GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 13 એમાઇન સંયોજનો in Gujarati

Solving these GSEB Std 12 Chemistry MCQ Gujarati Medium Chapter 13 એમાઇન સંયોજનો will make you revise all the fundamental concepts which are essential to attempt the exam.

GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 13 એમાઇન સંયોજનો in Gujarati

પ્રશ્ન 1.
એમાઇન સંયોજનોનું બંધારણ નીચેનામાંથી કોને સમાન હોય છે ?
(A) એમોનિયા
(B) પાણી
(C) મિથેન
(D) મીઠું
જવાબ
(A) એમોનિયા

પ્રશ્ન 2.
ટ્રાયમિથાઇલ એમાઇનનો બંધકોણ કેટલો છે ?
(A) 109°28′
(B) 108°
(C) 180°
(D) 109.5°
જવાબ
(B) 108°

પ્રશ્ન 3.
એમાઇન સંયોજનોમાં N ક્યું સંકરણ ધરાવે છે ?
(A) sp³
(B) sp²
(C) sp
(D) dsp²
જવાબ
(A) sp³

પ્રશ્ન 4.
નીરોનામાંશી મિત્ર સોમાઇન કયો છે ?
(A) CH₃NH CH₃
(B) (CH₃CH₂)₃N

(D) (CH₃CH₂)₂NH
જવાબ

પ્રશ્ન 5.
પ્રાથમિક, દ્વિતીયક અને તૃતીયક એમાઇનનું મિશ્રણ કા પ્રક્રિયક વડે અલગ કરી શકાય છે ?
(A) હીન્સબર્ગનો પ્રક્રિયક
(B) મિલરનો પ્રક્રિયક
(C) ગેબ્રિયલ પ્રક્રિયક
(D) પ્રેમૅન પ્રક્રિયક
જવાબ
(A) હીન્સબર્ગનો પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 6.
નીચેનામાંથી હીન્સબર્ગનો પ્રક્રિયક કર્યો છે ?

પ્રશ્ન 7.
નીચેનામાંથી કોની બેન્દ્રિત સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે પ્રક્રિયા થતી નથી ?
(A) CH₃CH₂CH₂NH₂
(B) CH₃-NHCH₂CH₃

(D) આપેલ તમામ
જવાબ

પ્રશ્ન 8.
દ્વિતીયક (2°) એમાઇનની હીન્સબર્ગના પ્રક્રિયક સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ મળશે ?
(A) પ્રાથમિક સલ્ફોનેમાઇડ
(B) દ્વિતીયક સલ્ફોનેમાઇડ
(C) તૃતીયક સલ્ફોનેમાઇડ
(D) પ્રક્રિયા થતી નથી
જવાબ
(C) તૃતીયક સલ્ફોનેમાઇડ

પ્રશ્ન 9.
પ્રાથમિક, દ્વિતીયક અને તૃતીયક એમાઇનના અલગીકરણ માટે હાલમાં કર્યું સંયોજન બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડને બદલે વપરાય છે ?
(A) પેરા-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) ઓર્થો-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(C) ઑર્થો અને પૅરા-ટૉલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) મેટા-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(A) પેરા-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ

પ્રશ્ન 10.
નું IUPAC નામ કયું થશે ?
(A) બેઝિનમાઇન
(B) એનિલિન
(C) (A) અને (B) બંને
(D) એમિનોબેન્ઝિન
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 11.
H₂N – CH₂-CH₂−NH₂ સંયોજનનું UPAC નામ જણાવો.
(A) ઇથિલીનડાયએમાઇન
(B) ઇથેન-1,2-ડાયએમાઇન
(C) 1,2-ડાયએમાઇનઇથેન
(D) ઇથિલીન ગ્લાયકોલ
જવાબ
(B) ઈથેન-1,2-ડાયએમાઇન

પ્રશ્ન 12.
મિથાઇલ પ્રોપાઇલ એમાઇનનું IUPC નામ કર્યું થશે ?
(A) N-મિથાઇલપ્રોપેન્-1-એમાઇન
(B) N,N-ડાયમિથાઇલએમાઇન
(C) N-મિથાઈલ,N-પ્રોપાઇલએમાઇન
(D) N-મિથાઇલઇથેનેમાઇન
જવાબ
(A) N-મિથાઇલપ્રોપેન્-1-એમાઇન

પ્રશ્ન 13.
N-ઇથાઇલ-N-મિથાઇલપોપેન-1-એમાઇનનું સાચું બંધારણીય સૂત્ર કયું છે ?

