCl માંથી 0.1 M KCI ઓછો વાહક છે. કારણ કે ……………………… .
(A) K⁺ કરતાં Na⁺ નું કદ ઓછું છે.
(B) K⁺ કરતાં Na⁺ નું કદ વધારે છે.
(C) C] કરતાં NaCIનું આયનીકરણ વધારે થાય છે.
(D) એક પણ નહીં
જવાબ
(A) K⁺ કરતાં Na⁺ નું કદ ઓછું છે.

પ્રશ્ન 13.
Al_(s) | Al^3+_(aq) (1M)||Ag^+_(aq)(IM)| Ag_(s) ગૅલ્વેનિક કોષમાં
નીરોનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા થતી નથી ?
(A) Al³⁺ + 3e^– → Al
(B) A1 → Al³⁺+ 3e^–
(C) 3Ag⁺ + Al → Al³⁺ + 3Ag
(D) Ag⁺ + e^– → Ag
જવાબ
(A) Al³⁺ + 3e^– → Al

પ્રશ્ન 14.
E^⊖_Cu²⁺|Cu = +0.34V અને E^⊖_H⁺|H2 = 0 માંથી સ્વાતા કોષનું નિરૂપણ નીચેનામાંથી કયું સાચું છે ?

પ્રશ્ન 15.
જે ગેલેનિક કોષમાં અજ્ઞાત વિદ્યુતવ જમણી તરફ અને હાઇડ્રોજન ધ્રુવ ડાબી તરફ હોય તો હાઇડ્રોજન ધ્રુવ ………………………….. હોય.
(A) ધન ધ્રુવ
(B) ઋણ ધ્રુવ
(C) એનોડ
(D)કેથોડ
જવાબ
(B) અને (C)
ડાબી તરફનો ઍનોડ હોય તેમાં ઑક્સિડેશન થાય અને જમણી તરફ કેથોડ હોય અને તેમાં રિડક્શન થાય.

પ્રશ્ન 16.
પ્રમાણિત પરિસ્થિતિમાં બે વિધુતધ્રુવોને ક્ષારસેતુથી જોડીને ગૅલ્વેનિક કોષ રચ્યો છે. તો નીચેનામાંથી કયો ધ્રુવ ઍનોડ હશે ?
(A) જે વિદ્યુતધ્રુવનો E^⊖_cell વધારે હશે તે
(B) જે વિદ્યુતધ્રુવનો E^⊖_cell ઓછો હશે તે
(C) પ્રમાણિત હાઇડ્રોજન ધ્રુવ
(D) એક પક્ષ નહીં
જવાબ
(B) જે વિદ્યુતધ્રુવનો E^⊖_cell ઓછો હશે તે

પ્રશ્ન 17.
E^⊖_Cu²⁺|Cu = + 0.34V અને તેની સાથે અન્ય ધ્રુવ પ્રમાણિત હાઇડ્રોજન ધ્રુવ જોડીને ગૅલ્વેનિક કોષ રચ્યો છે. તેમાં sub>Cu²⁺|Cu</sub કયો ધ્રુવ હશે ?
(A) એનોડ ધ્રુવ, ઋણ ધ્રુવ
(B) કૅથોડ ધ્રુવ, ધન ધ્રુવ
(C) એકપણ નહીં.
(D) એનોડ ધન ધ્રુવ
જવાબ
(B) કૅથોડ ધ્રુવ, ધન ધ્રુવ

એટલે કે Cu²⁺/Cu કેથોડ (ધન) ધ્રુવ અને H⁺/H₂ ઍનોડ હોય.

પ્રશ્ન 18.
અચળ તાપમાને બિનપ્રમાણિત કોષ પોટેન્શિયલ અને દ્વાવણોની સાંદ્રતા વચ્ચેનો સંબંધ વૈજ્ઞાનિકે આપ્યો.
(A) ફેરાર્ડ
(B) ડેનિયલ
(C) બેંકલાન્સે
(D) નર્સ્ટ
જવાબ
(D) નર્સ્ટ
E_cell = E^⊖_cell – RT In k

પ્રશ્ન 19.
AgNO₃ ના દ્રાવણને કૉપરના પાત્રમાં ભરી શકાતું નથી. કારણ કે ………………………….. .

∴ Ag⁺ નું રિડક્શનથાય અને Ag⁺ ઑક્સિડેશનકર્તા થાય, Cu ⁺ નું ઑક્સિડેશન થાય. “જેનો E^⊖_cell ઓછો હોય તેની ઑક્સિડેશન પ્રક્રિયા થતી હોય છે.”

પ્રશ્ન 20.
298K તાપમાને \( \frac{2.303 \mathrm{RT}}{\mathrm{F}}\) નું મૂલ્ય શું છે ?
(A) 0.0296
(B) 0.59
(C) 0.0831
(D)0.059
જવાબ
(D) 0.059
\(\frac{2.303 \mathrm{RT}}{\mathrm{F}} \) જ્યાં, R = 8.314, T = 298K, F = 96500C
∴ \(\frac{2.303 \times 8.314 \times 298}{96500}\) = 0.059

પ્રશ્ન 21.
જ્યારે કોઈક અર્ધકોષનો પોટેન્શિયલ હાઇડ્રોજન ધ્રુવના સાપેક્ષમાં માપવામાં આવ્યો હોય ત્યારે તે ગેલ્વનિક કોષનો પોટેન્શિયલ શું કહેવાય ?
(A) સાંદ્રતા કોષનો પોટેન્શિયલ
(B) અન્ય કોષનો emf (ઇલેક્ટ્રૉમોટિવ ફૉર્સ)
(C) શૂન્ય પોટેન્શિયલ
(D) સ્થાયી પોટેન્શિયલ
જવાબ
(B) અન્ય કોષનો emf (ઇલેક્ટ્રોમોટિવ ફૉર્સ)

પ્રશ્ન 22.
વિધુતરાસાયણિક કોષનો પોટેન્શિયલ નીચેનામાંથી શાના ઉપર આધાર રાખતો નથી ?
(A) દ્રાવણની સાંદ્રતા
(B) તાપમાન
(C) વિદ્યુતપ્રવની પ્રકૃતિ
(D) દ્રાવાનું કદ
જવાબ
(D) દ્વાવણનું કદ

પ્રશ્ન 23.
બિનપ્રમાણિત Zn|Zn²⁺ વિદ્યુતધ્રુવનો રિડક્શન પોટેન્શિયલ ગણવાનું સૂત્ર કયું છે ?

જવાબ

દા.ત., Zn + Cu²⁺ → Zn²⁺ + Cu_(s) અને Zn|Zn²⁺ છે, જે ઑક્સિડેશન છે.
જેમાં પ્રક્રિયક Zn અને નીપજ Zn²⁺ છે અને n = 2 છે.

પ્રશ્ન 24.
Zn²⁺_(aq)+ 2e^– → Zn_(s) ના પોટેન્શિયલ ગણવાનું સાચું સૂત્ર ઈવર્સ્ટ પ્રમાણે કર્યું છે ?

પ્રશ્ન 25.
Ni_(s)| Ni²⁺_(aq) || Ag⁺_(aq) | Ag_(s) તે એક બિનપમાણિત કો
છે. જેમાં આયનોની સાંદ્રતા 1M કરતાં ઓછી છે. તો તેનો બિનપ્રમાણિત પોટેન્શિયલ ગણવાનું સાચું સૂત્ર નીચેનામાંથી ઓળખો.

આ કોષમાં નીચેની પ્રક્રિયા થાય છે.

Ni_(s)+2Ag⁺_(aq) → Ni²⁺_(aq) + 2Ag_(s) જ્યાં n = 2

પ્રશ્ન 26.
પ્રશ્ન-(24) ના કોષમાં ફક્ત Ag⁺ આયનોનું સાંદ્રણ દ્રાવણ ઉમેરીને વધારવાથી કોષના E_cell નું મૂલ્ય ઉપર શું અસર થો ?
(A) મૂલ્ય વધશે.
(B) મૂલ્ય ઘટશે.
(C) મૂલ્ય બદલાશે નહીં.
(D) વધશે અને પછી ઘટશે.
જવાબ
(A) મૂલ્ય વધશે.
E_cell = E^⊖_cell – \(\frac{0.059}{2} \log \frac{\left[\mathrm{Ni}_{(\mathrm{aq})}^{2+}\right]}{\left[\mathrm{Ag}_{(\mathrm{aq})}^{+}\right]^2} \)
આવામાં Ag⁺ નું મૂલ્ય વધારવાથી \(\frac{\left[\mathrm{Ni}^{2+}\right]}{\left[\mathrm{Ag}^{+}\right]^2} \) નું મૂલ્ય ઘટશે.
જેથી તેના log નું મૂલ્ય ઘટશે.
\(\frac{0.059}{2} \) log k ઘટશે.
આથી E^⊖_cell માંથી બાદ કરવાનું મૂલ્ય ઘટી E_cell વધશે.

પ્રશ્ન 27.
સંતુલન સ્થિતિએ ગૅલ્વેનિક કોષની રેડોક્ષ પ્રક્રિયાનો E_cell કેટલો હોય છે ?
(A) શૂન્યથી વધારે વૉલ્ટ
(C) શૂન્ય વોલ્ટ
(B) શૂન્યથી ઓછો વૉટ
(D) એકપણ નહીં.
જવાબ
(C) શૂન્ય વૉલ્ટ
E^⊖_cell = E^⊖_cell – \(\frac{0.059}{n} \) log k
પણ સંતુલન પ્રાપ્ત થાય ત્યારે કોષ અટકી જાય છે અને જેથી
E_cell = 0.0V થાય છે.

પ્રશ્ન 28.
રેડોક્ષ પ્રક્રિયા અટકી જઈ સંતુલન પ્રાપ્ત કરે ત્યારે E^⊖_cell માટે નીરોની પ્રક્રિયા માટે કર્યું સાચું છે ?
2Al_(s) + 3Cu²⁺_(aq) → 2Al³⁺_(aq) + 3Cu_(s)
(A) E^⊖_cell = \(\frac{0.059}{2} \log \frac{\left[\mathrm{Al}^{3+}\right]^2}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]^2} \)
(B) E^⊖_cell = \(\frac{0.059}{6} \log \frac{\left[\mathrm{Al}^{3+}\right]}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]} \)
(C) E^⊖_cell = \(\frac{0.059}{6} \log \frac{\left[\mathrm{Al}^{3+}\right]^2}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]^3} \)
(D) E^⊖_cell = \(0.059 \log \frac{\left[\mathrm{Al}^{3+}\right]^2}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]^{3+}} \)
જવાબ
(C) E^⊖_cell = \(\frac{0.059}{6} \log \frac{\left[\mathrm{Al}^{3+}\right]^2}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]^3} \)

પ્રશ્ન 29.
પ્રબળ ઑક્સિડેશનકર્તા માટે નીચેનામાંથી સાચું વિધાન કયું છે ?
(A) તેનો રિડક્શન પોટેન્શિયલ ઓછો હોય છે.
(B) તેનો રિડક્શન પોન્શિયલ વધારે હોય છે.
(C) તેનો ઓક્સિડેશન પોટેન્શિયલ વધારે હોય છે.
(D) ઉપરનાં ત્રણેય
જવાબ
(B) તેનો રિડક્શન પોટેન્શિયલ વધારે હોય છે.

પ્રશ્ન 30.
આપમેળે થતી રેડોક્ષ પ્રક્રિયાના emf નું મૂલ્ય ………………………. હોય છે.
(A) શૂન્ય
(C) ધન
(B) ઋણ
(D) એક પણ નહીં.
જવાબ
(C) ધન

પ્રશ્ન 31.
Mg_(s) | Mg²⁺_(aq) || Al³⁺_(aq)|| Al_(s) માટે nનું મૂલ્ય કર્યું છે ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 6
જવાબ
(D) 6
(i) Mg_(s) → Mg²⁺_(aq)+2e^–
(ii) Al³⁺_(aq) + 3e^– → Al_(s)
જેથી (i) × 3 અને (ii) × 2 થી સંતુલન થાય.
3Mg_(s) → 3Mg²⁺_(aq) +6e^–
2Al³⁺_(aq) + 6e^– → 2Al_(s)
·આમ, n = 6e^– ઇલેક્ટ્રૉન ફેરફારની સંખ્યા

પ્રશ્ન 32.
જે વિધુતવિભાજનીય કોષમાં ઍનોડ પાસે Cl₂ વાયુ અને કેથોડની પાસે H₂ વાયુ મુક્ત થતો હોય તો આ કોષમાં …………………………….. નું દ્રાવણ હશે.
(A) FeCl₃ નું જલીય દ્રાવણ
(B) NaCl નું સાંદ્ર દ્રાવક્ષ
(C) CuCl₂ નું દ્રાવ
(D) ZnCl₂ નું દ્રાવણ
જવાબ
(B) NaCl નું સાંદ્ર દ્વાવણ

પ્રશ્ન 33.
NiSO₄ ના દ્રાવણનું તટસ્થ ધ્રુવોમાં વિધુતવિભાજન કરવાથી 0.1 મોલ Ni મળે છે, તો કેટલા ફેરાડે વિદ્યુત પસાર કર્યો હશે ?
(A) 1 F
(B) 0.1 F
(C) 0.2F
(D)0.01 F
જવાબ
(C) 0.2F
NiSO₄ → Ni²⁺ + SO_4^2-
Ni²⁺ + 2e^– → Ni
∴ 2F થી 1 મોલ Ni નો 0.1 મોલ Ni મળે ત્યારે

પ્રશ્ન 34.
વ્હીટસ્ટોન બિજથી ……………………. મપાય છે.
(A) વાહકતા
(B) અવરોધ
(C) વિદ્યુતજથ્યો
(D) emf
જ્વાબ
(B) અવરોધ

પ્રશ્ન 35.
પ્રતિક્તાના વ્યસ્તને શું કહેવાય ?
(A) વાહકતા
(B) અવરોધ
(C) મોલર ભાખાના
(D) સીમિત કોલર વાહકતા
જવાબ
(A) વાહકતા

પ્રશ્ન 36.
ઇંધણની ઊર્જાનું વિદ્યુતીમાં પરિવર્તનનાં ઉપકરણને …………………………… કહે છે.
(A) વોટમીટર
(B) વિદ્યુતરામાંપબ્રિક શ્રેષ
(C) વિદ્યુતવિભાજનીષ કોપ
(D) બળતા કોષ
જવાબ
(D) બળતણ કૌપ

પ્રશ્ન 37.
1 ઇલેક્ટ્રૉન ઉપર કેટલા કુટુંબ વિદ્યુતજથ્થો હોય છે ?
(A) 6.02 x 10²³
(B) 6.02 × 10¹⁹
(C) 1.602 × 10^-19
(D) 0.1602 × 10^-20
જવાબ
(D) 0.1602 × 10^-20

પ્રશ્ન 38.
બ્સિની મુક્ત ઊર્જા અને કોશ પોટેન્શિયલ વચ્ચેના સંબંધનું સૂત્ર કર્યું છે ?
(A) ΔG° = nFE^⊖_cell
(B) ΔG° = ΔH° – TAS°
(C) ΔG° = – nF E^⊖_cell
(D) ΔG° = – KFE^⊖_cell
જવાબ
(C) ΔG° = – nF E^⊖_cell

પ્રશ્ન 39.
વિશિષ્ટ વાણ્ડતાનો એકમ કર્યો છે ?
(A) S
(B) Ω
(C) S cm². mol^-1
(D) S m^-1
જવાબ
(D) S m^-1

પ્રશ્ન 40.
નીચેનામાંથી કર્યો વાહક નથી ?
(A) Cu
(B) કાચ
(C) NaCl
(D) સિલિકોન
જવાબ
(B) કાચ

પ્રશ્ન 41.
એકેદ અને એમ લંબાઈના અંતરે રહેલા બે વિદ્યુતધ્રુવોની વચ્ચે રહેલા 1 મોલ વિદ્યુતવિભાજ્ય ધરાવતા V લિટર ના દ્વાવણની વાતાને શું કહેવાય ?
(A) વિશિષ્ટ ભાવના
(B) અવરોધક વાહકના
(C) સીમિત મોલર વાહના
(D) મોલર વાતા
જવાબ
(D) મોલર વાતા

પ્રશ્ન 42.
કાટ લાગવાની પ્રક્રિયા મૂળભૂત રીતે કઈ પ્રક્રિયા છે ?
(A) H₂O ની હાજરીમાં બદલાયેલી પ્રક્રિયા
(B) ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ પ્રક્રિયા
(C) આંતરપ્રક્રિયા
(D) હલકી ધાતુ અને ભારે તુ વચ્ચેની ખેડાણ પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 43.
નિમ્નલિખિતમાંથી કયું ખૂબ જ કાટવાળું સોલ્ટ રસાયણ છે ?
(A) FeCl₂
(B) PbCl₂
(C) Hg₂Cl₂
(D) HgCl₂
જવાબ
(D) HgCl₂
HgCl₂ એ ખૂબ જ ઝેરી છે. તેથી તે ઝડપથી ગરમ થાય છે અને તેથી કાટ ઝડપથી લાગે છે.

પ્રશ્ન 44.
નિમ્નલિખિત માટે પ્રમાણિત ઇલેક્ટ્રૉડ પોટેન્શિયલ
Zn⁺² | Zn = -0.763 V
Ag⁺|Ag = +0.799 V
છે, તો આ કોશનો પ્રમાણિત પોટેન્શિયલ શોધો.
(A) 0.562 V
(B) 1.562 V
(C) 2.560 V
(D) 1.560 V
જવાબ
(B) 1.562 V

પ્રશ્ન 45.
નિમ્નલિખિત પ્રક્રિયા માટે કોષનો emf ગણો,
Ni_(s) + 2Ag⁺ (0.002M) → Ni⁺² (0.160M) + 2Ag_(s) [જ્યાં E° cell = 1.05 V]
(A) 1.9142
(B) 9.142
(C) 0.9142
(D) 91.42
જવાબ
(C) 0.9142

= \(1.05-\frac{0.0591}{2} \log \frac{0.16}{(0.002)^2} \)
= 1.05 \(-\frac{0.0591}{2} \log \frac{0.16}{4 \times 10^{-6}} \)
= 1.05 – \(\frac{0.0591}{2} \log 4 \times 10^4\)
= 1.05 – \(\frac{0.0591}{2}\left(\log 4+\log 10^4\right) \)
= 1.05 – \(\frac{0.0591}{2}(0.602+4.0000) \)
= 1.05 – \(\frac{0.0591 \times 4.602}{2} \)
= 1.05 – 0.1358\
E_cell = 0.9142

પ્રશ્ન 46.
મંદન (dilution)માં ઘટાડો થતાં દ્રાવણ (solution)ની વાહકતા (conducting) શા માટે ઘટે છે ?
(A) આયનોની સંખ્યામાં ઘટાડો થાય.
(B) આયનોની સંખ્યામાં વધારો થાય.
(C) આયનોની સંખ્યા તટસ્થ રહે.
(D) આપેલ પૈકી એક પણ નહીં.
જવાબ
(A) આયનોની સંખ્યામાં ઘટાડો થાય.
કારણ કે આયનોની સંખ્યામાં પ્રતિ એકમ કદ (volume) ઘટાડો થાય છે.

પ્રશ્ન 47.
નિમ્નલિખિત પ્રક્રિયામાં 1 મોલ Cr₂O^-2₇ ઘટાડો કરવા માટે કેટલા કુલંબ વિધુતપ્રવાહનો જથ્થો જરૂરી છે ?
Cr₂O^-2₇ + 14H⁺ + 6e^– → 2Cr⁺³ + 7H₂O
(A) 5,80,000 કુલંબ
(B) 5,79,500 કુલંબ
(C) 5,80,500 કુલંબ
(D) 5,79,000 કુલંબ
જવાબ
(D) 5,79,000 કુલંબ
Cr₂O^-2₇ +14H⁺ + 6e^– → 2Cr⁺³ + 7H₂O
6 × 96500C = 5,79,000 કુલંબ વિદ્યુતપ્રવાહ જરૂરી છે.

પ્રશ્ન 48.
ઇંધણ સેલ/કોષમાં હાઇડ્રોજન સિવાય વપરાતા અન્ય બે ઇંઘણો જણાવો.
(A) મિથુન, કાર્બન મોનૉક્સાઇડ
(B) ઇથેન, કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ
(C) મિથેન, કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ
(D) ઇથેન, કાર્બન મોનૉક્સાઇડ
જવાબ
(A) મિથેન, કાર્બન મોનૉક્સાઇડ

પ્રશ્ન 49.
લેડ સ્ટોરેજ બૅટરીમાં વપરાતા મટીરિયલ્સની રાસાયણિક પ્રક્રિયા લખો.
(A) 2PbSO₄ + 2H₂O → PbO₂ + 2H₂SO₄
(B) 2PbSO₄ + H₂O → PbO₂ + pb +H₂SO₄
(C) PbSO₄ + 3H₂O → PbSO₂+2pb+2H₂SO₄
(D) 2PbSO₄ + 2H₂O → PbO₂ +2H₂SO₄
જવાબ
(A) 2PbSO₄ + 2H₂O → PbO₂ + 2H₂SO₄

પ્રશ્ન 50.
298K તાપમાને 0.20M KCIની વાહકતા 0.0248 S cm^-1 છે તો તેની મોલર કન્ડક્ટિવિટી શોધો.
(A) 124Ω^-1 cm² mol^-1
(B) 224Ω^-1 cm² mol^-1
(C) 24Ω^-1 cm² mol^-1
(D) 1.24 Ω^-1 cm² mol^-1
જવાબ
(A) 124Ω^-1 cm² mol^-1

અહીં, K = 0.0248 = 2.48 × 10^-2 Ω^-1 cm^-1
M = 0.20 mol L^-1
∧_m = \(\frac{\mathrm{K} \times 1000}{\mathrm{M}}=\frac{1000 \times 2.48 \times 10^{-2}}{0.20}\)
= \(\frac{1000 \times 248 \times 10^{-2}}{20 \times 100} \times 100 \)
∧_m = 124 Ω^-1 cm² mol^-1

પ્રશ્ન 51.
વિધુતરાસાયણિક કોષ _M | M⁺ || X^– | X E⁰M₊|M = 0.44 V અને E⁰_X|X^–= 0.33 V ઉપરની પ્રક્રિયા ઉપરથી શું તારણ કાઢી શકાય ? [IIT-2000]
(A) M⁺ + X^– → M + X આપમેળે થતી પ્રક્રિયા
(B) M + X → M⁺ + X⁻
(C) E_cell = 0.11V
(D) E_cell = -0.11V
જવાબ
(A) M⁺ + X^– → M + X આપમેળે થતી પ્રક્રિયા
E°_M⁺|M = 0.44V

પ્રશ્ન 52.
પ્રક્રિયા : 2Fe³⁺ + Zn → Zn²⁺ + 2Fe²⁺ જો વિધુતરાસાયણિક કોષમાં થતી પ્રક્રિયા હોય ત્યારે Fe²⁺ ની સાંદ્રતા વધારતાં શું થાય ? [Kerala CEE-2000]
(A) કોષનો પોટેન્શિયલ વધશે.
(B) કોષનો પોટેન્શિયલ ઘટશે.
(C) વિદ્યુતપ્રવાહમાં વધારો.
(D) દ્રાવણની pH ઘટશે.
જવાબ
(B) કોષનો પોટેન્શિયલ ઘટશે.

ઉપરોક્ત સમીકરણ Fe²⁺ નીપજ હોવાથી સાંદ્રતા વધતાં E⁰_cell માંથી બાદબાકી થતાં E_cell નું મૂલ્ય ઘટશે.

પ્રશ્ન 53.
^⊖Ni|Ni²⁺ _(1M) || Auu³⁺ _(1M) |Au^⊕ કોષનો કોષ પોટેન્શિયલ કેટલો થશે ? [E°_Ni²⁺ | Ni = -0.25V, E⁰_Au³⁺|Au = 1.5 V [MPCET – 2000]
(A) +1.75V
(B) +1.25V
(C) 3.25V
(D)-1.75V
જવાબ
(A) +1.75 V

પ્રશ્ન 54.
લોખંડને કટાઈ અટકાવવા શું કરી શકાય ? [Delhi PMT – 2000]
(A) તેને ક્ષારરહિત પાક્કીમાં રાખી શકાય.
(B) તેને ક્ષારવાળા પાણીમાં રાખવામાં આવે છે.
(C) લોખંડને કેથોડ સાથે જોડવામાં આવે છે.
(D) લોખંડને ઍનોડ તરીકે રાખવું.
જવાબ
(C) લોખંડને કેથોડ સાથે જોડવામાં આવે છે.

પ્રશ્ન 55.
0.1M NaCl ના જલીય દ્રાવણની વિશિષ્ટ વાહકતા 1.061 × 10^-2 સોક્રમ^-1 સેમી^-1 છે, તો તેની મોલર વાહતા સોક્રમ^-1 સેમી² મોલ^-1 માં કેટલી થાય ? [Kerala PMT-2001]
(A) 1.06 x 10²
(B) 1.06 x 10³
(C) 1.06 x 10⁴
(D) 53
જવાબ
(A) 1.06 x 10²
∧_m= \( \frac{\mathrm{K} \times 1000}{\mathrm{M}}=\frac{1.06 \times 10^{-2} \times 1000}{0.1}\)
= 1.06 × 10² ઓક્ષ્મ^-1 સેમી² મોલ^-1

પ્રશ્ન 56.
નીચેની રેડોક્ષ પ્રક્રિયાથી ક્યો ગૅલ્વેનિક કોષ બનશે ? [Karnataka CET-2003]
\(\frac{1}{2} \)H_2(g) + AgCl_(s) ⇌ H⁺_(aq)+Cl^–_(aq)+Ag_(s)
(A) Pt | H_2(g) | KCl || AgCl _(s) | Ag
(B) Pt | H_2(g) | HCl || AgCl _(s) | Ag
(C) Pt | H_2(g) | HCl || AgNO₃ | Ag
(D) Pt|AgCl_(g) | KCl || HCl | H_2(g) | Pt
જવાબ
(B) Pt | H_2(g) | HCl || AgCl _(s) | Ag

પ્રશ્ન 57.
0.1 M of ZnSO₄ અને 0.01 M CuSO₄ ના ઘરાવતા ડેનિયલ કોષમાં તેના વિધુતધ્રુવોનો emf કેટલો થશે ? [Kerala PMT-2004]
[E°_Cu = 0.34 V અને E°_Zn = -0.76 V]
(A) 1.10 V
(B) 1.04 V
(C) 1.16V
(D) 1.07 V
જવાબ
(D) 1.07 V

E = E° \(-\frac{0.059}{2} \log \frac{\left[\mathrm{Zn}^{2+}\right]}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]} \)
E° = E°_(Cu²⁺|Cu) – E° _{(Zn²⁺ | Zn)}
E° = 0.34 – (-0.76)
E°= 0.34+0.76
E° = 1.10 V
E = 1.10 – \( \frac{0.059}{2} \log \frac{0.1}{0.01}\)
= 1.10 – 0.0295 = 1.0705 V

પ્રશ્ન 58.
1મોલ MnO^–₄ નું Mn²⁺ માં રિડક્શન કરવા માટે કેટલા કુલો વિદ્યુતપ્રવાહની જરૂર પડે ? [Kerala PMT – 2005]
(A) 96500C
(B) 1.93 x 10⁵C
(C) 4.83 x 10⁵C
(D) 9.65 x 10⁶C
જવાબ
(C) 4.83 x 10⁵C

પ્રશ્ન 59.
મંદ જલીય NaCl ના વિદ્યુતવિભાજનમાં 10 મિલિ ઍમ્પિયર વિધુતપ્રવાહ કેટલો સમય સુધી પસાર 0.01 મોલ H₂ વાયુ મુક્ત થશે ? [1F = 96500C [IIT-2008]
(A) 9.65 × 10⁴ s
(B) 19.3 × 10⁴s
(C) 28.95 × 10⁴ s
(D) 38.6 × 10⁴ s
જવાબ
(B) 19.3 × 10⁴s
કરવાથી મૅચોડ ઉપર

પ્રશ્ન 60.
અર્ધકોષ માટે પ્રમાણિત પોટેન્શિયલના મૂલ્યો નીચે આપેલા છે. [Karnataka CET-2009]
Zn²⁺ + 2e^– → Zn, E° = 0.76V
Fe²⁺ + 2e^– → Fe, E° = 0.44V
તેના પરથી નીચેની કોષપ્રક્રિયા માટે emf કેટલો થશે ?
Zn_(s) + Fe_(aq)²⁺ → Zn_(aq)²⁺ + Fe_(s)
(A) -1.20 V
(B) +1.20 V
(C) +0.32V
(D) -0.32 V
જવાબ
(C) +0.32V

પ્રશ્ન 61.
કેટલોક વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરતાં 2 કલાકમાં 0.504 ગ્રામ H₂ મુક્ત થાય છે. આ જ સમય માટે આટલો જ વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરવાથી કેટલા ગ્રામ ઑક્સિજન મુક્ત થશે ? [JK CET- 2010]
(A) 2.0gm
(B) 0.4gm
(C) 4.0gm
(D) 8.0gm
જવાબ
(C) 4.0gm

2H⁺ + 2e^– → H_2(g) (રિડક્શન)
2gm H₂ મુક્ત કરવા જરૂરી વિદ્યુતજથ્થો = 2 × 96500 C
∴ 0.504gm H₂ મુક્ત કરવા જરૂરી વિદ્યુતજથ્થો = (?)
= \(\frac{2 \times 96500}{2} \times 0.504 \mathrm{~F} \) = 48636 C
4OH^– → 2H₂O + O₂ + 4e^–

4 × 96500C વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરતાં 1 મોલ O₂ = 32 ગ્રામ 18636 C વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરતાં (?) O₂ મળે.
= \(\frac{32 \times 48636}{4 \times 96500} \) = 4.032gm ≈ 4.0 gm

પ્રશ્ન 62.
રેડોક્ષ પ્રક્રિયામાં 3મોલ ઇલેક્ટ્રૉન ભાગ લેતો હોય તો ગૅલ્વેનિક કોષનો પ્રમાણિત emf 0.59V છે, તો આવી કોષપ્રક્રિયા માટે સંતુલન અચળાંકનું મૂલ્ય કેટલું થશે ? [Karnataka CET-2010]
(A) 10²⁵
(B) 10²⁰
(C) 10¹⁵
(D) 10³⁰
જવાબ
(D) 10³⁰
log K = \(\frac{\mathrm{nE}_{\text {cell }}^0}{0.059}=\frac{3 \times 0.59}{0.59} \) = 30
∴ K = 10³⁰

પ્રશ્ન 63.
Pr⁴⁺ ના 1.0M ની દ્રાવણમાં 0.80F વિધુતપ્રવાહ પસાર કરવાથી કેથોડ ઉપર કેટલા મોલ Pt જમા થશે ? [Kerala PET – 2010]
(A) 1.0 મોલ
(B) 0.20 મોલ
(C) 0.40 મૌલ
(D) 0.80 મોલ
જવાબ
(B) 0.20 મોલ
Pt⁴⁺ + 4e^– → Pt

પ્રશ્ન 64.
પિંગલિત Al₂O₃ , જલીય CuSO₄ અને પિંગલિત NaCl ના જુદા-જુદા વિધુતવિભાજ્યો ધરાવતા દ્રાવણમાં 3F વિધુતપ્રવાહ પસાર કરતાં કેથોડ ઉપર જમા થતા Al, Cu અને Na નો મોલ ગુણોત્તર કો હશે ? [JK CET- 2011]
(A) 3:4:6
(B) 2 : 1 : 6
(C) 3 : 2 : 1
(D) 2:3:6
જવાબ
(D) 2 : 3 : 6

પ્રશ્ન 65.
E₁, E₂ અને E₃ emf ધરાવતા ત્રણ ગૅલ્વેનિક કોષ નીચે દર્શાવેલા છે. [Karnataka CET – 2011]
(i) Zn_(s)| Zn²⁺_(0.1M) || Cu²⁺_(1M)|Cu_(s)
(ii) Zn_(s)| Zn²⁺_(1M) || Cu²⁺_(1M)|Cu_(s)
(iii) Zn_(s)| Zn²⁺_(1M) || Cu²⁺_(0.1M)|Cu_(s)

(A) E₂ > E₁ > E₃
(B) E₁ > E₂ > E₃
(C) E₃ > E₁ > E₂
(D) E₃ > E₂ > E₁
જવાબ
(B) E₁ > E₂ > E₃
E_cell = E°_cell – \(\frac{0.059}{\mathrm{n}} \log \frac{\left[\mathrm{Zn}^{2+}\right]}{\left[\mathrm{Cu}^{2+}\right]} \) માં કિંમતો મૂકતાં

પ્રશ્ન 66.
નીરોની પ્રક્રિયાઓ માટે પ્રમાણિત રેડોક્ષ પોટેન્શિયલ આપેલા છે.
Mn²⁺ + 2e^– → Mn ; E° = -1.18 V
Mn³⁺ + e^– → Mn²⁺ ; E° = -1.18V
હોય તો, પ્રક્રિયા Mn³⁺ + 3e^– → Mn માટે રેડોક્ષ પોટેન્શિયલ કેટલો થશે ? [Kerala PET 2011]
(A) 0.33V
(B) 1.69V
(C) 0.28V
(D) -0.85V
જવાબ
(C) -0.28 V

(i)Mn²⁺ + 2e^– → Mn (રિડક્શન)
∆G° =-nFE° = 2.36F ……………………… (1)

(ii) Mn³⁺ + e^– → Mn²⁺ (રિડક્શન)
∆G° =-nFF° =−1.51F ……………………..(2)
સમીકરણ (1) અને (2) નો સરવાળો કરતાં,
(iii) Mn³⁺ + 3e^– → Mn (રિડક્શન)
∆G° = 2.36F + (−1.51) = 0.85F
∆G° =-nFE°
∴ 0.85 = -3 x Fx E°
∴ E° = \(\frac{0.85}{3} \) = -0.28 V

પ્રશ્ન 67.
કોપ્રક્રિયા :
2Fe_(s) + O_2(g) + 4H⁺_(aq) → 2Fe²⁺_(aq)
+ 2H₂O_(l) E° = 1.67V
જ્યાં [Fe²⁺] = 10^-3M, P(O₂) = 0.1 વાતા. અને pH = 3 હોય, તો 25°C તાપમાને કોષ પોટેન્શિયલ કેટલો થશે ? [IIT-2011]
(A) 1.47V
(B) 1.77V
(C) 1.87V
(D) 1.57V
જવાબ
(D) 1.57V

પ્રશ્ન 68.
બે વિદ્યુતર્કોષોને શ્રેણીમાં જોડીને વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરવામાં આવે છે. પ્રથમ વિદ્યુતકોષ X(NO₃)_3(aq) અને બીજો વિદ્યુતકોષ Y(NO₃)_2(aq) ઘરાવે છે. X અને Y ના આણ્વીયદળ અનુક્રમે 1: 2 છે તો મુક્ત થતા દળનો ગુણોત્તર ચો થશે ? [Kerala PET-2011]
(A) 3: 2
(B) 1:2
(C) 1:3
(D)3:1
જવાબ
(C) 1 : 3
X અને Y ની ઑક્સિડેશન અવસ્થા અનુક્રમે X અને Y છે. આણ્વીયદળનો ગુણોત્તર = 1 : 2
સમતુલ્ય દળ = \(\frac{1}{3}: \frac{2}{2} \) અથવા 1 : ૩

પ્રશ્ન 69.
વિધાન A: કેથોડ અને ઍનોડની ઓળખ (ચકાસણી) થરમૉમિટરના ઉપયોગથી થાય છે.
કારણ R : ઊંચું અને ઓછા મૂલ્ય ક્શિન પોટેન્શિયલ રિડક્શનતાં તરીકેની પ્રબળતા છે. [AIIMS – 1999]
(A) a
(B) b
(C) c
(D) d
જવાબ
(D) d

પ્રશ્ન 70.
વિધાન : કૉપર સલ્ફેટના દ્રાવણમાંથી ઝંક એ કૉપર મુક્ત કરે છે. [AIIMS – 1999]
કારણ : 288 K તાપમાને E° _Zn²⁺\Zn = -0.76 વૉલ્ટ અને
E°_Cu²⁺|Cu= +0.34 વૉલ્ટ
(A) a
(B) b
(C) c
(D) d
જવાબ
(A) a

Zn_(s)+Cu²⁺_(aq) → Zn²⁺_(aq) + Cu_(s)
E°_Cu²⁺|Cu= 0.34 V ; E°_Zn²⁺\Zn = 0.76 V
ઉપરોક્ત મૂલ્યો દર્શાવે છે કે ઝિક ઇલેક્ટ્રૉન મુક્ત કરે છે અને કૉપરનુ રિડક્શન થાય છે.