પ્રશ્ન 14.
નાઇટ્રો સંયોજનોનું રિડક્શન નીચેનામાંથી કયા પ્રક્રિયકો વડે થઈ શકે છે ?
(A) Ni / H₂
(B) LiAlH₄
(C) LiBH₄
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(D) આપેલા તમામ

પ્રશ્ન 15.
હાલના સમયમાં નાઇટ્રો સંયોજનોનું રિડક્શન કરી એમાઇત સંયોજનો બનાવવા માટે શેનો ઉપયોગ થાય છે ?
(A) આયર્ન સ્ક્રેપ / HCl
(B) NaBH₄
(C) Zn+Hg / HCl
(D) LiAlH₄
જવાબ
(A) આયર્ન સ્ક્રેપ / HCl

પ્રશ્ન 16.
એમોનિયમ ક્ષારની નીચેનામાંથી કોની સાથે પ્રક્રિયા કરતાં મુક્ત સોમાઇન પ્રાપ્ત થાય છે ?
(A) NaOH
(B) KOH
(C) (A) અને (B) બંને
(D) Cu(OH)₂
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 17.
આલ્કાઇલ હેલાઇડની એમોનોલિસીસ પ્રક્રિયા ……………………… તાપમાને હવાચુસ્ત નળીમાં થાય છે.
(A) 273 K
(B) 373 K
(C) 473 K
(D) 573 K
જવાબ
(B) 373 K

પ્રશ્ન 18.
એમોનોલિસીસ પ્રક્રિયામાં વધુ માત્રામાં એમોનિયા વાપરવાથી કઈ નીપજ મળે છે ?
(A) તૃતીયક એમાઇન
(B) દ્વિતીયક એમાઇન
(C) પ્રાથમિક એમાઇન
(D) 1°, 2° અને 3° એમાઇનનું મિશ્રણ
જવાબ
(C) પ્રાથમિક એમાઇન

પ્રશ્ન 19.
હૅલાઇક્નો એમાઇન્સ સાથે પ્રતિક્રિયાત્મક્તાનો યોગ્યક્રમ કર્યો છે ?
(A) R−I > R−Br > R – Cl
(B) R – Cl > R−Br > R – I
(C) R – Br > R – I > R – Cl
(D) R – I < R – Cl > R – Br
જવાબ
(A) R−I > R−Br > R – Cl

પ્રશ્ન 20.
એમાઇન સંયોજનોની બનાવટ માટેની કઈ પ્રક્રિયા દ્વારા એમાઇન્સની શ્રેણીમાં કાર્બન વધારો કરી શકાય છે ?
(A) નાઇટ્રો સંયોજનોના રિડક્શન
(B) કેલાઇડનું એમોનોલિસીસ
(C) નાઇટ્રાઇલનું રિડક્શન
(D) એમાઇડનું રિડક્શન
જવાબ
(C) નાઇટ્રાઇલનું રિડક્શન

પ્રશ્ન 21.
પ્રાથમિક એમાઇનની બનાવટ માટે નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા ઉપયોગી છે ?
(A) ગેબ્રિયલ પ્થેલેમાઇડ સંશ્લેષણ
(B) પ્રેમૅન પ્રક્રિયા
(C) (A) અને (B) બંને
(D) એમોનોલિસીસ
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 22.
નીચેનામાંથી ોલેમાઇડ કર્યું છે ?

પ્રશ્ન 23
નીચેનામાંથી ગેબ્રિયલ ોલેમાઇડ સંશ્લેષણની મર્યાદા કઈ છે ?
(A) શુદ્ધ પ્રાથમિક એમાઇન બની શકતો નથી.
(B) પ્રાથમિક એરોમેટિક એમાઇન બનતો નથી.
(C) આ પદ્ધતિ ખૂબ જ ખચિળ અને લાંબો સમય લે છે.
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(B) પ્રાથમિક એરોમેટિક એમાઇન બનતો નથી.