પ્રશ્ન 71.
વિધાન : ગૅલ્વેનાઈઝ્ડ આયર્ન પર કાટ લાગતો નથી.
કારણ : આયર્ન કસ્તાં ઝિંકનો વિધુતધ્રુવ પોટેન્સિલય વધુ ઋણ છે. [AIIMS – 2005]
(A) a
(B) b
(C) c
(D) d
જવાબ
(A) a
આયર્ન કરતાં ઝિંકનો વિદ્યુતધ્રુવ પોટેન્શિયલ વધુ ઋણ છે. આથી તે આયર્નની સરખામણીમાં તેમાંથી પ્રથમ ઇલેક્ટ્રૉન મુક્ત થશે. આથી પહેલું તેનું મારણ થશે. આથી જ્યારે બધા જ ઝિંકનું ઑક્સિડેશન થયા બાદ જ આયર્ન ઉપર કાટ લાગવાની શરૂઆત થાય છે.

પ્રશ્ન 72.
ધાતુની સપાટી 80 સેમી² × 5 × 10^-3 સેમી ઉપર સિલ્વર ધાતુનું પાતળું લેયર (ઘનતા 1.05 ગ્રામ સેમી^-3) કરવા માટે (કોટિંગ કરવા) સિલ્વર નાઈટ્રેટના દ્રાવણમાં 3 એમ્પિયરનો વિધુતપ્રવાહ કેટલો સમય પસાર કરવો પડશે ? [AIIMS – 2008]
(A) 115 સેકન્ડ
(B) 125 સેકન્ડ
(C) 135 સેકન્ડ
(D) 145 સેકન્ડ
જવાબ
(B) 125 સેકન્ડ
Ag નું જરૂરી વજન = V× d
= 80 x 5 x 10^-3 x 1.05
W = 0.42

પ્રશ્ન 73.
હાઈડ્રોક્લોરિક ઍસિડ એ નિર્બળ ઍસિડ છે. 25°C તાપમાને 0,002 MHFની મોલર વાહકતા 176.2Ω^-1 cm² મોલ^-1 છે. જો તેનો ∧°m = 405 Ω^-1 cm² મોલ^-1 છે. તો આપેલ સાંદ્રતાએ સંતુલન અચળાંક કેટલો થશે ? [AIIMS – 2009]
(A) 6.7 × 10^-4M
(B) 3.2 × 10^-4 M
(C) 6.4 x 10^-5M
(D) 3.2 × 10^-5 M
જવાબ
(A) 6.7 × 10^-4M

ઍનોડ ઉપર હંમેશાં ઑક્સિડેશન જ થાય છે.

પ્રશ્ન 74.
વિદ્યુતવિભાજન દ્વારા એક ફૅક્ટરી બે ક્લાકમાં 40 કિગ્રા કેલ્શિયમનું ઉત્પાદન કરે છે. જો વિધુતપ્રવાહની ક્ષમતા 50% હોય તો બે કલાક માટે સમાન વિધુતપ્રવાહ પસાર કરવાથી ઍલ્યુમિનિયમનું કેટલું ઉત્પાદન થશે ? [AIIMS – 2010]
(A) 22 કિગ્રા
(B) 18 કિગ્રા
(C) 9 કિગ્રા
(D) 27 કિગ્રા
જવાબ
(B) 18 કિગ્રા
\(\frac{\mathrm{W}_{\mathrm{Ca}}}{\mathrm{E}_{\mathrm{Ca}}}=\frac{\mathrm{W}_{\mathrm{Al}}}{\mathrm{E}_{\mathrm{Al}}} \)
∴ \(\frac{40}{20}=\frac{W_{\mathrm{Al}}}{9}\)
∴ W_Al = 18 કિગ્રા

પ્રશ્ન 75.
કઈ પ્રક્રિયા નોડ આગળ શક્ય છે ? [AIEEE-2002]
(A) 2H⁺+\(\frac{1}{2}\)O₂ →H₂O
(B) F₂+ 2e^– → 2F^–
(C) (A) તથા (B) બંને
(D) 2Cr³⁺+ 7H₂O → Cr₂O²₇ + 14H⁺
જવાબ
(D) 2Cr³⁺+ 7H₂O → Cr₂O²₇ + 14H⁺ ઍનોડ ઉપર ઑક્સિડેશન પ્રક્રિયા શક્ય છે.

એનોડ ઉપર હંમેશાં ઑક્સિડેશન જ થાય છે.

પ્રશ્ન 76.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયાઓમાંની કઈ પ્રક્રિયા શક્ય નથી ? [CBSE PMT-2002]
(A) 2KBr+ Cl₂ → 2KCl + Br₂
(B) 2Kl+ Br₂ → 2KBr + I₂
(C) 2KBr+ I₂ → 2KI + Br₂
(D) 2KBr+2F₂ → 4HF + O₂
જવાબ
(C) 2KBr+ I₂ → 2KI + Br₂

પ્રશ્ન 77.
Pt | H_2(P1)|H⁺_(aq)|| H⁺_(aq)|H_2(P2) | Pt અા કોપનો enf કેટલો થાય ? [AIEEE-2002]
(A) \(\frac{\mathrm{RT}}{\mathrm{F}} \ln \frac{\mathrm{P}_1}{\mathrm{P}_2} \)
(B) \(\frac{\mathrm{RT}}{2 \mathrm{~F}} \ln \frac{\mathrm{P}_2}{\mathrm{P}_1} \)
(C) \( \frac{\mathrm{RT}}{2 \mathrm{~F}} \ln \frac{\mathrm{P}_1}{\mathrm{P}_2}\)
(D) \(\frac{\mathrm{RT}}{\mathrm{F}} \ln \frac{\mathrm{P}_2}{\mathrm{P}_1} \)
જવાબ
(B) \(\frac{\mathrm{RT}}{2 \mathrm{~F}} \ln \frac{\mathrm{P}_2}{\mathrm{P}_1} \)

પ્રશ્ન 78.
BaCl₂ જલીય દ્રાવણમાં Ba²⁺ અને Cl^– આયનની મોલર વાહકતા અનુક્રમે 127.32 5 સેમી² મોલ^-1, 76.34 5 સેમી² મોલ^-1 છે, તો BaCl₂ ના દ્રાવણમાં ∧_m કેટલો થાય ? [CBSE PMT-2000]
(A) 280 S cm² mol^-1
(B) 330.98 S cm² mol^-1
(C) 90.98 S cm² mol^-1
(D) 203.6 S cm² mol^-1
જવાબ
(A) 280 S cm² mol^-1
∧_m (BaCl₂)= λ(Ba²⁺)+ 2λ(Cl^–)
= 127.32 + 2 x 76.34
=280 S cm² mol^-1

પ્રશ્ન 79.
298K તાપમાને નીચેના ડેનિયલ કોષનો emf E₁ છે. Zn | ZnSO₄ (0.01M) || CuSO₄(1.0 M) | Cu
જ્યારે ZnSO₄ ના દ્રાવણની સાંદ્રતા 1.0M અને CuSO₄ ના દ્રાવણની સાંદ્રતા 0.01M કરવામાં આવે ત્યારે તેનો બદલાઈ E₂ થાય છે, તો E₁ અને E₂ વચ્ચે કો સંબંધ હશે ? [CBSE PMT-2003]
(A) E₁> E₂
(B) E₁ <E₂
(C) E₁ = E₂
(D) E₂ = 0 ≠ E₁
જવાબ
(A) E₁> E₂

પ્રશ્ન 80.
કોષપદ્રિયા દરમિયાન કોષનો પ્રમાણિત emf 0.295 V 298K તાપમાને માલૂમ પડે છે અને n= 2 છે, તો આ પ્રક્રિયા માટે સંતુલન અચળાંક કેટલો થશે ?
[F = 96500, R = 8.374 Jk^-1 mol^-1] [CBSE med – 2002]
(A) 4.0 x 10¹²
(B) 1.0 x 10²
(C) 1.0 x 10¹⁰
(D) 2.0 × 10¹¹
જવાબ
(C) 1.0 x 10¹⁰
log K = \( \frac{\mathrm{nF}}{0.059}\)
∴ log K = \(\frac{2 \times 0.295}{0.059} \) = 10
∴ K = 1 x 10¹⁰

પ્રશ્ન 81.
પ્રમાણિત સ્થિતિમાં નીચેના અર્ધકોષો માટે E° ના મૂલ્યો આપેલા છે.
[E°_{Fe³⁺ | Fe²⁺} = 0.77 V; E°_{Sn²⁺ | Sn} = -0.14 V]
તેનો ઉપયોગ કરી નીચેની પ્રક્રિયાનો પોટેન્શિયલ કેટલો થશે ?
Sn_(s) +2Fe³⁺_(aq) →2Fe²⁺_(aq) +Sn²⁺_(aq) [AIEEE – 2004]
(A) 0.91 V
(B) 1.40 V
(C) 1.68 V
(D) 0.63 V
જવાબ
(A) 0.91 V
E° = E°_{Fe³⁺|Fe²⁺} – E°_Sn²⁺|Sn
= 0.77-(-0.14) = 0.91 V

પ્રશ્ન 82.
298K તાપમાને નીરોના કોશ માટે E° નું મૂલ્ય 1.1 V છે, તો તેના માટે સંતુલન અચળાંકનું મૂલ્ય કેટલું થશે ? [0rissa JEE-2004]
(A) 10^-37
(B) 10³⁷
(C) 10^-73
(D) 10⁷³
જવાબ
(B) 10³⁷
log K = \(\frac{\mathrm{nE}}{0.059}=\frac{2 \times 1.1}{0.059} \) = 37.288
∴ K = 1.65 × 10³⁷

પ્રશ્ન 83.
λCICH₂COONa = 224 ઑમ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1 λNaCl = 38.2 ઑમ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1‘, λHCl = 203 ઑમ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1 હોય તો λClCH₂COOH નું મૂલ્ય કેટલું થાય ? [0rissa JEE-2004]
(A) 288.5 ઓમ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1
(B) 289.5 ઑલ્મ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1
(C) 388.5 ઑલ્મ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1
(D) 59.5 ઑક્ષ્મ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1
જવાબ
(C) 388.5 ઑલ્મ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1
λClCH₂COOH
= λClCH₂COONa + λHCl – λNaCl
224+ 203-38.2
= 388.8 ઑલ્મ^-1 સેમી² ગ્રામ તુલ્ય^-1

પ્રશ્ન 84.
કોષની સ્વયંભૂયિતા માટે કર્યું સાચું છે ? [0rissa JEE-2004]
(A) ΔG = 0, ΔH = 0
(B) ΔG = -ve, ΔH = 0
(C) ΔG = +ve ΔH = 0
(D) ΔG = -ve
જવાબ
(D) ΔG = -ve

પ્રશ્ન 85.
જો E°_(Fe²⁺|Fe) = -0.441V અને E°_{(Fe³⁺|Fe²⁺)} 0.771 V હોય, તો નીચેની પ્રક્રિયા માટે પ્રમાણિત emf કેટલો થશે ? [Fe + 2Fe³⁺ → 3Fe²⁺] [CBSE PMT – 2006]
(A) 1.653V
(B) 1.212 V
(C) 0.111V
(D) 0. 330 V
જવાબ
(B) 1.212 V
Fe²⁺ + 2e^– →Fe , E°₁ = -0.414V
Fe³⁺ + e^– → Fe²⁺ E°₂ = 0.771V

જરૂરી પ્રક્રિયા : Fe + 2Fe³⁺ →3Fe²⁺
= (Fe → Fe²⁺ + 2e^–) ………………………………. (ઓક્સિડેશન)
+ (2Fe³⁺ + 2e^– → 2Fe²⁺) …………………………… (રિડકશન)

પ્રશ્ન 86.
બળતણ કોની ક્ષમતા ……………….. [CBSE PMT – 2007]
(A) \(\frac{\Delta G}{\Delta S}\)
(B) \(\frac{\Delta G}{\Delta H}\)
(C) \(\frac{\Delta S}{\Delta G} \)
(D) \( \frac{\Delta H}{\Delta G}\)
જવાબ
(B) \(\frac{\Delta G}{\Delta H}\)

પ્રશ્ન 87.
∧°CH₃COONa = 91 S cm² mol^-1
∧°HCl = 462.2 S cm² mol^-1 હોય તો,
∧°CH₃COOH શોધવા માટે જરૂરી ક્યો વિક્લ્પ બાકી છે ? [AIEEE – 2007]
(A) λ°Cl^–
(B) λ°NaCl
(C) ∧°H⁺
(D) ∧°ClCH₂COOH
જવાબ
(B) λ°NaCl

પ્રશ્ન 88.
નીચેના E° મૂલ્યોને આધારે પ્રબળ ઑક્સિડેશનકર્તા ………………….
[Fe(CN)₆]^4- → [Fe(CN)₆]^3-+e^–, E°=-0.35V
Fe²⁺ → Fe³⁺+e^–, E° = -0.77V [CBSE PMT-2008]
(A) Fe²⁺
(B) Fe³⁺
(C) [Fe(CN)₆]^3-
(D) [Fe(CN)₆]^4-
જવાબ
(B) Fe³⁺

પ્રશ્ન 89.
E°_Fe⁺³|Fe =-0.036V; E°_{Fe²⁺| Fe} = -0.439V
Fe³⁺ + e^– → Fe²⁺
પ્રક્રિયા માટે પ્રમાણિત વિધુતધ્રુવનો પોટેન્શિયલ કો થશે ? [AIEEE-2009]
(A) -0.072V
(B) 0.385V
(C) 0.770V
(D) -0.270V
જવાબ
(C) 0.770V
(i) Fe³⁺+ 3e^– → Fe; E°₁ = -0.036V, ΔG₁°=-3x FX (-0.036)
(ii) Fe²⁺ + 2e^– → Fe; E°₂ = -0.439V, ΔG₂° = -2x Fx (-0.439)
જરૂરી પ્રક્રિયા :

પ્રશ્ન 90.
હાઇડ્રોજન વિધુતધ્રુવ માટે pH = 10 હોય, તો તેનો પોટેન્શિયલ …………………….. [West Bengal JEE-2010]
(A) 0.59V
(B) 0.00V
(C) -0.59V
(D)-0.059V
જવાબ
(C) -0.59V
H⁺_(aq) + e^– → \(\left.\frac{1}{2}\right\)H_(g) (રિડક્શન)
E = E° – \(\frac{0.059}{n} \log \frac{1}{\left[\mathrm{H}^{+}\right]} \)
= 0.0 – 0.059 × 10
=-0.59 V

પ્રશ્ન 91.
કૉપર ધાતુના વિધુતધ્રુવ ઉપર સિલ્વર આયનના ડિકશનથી 298K તાપમાને પ્રમાણિત પોટેન્શિયલનું મૂલ્ય +0.46 V મળે છે, તો તેની પ્રમાણિત મુક્ત ઊર્જા (ΔG°)નું મૂલ્ય કેટલું થશે ? [CBSE PMT-2010]
(A)-44.5 kJ
(B) -98.0 kJ
(C) -89.0 kJ
(D) -89.0 J
જવાબ
(C)-89.0 kJ

Cu + 2Ag⁺ → Cu²⁺ + 2Ag
ΔG° = -nFE°
=-2 x 96500 x 0.46
=-88780 J
=-89 kJ

પ્રશ્ન 92.
હાઇડ્રોજન અર્ધકોષનો પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલ ઋણ ક્યારે હોય ? [AIEEE – 2011]
(A) p(H₂) = 2 વાતાવરણ અને [H⁺] = 1.0 M
(B) p(H₂) = 2 વાતાવરણ અને [H⁺] = 2.0 M
(C) p(H₂) = 1 વાતાવરણ અને [H⁺] = 2.0 M
(D) p(H₂) = 1 વાતાવરણ અને [H⁺] = 1.0 M
જવાબ
(A) p(H₂) = 2 વાતાવરણ અને [H⁺] = 1.0 M

પ્રશ્ન 93.
ત્રણ ધાતુઓ x, y અને ઝ ના પ્રમાણિત વિદ્યુતવ પોટેન્શિયલ અનુક્રમે −1.2 V, +0.5 V અને −3.0 V છે, ત્રણેય ધાતુઓના રિડકશનકર્તાનો ક્રમ …………………… [CBSE PMT-2011]
(A) y > z > x
(B) y > x > z
(C) z > x > y
(D) x > y > z
જવાબ
(C) z > x > y

પ્રશ્ન 94.
વિધુતધ્રુવ પોટેન્શિયલ Cu²⁺_(aq) + e^– → Cu⁺_(aq);E°= +0.15 V
Cu⁺_(aq)+e^– → Cu_(s) ; E° = +0.50 V હોય, તો E°_{Cu²⁺ | Cu} નું મૂલ્ય કેટલું થાય ? [CBSE PMT-2011]
(A) 0.550V
(B) 0.325V
(C) 0.650V
(D) 0.150V
જવાબ
(B) 0.325V

પ્રશ્ન 95.
વિધુતભારના ચોક્કસ જથ્થા વડે Al³⁺ દ્વાવકોમાંથી 4.5 ગ્રામ ઍલ્યુમિનિયમ (પરમાણુભાર 27 amu) કેથોડ ઉપર જમા થાય છે. વિધુતભાના તે જ જથ્થા વડે દ્રાવણમાં H⁺ આયનોમાંથી STP એ હાઇડ્રોજનનું કદ હશે ………………….. [CBSE-PMT – 2005]
(A) 44.8 L
(B) 22.4L
(C) 11.2L
(D) 5.6 L
જવાબ
(D) 5.6 L
H⁺ ના સમપ્રમાણમાં ગ્રામની સંખ્યા = Al³⁺ ના સમપ્રમાણમાં ગ્રામની સંખ્યા
Al³⁺ નું તુલ્ય વજન = \(\frac{27}{3}\) = 9
Al³⁺ = \(\frac{4.5}{9} \) = 0.5
H⁺ ના સમપ્રમાણમાં ગ્રામની સંખ્યા = H⁺ નાં મોલની સંખ્યા
તેથી H⁺ નો તુલ્યભાર = 0.5 x 1.0 ગ્રામ = 0.5 ગ્રામ H₂ આપણે જાણીએ છીએ કે STP એ 2 ગ્રામ H₂ = 22.4 L
∴ STP એ 0.5 ગ્રામ H₂ = \(\frac{22.4}{2} \) × 0.5 = 5.6 L

પ્રશ્ન 96.
પ્રક્રિયા :

સંતુલન અચળાંક …………………………….. છે. E° = 0.46 V,298 K ઉષ્ણતામાને [CBSE-PMT – 2007]
(A) 2.0 × 10¹⁰
(B) 4.0 × 10¹⁰
(C) 4.0 × 10¹⁵
(D) 2.4 × 10¹⁰
જવાબ
(C) 4.0 × 10¹⁵
E^⊖_cell = \( \frac{0.0591}{n}\) log K_c હોવાથી
∴ 0.46 = \(\frac{0.0591}{2} [latex] log K_C
∴ log K_C = [latex]\frac{2 \times 0.46}{0.0591} \) = 15.57
અથવા K_C = ઍન્ટિલોગ 15.57
= 3.7 x 10¹⁵ ≈ 4 × 10¹⁵

પ્રશ્ન 97.
નીચા પોટેન્શિયલ અને ઊંચા પ્રવાહે Al₂O₃ શું વિધુતવિભાજનથી રિડક્શન થાય છે. જો પિગાળેલા Al₂O₃ માંથી 4.0 × 10⁴ એમ્પિયર પ્રવાહ છ ક્લાકમાં પસાર કરવામાં આવે તો કેટલા ભાર ઍલ્યુમિનિયમ ઉત્પન્ન થાય ? (100% પ્રવાહ કાર્યક્ષમતાએ ઍલ્યુમિનિયમમાં પરમાણુભાર 27 ગ્રામ / મોલ^-1 છે.) [CBSE-PMT – 2009]
(A) 8.1 × 10⁴ ગ્રામ
(B) 2.4 x 10⁵ ગ્રામ
(C) 1.3 × 10⁴ ગ્રામ
(D) 9.0 × 10³ ગ્રામ
જવાબ
(A) 8.1 × 10⁴ ગ્રામ
Q = i x t હોવાથી
Q = 4.0 × 10⁴ × 6 × 60 × 60 C
= 8.64 × 10⁸ C
હવે 96500 C, 9 ગ્રામ Al મુક્ત કરે છે તેથી,
8.64 × 10⁸ C તેથી \(\frac{9}{96500} \) × 8.64 × 10⁸ ગ્રામ Al મુક્ત કરે.
= 8.05 × 10⁴ ગ્રામ Al

પ્રશ્ન 98.
મંદ એક ક્ષારકી ઍસિડનો \(\frac{M}{32} \) દ્રાવણનો સુવ્યવાહકતા 8.0 મોલ સેમી છે અને અનંત મંદતાએ 400 મોલ સેમી છે તો ઍસિડનો વિયોજન આંક
……………………. છે. [CBSE-PMT – 2009]
(A) 1.25 × 10^-6
(B) 6.25 × 10^-4
(C) 1.25 × 10^-4
(D) 1.25 × 10^-5
જવાબ
(D) 1.25 × 10^-5
વિયોજન માત્રા α = \(\frac{\Lambda}{\Lambda_{\infty}} \) = \(\frac{8.00}{400} \) = 2 × 10^-2

પ્રશ્ન 99.
પ્રબળ વિદ્યુતવિધુતવિભાજ્યની તુલ્યવાક્તામાં વધારો મંદન …….. નાં કારણે થાય છે. [CBSE-PMT – 2010]
(A) આયનોની આયોનિક ગતિમાં વધારો થાય.
(B) સામાન્ય મંદને વિદ્યુતવિભાજ્યની 100% આયનીકરણ થાય.
(C) બંનેમાં વધારો થાય. દા.ત., આયનોની સંખ્યા અને આયનોની ગતિમાં વધારો.
(D) આયનોની સંખ્યામાં વધારો થાય.
જવાબ
(A) આયનોની આધુનિક ગતિમાં વધારો થાય.
પ્રબળ વિદ્યુતવિદ્યુતવિભાજય મંદન આયનીકરણ વધારે છે. તેથી આયનની આયોનિક ગતિ કે જે દ્રાવણની તુલ્યવાહકતા વધારે છે.

પ્રશ્ન 100.
એક દ્રાવણમાં Fe²⁺, Fe³⁺ અને I^– આયનો છે. આ દ્વાવણની આયોડિન સાથે 35° સે. ઉષ્ણતામાને પ્રક્રિયા કરાય છે. Fe³⁺ / Fe²⁺ માટે E° + 0.77V છે, અને I₂/ 2I^– માટે E° = 0.535 V છે. તેથી અનુકૂળ રેડોક્ષ પ્રક્રિયા ……………………… છે. [CBSE-PMT – 2011]
(A) I^– એ I₂ માં રિડક્શન પામશે,
(B) ત્યાં કોઈ પણ રેડોલ પ્રક્રિયા થશે નહિ,
(C) I^– એ I₂ માં ઑક્સિડેશન પામશે.
(D) Fe²⁺ એFe³⁺ માં ઑક્સિડેશન પામશે.
જવાબ
(C) I^– એ I₂ માં ઑક્સિડેશન પામશે.

E° = E°_{Fe³⁺|Fe²⁺} E°_I2|I^–
= 0.77 – 0.536 = 0.164 V તેથી પ્રક્રિયા થશે.

પ્રશ્ન 101.
આપેલ,
E⁰_Cr³⁺/Cr = -0.74 V; E⁰_{MnO^–4/Mn²⁺} =1.51 V
E⁰_{Cr2O^2-7 /Cr³⁺} = 1.33 V; E⁰_Cl/Cl^– = 1.36 V
ઉપર આપેલી માહિતીને આધારે નીચેનામાંથી કયો પ્રબળ ઑક્સિડેશનક્યાં છે ? [JEE – 2013]
་(A) Cl^–
(B) Cr³⁺
(C) Mn²⁺
(D) MnO^–₄
જવાબ
(D) MnO^–₄
આપેલી માહિતી પ્રમાણે E°(MnO^–₄ / Mn²⁺) = 1.51V છે. જે મહત્તમ મૂલ્ય છે, જેથી MnO^–₄ નું રિડક્શન આ બધામાં સૌથી સરળ છે અને MnO^–₄ સૌથી પ્રબળ ઑક્સિડેશનકર્તા છે.
MnO^–₄ + 5e^– + 8H⁺ → Mn²⁺ + 4H₂O Cl + e^– → CF
Cr₂O^2₇ + 14H⁺ + 6e^– → 2Cr³⁺ + 7H₂O
Cr³⁺ + 3e → Cr

પ્રશ્ન 102.
0.2 M વિધુતવિભાજ્ય દ્રાવણનો અવરોધ 50Ω છે. દ્રાવણની વિશિષ્ટ વાહકતા 1.4 Sm^-1 છે. તે જ વિદ્યુતવિભાજ્યના 0.5 M દ્રાવણનો અવરોધ 280 Ω છે. તો વિદ્યુતવિભાજ્યના 0.5 M દ્રાવણની મોલર વાહકતા Sm² mol^-1 માં શોધો. [JEE – 2014]
(A) 5 × 10³
(B) 5 × 10²
(C) 5 × 10^-4
(D) 5 × 10^-3
જવાબ
(B) 5 × 10²

પ્રશ્ન 103.
NaCl ની તુલ્ય વાહકતા, C સાંદ્રણે અને અનંત મંદતાએ અનુક્રમે λ_C અને હૈં છે, નીચે આપેલા પૈકી કયો સંબંધ અને માટે સાચો છે ? (જ્યાં અળાંક B ધન છે.) [JEE – 2014]
(A) λ_C = λ_∞ – (B)\(\sqrt{\mathrm{C}}\)
(B) λ_C = λ_∞ + (B)\(\sqrt{\mathrm{C}}\)
(C) λ_C = λ_∞ + (B) C
(D) λ_C = λ_∞ − (B) C
જવાબ
(A) λ_C = λ_∞ – (B)\(\sqrt{\mathrm{C}}\)

પ્રશ્ન 104.
નીચે અર્ધ-કોષપ્રક્રિયાઓ આપેલ છે
Mn²⁺ + 2e^– → Mn ; E₀ = – 1.18 V
2(Mn³⁺ + e^– → Mn²⁺); E₀= + 1.51 V
તો 3Mn²⁺ → Mn + 2Mn³⁺ માટે E₀ કેટલો થશે ? [JEE – 2014]
(A) -0.33 V; પ્રક્રિયા થશે નહીં.
(B) 0.33 V; પ્રક્રિયા થશે.
(C) -2.69 V; પ્રક્રિયા થશે નહીં.
(D) -2.69 V; પ્રક્રિયા થશે.
જવાબ
(C) −2.69 V; પ્રક્રિયા થશે નહીં.

પ્રશ્ન 105.
CuSO₄ ના દ્રાવણમાં 2 ફેરાડે વીજપ્રવાહ પસાર કરવામાં આવે, તો કેથોડની ઉપર જમા થયેલા તાંબાનું વજન શોધો, [Cu = 63.5 ગ્રામ મોલ^-1 [JEE – 2015]
(A) 0 ગ્રામ
(B) 2 ગ્રામ
(C) 63.5 ગ્રામ
(D) 127 ગ્રામ
જવાબ
(C) 63.5 ગામ

CuSO₄ → Cu^2+_(aq)+SO^2-_4(aq) ……………….. (આયનીકરણ)
Cu^2+_(aq) +2e^– → Cu_(s) ………………….. (કૅથોડિક રિડક્શન)
2 મોલ e^– શ્રી → 1 મોલ કોપર
∴ 2F વિદ્યુતથી 63.5 ગ્રામ કોપર

પ્રશ્ન 106.
નીચેનામાં કઈ ધાતુ તેના ક્ષારના જલીય દ્રાવણનું વિદ્યુત- વિભાજન કરીને મેળવી શકાતી નથી ? [JEE – 2014]
(A) Ag
(B) Ca
(C) Cu
(D)Cr
જવાબ
(B) Ca
કારણ કે Ca સક્રિય ધાતુ છે, પાણીની સાથે પ્રક્રિયા કરે છે, જેથી Ca²⁺_(aq) નું રિડક્શન કરીને બનાવી શકાતી નથી.

પ્રશ્ન 107.
Zn²⁺/Zn, Ni²⁺/Ni અને Fe²⁺/Fe નાં પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલનાં મૂલ્યો અનુક્રમે -0.76V, -0.23V અને -0.44V છે. કઈ પરિસ્થિતિમાં પ્રક્રિયા X + Y²⁺ → Y + X²⁺ આપમેળે થશે ? [JEE – 2012]
(A) X = Ni, Y = Fe
(B) X = Ni, Y = Zn
(C) X = Fe, Y = Zn
(D)X = Zn, Y = Ni
જવાબ
(D) X = Zn, Y = Ni
કારણ કે નીચે દર્શાવ્યા પ્રમાણે ફક્ત (D) માટે જ પ્રક્રિયા પોટેન્શિયલ ધન છે.

પ્રશ્ન 108.
Al₂O₃ નાં વિઘટન માટે 500° સે. તાપમાને ગિબ્સની મુક્તઊર્જા નીચે પ્રમાણે છે.
\(\frac{2}{3}\)Al₂O₃ → \(\frac{4}{3}\) Al + O₂ ………………………… ΔG = 966 kJ mol^-1 Al₂O₃ ના વિદ્યુતવિભાજનથી રિડક્શન માટે જરૂરી લઘુતમ વીજસ્થિતિમાનનો તફાવત કેટલો ? [AIEEE – 2010]
(A) 5.0 V
(B) 4.5 V
(C) 2.5 V
(D)3.0 V
જવાબ
(C) 2.5 V
\(\frac{2}{3}\)Al₂O₃ માટે ΔG = 966 kJ
∴ Al₂O₃, માટે ΔG = \(\frac{966 \times 3}{2}\) = 1419 kJ

પ્રશ્ન 109.
કૉપરના વિદ્યુતવિભાજનથી શુદ્ધીકરણની ક્રિયામાં ઍનોડ પંક તરીકે કાં તત્ત્વો મળે છે ? [AIEEE – 2005]
(A) Al, Ni
(B) Ag, Au
(C) Sn, Ph
(D) Ph, Ni
જવાબ
(B) Ag, Au

પ્રશ્ન 110.
નીચેનામાંથી કયા જલીય દ્રાવણની વિદ્યુતવાહકત્તા મહત્તમ હશે ? [AIEEE – 2005]
(A) 0.01M ડાયફલોરોએસેટિક એસિડ
(B) 0.01M ફ્લોરો એસિટિક ઍસિડ
(C) 0.01M ક્લોરો એસેટિક એસિડ
(D) 0.01M એસેટિક એસિડ
જવાબ
(A) 0.01M ડાયક્લોરોએસેટિક એસિડ કારણ કે ડાયક્લોરોએસેટિક ઍસિડ આપેલા ચારેયમાં સૌથી વધારે પ્રબળ ઍસિડ છે અને સૌથી વધારે માત્રામાં આયનીકરણ પામે છે તયા સૌથી વધારે પ્રમાણમાં આયનો ધરાવે છે.

પ્રશ્ન 111.
∧°_Na0Ac = 91 અને ∧°_HCl = 4962 5 cm² mol^-1 છે
∧°_HOAc શોધવા શાની જરૂર પડે? [AIEEE – 2006]
(A) ∧ClCH₂COOH
(B) ∧CH₃COOH
(C) λ°_H+
(D) ∧°_NaCl
જવાબ
(D) ∧°_NaCl

એટલે કે ∧°_NaCl નું મૂલ્ય હોય તો જ ∧°_HOAc જાણી શકાય.

પ્રશ્ન 112.
5.12 કિલોગ્રામ Al ઉત્પન્ન કરવા જરૂરી વિદ્યુતભાનો જથ્થો જણાવો. (Al નો. ૫. ભાર = 27 ગ્રામ મોલ^-1) [AIEEE – 2006]
(A) 1.83 × 10⁶ કુલંબ
(B) 5.49 × 10⁵ કુલંબ
(C) 1.83 × 10⁷ કુલંબ
(D) 5.49 × 10⁷ કુલંબ
જવાબ
(D) 5.49 × 10⁷ કુલંબ
Al³⁺ +3e^– → Al …………………………(યોડિક રિડક્શન)
3F વિદ્યુત વડે 1 મોલ Al = 27 ગ્રામ Al ઉત્પન્ન થાય.
27 ગ્રામ A ઉત્પન્ન થાય તો 3 × 96500 કુલંબ વિદ્યુત
∴ 5.12 × 10³ ગ્રામ Al ઉત્પન્ન થાય તો કેટલા કુલંબ વિદ્યુત
∴ કુલંબ = \( \frac{5.12 \times 10^3 \times 3 \times 96500}{27}\) = 5.189 × 10⁷ કુલંબ

પ્રશ્ન 113.
આપમેળે થતી પ્રક્રિયાઓ માટે ΔG, સંતુલન અચળાંક K અને E°_cell હ્મા ના મૂલ્યો કેવાં હોવાં જોઈએ ? [AIEEE – 2005]
(A) + ve, < 1, – ve (B) – ve, > 1, + ve
(C) – ve, < 1, + ve
(D)- ve, < 1, – ve જવાબ (B) – ve, > 1, + ve
આમ ΔG = -ve તો પ્રક્રિયા આપમેળે પુરોગામી થાય છે.
K > 1 તો પ્રક્રિયા આપમેળે પુરોગામી થાય છે.
E°_cell = +ve તો પ્રક્રિયા આપમેળે પુરોગામી થાય છે.

પ્રશ્ન 114.
હાઇડ્રોજન બળતણ કોષમાં હાઇડ્રોજનનું દહન થતાં …………………………. [AIEEE – 2004]
(A) વધારે શુદ્ધ પાણી ઉત્પન્ન થાય છે.
(B) બે વિદ્યુતધ્રુવો વચ્ચે પોટેન્શિયલનો તફાવત સર્જાય છે.
(C) ગરમી ઉત્પન્ન થાય છે.
(D) અત્રે આપેલ નથી.
જવાબ
(B) બે વિદ્યુતપ્રવો વચ્ચે પોટેન્શિયલનો તફાવત સર્જાય છે.
નોંધ: હાઇડ્રોજન બળતા કોષમાં H₂ નું દહન O₂ ની મદદથી થઈને H₂O તો બને છે જ. પણ આ કોષનો ઉદ્દેશ દહન ઉષ્માનું સીધું જ વિદ્યુતઊર્જામાં રૂપાંતર કરવાનું છે. ‘વિદ્યુત પોટેન્શિયલનો તફાવત સર્જાય છે.’ તે સૌથી સાચું છે,

પ્રશ્ન 115.
Cr, Mn, Fe, Co નાં E°_{M³⁺/M²⁺} નાં મૂલ્યો અનુક્રમે -0.41, 0.37, +0.77 અને +1.97 છે. તો આપેલામાંથી
કોની ઓક્સિડેશન અવસ્થા વધુ સરળતાથી +2માંથી +3માં ફેરવાશે ? [AIEEE – 2004]
(A) Cr
(B) Mn
(C) Fe
(D) Co
જવાબ
(A) Cr
“જેનો રિડક્શન પોર્ટેન્શિયલ E°_red લઘુતમ હોય તે સૌથી વધારે સરળતાથી +2 માંથી +3 માં ફેરવાય છે.”
Cr²⁺ → Cr³⁺ +e^– E°_{cr³⁺/Cr²⁺} = -0.41V લઘુતમ
Co²⁺ → Co³⁺ + e^– E°_{Co³⁺/Co²⁺} = 1.97V મહત્તમ

પ્રશ્ન 116.
AgNO₃ ના જલીય દ્રાવણનું નિષ્ક્રિય ધ્રુવમાં વિદ્યુતવિભાજન 9650 કુટુંબ વિદ્યુતથી કરતાં કૅશોડ ઉપર કેટલા ગ્રામ ચાંદી મળશે ? (Ag = 108 ગ્રામ મોલ^-1) [AIEEE – 2003]
(A) 106 ગ્રામ
(B) 10.8 ગ્રામ
(C) 1.08 ગ્રામ
(D) 32.4 ગ્રામ
જવાબ
(B) 10 ગ્રામ
9650 કુલંબ = \(\frac{9650}{96500} \) = 0.1 ફેરાડે
Ag⁺_(aq) +e^– → Ag_(s) ……………………. ફેથોડિક રિડક્શન
1 ફેરાડેથી 1 મોલ Ag = 108 ગ્રામ Ag
∴ 0.1 ફૅરાર્ડથી 0.1 મોલ Ag = 10.8 ગ્રામ Ag છૂટું પડે.