પ્રશ્ન 24.
2-4 હોફમૅન પ્રક્રિયા માટે કયા પ્રક્રિયકો જવાબદાર છે ?
(A) KOH / ઇથેનોલ
(B) Br₂ / NaOH
(C) Fe + HCl
(D) LiAlH₄ / H₂
જવાબ
(B) Br₂ / NaOH

પ્રશ્ન 25.
એમાઇડમાંથી એક ઓછા કાર્બનવાળો પ્રાથમિક એમાઇન કઈ પદ્ધતિ દ્વારા મળે છે ?
(A) ગેબ્રિયલ પ્લેલેમાઇડ સંશ્લેષણ
(B) એમોનોલિસીસ
(C) હોમૅન પ્રક્રિયા
(D) રજતદર્પણ પ્રક્રિયા
જવાબ
(C) બ્રેડમેન પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 26.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનનું ઉત્કલનબિંદુ સૌથી નીચું હશે ?
(A) CH₃CH₂CH₂NH₂
(B) CH₃– NH-CH₂CH₃
(C) (CH₃)₃ – N
(D) CH₃CH₂NH₂
જવાબ
(C) (CH₃)₃ – N

પ્રશ્ન 27.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનનું ઉત્કલનબિંદુ ઊંચું હોય છે ?
(A) CH₃CH₂NH₂
(B) CH₃CH₂OH
(C) CH₃NH₂
(D) CH₃-NH- CH₃
જવાબ
(B) CH₃CH₂OH

પ્રશ્ન 28.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનની પાણીમાં દ્રાવ્યતા સૌથી વધુ હશે ?
(A) CH₃NH₂
(B) CH₃CH₂NH₂
(C) (CH₃)₂NH
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(A) CH₃NH₂

પ્રશ્ન 29.
એમાઇન સંયોજનો ………………………… ગુણધર્મ ધરાવે છે.
(A) ઍસિડિક
(B) બેઝિક
(C) તટસ્થ
(D) ઉભયગુણી
જવાબ
(B) બેઝિક

પ્રશ્ન 30.
એમાઇન ક્ષારોની કોની સાથે પ્રક્રિયા કરતાં મૂળ એમાઇન સંયોજનો પુનઃપ્રાપ્ય થાય છે ?
(A) H₂SO₄
(B) Ba(OH)₂
(C) NaOH
(D) KMnO₄
જવાબ
(C) NaOH

પ્રશ્ન 31.
એલિફેટિક એમાઇનના pK_b ના મૂલ્યો ……………………… જેટલા હોય છે.
(A) 3 થી નીચા
(B) 3 થી 4.22 ની વચ્ચે
(C) 1.22 કરતાં ઊંચા
(D) 5 થી 6.22 ની વચ્ચે
જવાબ
(B) 3 થી 4.22 ની વચ્ચે

પ્રશ્ન 32.
એરોમેટિક એમાઇનના pK_b ના મૂલ્યો કેટલા હોય છે ?
(A) 4.22 કરતાં ઊંચા
(B) ૩ થી નીચા
(C) 3 થી 4.22 ની વચ્ચે
(D) 1 થી 4 ની વચ્ચે
જવાબ
(A) 4.22 કરતાં ઊંચા

પ્રશ્ન 33.
જેમ K_b નું મૂલ્ય ઊંચું હોય અથવા pK_b નું મૂલ્ય નીચું હોય તેમ એમાઇનની બેઝિકતા ………………………… હોય છે.
(A) નીચી
(B) ઊંચી
(C) અચળ
(D) શૂન્ય
જવાબ
(B) ઊંચી

પ્રશ્ન 34.
એમાઇનની બેકિતાનો આધાર શેના પર છે ?
(A) એસિડ તરફથી પ્રોટૉન પ્રાપ્ત કરી સરળતાથી ધન આયન બનવાની વૃત્તિ પર.
(B) પ્રોટોન ગુમાવી સરળતાથી ઋણ આયન બનવાની વૃત્તિ પર.
(C) નાઇટ્રોજન પરમાણ ઉપર સરળતાથી અબંધકારક ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ પ્રાપ્ત થવાની વૃત્તિ પર.
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(A) ઍસિડ તરફથી પ્રોટોન પ્રાપ્ત કરી સરળતાથી ધન આયન બનવાની વૃત્તિ પર.

પ્રશ્ન 35.
આલ્કનેમાઇનમાં આલ્કાઇલ સમૂહ (+I) અસર ઉત્પન્ન કરે છે કારણ કે ……………………..
(A) આલ્કાઇલ સમૂહના ઇલેક્ટ્રૉન પ્રદાન કરવાના ગુણોને લીધે
(B) આલ્કાઇલ સમૂહના ઇલેક્ટ્રૉનદાતા તરીકેના ગુજ્રોને લીધે
(C) આલ્કાઇલ સમૂહની કેન્દ્રઅનુરાગી લાક્ષણિક્તાને લીધે
(D) આલ્કાઇલ સમૂહની ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી લાક્ષણિક્તાને લીધે
જવાબ
(B) આલ્કાઇલ સમૂહના ઇલેક્ટ્રૉનદાતા તરીકેના ગુણોને લીધે

પ્રશ્ન 36.
આલ્કેતેમાઇન એમોનિયા કરતાં પ્રબળ બેઇઝ છે કારણ કે ……………….
(A) આલ્કાઇલ સમૂહની (–I) અસરને કારણે
(B) આલ્કાઇલ સમૂહની (+I) અસરને કારણે
(C) આલ્કાઇલ સમૂહની (+E) અસરને કારણે
(D) આલ્કાઇલ સમૂહની (–E) અસરને કારણે
જવાબ
(B) આલ્કાઇલ સમૂહની (+I) અસરને કારણે

પ્રશ્ન 37.
એમોનિયા અને વિવિધ પ્રકારના એમાઇનની વાયુમય અવસ્થામાં બેઝિકાનો કર્યો ક્રમ યોગ્ય છે ?
(A) એમોનિયા > ૩°- એમાઇન > 2°- એમાઇન > 1°- એમાઇન
(B) એમોનિયા > 1°– એમાઇન > 2° – એમાઇન > ૩° એમાઇન
(C) 3° એમાઇન > 2° – એમાઇન > 1°- એમાઇન > એમોનિયા
(D) 1°– એમાઇન > એમોનિયા > 2° – એમાઇન > 3°– એમાઇન
જવાબ
(C) 3° એમાઇન > 2° – એમાઇન > 1°- એમાઇન > એમોનિયા

પ્રશ્ન 38.
આલ્બેનેમાઇનની જલીય માધ્યમમાં બેઝિક્તાનો ક્રમ …………………..
(A) 1° – એમાઇન > 2° – એમાઇન > 3°- એમાઇન
(B) ૩° – એમાઇન > 2° – એમાઇન > 1° – એમાઇન
(C) 2° – એમાઇન > 3° – એમાઇન > 1° – એમાઇન
(D) 1° – એમાઇન <2° – એમાઇન < ૩° – એમાઇન
જવાબ
(A) 1° – એમાઇન > 2° – એમાઇન > ૩° – એમાઇન

પ્રશ્ન 39.
ઇશાઇલ વિસ્થાપિત એમાઇનમાં બેઇઝ તરીકેની પ્રબળતાનો કર્યો ક્રમ યોગ્ય છે ?
(A) NH₃ > C₂H₅NH₂ > (C₂H₅)₃N > (C₂H₅)₂ – NH₃
(B) (C₂H₅)₂NH > (C₂H₅)₃ N > C₂H₅NH₂> NH₃
(C) (C₂H₅)₂NH > C₂H₅NH₂ > (C₂H₅)₃N > NH₃
(D) (C₂H₅)₃N > (C₂H₅)₂ NH > C₂H₅NH₂ > NH₃
જવાબ
(B) (C₂H₅)₂NH > (C₂H₅)₃ N > C₂H₅NH₂> NH₃

પ્રશ્ન 40.
પ્રારામિક એમાઇન, એનિલિન અને એમોનિયા માટે બેઝિકતાનો કર્યો ક્રમ યોગ્ય છે ?
(A) પ્રાથમિક એમાઇન > એમોનિયા > એનિલિન
(B) એનિલિન > એમોનિયા > પ્રાથમિક એમાઇન
(C) એમોનિયા > એનિલિન > પ્રાથમિક એમાઇન
(D) એનિલિન > પ્રાથમિક એમાઇન > એમોનિયા
જવાબ
(A) પ્રાથમિક એમાઇન > એમોનિયા > એનિલિન

પ્રશ્ન 41.
વિસ્થાપિત એનિલિનમાં નીચેનામાંથી કયા ઇલેક્ટ્રૉનદાતા સમૂહની હાજરીથી બેઝ તરીકેની પ્રબળતા વધે છે ?
(A) -OCH₃
(B) -CH₃
(C) (A) અને (B) બંને
(D) -SO₃H
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 42.
વિસ્થાપિત ઐનિલિનમાં નીચેનામાંથી કયા ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષક સમૂહની હાજરીને કારણે બેઇઝ તરીકેની પ્રબળતા ઘટે છે ?
(A) -NO₂
(B) -SO₃H
(C) -COOH
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(D) આપેલા તમામ

પ્રશ્ન 43.
એમાઇન કરતાં વધુ પ્રબળ બેઇઝ કર્યો છે ?
(A) પિરિડિન
(B) NH₂ -NH₂ + KOH
(C) પેરાટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) Zn – Hg + HCl
જવાબ
(A) પિરિડિન