પ્રશ્ન 117.
નીચેની પ્રક્રિયા ધરાવતા વિધુતરાસાયણિક કોષનાં E°_cell = 1.1V છે. તો E_cell કેટલો થશે ? [AIEEE – 2003]
Zn_(s) + Cu²⁺_(aq) (0.1M) → Zn²⁺(1M) + Cu_(s)
(A) 2.12V
(B) 1.B V
(C) 1.07 V
(D)0.84 V
જવાબ
(C) 1.07 V
પ્રક્રિયા પ્રમાણે n = 2

પ્રશ્ન 118.
ગેલ્વેનાઇઝિંગમાં નીચેનામાંથી કોનું અસ્તર હોય છે ? [JEE – 2016]
(A) Ph
(B) Cr
(C) Cu
(D) Zn
જવાબ
(D) Zn
લોખંડ કટાયા સિવાય સુરક્ષિત રહે તે માટે લોખંડ ઉપર ઝિંક (2n)નું અસ્તર ચઢાવેલાં ગેલ્વેનાઇઝ્ડ પતરાં વ્યવહારમાં
ઉપયોગી છે.

Fe²⁺ + 2e^– → Fe_(s) …………………… E°_Fe²⁺/Fe = -0.44 V
Zn²⁺ + 2e^– → Zn_(s) …………………… E°_Zn²⁺/Zn = -0.76V
Fe માટે Fe²⁺/Fe રિડક્શન પોર્ટેન્શિયલ Znના રિડક્શન પોટેન્શિયલ E°_Zn²⁺/Zn કરતાં વધારે છે.
આ કારણથી Znનું વાતાવરણમાં ઑક્સિડેશન થાય છે, વળી Zn સરળતાથી પ્રસરણ પામી Fની ઉપર સ્તર જળવાઈ રહે છે. આથી Feનું શારા થતું અટકે છે.

પ્રશ્ન 119.
આપેલ,
E°_Cl2/Cl^– = 1.36 V, E°_Cr³⁺/Cr =-0.74 V
E° _{Cr2O^2-7/Cr³⁺} = 1.33 V, E° _MnO^–4/Mn²⁺ = 1.51 V નીચે આપેલામાંથી સૌથી પ્રબળ રિંક્શનકર્તા શોધો. [JEE – 2017]
(A) Cr
(B) Mn²⁺
(C) Cr³⁺
(D) Cl^–
જવાબ
(A) Cr
જેનો E°_red લઘુતમ હોય તે સૌથી પ્રબળ રિડક્શનકર્તા બને.

પ્રશ્ન 120.
0.1 મોલ MnO^2-₄ નું સંપૂર્ણ ઑક્સિડેશન કરવા માટે કેટલો વીજભાર જરૂરી છે. ? [NEET-2014]
(A) 96500 C
(B) 2 x 96500 C
(C) 9650 C
(D) 96.50 C
જવાબ
(C) 9650 C

0.1 મોલ = 96500 × 0,1 = 9650 કુલંબ

પ્રશ્ન 121.
5600 ml O₂ STP એ વિદ્યુતવિભાજનથી ઉત્પન્ન થાય, તો તેટલા વિદ્યુતના જથ્થા વડે કેટલા ગ્રામ સિલ્વર ઉત્પન થશે ? (Ag નો પરમાણુભાર = 108) [NEET-2014]
(A) 5.4 gm
(B) 10.8 gm
(C) 54.0 gm
(D) 108.0 gm
જવાબ
(D) 108.0 gm

પ્રશ્ન 122.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનનું જલીય દ્રાવણ વિધુતપ્રવાહનું ઉત્તમ વાક છે ? [NEET-2 : 2015]
(A) એમોનિયા, NH₃
(B) ક્રુક્ટોઝ, C₆H₁₂O₆
(C) એસિટિક ઍસિડ, C₂H₄O₂
(D) હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ HCl
જવાબ
(D) હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ HCl
HCl પ્રબળ એસિડ છે. જલીય દ્રાવણમાં તે બાકીના કરતાં વધારે આયનો ધરાવતું હોવાથી વિદ્યુતપ્રવાહનું ઉત્તમ વાહક છે.

પ્રશ્ન 123.
જે સાધનમાં હાઇડ્રોજન અને મિથેન જેવા બળતણની દહન ઊર્જાનું સીધું જ વિદ્યુતઊર્જામાં રૂપાંતર થાય છે તે સાધન ………………………… તરીકે જાણીતું છે. [NEET-1 : 2015]
(A) બળતસ કોપ
(B) વિદ્યુતીય કોષ
(C) ડાયનેમો
(D)Ni-Cd કોષ
જવાબ
(A) બળતા કૌષ

પ્રશ્ન 124.
નીચેનામાંથી કઈ ક્રિયામાં આયર્નનું ઑક્સિડેશન થતું નથી ? [NEET-1 : 2015]
(A) આયર્નનાં પતરાને કાટ લાગવાની પ્રક્રિયા
(B) આયર્ન વડે CuSO₄ ના દ્રાવણનો રંગ દૂર કરવાની પ્રક્રિયા
(C) ઊંચા તાપમાને આયર્ન વર્લ્ડ પાન્નીની વરાળમાંથી H₂ મુક્ત કરવાની પ્રક્રિયા
(D) Fe માંથી Fe(CO)₅ બનાવવાની પ્રક્રિયા
જવાબ
(D) Fe માંથી Fe(CO), બનાવવાની પ્રક્રિયા

આ પ્રક્રિયા થાય તેમાં Fe નો ઑક્સિડેશન આંક બદલાતો નથી પણ અચળ શૂન્ય રહે છે. જેથી Fe નું ઑક્સિડેશન થતું નથી. બાકીના દરેક વિકલ્પમાં Fe(0) નું Fe+ માં રૂપાંતર થાય છે. Feનું Fe²⁺ માં ઑક્સિડેશન થતું હોય છે.

પ્રશ્ન 125.
નીચેના સંયોજનોના એકસમાન મોલનું સંપૂર્ણ ઑક્સિડેશન થવામાં, ઍસિડિક KMnO₄ નો સૌથી ઓછો જથ્થો કયા સંયોજનો માટે જરૂર પડશે ? [NEET-2 : 2015]
(A) FeC₂O₄
(B) Fe(NO₂)₂
(C) FeSO₄
(D) FeSO₃
જવાબ
(C) FeSO₄

પ્રશ્ન 126.
298 K તાપમાને 0.5 mol/dm³ ના AgNO₃ ના દ્રાવણની વિશિષ્ટ વાહકતા 5,76 × 10^-3 S cm^-1 છે, તો મોલર વાહકતા ………………………… [NEET-2 : 2016]
(A) 0.086
(B) 28.8
(C) 2.88
(D) 11.52
જવાબ
(D) 11.52
λ_m = \(\frac{1000 \times \mathrm{K}}{\mathrm{M}} \)
= \(\frac{5.76 \times 10^{-3}}{0.5}\) = 11.52 S cm²/mol

પ્રશ્ન 127.
પિગલિત NaClના વિદ્યુતવિભાજન દરમિયાન 0.1 મોલ Cl₂ વાયુ મેળવવા 3 ઍમ્પિયર વિધુતપ્રવાહ કેટલો સમય પસાર કવો પડે? [NEET-2 : 2016]
(A) 220 મિનિટ
(B) 330 મિનિટ
(C) 55 મિનિટ
(D) 110 મિનિટ
જવાબ
(D) 110 મિનિટ
2Cl^– → Cl₂+2e^–
w = \(\frac{\varepsilon \times i \times t}{96500} \)
0.1 × 71 = \(\frac{35.5}{96500} \times 3 \times t(\text { સેકન્ડ) } \)
t = 6133.33 સેકન્ડ = 107.22 મિનિટ ≈ 110 મિનિટ

પ્રશ્ન 128.
જો આપેલ પ્રક્રિયા માટે E°_cell નું મૂલ્ય ઋણ મળે તો ΔG° અને K માટે સાચો વિક્લ્પ જણાવો. [NEET-2 : 2016]
(A) ΔG° < 0, K_eq > I
(B) ΔG° < 0, K_eq < 1 (C) ΔG° > 0, K_eq < 1 (D) ΔG° > 0, K_eq> 1
જવાબ
(C) ΔG° > 0, K_eq < 1
E°_cell = -ve
ΔG° = nF E°_cell
ΔG° = +ve
⇒ ΔG° > 0
ΔG° = -2.303RT log K_eq
∴ K_eq < 1

પ્રશ્ન 129.
વિદ્યુતવિભાજન દરમિયાન 1 ઍમ્પિયર વિદ્યુતપ્રવાહ 60 સેકન્ડ સુધી પસાર કરતા કેથોડ પર મુક્ત થતા e^– ની સંખ્યા ……. (e^– નો વીજભાર = 1.60 ×10^-19C) [NEET-2 : 2016]
(A) 3.75 × 10²⁰
(B) 7.48 × 10²³
(C) 6 x 10²³
(D) 6 × 10²⁰
જવાબ
(A) 3.75 × 10²⁰
Q = n .e^–
I× t =n .e^–
n = \(\frac{1 \times 60}{1.6 \times 10^{-19}} \) = 3.75 × 10²⁰ e^–

પ્રશ્ન 130.
298 K તાપમાને શુદ્ધ પાણીમાં H₂ વિદ્યુતધ્રુવનો પોટેન્શિયલ શૂન્ય કરવા માટે H₂ નું કેટલું દબાણ જરૂરી છે ? [NEET-1 : 2016]
(A) 10^-12 વાતા
(B) 10^-10 વાતા
(C) 10^-4 વાતા
(D) 10^-14 વાતા
જવાબ
(D) 10^-14 વાતા
E = E° – \(\frac{0.0591}{2} \log \frac{p_{\mathrm{H}_2}}{\left[\mathrm{H}^{+}\right]^2} \)
= 0 – \(\frac{0.0591}{2} \log \frac{p_{\mathrm{H}_2}}{\left(10^{-7}\right)^2} \)
જો pH₂ = 10^-14 હોય તો, H₂ વિદ્યુતધ્રુવનો પોટેન્શિયલ 0 થાય.

પ્રશ્ન 131.
અનંત મંદતાએ AgCl ની મોલર વાહકતા શોધો. આપેલ,
∧^α_m = 133.4 (AgNO₃); ∧^α_m = 149.9 (KCl)
∧^α_m = 144.9 S cm² mol^-1(KNO₃) [NEET – 2017]
(A) 140 S cm² mol^-1
(B) 138 S cm² mol^-1
(C) 134 S cm² mol^-1
(D) 132 S cm² mol^-1
જવાબ
(B) 138 S cm² mol^-1
∧⁰_m(AgCl) = ∧⁰_m (AgNO₃)+ ∧⁰_m (KCl)-∧⁰_m (KNO₃)
= 133.4 + 149.9 144.9
= 138 S cm² mol^-1

પ્રશ્ન 132.
ઇલેક્ટ્રિક ઘડિયાળોમાં ઝિંક/સિલ્વર ઑક્સાઇડ કોષ વપરાય છે. પ્રક્રિયા નીચે મુજબ છે. [NEET – 2017
Zn²⁺ + 2e^– → Zn; E° = -0.760 V
Ag₂O+ H₂O + 2e^– → 2Ag+ 2OH^–; E° = 0.344 V
જો F 96,500 C mol^-1 હોય, તો કોષનો ΔG° શોધો.
(A) 113.072 kJ mol^-1
(B) 213.072 kJ mol^-1
(C) 313.082 kJ mol^-1
(D)413.021 kJ mol^-1
જવાબ
(B) 213.072 kJ mol^-1

=-2 x 96500 x 1.104
= 213072 J mol1 = 213.072 kJ/mol

પ્રશ્ન 133.
પાણીનું વિદ્યુતવિભાજન 100 amp, પ્રવાહ કેટલા સમય (આશરે) સુધી પસાર કરતાં મુક્ત થતો ઑક્સિજન 27.66g ડાયબોરેનનું સંપૂર્ણ દહન કરશે ?
(પરમાણવીય ભાર B = 10.8 u) [JEE – 2018]
(A) 6.4 કલાક
(B) 0.8 કલાક
(C) 3.2 કલાક
(D) 1.6 કલાક
જવાબ
(C) 3.2 કલાક
ડાયબોરેન_B₂H₆
તેનું આણ્વીય દળ = (10.8)2 + 6(1) = 21.6 + 6 = 27.6 g mol^-1
B₂H₆ ના દહનની પ્રક્રિયા,
B₂H₆+ 3O₂ → 3H₂O + B₂O₃
1 મોલ 3 મોલ O₂
27.6 g ૩મોલ O₂,
આમ 27.6 g બોરૈનનું દહન 3 મોલ O₂ થી થાય છે.

3 મોલ O₂ ઉત્પન્ન થવા જરૂરી વિદ્યુત :
2H₂O → O₂ + 4H⁺ + 4e^–
1 મોલ O₂ માટે 4 મોલ ઇલેક્ટ્રૉન
1 મોલ O₂ માટે 4 મોલ ઇલેક્ટ્રૉન ≡ 4F વિદ્યુત
∴ ૩ મોલ માટે જરૂરી વિદ્યુત img
= 12 F
= 12 × 96500 કુલંબ વિદ્યુત

= \(\frac{12 \times 96500}{100} \)
= 12 × 965 સેકન્ડ
= \(\frac{12 \times 965}{3600} \) સેકન્ડ
= 3.217 કલાક
≈ 3.2 કલાક

પ્રશ્ન 134.
આપેલ કોષ Pt_(s) | H₂ (g, bar) | HCl_(aq) |AgCl_(s) નો પોટેન્શિયલ 0.92V છે. HCl ના દ્રાવણની સાંદ્રતા 10^-6 મોલલ છે, તો (AgCl| AgCl^–) વિદ્યુતવનો પ્રમાણિત વિદ્યુત પોટેન્શિયાલ શોધો. \( \left(\frac{2.303 R T}{F}=0.06 \mathrm{~V}\right)\) 298 K તાપમાને. [JEE (January)-2019]
(A) 0.34 V
(B) 0.20V
(C) 0.76V
(D) 0.40 V
જવાબ
(B) 0.20 V

પ્રશ્ન 135.
કોષપ્રક્રિયા માટે 2Fe³⁺_(aq) + 2I^–_(aq) → 2Fe²⁺_(aq) + I_2(aq) 298 K પર E^{⊖_કોષ} = 0.24 V છે. કોષપ્રક્રિયા માટે પ્રમાણિત ગિબ્સ ઊર્જા (Δ_rG^⊖ ) શું છે ? [NEET-2019]
(ફેરાડે અચળાંક F = 96500 C મોલ^-1 આપેલ છે.)
(A) 23.16 kJ mol^-1
(B) -46.32 kJ mol^-1
(C) -23.16 kJ mol^-1
(D) -46.32 kJ mol^-1
જવાબ
(B) -46.32 kJ mol^-1

પ્રશ્ન 136.
નીચેના અર્ધકોષો માટે પ્રમાણિત પોટેન્શિયલ E°ના મૂલ્ય આપેલા છે : E°_Cu⁺²/Cu = 0.340 V તથા E°_Cu⁺/Cu =-0.522 V તેના પરથી E°_Cu⁺²/Cu નું મૂલ્ય શોધો. [JEE-2020]
(A) 0.158 V
(B) -0.158 V
(C) 0.182 V
(D) -0.182 V
જવાબ
(A) 0.158 V

પ્રશ્ન 137.
PH = 5ને અનુલક્ષીને નિમ્નલિખિત અર્ધોપ્રક્રિયા માટે ઇલેક્ટ્રૉડ પોટેન્શિયલ શોધો. 2H₂O → O₂+ 4H⁺+ 4e^–; E = -1.23 V (R = 8.314 J mol^-1 K^-1; temp. = 298 K, STP a O₂) [JEE-2020]
જવાબ
+1.5255 V
2H₂O → O₂+4H⁺+ 4e^–; E = -1.23 V
∴ E = +1.23 – \(\frac{0.0591}{4} \log \left[\mathrm{H}^{+}\right]^4 \)
= +1.23 + (0.0591 x pH)
= +1.23 0.0591 x 5
⇒ 1.23 + 0.2955
= +1.5255 V

પ્રશ્ન 138.
પ્લેટિનમ (Pt) ઇલેક્ટ્રૉડનો ઉપયોગ કરીને મંદ સલ્ફ્યુરિક ઍસિડનું વિદ્યુતવિભાજન કરતાં ઍવોડ પર નીપજ પ્રાપ્ત થાય છે, જે …………………… [NEET-2020]
(A) H₂ S વાયુ
(B) SO₂ વાયુ
(C) હાઇડ્રોજન વાયુ
(D) ઓક્સિજન વાયુ
જવાબ
(D) ઓક્સિજન વાયુ
અહીં, મંદ સલ્ફ્યુરિક એસિડ વપરાતો હોવાથી,
એનોડ = 2H₂O_(l) → 02_(g) + 4H⁺_(aq) + 4e^– ઓક્સિજન વાયુની પ્રાપ્તિ થાય છે.

પ્રશ્ન 139.
પિગાળેલ CaCl₂ (પરમાણ્વીય દ્રવ્યમાન, Ca = 40g mol⁻¹) માંથી 20g કેલ્શિયમનું ઉત્પાદન કરવા માટે કેટલી ફેરાડે (F)ની સંખ્યા જરૂરી છે ? [NEET-2020]
(A) 3
(B) 4
(C) 1
(D) 2
જવાબ
(C) 1
CaCl₂ → Ca⁺² + 2Cl^–
કેથોડ = Ca⁺² + 2e^– → Ca
40 gm Ca માટે → 2F
∴ 20 gm Ca માટે = (?)
= \(\frac{20 \times 2}{40} \) = 1F

પ્રશ્ન 140.
બે અર્ધકોષ E^o_Cu²⁺|Cu = +0.34 V તથા E°_Zn⁺²|Zn = – 0.76V થી બનતા કોષ માટે કયું વિધાન ખોટું છે. [JEE (September)-2020]
(A) જો E_ext = 1.1 V હશે તો વિદ્યુતપ્રવાહ કે ઇલેક્ટ્રૉન (e^–)નું વહન થશે નહીં.
(B) જો E_ext < 1.1 V હશે તો Zn એનોડ પર ઓગળશે અને Cu કેથોડ પર જમા થશે.
(C) જ E_ext > 1.1 V હશે તો e^– (ઇલેક્ટ્રૉન) Cu થી Zn તરફ જશે.
(D) જો Ext > 1.1 V હશે તો Zn ઍનોડ પર ઓગળશે અને Cu ઍનોડ પર જમા થશે.
જવાબ
(D) જો Ext > 1.1 V હશે તો Zn એનોડ પર ઓગળશે અને Cu,ઍોડ પર જમા થશે.
E⁰_cell = E⁰_Cu⁺²|Cu – E⁰_Zn²⁺|Zn
= 0.34 + 0.76
= 1.1 V
જો E_ext = 1.1 V = E⁰_cell જેટલો જ હોય ત્યારે વિદ્યુત પ્રવાહ કે e^– (ઇલેક્ટ્રૉન) પસાર થશે નહીં.
જો E_ext > 1.1 V હશે તો e (ઇલેક્ટ્રૉન) Cu ની Zn તરફ જશે.
જ્યારે E_ext < 1.1 V હશે ત્યારે Zn એનોડ પર ઓગળે છે અને કેથોડ પર Cu જમા થાય છે.