પ્રશ્ન 44.
N-ઇથાઇલ ઇથેનેમાઇની પ્રક્રિયા એસિટાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે પિરિડિન જેવા બેઇઝની હાજરીમાં કરવાથી કઈ નીપજ મળશે ?
(A) ઇથેનેમાઇન
(B) N, N−ડાયમિથાઇલ ઇથેનેમાઇન
(C) N, N-ડાયઇથાઇલ ઇથેનેમાઇડ
(D) ઇથાઇલ એસિટેટ
જવાબ
(C) N, N-ડાયઇથાઇલ ઇથેનેમાઇડ

પ્રશ્ન 45.
એનિલિનની એસિટિક એનહાઇડ્રાઇડ સાથે પિરિડિન જેવા બેઇઝની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરવાથી કઈ નીપજ મળશે ?
(A) બેન્ઝેમાઇડ
(B) એસિટાનિલાઇડ
(C) ઇથાઇલ એસિટેટ
(D) N-ઇથાઇલ બેન્ઝેમાઇડ
જવાબ
(B) એસિટાનિલાઇડ

પ્રશ્ન 46.
પ્રયોગશાળામાં પ્રાથમિક એમાઇનની પરખ માટે કઈ કસોટી કરવામાં આવે છે ?
(A) લ્યુકાસ કસોટી
(B) ગેબ્રિયલ પ્લેલેમાઇડ ટી
(C) રજતદર્પણ કસોટી
(D) કાર્બોઇલ એમાઇન કસોટી
જવાબ
(D) કાર્બોઇલ એમાઇન ક્સોટી

પ્રશ્ન 47.

ઉપરની પ્રક્રિયામાં ‘X” તરીકેની નીપજ જણાવો.
(A) ઇથાઇલ આયસોસાયનાઇડ
(B) ઇથાઇલ સાયનાઇડ
(C) પ્રોપેન નાઇટ્રાઇલ
(D) ઇથેનેમાઇડ
જવાબ
(A) ઇથાઇલ આયસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 48.
બેન્ડિનેમાઇનને ક્લોરોફૉર્મ અને આલ્કોહોલિક પોટેશિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ સાથે ગરમ કરતાં મળતી નીપજ કઈ છે ?
(A) ફિનાઇલ સાયનાઇડ
(B) બેન્ઝોનાઇટ્રાઇલ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(D) બેન્ઝેનેમાઇડ
જવાબ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 49.
નીચેનામાંથી ખરાબ વાસ ધરાવતો અને ઝેરી પદાર્થ ક્યો છે ?
(A) CH₃CH₂ – N ≡ C
(B) C₆H₅ – N≡ C
(C) CH₃ – N ≡ C
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(D) આપેલા તમામ

પ્રશ્ન 50.
નાઇટ્રસ ઍસિડ (HNO₂) શેમાંથી બનાવાય છે ?
(A) NaNO₂ + HCl
(B) NaNO₃ + HCl
(C) HNO₃ + H₂SO₄
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(A) NaNO₂ + HCl

પ્રશ્ન 51.
મિથાઇલ એમાઇનની HNO₂ સાથેની પ્રક્રિયા તેમજ મળતી નીપજના જળવિભાજનથી કઈ નીપજ મળશે ?
(A) ઇથેનેમાઇડ
(B) ઇથેનોલ
(C) મિથેનોલ
(D) ઇથેનોઇક ઍસિડ
જવાબ
(C) મિથેનોલ

પ્રશ્ન 52.

ઉપરોક્ત પ્રક્રિયામાં ‘X’ તરીકેની નીપજ જણાવો.

પ્રશ્ન 53.
પ્રાથમિક અને દ્વિતીયક એમાઇન બેઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે પ્રક્રિયા કરી ………………………. નીપજ આપે છે.
(A) સોનિલ એમાઇડ
(B) સલ્ફોનેમાઇડ
(C) બેન્ઝિનેમાઇડ્રે
(D) ઓક્ઝાઇમ
જવાબ
(B) સલ્ફોનેમાઇડ

પ્રશ્ન 54.
તૃતીયક એમાઇન બેનિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે પ્રક્રિયા કરતો નથી, કારણ કે ……………………….
(A) તેમાં N સાથે હાઇડ્રોજન જોડાયેલ ન હોવાથી.
(B) તેમાં N સાથે હાઇડ્રોજન જેડાયેલ હોવાથી.
(C) તે નિષ્ક્રિય હોવાથી.
(D) તે વધુ પ્રતિક્રિયાત્મકતા ધરાવતો હોવાથી.
જવાબ
(A) તેમાં N સાથે હાઇડ્રોજન જોડાયેલ ન હોવાથી.

પ્રશ્ન 55.
એરોમેટિક સંયોજનો કેવા પ્રકારની પ્રક્રિયાઓ આપે છે ?
(A) કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન
(B) ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન
(C) વિલોપન
(D) પુનઃવિશ્વાસ
જવાબ
(B) ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન

પ્રશ્ન 56.
ઓરડાના તાપમાને એિિલન બ્રોમિનજળ સાથે પ્રક્રિયા કરી ………………………… ના સફેદ અવક્ષેપ આપે છે,
(A) 2-બ્રોમોએનિલિન
(B) 2, 4-ડાયોમોએનિલિન
(C) 2, 4, 6-ટ્રાયક્રોમોએનિલિન
(D) 3.બ્રોમોએનિલિન
જવાબ
(C) 2, 4, 6-ટ્રાયબ્રોમોએનિલિન

પ્રશ્ન 57.
એક વિસ્થાપિત એનિલિન વ્યુત્પન્ન મેળવવા માટે −NH₂ સમૂહનું પ્રથમ ……… વડે એસિટિલેશન ઇલેક્ટ્રૉનનુરાગી વિસ્થાપન કરવામાં આવે છે.
(A) (CH₃CO)₂O
(B) CH₃COCl

જવાબ
(A) (CH₃CO)₂O

પ્રશ્ન 58.
નીચેનામાંથી N-ફિનાઇલ ઘોનેમાઇનું બંધારણીય સૂત્ર કયું છે ?

પ્રશ્ન 59.
એનિધિનની સાંદ્ર H₂SO₄ સાથેની પ્રક્રિયા દ્વારા મળતી નીપજને 453-473K તાપમાને ગરમ કરતાં કઈ નીપજ મળે છે ?
(A) P-એમિનો બેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
(B) ૦-એમિનો બેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
(C) o – p-ડાયએમિનો બેન્જિન સલ્ફોનિક એસિડ
(D) m-એમિનો બેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
જવાબ
(A) p-એમિનો બેઝિન સલ્ફોનિક એસિડ

પ્રશ્ન 60.
નીચેનામાંથી સલ્ફાનિલિક ઍસિડ કર્યો છે ?

પ્રશ્ન 61.
ઐનિલિન નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા આપતો નથી ?
(A) ફ્રિલ-ક્રાફ્ટ્સ આલ્કાઇલેશન
(B) ફ્રિડલ-ક્રાફટ્સ એસાઇલેશન
(C) (A) અને (B) બંને
(D) સોનેશન
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 62.
ફિંડલ-ક્રાફ્ટસ પ્રક્રિયામાં કર્યો ઉદ્દીપક વપરાય છે ?
(A) નિર્જળ AlCl₃
(B) નિર્જળ FeCl₃
(C) પારજાંબલી પ્રકાશ
(D) AlCl₃
જવાબ
(A) નિર્જળ AlCl₃

પ્રશ્ન 63.
ડાયએઝોનિયમ ક્ષારનું સામાન્ય સૂત્ર કયું છે ?

પ્રશ્ન 64.
ડાયએઝોનિયમ ક્ષારના સામાન્ય સૂત્ર તરીકે શું હોઈ શકે ?
(A) Cl^– અને Br^–
(B) HSO_4^–
(C) BF_4^–
(D) આપેલા ત્રણમાંથી ગમે તે
જવાબ
(D) આપેલા ત્રણમાંથી ગમે તે

પ્રશ્ન 65.
ડાયએઝોટાઇઝેશન પ્રક્રિયા કેટલા તાપમાને કરવામાં આવે છે ?
(A) 373-378 K
(B) 400 K
(C) 273-278 K
(D) 283-288 K
જવાબ
(C) 273-278 K

પ્રશ્ન 66.
કાયએઝોનિયમ ક્ષારનો તરત જ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, કારણ કે …………………………… .
(A) નિષ્ક્રિય હોવાથી
(B) વધુ સક્રિય હોવાથી
(C) અસ્થાયી હોવાથી
(D) ધ્રુવીય હોવાથી
જવાબ
(C) અસ્થાયી હોવાથી

પ્રશ્ન 67.
પ્રાથમિક એરોમેટિક એમાઇન અને નાઇટ્રસ ઍસિડ વચ્ચેની નીચા તાપમાને પ્રક્રિયા કરતાં ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર બનવાની પ્રક્રિયા કયા નામે ઓળખાય છે ?
(A) ડાયએઝોટાઇઝેશન
(B) એરોમેટાઇઝેશન
(C) બેન્ઝાઇલેશન
(D) એમોનોલિસીસ
જવાબ
(A) ડાયએઝોટાઇઝેશન

પ્રશ્ન 68.
નીરોનામાંથી કો ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર પાણીમાં અદ્રાવ્ય છે અને ઓરડાના તાપમાને સ્થાયી છે ?