પ્રશ્ન 141.
Ag|Ag⁺ (0.01M) || Ag⁺ (0.1M) | Ag કોષ માટે
E^o_Ag⁺|Ag = 0.80V હોય તો [GUJCET-2007]
(A) E⁰_cell = 0.80 V
(B) E_cell = 0.0296 V
(C) બંને ઇલેક્ટ્રોડ સમાન હોવાથી કોષ કાર્ય ન કરે.
(D) E_cell = 0.059 V
જવાબ
(D) E_cell = 0.059 V
E_cell = E°_cell – \(\frac{0.059}{n} \log \frac{0.01}{0.1} \)
= 0.0 – 0.059 log 0.1
= 0.059 x (-1.0)
= 0.059 V

પ્રશ્ન 142.
Fe | Fe²⁺ (x M) || Cu²⁺ (0.01 M) | Cu આ વીજરાસાયણિક કોષનો પોટેન્શિયલ 0.78V છે.
(E° Fe²⁺/Fe = -0.44V અને E⁰_cu²⁺/Cu = +0.34V) તો x માટે ……………….
[GUJCET – 2008]
(A) x > 0.01 M
(B) x = 0.01 M
(C) x < 0.01 M
(D) x માટે કહી શકાય નહીં
જવાબ
(B) x = 0.01 M

પ્રશ્ન 143.
25 સે. તાપમાને નીચે આપેલા અર્દોષનો પોટેન્શિયલ 0.34 વોલ્ટ છે, તો પ્રમાણિત કૉપર અર્ધકોષનો રિડક્શન પોટેન્શિયલ ગણો. [GUJCET – 2009]
Pt | H_2(g) (1 વાતા) | H⁺(1M) || Cu²⁺(1M) | Cu
(A) -0.34 વોલ્ટ
(B) −3,4 વોલ્ટ
(C) +0.34 વોલ્ટ
(D) +3.4 વોલ્ટ
જવાબ
(C) +0.34 વોલ્ટ
પ્રક્રિયા :

આ પ્રક્રિયા માટે n = 2
ઑક્સિડેશન : H_2(g) → 2H^+_(aq)+2e^–;E°_red = શૂન્ય
રિડક્શન: Cu^2+_(aq)+2e^– → Cu_(s); E°_red = (?)
E°_cell = E°_red^{(કૅથોડ)} – E°_red^{(એનોડ)}
∴ 0.34 = E°_Cu²⁺/Cu – E°_H⁺/H2
∴ 0.34 V = E°_Cu²⁺/Cu – 0.0
∴ E°_Cu²⁺/Cu = +0.34 વોલ્ટ

પ્રશ્ન 144.
IN CH₃COOH નો અવરોધ 250 ઓહ્મ છે. આ વાહકતા કોષનો અચળાંક 1.15 સેમી^-1 છે. તો 1N CH₃COOHની તુલ્યવાહકતા કેટલી થશે ? (ઓમ^-1 સેમી² તુલ્ય^-1) [GUJCET – 2010]
(A) 18.4
(B) 4.6
(C) 9.2
(D)2.3
જવાબ
(B) 1.6
(i) વાહકતા = (C) = \( \frac{1}{\mathrm{R}}=\frac{1}{250}\) = 0.004 ઓહ્મ^-1
(ii) વિશિષ્ટ વાહકતા (K) = વાહકતા × કોષ અચળાંક
= 0.004 × 1.15 (ઓહ્મ × સેમી⁻¹)
= 0.00460 ઓહ્મ × સેમી^-1

(iii) તુલ્યવાહકતા (λ) = \(\frac{1000 \mathrm{~K}}{\mathrm{C}}=\frac{1000 \times 0.0046}{1} \) = 4.6 ઓમ^-1‘ સેમી² તુલ્ય⁻¹

પ્રશ્ન 145.
Mg_(s) | Mg²⁺_(aq) (x M) || Fe²⁺(0.01 M) | Fe_(l) વિધુતરાસાયણિક કોષનું વીજસ્થિતિમાન 1.92 V છે. તો = ……… M
E°_{(Mg | Mg²⁺)} = 2.37V; E°_(Fe|Fe²⁺) = 0.45V [GUJCET – 2010]
(A) x = 0.01 M
(B) x = 0.01 M
(C) x = 0.01 M
(D) x ની ધારણા થઈ શકે નહીં
જવાબ
(B) x = 0.01 M

પ્રશ્ન 146.
નીચેનામાંથી કયો સંબંધ પ્રમાણિત મુક્તઊર્જાના ફેરફાર ΔG° અને સંતુલન અચળાંક Kp માટે સાચો છે ? [GUJCET – 2011]
(A) Kp = e^-ΔG°/RT
(B) Kp = -RT In ΔG°
(C) Kp = \(\left(\frac{\mathrm{e}}{\mathrm{RT}}\right)^{\Delta \mathrm{G}^{\circ}} \)
(D) Kp = \(\frac{\Delta \mathrm{G}^{\circ}}{\mathrm{RT}} \)
જવાબ
(A) Kp = e^-ΔG°/RT

પ્રશ્ન 147.
પિંગાળેલા Cu(NO₃)₂ અને Al(NO₃)₃ ના જુદા જુદા બે વિદ્યુતવિભાજન કોષોને શ્રેણીબદ્ધ કરીને વિધુતપ્રવાહ પસાર કરવાથી 2.7 ગ્રામ ઍલ્યુમિનિયમ વિદ્યુતધ્રુવની ઉપર જમા થાય ત્યારે કેટલી કૉપર ધાતુ ઉત્પન્ન થશે ? (Cu = 63.5; AI = 27.0 ગ્રામ મોલ^-1) [GUJCET – 2011]
(A) 9.525 ગ્રામ
(B) 31.75 ગ્રામ
(C) 63.5 ગ્રામ
(D) 190.5 ગ્રામ
જવાબ
(A) 9.525 ગ્રામ

Al³⁺ + 3e^– → Al
∴ 3F ફેરાડે વિદ્યુતથી 27 ગ્રામ Al પણ 2.7 ગ્રામ AI બને છે.
જેથી ફેરાડે = \(\frac{2.7}{27} \times 3 \) = 0.3 ફૅરાર્ડ
પ્રક્રિયા : Cu²⁺ + 2e^– → Cu
જેથી 2 ફેરાડે વિદ્યુતથી 63.5 ગ્રામ Cu
∴ 0.3 ફેરાડેથી ઉત્પન્ન થતું કૉપર = \(\frac{0.3 \times 63.5}{2}\) = 9.125 ગ્રામCu

પ્રશ્ન 148.
CuSO₄ ના જલીય દ્રાવણનું ગ્રેફાઇટના ધ્રુવો રાખી વિધુત્તવિભાજન કરવામાં આવે તો આ વિદ્યુતવિભાજન કોશમાંના જલીય દ્રાવણની pH કેટલી ? [GUJCET – 2011]
(A) pH = 14.0
(B) pH = 9.0
(C) pH = 7.0
(D) pH < 7.0
જવાબ
(D) pH < 7.0
CuSO₄ નું વિદ્યુતવિભાજન કરવામાં આવે ત્યારે એનોડ ઉપર પાણીનું ઑક્સિડેશન થઈને H⁺ બને છે. કોષમાંનું દ્રાવણ ઍસિડિક હોય છે. CuSO₄ નું દ્રાવણ પ્રબળ ઍસિડ નિર્બળ બેઇઝના ક્ષારનું દ્રાવણ હોય છે. હંમેશાં ઍસિડિક દ્રાવણની pH < 7.0 હોય છે.

પ્રશ્ન 149.
25° સે. તાપમાને નીચે આપેલા વિધુતરાસાયણિક કોષની સાચી પ્રક્રિયા કઈ છે ? [GUJCET – 2011]
કોષ = Pt | Br_2(l) | Br^–_(aq) || Cl^–_(aq) | Cl_2(aq) | Pt
(A) 2Br^–_(aq) + Cl_2(g) → 2Cl^–_(aq) + Br_2(l)
(B) Br_2(l) + 2Cl^–_(aq) → Cl_2(g) + 2Br^–_(aq)
(C) Br_2(l) + Cl_2(g) → 2Br^–_(aq) + 2Cl^–_(aq)
(D) 2Br^–_(aq) + 2Cl_2(g) → 2Cl^–_(aq) + Cl_2(g)
જવાબ
(A) 2Br^–_(aq) + Cl_2(g) → 2Cl^–_(aq) + Br_2(l)

નોંધ : વાસ્તવિકતામાં આ પ્રક્રિયા પ્રયોગશાળાની Br^– કોટી છે જેથી આપેલ કોષનું સાચું નિરૂપણ નીચે પ્રમાણે થાય.
Cl^–_(aq) | Cl₂ | Pt || Pt | Br_2(l) | Br^–_(aq)

પ્રશ્ન 150.
પિગાળેલા ટિન (Sn)ના ક્ષારના વિધુતવિભાજન કોષમાં 5 કલાક સુધી 2 ઍમ્પિયર પ્રવાહ પસાર કરવાથી કેથોડ ઉપર 22.2 ગ્રામ Sn જમા થાય છે. તો ક્ષારમાં Sn ની ઓક્સિડેશન
અવસ્થા ……………………….. (Sn = 119 ગ્રામ મોલ^-1) [GUJCET – 2012]
(A) -2
(B) +’?
(C) +3
(D)+4
જવાબ
(B) +2

(i) વિદ્યુતજથ્થો = Q = I x t
= (2 એમ્પિયર) (5 × 36000 સેકન્ડ
= \(\frac{2 \times 5 \times 3600}{96500} \) ફેરાડે =\(\frac{72}{193} \) ફેરાડે
અને 9.2 ગ્રામ Sn = \(\frac{22.2}{119} \) મોલ Sn
(ii) આમ\( \frac{72}{193}\) ફેરાડેથી \(\frac{22.2}{119} \) મોલ Sn
= \(\frac{1 \times 22.2}{119} \times \frac{193}{72} \) = 0.50 મોલ Sn
∴ 1F થી = 0.50 મોલ Sn અને 1 મોલ Sn માટે 2F
જેથી Sn ની ઑક્સિડેશન સ્થિતિ = +2

પ્રશ્ન 151.
H₃O⁺ ની હાજરીમાં થતા ધાતુક્ષારણમાં કૅથોડની ઉપર થતી પ્રક્રિયા કઈ છે ? [GUJCET – 2012]
(A) 2H₂O_(l) → O_2(g) + 4H⁺_(ag)+4e^–
(B) 2H₂O_(l) + 2e^– → H_2(g) + 2OH^–_(aq)
(C) O_2(g) + 4H⁺_(ag) + 4e^– → 2H₂O_(l)
(D) O_2(g) + 2H₂O_(l) + 4e^– → 4OH^–_(aq)
જવાબ
(C) O_2(g) + 4H⁺_(ag) + 4e^– → 2H₂O_(l)
કેથોડ ઉપર રિડક્શન થાય. H⁺ (H₃O⁺) ની હાજરીમાં થતું રિડક્શન ફક્ત પ્રક્રિયા (C) માં જ છે.

પ્રશ્ન 152.
વિદ્યુતવિભાજન કોષની નીપજ નીચેના પૈકી કઈ બાબત પર આધાર રાખતી નથી ? [GUJCET – 2013]
(A) દ્રાવકની પ્રકૃતિ
(B) તાપમાન
(C) વિદ્યુતધ્રુવની પ્રકૃતિ
(D) દ્વાવણની સાંદ્રતા
જવાબ
(A) દ્રાવકની પ્રકૃતિ

પ્રશ્ન 153.
પ્લેટિનમના વિધુતધ્રુવો વાપરીને નીચેનામાંથી કોનું વિદ્યુત- વિભાજન કરીએ તો કેથોડ ઉપર H_2(g) અને ઍનોડ ઉપર O_2(g) પ્રાપ્ત થાય છે ? [GUJCET – 2014]
(A) NaCl (પિગલિત)
(B) NaCl નું મંદ જલીય દ્રાવણ
(C) NaCl નું સાંદ્ર જલીય દ્રાવજ્ર
(D) NaCl (ધન)
જવાબ
(B) NaCl નું મંદ જલીય દ્રાવણ
NaClના મંદ જલીય દ્રાવણનું વિદ્યુતવિભાજન તે વાસ્તવમાં પાણીનું વિદ્યુતવિભાજન છે, તેમાં કોડ ઉપર પાણીના રિડક્શનથી H₂ વાયુ અને ઍનોડ પાસે પાન્નીના ઑક્સિડેશનથી O₂ વાયુ બને છે.

પ્રશ્ન 154.
ધાત્વિક અથવા ઇલેક્ટ્રૉનીય વાહકતાના સંદર્ભમાં નીચેનામાંથી કયું વિધાન ખોટું છે ? [GUJCET – 2014]
(A) ધાત્વિક વાહકતા ધાતુના બંધારણ અને તેની લાક્ષણિકતાઓ પર આધાર રાખે છે.
(B) તાપમાનમાં વધારો કરવાથી ધાતુની વિદ્યુતવાહકતા વધે છે.
(C) ધાત્વિક વાહકતા ધાતુ પરમાણુના સંયોજકતાકોષમાં રહેલા ઇલેક્ટ્રૉનની સંખ્યા પર આધાર રાખે છે.
(D) વિદ્યુતવહન દરમિયાન ધાતુના બંધારણમાં કોઈ ફેરફાર થતો નથી.
જવાબ
(B) તાપમાનમાં વધારો કરવાથી ધાતુની વિદ્યુતવાહકતા વધે છે.

પ્રશ્ન 155.
નીચેનામાંથી કયો વિધુત કોષ સાંદ્રતા કોષ છે ? [GUJCET – 2014]

પ્રશ્ન 156.
સાંદ્ર NaCl નાં દ્રાવણના વિધુતવિભાજનના અંતે મળતું દ્રવર્ણ ………………………… . [GUJCET – 2015]
(A) લાલ કે વાદળી લિટમસનો રંગ બદલાતો નથી.
(B) વાદળી લિટમસને લાલ બનાવે છે.
(C) ફિનોલ્ફયેલિન સાથે રંગવિહીન રહે છે.
(D) લાલ લિટમસને વાદળી બનાવે છે.
જવાબ
(D) લાલ લિટમસને વાદળી બનાવે છે.
2NaCl(સાંદ્ર) → 2Na⁺_(aq)+Cl^–_(aq)
એનોડ પાસે : 2Cl^–_ag) → Cl_2(g) + 2e^– (ઓક્સિડેશન)
કૅથોડ પાસે : પાણીનું રિડક્શન થાય છે.

આ રીતે દ્રાવળમાં વિદ્યુતવિભાજનના અંતે બેઇઝ NaOH નું દ્વાવણ હોય છે. જેથી લાલ લિટમસ વાદળી બને છે.

પ્રશ્ન 157.
A, B અને C ધાતુઓના E°_red નાં મૂલ્યો અનુક્રમે 0.34 વૉલ્ટ, -0.80 વોલ્ટ અને -0.46 વૉલ્ટ છે. તેઓની રિડક્શનકર્તા તરીકે વર્તવાની ક્ષમતાનો ક્રમ દર્શાવો.
[GUJCET – 2015]
(A) C > A > B
(B) A > B > C
(C) B > C > A
(D) > B > A
જવાબ
(C) B > C > A

જેથી રિડક્શનકર્તાની પ્રબળતાનો ક્રમ : B > C > A
જેનો E°_red ઓછો હોય તે સરળતાથી ઇલેક્ટ્રૉન આપે છે, સરળતાથી ઑક્સિડેશન પામે છે અને સૌથી પ્રબળ રિડક્શનકર્તા હોય છે.

પ્રશ્ન 158.
નિલ “ક્લોરાઇડ અને ઍલ્યુમિનિયમ ક્લોરાઇડનાં પિગલિત દ્વાવણ ધરાવતાં વિધુતવિભાજન કોષ શ્રેણીમાં જોડેલા છે. બંનેમાંથી એકસમાન વિધુતપ્રવાહ પસાર કરતાં Al 18 ગ્રામ મળે છે, ત્યારે Ni કેટલો મળશે ? (પરમાણ્વીય દળ : A1 = 27 અને Ni = 58.5 ગ્રામ મોલ^-1) [GUJCET – 2015]
(A) 58.5 ગ્રામ
(B) 29.25 મામ
(C) 117 ગ્રામ
(D) 5.85 ગ્રામ
જવાબ
(A) 58.5 ગ્રામ
(i) ધાતુ Al ઍલ્યુમિનિયમ બને ત્યારે થતી પ્રક્રિયા
Al³⁺ + 3e^– → Al_(s)
∴3 મોલ e^– → 1 મોલ Al
∴ 27 ગ્રામ Al માટે 3F વિદ્યુત
જેથી 18 ગ્રામ Al માટે
પસાર કરેલો વિદ્યુતજથ્થો = \(\frac{18 \times 3}{27} \) = 2F વિદ્યુત

(ii) શ્રેણીમાં હોવાથી Ni²⁺ માં પણ 2F વિદ્યુત

પ્રશ્ન 159.
25°C તાપમાને નીચે આપેલ હાઇડ્રોજન અર્ધકોષનો ઑક્સિડેશન પોટેન્શિયલ 0.118V છે. તો H⁺ આયનના દ્વાવણની pH કેટલી થશે ? [GUJCET – 2016]

(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
જવાબ
(B) 2

પ્રશ્ન 160.
x, y અને ૐ ના પ્રમાણિત રિક્શન પોટેન્શિયલ અનુક્રમે 0.75, 0,80 અને -0.25 છે. તો નીચેના પૈકી કયું વિધાન યોગ્ય નથી ? [GUJCET – 2016]
(A) x અને z એy નું ઑક્સિડેશન કરશે,
(B)y એ x નું ઑક્સિડેશન અને z નું રિડક્શન કરશે.
(C) z એ x નું રિડક્શન અને પુ નું ઑક્સિડેશન કરશે.
(D) y અને z એ x નું રિડક્શન કરશે.
જવાબ
(B) y એ xનું ઑક્સિડેશન અને ટનું રિડક્શન કરશે.

પ્રશ્ન 161.
Ni-Cd સંગ્રાહક કોષમાં ચાર્જિંગની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા કઈ છે ? [GUJCET – 2016]
(A) Cd_(s) + 2Ni(OH)_4(s) → CdO_2(s)+ 2Ni(OH)₂ + 2H₂O_(l)
(B) CdO_(s) + Ni(OH)_2(s) + H₂O_(l) → Cd_(s) + 2Ni(OH)_3(s)
(C) Cd_(s) + 2Ni(OH)_3(s) → CdO _(s)+ Ni(OH)2_(s) + H_(s)O_(l)
(D) CdO_2(s) + 2Ni(OH)₂+2H₂O_(l) → Cd_(s) + 2Ni(OH)_4(s)
જવાબ
(B) CdO_(s) + Ni(OH)_2(s) + H₂O_(l) → Cd_(s) + 2Ni(OH)_3(s)

પ્રશ્ન 162.
63.5 ગ્રામ Cuની સાંદ્ર નાઇટ્રિક ઍસિડ સાથે પૂર્ણ પ્રક્રિયા થતાં કેટલા મોલ ઑક્સિડેશનકર્તાનું રિડક્શન થાય છે ? (Cu નો પરમાણ્વીય દળ = 63.5 ગ્રામ મોલ^-1) [GUJCET – 2016]
(A) B
(B) 4
(C) 2
(D) 1
જવાબ
(C) 2

પ્રશ્ન 163.
નીચેના પૈકી કયા પદાર્થના જલીય દ્રાવણનો \(\sqrt{\mathbf{C}} \rightarrow \Lambda_{\mathrm{m}}\) નો આલેખ સીધી રેખા નહીં મળે ? [GUJCET – 2017|
(A) NaCN
(B) HCN
(C) NaCl
(D) HCl
જવાબ
(B) HCN
HCN નિર્બળ વિદ્યુતવિભાજ્ય છે.

પ્રશ્ન 164.
કો વિકલ્પ અયોગ્ય છે ? [GUJCET – 2017]
(A) C₂>C₁
(B) C₁ > C₂
(C) E⁰_cell = 0
(D) ΔG = -ve
જવાબ
(A) C₂>C₁

પ્રશ્ન 165.
મંદ જલીય CuSO₄ ના દ્રાવણનું નિષ્ક્રિય ધ્રુવો વડે વિદ્યુત- વિભાજન દરમિયાન દ્રાવણની pH …… [GUJCET- 2017|
(A) ઘટે છે.
(B) વર્ષ છે.
(C) અચળ રહે છે.
(D) વધીને ઘટે છે.
જવાબ
(A) પટે છે.
નિષ્ક્રિય વિદ્યુતધ્રુવ વડે કૉપર સલ્ફેટના વિદ્યુતવિભાજન દરમિયાન H₂SO₄ ઉત્પન્ન થાય છે. આથી pH ઘટે છે.

પ્રશ્ન 166.
કઈ ધાતુના પાત્રમાં CuSO₄ નું જલીય દ્રાવણ સંગ્રહી શકાય ? [GUJCET- 2018]

(A) Ag
(B) Ni
(C) Fe
(D) Al
જવાબ
(A) Ag

જેથી Al ના પાત્રમાં Cu²⁺ ની CuSO₄ દ્રાવળમાં પ્રક્રિયા થશે. 2Al_(s)+ 3Cu²⁺ + 2Al³⁺ + 3Cu_(s)
Al ના પાત્રમાં CuSO₄ સાથે પ્રક્રિયા થાય છે. જેથી Al ના પાત્રમાં CuSO₄ નું દ્રાવણ ભરી શકાય નહી.
E^⊖_Ni|Ni²⁺ = 0.25
જેથી E^⊖_Ni|Ni²⁺ = -0.25
જે મૂલ્ય Cu²⁺| Cu ના + 0.34V કરતાં ઓછું છે.
જેથી Ni ઑક્સિડેશન પામી Cu²⁺ નું રિડક્શન કરે માટે Niના પાત્રમાં CuSO₄ નું દ્રાવણ ભરી શકાય નહી.
E^⊖_{Ag⁺| Ag} = 0.80 V
આ મૂલ્ય Cu²⁺| Cuના કરતાં વધારે છે. જેથી Ag_(s) અને Cu²⁺ વચ્ચે પ્રક્રિયા નથી થતી. પરિણામે g ના પાત્રમાં CuSO₄ ભરી શકાય અથવા emf શ્રેણી નીચે પ્રમાણે છે.

આથી વધારે E^⊖_cell ધરાવનાર Ag અને Cu માંથી
Ag વડે દ્રાવણમાંથી Cu²⁺ નું વિસ્થાપન થતું નથી.
Ag વડે Cu²⁺ નું રિડક્શન થતું નથી.
Ag ની સાથે Cu²⁺ ની પ્રક્રિયા થતી નથી.
પણ Fe અને Ni ધાતુઓ Cu²⁺ ની સાથે પ્રક્રિયા કરે અને Cu(s) મુક્ત કરે, જેથી ભરી શકાય નહીં.

પ્રશ્ન 167.
1 બાર દબાણે અને 25°C તાપમાને નીરોના હાઇડ્રોજન અર્ધકોષનો ઓક્સિડેશન પોટેન્શિયલ કેટલો થશે ? [GUJCET – 2018]

(A) 0.059 V
(B) 0.188 V
(C) 0.177 V
(D) 0.000 V
જવાબ
(C) 0.177 V

પ્રશ્ન 168.
મંદ જ્વીય NiSO₄ ના દ્રાવણમાંથી નિષ્ક્રિય ધ્રુવો વડે વિધુતવિભાજન કરી 5.85 ગ્રામ નિકલ મેળવવા કેટલા સમય માટે 10 એમ્પિયર વીજપ્રવાહ પસાર કરવો પડે ? [Ni નું પરમાણ્વિય દળ = 58.5 ગ્રામ] [GUJCET- 2018]
(A) 965 સેકન્ડ
(B) 3860 સેકન્ડ
(C) 1930 સેકન્ડ
(D) 9650 સેકન્ડ
જવાબ
(C) 1930 સેકન્ડ
5.85 ગ્રામ નિલ = = 0.1 મોલ Ni મળે છે.
પ્રક્રિયા : Ni²⁺_(aq) + 2e^– → Ni_(s)
2 મોલ e^– → 1 મોલ Ni
∴ 2F → 1 મોલ Ni
પ્રક્રિયા પ્રમાણ : 1 મોલ Ni મેળવવા 2F વિદ્યુત
∴ 0.1 મોલ Ni મળે તો
= 0.2 F વિદ્યુત = 0,2 × 96500 કુલંબ

પ્રશ્ન 169.
Zn_(s) | Zn²⁺_(aq) (1M) || Ni²⁺_(aq) (1M) | Ni_(s) કોષ માટે નીચેનામાંથી ક્યું ખોટું છે ? [GUJCET-2019]
(A) વિદ્યુતરાસાયબ્રિક કોષ
(B) વોલ્ટેઇક કોષ
(C) શૈલ્વેનિક કોષકે
(D) ડેનિયલ કોષ
જવાબ
(D) ડેનિયલ કોષ

પ્રશ્ન 170.
જો AlCl₃, AgNO₃ અને MgSO₄ ના દ્રાવણોમાંથી એક મોલ ઇલેક્ટ્રૉન પસાર કરતાં ધ્રુવો આગળ Al, Ag અને Mg નીચેના પૈકી કયા ગુણોત્તરમાં જમા થશે ? [GUJCET-2019]
(A) 3: 6: 2
(B) 2: 6 : 3
(C) 1: 2 : 3
(D) 3: 2: 1
જવાબ
(B) 2: 6 : 3
AlCl₃, AgNO₃, MgSO₄
એક મોલ e^– = IF પસાર કરતાં

મોલ = Al : Ag : Mg = \(\frac{1}{3}: \frac{1}{1}: \frac{1}{2}=\frac{6}{3}: \frac{6}{1}: \frac{6}{2} \) = 2:6:3

પ્રશ્ન 171.
કયા તાપમાને સિરામિક દ્રવ્યો અતિસુવાહક તરીકે વર્તે છે ? [GUJCET-2019]
(A) 0 K
(B) 15 K
(C) 200 K
(D) 150 K
જવાબ
(D) 150 K

પ્રશ્ન 172.
નીચે આપેલા વિધુતધ્રુવ પોટેન્શિયલને આધારે કર્યુ સૌથી પ્રબળ રિડક્શનનાં છે ? [GUJCET-2020]

(A) Cr³⁺
(B) Mn²⁺
(C) Br^–
(D) Zn
જવાબ
(D) Zn
આપેલા ઓક્સિડેશન પોટેન્શિયલ પૈકી Znનો ઑક્સિડેશન પોટેન્શિયલ સૌથી વધારે થશે. આમ, 21 એ સૌથી પ્રબળ રિડક્શનકર્તા થશે.

પ્રશ્ન 173.
નીચે આપેલામાંથી કયા વિદ્યુતવિભાજ્ય માટે \(\Lambda_m \rightarrow \sqrt{C} \) આલેખનો ઢાળ ઋણ આપે છે ? [GUJCET-2020]
(A) ઍસિટિક એસિડ
(B) સોડિયમ એસિટેટ
(C) એમોનિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ
(D) પાણી
જવાબ
(B) સોડિયમ એસિટેટ

પ્રશ્ન 174.
કોઈ એક ધાતુ ‘M’ ના હેવાઇડના જલીય દ્રાવણનું 1.5 ampere વિધુતપ્રવાહ વડે 10 મિનિટ સુધી વિધુતવિભાજન કરતાં 0.2938 g ધાતુ જમા થાય છે. જો ધાતુનું પરમાણ્વીય દળ 63 gm/mole હોય તો ધાતુ હેલાઇડનું સૂત્ર શું થશે ? [GUJCET-2020]
(A) MCl₂,
(B) MCl₃
(C) MCl
(D) MCl₄
જવાબ
(A) MCl₂,
વિદ્યુતવિભાજ્ય દરમિયાન ઉત્પન્ન થતી ધાતુનું દળ શોધવા
m = \(\frac{E}{F} \) × 1 × t, જ્યાં m = દળ = 0.2928 ગ્રામ
E = તુલ્યભાર
F = ફેરાડે અચળાંક = 96,500
I = કરંટ = 1.5 A
t = સમય = 10 મિનિટ = 600 સેક્ડ
E = \(\frac{\mathrm{m} \times \mathrm{F}}{\mathrm{I} \times \mathrm{t}} \)
= \( \frac{0.2928 \times 96500}{1.5 \times 600}\) = 31.39

= \(\frac{63}{31.39} \) = 2.007 ≈ 2
આમ, ધાતુની સંયોજક્તા 2 હોવાથી કેલાઇડ MCl₂ હશે.

પ્રશ્ન 175.
લૅડ સંગ્રાહક કોષ વિદ્યુતપ્રવાહ ઉત્પન્ન કરવાનું બંધ કરે ત્યારે H₂SO₄ ના દ્રાવણની ઘનતા શું હોય છે ? [ઑક્ટોબર-2012]
(A) 1.25 – 1.30 ગ્રામ મિલિ
(B) 1.20 – 1.25 ગ્રામમિલિ
(C) 1.10 – 1.15 ગ્રામ મિલિ
(D) 1.15 – 1.20 ગ્રામ,મિલિ
જવાબ
(C) 1.10 – 1.15 ગ્રામ/મિલિ

પ્રશ્ન 176.
સંતુલન અચળાંકનું મૂલ્ય 1 થી વધુ હોય ત્યારે આપમેળે પ્રક્રિયા માટે …………………….. . [ઑક્ટોબર-2012]
(A) પ્રક્રિયકો અને નીપોની સાંદ્રતા સમાન હોય છે. (a) > I
(B) ઓછી નીપજે મળે છે. (b) 0
(C) વધુ નીપજી મળે છે. (c) < 1
(D) નીપજો મળી શકતી નથી. (d) <0
જવાબ
(C) વધુ નીપજો મળે છે. (c) < 1

પ્રશ્ન 177.
વિદ્યુતરાસાયણિક કોષમાં વિધુતધ્રુવો સમાન હોય પરંતુ વિદ્યુતવિભાજ્યનાં દ્રાવણોની સાંદ્રતા જુદી જુદી હોય તો તેવા કોષને …………………………….. કહે છે. [ઑક્ટોબર-2012]
(A) વિદ્યુતરાસાયબ્રિક કોષ
(B) સાંદ્રતા કોષ
(C) ડેનિયલ કોષ
(D) લેંડ સંગ્રાહક કોષ
જવાબ
(B) સાંદ્રતા કોષ

પ્રશ્ન 178.
ગૅલ્વેનિક કોષમાં ઋણ આયનોનું સ્થળાંતર નીચે પૈકી કોના થડી થશે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) વિદ્યુતવ
(B) ક્ષારસેતુ
(C) કૉપર તારવાળો બાહ્ય પરિપથ
(D) ઇલેક્ટ્રૉન
જવાબ
(B) ક્ષારસેતુ

પ્રશ્ન 179.
NaCl ના સાંદ્ર જલીય દ્રાવણનું વિદ્યુતવિભાજન ગ્રેફાઇટના વિધુતધ્રુવો વડે કરતાં ઍનોડ અને કેથોડ પર મળતી નીપજો અનુક્રમે કઈ થશે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) Cl₂ અને H₂
(B) O₂ અને Na
(C) O₂ અને H₂
(D) Cl₂ અને Na
જવાબ
(A) Cl₂ અને H₂

પ્રશ્ન 180.
KCl, NaCl અને KNO₃ ની સીમિત મોલવાહકતા અનુક્રમે 150, 126 અને 109 S cm² mol^-1 હોય તો, NaNO₃ ની સીમિત,મોલરવાહકતા કેટલી થાય ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) 385 S cm² mol^-1
(B) 133 S cm² mol^-1
(C) 167 S cm² mol^-1
(D) 85 S cm² mol^-1
જવાબ
(D) 85 S cm² mol^-1

પ્રશ્ન 181.
મરક્યુરી કોષમાં વિધુતવાહકીય લૂગદી શાની બનાવેલી હોય છે ? [ઑક્ટોબર-2013]
(A) Zn-Hg અને HgO
(B) KOH અને Zn-Hg
(C) KOH અને ZnO
(D) Hg0 અને ZnO
જવાબ
(C) KOH અને ZnO

પ્રશ્ન 182.
વિધુતરાસાયણિક કોષની Cr અને Na વડે રચના કરતાં તેનું પ્રમાણિત કોષ પોટેન્શિયલ ગણો. [ઑક્ટોબર-2013]

(A) 3.45V
(B) -1.97V
(C) –3.45 V
(D) 1.97V
જવાબ
(D) 1.97 V

પ્રશ્ન 183.
2H_2(g) + O_2(g) → 2H₂O_(l) + 571.7 kJ પ્રક્રિયા નીરોનામાંથી કયા કોષમાં થાય છે ?
[ઑક્ટોબર-2014]
(A) વૉલ્ટેઈક કોષ
(B) ગૈવનિક કોષ
(C) ભળતા કોષ
(D) લૅકલાો કોષ
જવાબ
(C) બળતણૢ કોષ

પ્રશ્ન 184.
પ્રક્રિયા : Mg_(s) + Co²⁺_(aq) ⇌ Mg²⁺_(aq) + Co_(s) પર રચાયેલા કોષનું સાંકેતિક નિરૂપણ જણાવો. [ઑક્ટોબર-2014]

પ્રશ્ન 185.
NaCl ના સાંદ્ર જલીય દ્રાવણનું વિધુતવિભાજન ગ્રેફાઇટના નિષ્ક્રિય વિધુતધ્રુવો વડે કરતાં કઈ કઇ નીપજો મળે છે ? [ઑક્ટોબર-2014]
(A) ઍનોડ પર H_2(g) કૅથોડ પર Cl_2(g) અને દ્રાવક્રમાં NaOH
(B) એનોડ પર O_2(g) અને કેથોડ પર H_2(g)
(C) એનોડ પર Cl_2(g), કેથોડ પર Na_(s) અને દ્રાવણમાં NaOH
(D) એનોડ પર Cl_2(g) કેથોડ પર H_2(g) અને દ્રાવણમાં NaOH
જવાબ
(D) એનોડ પર Cl_2(g) કેથોડ પર H_2(g) અને દ્રાવણમાં NaOH

પ્રશ્ન 186.
એકમ લંબાઈ 1 મીટર અને એકમ આડછેદનું ક્ષેત્રફળ એક ચોરસ મીટર ધરાવતા વાહકના અવરોધને …………………….. કહે છે. [ઑક્ટોબર-2014]
(A) વિશિષ્ટ અવરોધ
(B) વાહકતા
(C) વિશિષ્ટ વાક
(D) મોલરવાહકતા
જવાબ
(A) વિશિષ્ટ અવરોધ

પ્રશ્ન 187.
સિલ્વર નાઇટ્રેટ, કૉપર સલ્ફેટ અને ગોલ્ડ ક્લોરાઇડ (AuCl₃) ના જલીય દ્રાવણમાં 6 ફેરાડે વીજપ્રવાહ પસાર કરતાં કેચોડ પર જમા થતા ધાતુનું મોલ ગુણોત્તર અનુક્રમે શું થશે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 1:1:1
(B) 3: 2: 1
(C) 1:2:3
(D) 6 : 3: 2
જવાબ
(D) 6 : 3 : 2

પ્રશ્ન 188.
1.5 મોલ Cr₂O^-27 માંથી Cr⁺³ માં રિડકશન કરતાં કેટલા ફેરાડે વીજપ્રવાહની જરૂર પડે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 15 F
(B) 9 F
(C) 6 F
(D) 3 F
જવાબ
(B) 9 F
Cr₂O^-27_(aq)+ 14H⁺_(aq) + 6e^– → 2Cr³⁺_(aq)+7H₂O_{(l)
જેથી 1 મોલ Cr2O^-27} માટે 6F વિદ્યુત અને 1.5 મોલ Cr₂O^-27 માટે (6 × 1.5) F વિદ્યુત = 9.0 F વિદ્યુત