પ્રશ્ન 69.
નીચેનામાંથી કઈ નીપજ સેન્ડમેયર પ્રક્રિયાની નથી ?

પ્રશ્ન 70.
ગાટરમાન પ્રક્રિયામાં ડાયમેઝોબિયમ ક્ષારની …………………… ની હાજરીમાં HCl અથવા HBr સાથે પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે.
(A) Ni પાઉડર
(B) Zn પાઉડર
(C) Cu પાઉડર
(D) Mg પાઉડર
જવાબ
(C) Cu પાઉડર

પ્રશ્ન 71.
નીચેનામાંથી કઈ નીપજ ગાટરમાન પ્રક્રિયાની છે ?
(A) ક્લોરોબેન્ઝિન
(B) બ્રોમોબેઝિન
(C) (A) અને (B) બંને
(D) બેન્ઝોનાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 72.
ડાયએઝોનિયમ ક્ષારને કોની સાથે ગરમ કરતાં આયોડોબેનિ બને છે ?
(A) I₂ જળ
(B) KI
(C) CHI₃
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(B) KI

પ્રશ્ન 73.
નીરોનામાંથી કોની સાથે ડાયએઝોનિયમ ક્ષારની પ્રક્રિયાથી ડાયએઝોનિયમ ફ્લોરોબોરેટના અવક્ષેપ મળે છે ?
(A) NaBF₄
(B) HBF₄
(C) KBF₄
(D) LiAlF₄
જવાબ
(B) HBF₄

પ્રશ્ન 74.

ઉપરની પ્રક્રિયામાં Z તરીકેની નીપજ જણાવો.
(A) એનિલિન
(C) નાઇટ્રોબેન્ઝિન
(B) ફ્લોરોબેન્ઝિન
(D) ૦-લોરીનાઇટ્રોબેનિ
જવાબ
(C) નાઇટ્રોબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 75.
ડાયએઝોનિયમ ક્ષારનું રિડક્શન કયા પ્રક્રિયક વડે કરવાથી બેનિન મળે છે ?
(A) ફૉસ્ફોનિક ઍસિડ (H₃PO₂)
(B) ઈથેનોલ (CH₃CH₂OH)
(C) (A) અને (B) બંને
(D) ફૉસ્ફોરસ ઍસિડ (H.PO)
જવાબ
(C) (A) અને (B) બંને

પ્રશ્ન 76.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનમાંથી પ્રાથમિક એમાઇન મેળવી શકાય નહીં ?
(A) CH₃N ≡ C
(B) CH₃C ≡ N
(C) CH₃CONH₂
(D) CH₃CH₂COCl
જવાબ
(A) CH₃N ≡ C

પ્રશ્ન 77.
એનિલિનની કાબાઇલ એમાઇન કસોટી દ્વારા કઈ મુખ્ય નીપજ મળે છે ?
(A) ફિનાઇલ સાયનાઇડ
(B) ફિનોલ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(D) ક્લોરોબેન્ઝિન
જવાબ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 78.
એનિલિનને હવામાં ખુલ્લો રાખતાં તે લાલ રંગનો શાથી બને છે ?
(A) રિડક્શન થવાથી
(B) ઑક્સિડેશન થવાથી
(C) હાઇડ્રોજિનેશન થવાથી
(D) ડિહાઈડ્રેશન થવાથી
જવાબ
(B) ઑક્સિડેશન થવાથી

પ્રશ્ન 79.
મિથાઇલ એમાઇનની HNO₂ સાથે પ્રક્રિયા કરતાં કર્યો વાયુ ઉત્પન્ન થશે ?
(A) H₂
(B) O₂
(C) NH₃
(D) N₂
જવાબ
(D) N₂

પ્રશ્ન 80.
નીચેનામાંથી કર્યો એમાઇન કાર્બાઇલ એમાઇન કસોટી આપો ?
(A) C₂H₅NH₂
(B) (C₂H₅)₂NH
(C) (C₂H₅)₃N
(D) CH₃NH C₂H₅
જવાબ
(A) C₂H₅NH₂