પ્રશ્ન 189.
AuCl_4^– આયન ધરાવતા દ્રાવણમાં પ્લેટિનમ ઇલેક્ટ્રૉડની હાજરીમાં 3 એમ્પિયર વીજપ્રવાહ પસાર કરતાં 1.234 ગ્રામ સોનું જમા થાય છે. તો કેટલા સમય માટે વીજપ્રવાહ પસાર કરવો પડે ? (Au નો પરમાણુભાર = 197 ગ્રામ/મોલ) [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 20 min, 8 sec.
(B) 10 min, 4 sec,
(C) 30 min, 12 sec,
(D) 10 min, 40 sec.
જવાબ
(B) 10 min, 4 sec.
AuCl_4^– માં Au = (+ 3) છે.
∴ Au³⁺_(aq) + 3e^– → Au_(s)
∴ 3 F થી 1 મોલ Au (સોનું)
∴ 3 F થી 197 ગ્રામ Au મળે.
જેથી 1.234 ગ્રામ સોનું મેળવવા,
જરૂરી ફેરાડે = \(\frac{1.234 \times 3}{197} \)
= \(\frac{1.234 \times 3}{197} \) × 96500 કુલોમ્બ

= \(\frac{1.234 \times 96500 \times 3}{197 \times 3}\)
= 604.47 સેકન્ડ ≈ 10 મિનિટ 4 સેકન્ડ

પ્રશ્ન 190.
CuSO₄ ના જલીય દ્રાવણમાં 3 ઍમ્પિયર વીજપ્રવાહ 2 કલાક સુધી પસાર કરતાં 3 ગ્રામ Cu – ધાતુ કેથોડ પર જમા થાય છે તો વીજપ્રવાહની કાર્યક્ષમતા કેટલી ? (Cા નો પરમાણુભાર = 63.5 ગ્રામ/મોલ) [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 33%
(B) 48.7%
(C) 42.2%
(D) 54.1%
જવાબ
(C) 42.2%
કુલોમ્બ = એમ્પિયર × સેકન્ડ | 2 કલાક = 7200 સેકન્ડ
= 3 × 7200
ફેરાડે = \(\frac{3 \times 7200}{96500}=\frac{3 \times 72}{965} \mathrm{~F} \) ……………………….. (i)

પ્રશ્ન 191.
વિશિષ્ટ વાહકતાનો SI એક્મ ક્યો ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) Sm²
(B) Sm^-2
(C) Sm^-1
(D) Sm³
જવાબ
(C) Sm^-1
વિશિષ્ટ વાહકતા =
= વાહકતા (α) × કોષ અચળાંક
વાહકતાનો SI એકમ સિમેન્સ (S) છે.
વિશિષ્ટ વાહકતાનો SI એકમ Sm^-1 અથવા Scm^– છે.

પ્રશ્ન 192.
NaCl ના જલીય સાંદ્ર દ્રાવણમાં 0.5 ફેરાડે વીજપ્રવાહ પસાર કરતાં કેટલો ક્લોરિન વાયુ ઉત્પન થશે ? (Cl નો પરમાણુ ભાર = 35.5 ગ્રામ/મોલ) [ઑક્ટોબર-2016]
(A) 71.0 ગ્રામ
(B) 35.5 ગ્રામ
(C) 142.0 ગ્રામ
(D) 17.75 ગ્રામ
જવાબ
(D) 17.75 ગ્રામ
NaCl → Na⁺ + Cl^–
Cl^– →\(\frac{1}{2}\)Cl₂+e^– …………………….. (ઍનોર્ડિક ઑક્સિડેશન)
\(\frac{1}{2}\) મોલ 1 F
જેથી 1F થી \(\frac{1}{2}\) મોલ = 35.5 ગ્રામ Cl₂ છૂટો પડે.
∴ 0.5 ફેરાડેથી \(\frac{0.5 \times 35.5}{1} \) = 17.75 ગ્રામ Cl₂

પ્રશ્ન 193.
Zn – Cu ના વીજરાસાયણિક કોષ માટે સાચું વિધાન નક્કી કરો. [E^⊖_Zn⁺²|Zn =-0.76 V, E^⊖ _Cu|Cu²⁺ = -0.34 V] [ઑક્ટોબર-2016]
(A) ઝિકોડ તરીકે અને કોપર એનૌડ તરીકે વર્તે
(B) ઇલેક્ટ્રોનનું વહન કૉપરથી ઝિંક ધ્રુવ તરફ
(C) ઝિંક એનોડ તરીકે અને કૉપર કોડ તરીકે વર્તે
(D) ઝિકનો પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલ કૉપર કરતાં વધારે છે.
જવાબ
(C) ઝિંક એનોડ તરીકે અને કૉપર કૅથોડ તરીકે વર્તે
E^⊖_Zn⁺²|Zn = -0.76 V
E^⊖ _Cu|Cu²⁺ = 0.34 V
જેથી E^⊖ _Cu|Cu²⁺ = +0.34 V
આમ E^⊖ _Cu|Cu²⁺ > E^⊖_Zn⁺²|Zn
જેથી ઝિંક એનોડ અને Cu કૅથોડ તરીકે વર્તે તેવો વીજરાસાયણિક કોષ બને છે.

પ્રશ્ન 194.
ક્ષારસેતુમાં કર્યું દ્રાવણ ભરવામાં આવે છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) મંદ CuCl₂ નું દ્રાવણ
(B) જલીય કૉપર નાઇટ્રેટનું દ્વાવા
(C) મંદ KCl નું દ્રાવણ
(D) જલીય એમોનિયમ નાઇટ્રેટનું દ્રાવણ
જવાબ
(D) જલીય એમોનિયમ નાઇટ્રેટનું દ્રાવણ

પ્રશ્ન 195.
ક્યો ધ્રુવ સક્રિય, છે ? [ઑક્ટોબર-2016]
(A) સેફાઇટ
(B) કાર્બન
(C) પ્લેટિનમ
(D)સિલ્વર
જવાબ
(D) સિલ્વર
ગ્રેફાઇટ, કાર્બન અને પ્લેટિનમ નિષ્ક્રિય ધ્રુવો છે.
સિલ્વર સક્રિય ધ્રુવો છે.
Ag⁺_(aq) + e^– → Ag_(s) ………………………………….. (રિડક્શન) અથવા
Ag_(s) → Ag⁺_(aq) + e^– …..(ઑક્સિડેશન)

પ્રશ્ન 196.
જલીય NaSO₄ ના દ્રાવણનું વિદ્યુતવિભાજન ગ્રેફાઇટ ધ્રુવની હાજરીમાં કરતાં. [ઑક્ટોબર-2016]
(A) કેથોડ પર Na મળે.
(B) કેથોડ પર O₂ વાયુ મળે,
(C) એનોડ પર H₂ વાયુ મળે.
(D) ઍનોડ પર O₂ વાયુ મળે.
જવાબ
(D) એનોડ પર છે, વાયુ મળે.
Na₂SO₄ → 2Na⁺_(aq) + SO_4^2-(aq)
કૅથોડ ઉપર Na⁺ નું નહીં પણ પાળીનું રિડક્શન થઈને H₂ મળે.
2H₂O_(l) + 2e^– → H_2(g) + 2OH^–_(aq)
ઍનોડ ઉપર SO_4^2- નું નહીં પણ પાન્નીનું ઑક્સિડેશન થઈને O₂, વાયુ મળે,
H₂O_(l) → \(\frac{1}{2} \) O_2(g)+2H⁺_(aq)+2e^–

પ્રશ્ન 197.
વિદ્યુતવિભાજ્યની પાણીમાં આયનિક વહનશીલતા શેના પર આધારિત નથી ? [ઑકટોબર-2016]
(A) વિદ્યુતવિભાજ્યની સાંદ્રતા
(B) તાપમાન
(C) દ્રાવકનો પ્રકાર અને તેની સ્નિગ્ધતા
(D)દબાશ
જવાબ
(D) દબાણ
વિદ્યુતવિભાજ્યની પાણીમાં વાહકતા દબાણ ઉપર આધારિત નથી.
તે (A) વિદ્યુતવિભાજયની સાંદ્રતા (B) તાપમાન અને (C) દ્રાવકના પ્રકાર અને તેની સ્નિગ્ધતા ઉપર આધારિત છે.

પ્રશ્ન 198.
E⁰_Cl2|2Cl^– = 1.36 V અને E°_Br2/2Br = 1.09 V થી રચાતા વીજકોષમાં નીચેના પૈકી કઈ પ્રક્રિયા શક્ય બનશે ? [માર્ચ-2019]
(A) Br₂ + 2Cl^– → 2Br^– + Cl₂
(B) 2Br^– + Cl₂ → Br₂ + 2Cl^–
(C) 2Cl^– + 2Br^– → Cl₂ + Br₂
(D) Cl₂ +Br₂ → Br₂ + 2Cl^–
જવાબ
(B) 2Br^– + Cl₂ → Br₂ + 2Cl^–
જ્યાં, E⁰_Cl2|2Cl^– = 1.36; E°_Br2/2Br = 1.09 V

આમ જેનો E^⊖॰ વધારે હોય તે રિડક્શન થાય અને તે Cl₂ ઑક્સિડેશનાં થાય તેવી પ્રક્રિયા (B) થાય છે,

પ્રશ્ન 199.
દ્રાવણની આયનીય વાહકતા કયા પરિબળ પર આધાર રાખતી નથી ? [માર્ચ-2019]
(A) વિદ્યુતવિભાજ્યની પ્રકૃતિ
(B) દ્રાવકની પ્રકૃતિ
(C) વિદ્યુતવિભાજ્યની સાંદ્રતા
(D) દ્રાવણમાં ઉત્પન્ન થયેલા અણુઓના કદ
જવાબ
(D) દ્રાવણમાં ઉત્પન્ન થયેલા અલ્લુઓના કદ
દ્રાવણની આયનીય વાહકતા નીચેના પરિબળોની ઉપર આધાર રાખે છે.
(A) વિદ્યુતવિભાજ્યની પ્રકૃતિ
(B) દ્રાવકની પ્રકૃતિ
(C) વિદ્યુતવિભાજ્યની સાંદ્રતા
પણ દ્રાવણની વાહકતા ઉત્પન્ન થયેલા અન્નુઓના કદની ઉપર આધાર રાખતી નથી.

પ્રશ્ન 200.
લેંડ સંગ્રાહક કોષને ચાર્જિંગ કરતાં ……………………………. .[માર્ચ-2019]
(A) વિદ્યુતધ્રુવ પરની Pb વપરાય છે.
(B) દ્વાવણ મંદ બને છે.
(C) દ્રાવણમાંનો H₂SO₄ વપરાય છે.
(D) એક વિદ્યુતધ્રુવ પર PbO₂ જમા થાય છે.
જવાબ
(D) એક વિદ્યુતધ્રુવ પર PbO₂ જમા થાય છે.
લેંડ સંગ્રાહક કોષમાં ચાર્જિંગ કરવામાં આવે ત્યારે ઍનોડ (ધન ધ્રુવ) પાસે નીચેની ઑક્સિડેશન પ્રક્રિયા થઈ PbO₂ બને છે.

જ્યારે (A), (B) અને (C) તે સંગ્રાહક કોષના ડિસચાર્જિંગ થાય છે.

પ્રશ્ન 201.
∧⁰_m(NH4OH) માટે શું સાચું છે ?
(A) ∧⁰_m(NH4OH) + ∧⁰_m(NH4Cl) – ∧⁰_m(HCl)
(B) ∧⁰_m(NH4Cl) + ∧⁰_m(NaOH) – ∧⁰_m(NaCl)
(C) ∧⁰_m(NH4Cl) + ∧⁰_m(NaCl) – ∧⁰_m(NaOH)
(D) ∧⁰_m(NaCl) + ∧⁰_m(NH4Cl) – ∧⁰_m(NaOH)
જવાબ
(B) ∧⁰_m(NH4Cl) + ∧⁰_m(NaOH) – ∧⁰_m(NaCl)
img
આજ પ્રમાણે કરવાથી (A), (C) અને (D) નાં મૂલ્યો ∧⁰_m(NH₄OH) નથી થતા માટે ખોટાં છે.

પ્રશ્ન 202.
એક વિધુતરાસાયણિક કોષ, વિદ્યુતવિભાજન કોષની જેમ ત્યારે વર્તી શકે જ્યારે [માર્ચ-2020]
(A) E_cell < E_ext
(B) E_cell > E_ext
(C) E_cell = E_ext.
(D) E_cell = 0
જવાબ
(A) E_cell < E_ext.

પ્રશ્ન 103.
પ્રમાણિત વિદ્યુત પોટેન્શિયલને આધારે નીરોની ધાતુઓની રિડક્શનઈ તરીકેની પ્રબળતાનો રાઢતો ક્રમ ક્યો છે ?
Ag⁺ | Ag = 0.80 V Mg²⁺ | Mg = -2.37 V
Hg²⁺| Hg = 0.79 V Cr³⁺ | Cr = -0.74 V [માર્ચ-2020]
(A) Hg < Ag < Mg < Cr
(B) Cr < Mg < Ag < Hg
(C) Mg < Cr < Hg < Ag
(D) Ag < Hg < Cr < Mg
જવાબ
(D) Ag < Hg < Cr < Mg
E^⊖_{Ag⁺ | Ag} = 0.80 V
E^⊖_{Mg⁺² | Mg} = -2.37 V
E^⊖_Hg⁺²|Hg = 0.79 V
E^⊖_Cr⁺³|Cr = 0.74 V
જેનો પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલ વધારે તેનું રિડક્શન થશે અને જેનો પ્રમાણિત રિડક્શન પોટેન્શિયલ ઓછો તેનું ઑક્સિડેશન થશે. આથી તે પ્રબળ રિડક્શનકર્તા કહેવાશે.
આમ, Ag – Hg < Cr < Mg
Mg પ્રબળ રિડક્શનકર્તા છે.

પ્રશ્ન 104.
∧⁰_m(HAc) નું મૂલ્ય ………………………… બરાબર છે. [માર્ચ-2020]
(A) ∧⁰_m(AcH)+ ∧⁰_m(KAc)+ ∧⁰_m(NaAc)
(B) ∧⁰_m(HCl) + ∧⁰_m(NaAc) – ∧⁰_m(NaCl)
(C) ∧⁰_m(KCl) + ∧⁰_m(KAc)} – ∧⁰_m(HCl)
(D) ∧⁰_m(KCl) + ∧⁰_m(NaAc) – ∧⁰_m(NaCl)
જવાબ
(B) ∧⁰_m(HCl) + ∧⁰_m(NaAc) – ∧⁰_m(NaCl)

પ્રશ્ન 205.
ડસંગ્રાહક કોષના ચાર્જિંગ દરમિયાન ……………………………………… [માર્ચ-2020]
(A) કેથોડ પરનો PbSO₄એ Pb માં પરિવર્તિત થાય છે.
(B) એનોડ પરનો PbSO₄ એ Pbમાં પરિવર્તિત થાય છે.
(C) કેથોડ પરનો PbSO₄ એ PbOમાં પરિવર્તિત થાય છે.
(D) એનોડ પરનો PbSO₄ એ PbO₂ માં પરિવર્તિત થાય છે.
જવાબ
(B) એનોડ પરનો PbSO₄ એ Pbમાં પરિવર્તિત થાય છે.
લેંડ સંગ્રાહક કોષની બૅટરીનું ચાર્જિંગ કરવામાં આવે ત્યારે બાહ્ય વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર કરાય છે. ચાર્જિંગમાં સામાન્ય વપરાતી બૅટરી કરતાં વિરુદ્ધ પ્રક્રિયા થાય છે.
તેમાં એનૌડકેથોડ (−ve) ધ્રુવ ઉપર PbSO₄ નું રિડક્શન થઈ નીચે પ્રમાણે Pb બને છે.
PbSO_4(s) + 2e^– → Pb_(s) + SO_4(aq)^2-
ચાર્જિંગ ન હોય ત્યારે આ જ ધ્રુવ ઍનોડ હોય છે. જેથી તેના અનુસંધાન પ્રમાણે મૂળ ઍનોડના PbSO₄ નું Pb માં રિડકશન થાય છે. તેવું વિચારી શકાય છે, જેથી વિક્લ્પ (A) સાચો બને છે.

પ્રશ્ન 206.
∧⁰_m(NH4OH) = ……………………. [ઓગસ્ટ-2020]
(A) ∧⁰_m(NH4OH) + ∧⁰_m(NH4Cl) – ∧⁰_m(HCl)
(B) ∧⁰_m(NH4Cl)+ ∧⁰_m(NaOH) – ∧⁰_m(NaCl)
(C) ∧⁰_m(NH4Cl) + ∧⁰_m(NaCl) – ∧⁰_m(NaOH)
(D) ∧⁰_m(NaOH) + ∧⁰_m(NaCl) – ∧⁰_m(NH4Cl)
જવાબ
(B) ∧⁰_m(NH4Cl)+ ∧⁰_m(NaOH) – ∧⁰_m(NaCl)

વિકલ્પ (B) સાચો છે.
આ જ પ્રમાણે કરવાથી (A), (C) અને (D)ના મૂલ્યો ∧⁰_m(NH4OH) નથી થતાં માટે ખોટા છે.

પ્રશ્ન 207.
આપેલાં મૂલ્યોના આધારે પ્રબળ રિડક્શનકર્તા ઓળખી બતાવો. [ઑગસ્ટ-2020]
E^⊖_{Mn⁺⁴|Mn⁺²} = 1.23 V
E^⊖_{Co⁺³|Co⁺²} = 1.81 V = 1.23 V
E^⊖_Fe⁺²|Fe = -0.44 V
E^⊖_Pb⁺²|Pb = -0.13 V
(A) Mn⁺²
(B) Co⁺²
(C) Fe
(D) Pb
જવાબ
(C) Fe
અહીં રિડક્શનકર્તાનો અર્થ આપેલ તત્ત્વનું ઑક્સિડેશન થાય છે. આથી પ્રબળ રિડક્શનકર્તા માટે E^⊖_cell નું મૂલ્ય શક્ય તેટલું નીચું હોવું જોઈએ.
અહીં E^⊖_Fe⁺² નું મૂલ્ય સૌથી ઓછું હોવાથી Fe એ પ્રબળ રિડક્શનકર્તા છે.