પ્રશ્ન 81.
ઇનેમાઇન નાઇટ્રસ એસિડ સાથે પ્રક્રિયા કરીને આપે છે ……………………….
(A) C₂H₅OH
(B) C₂H₅OH, N₂ H₂O

(D) C₂H₅NHOH, NH₃
જવાબ
(B) C₂H₅OH, N₂ H₂O

પ્રશ્ન 82.
એનિલિન ઓરડાના તાપમાને NaNO₂ અને HCl સાથે પ્રક્રિયા કરીને આપે છે.
(A) નાઇટ્રો એનિલિન
(B) ફિનોલ
(C) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ
(D) ક્લોરોએનિલિન
જવાબ
(C) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ

પ્રશ્ન 83.
ગેબ્રિયલ પ્થેલેમાઇડ સંશ્લેષણ તેની બનાવટ માટે ઉપયોગી છે ?
(A) પ્રાથમિક એરોમેટિક એમાઇન
(B) દ્વિતીયક એમાઇન
(C) પ્રાથમિક એલિફેટિક એમાઇન
(D) તૃતીયક એમાઇન
જવાબ
(C) પ્રાથમિક એલિમેટિક એમાઇન

પ્રશ્ન 84.
ઇશેનેમાઇનની ક્લોરોફૉર્મ અને આલ્કોહોલિક KOH સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ આપે છે ?
(A) C₂H₅-CN
(B) C₂H₅-NC
(C) CH₃CN
(D) CH₃NC
જવાબ
(B) C₂H₅-NC

પ્રશ્ન 85.
નીરોનામાંથી સૌથી વધુ બેઝિક સંયોજન કયું છે ?
(A) બેન્ઝાઇલ એમાઇન
(B) એનિલિન
(C) એસિટેનિલાઇડ
(D) p-નાઇટ્રો એનિલિન
જવાબ
(A) બેન્ઝાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 86.
નીચેનામાંથી સૌથી વધુ ઉક્લનબિંદુ કોનું હશે ?
(A) CH₃NH₂
(B) CH₃CH₃
(C) CH₃OH
(D) HCOOH
જવાબ
(D) HCOOH

પ્રશ્ન 87.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા દ્વારા પ્રાથમિક એમાઇન મળશે નહીં ?

પ્રશ્ન 88.
નીચેના પૈકી કયો પદાર્થ ડાયએઝોટાઇઝેશન પ્રક્રિયા આપતો નથી ?
(A) m- નાઇટ્રો એનિલિન
(B) ૦-ટોલ્યુડીન
(C) ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન
(D) o – ઇડ્રૉક્સિ એમિનો બેન્ઝિન
જવાબ
(C) ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન
ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન (બેન્નાઇલ એમાઇન)એ સ્થાયી કાર્બોકેટાયન બનાવતું હોવાથી તે ડાયએઝોટાઇઝેશન પ્રક્રિયા આપતું નથી.

પ્રશ્ન 89.

C પદાર્થ ……………… છે.
(A) એસિટેમાઇડ
(B) ઇથાઇલ એમાઇન
(C) મિથાઇલ એમાઇન
(D) પ્રોપેન નાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(B) ઇથાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 90.
નીરોની પ્રક્રિયામાં A ……….. છે.
N-મિસાઇલ એનિધિન

પ્રશ્ન 91.
1° એમાઇન, 3° એમાનમાં …………………….. દ્વારા રૂપાંતરિત થાય.
(A) એસિટાઇલેશન
(B) આલ્કાઇલેશન
(C) જળવિભાજન
(D) એમોનોલિસીસ
જવાબ
(B) આલ્કાઇલેશન

પ્રશ્ન 92.

ઉપરની પ્રક્રિયામાં Z તરીકેની નીપજ કઈ હશે ? [CBSE Med.-2002]
(A) CH₃CH₂CH₂NHCOCH₃
(B) CH₃CH₂CH₂NH₂
(C) CH₃CH₂CH₂CONHCH₃
(D) CH₃CH₂CH₂CONCOCH₃
જવાબ
(A) CH₃CH₂CH₂NHCOCH₃

પ્રશ્ન 93.
નીચા તાપમાને એનિલિનનું ડાયએઝોટાઇઝેશન થઈ તે ડાયમિથાઇલ એનિધિન સાથે પ્રક્રિયા દ્વારા રંગીન નીપજ આપે છે. તેનું બંધારણ ક્યું હશે ? [CBSE Med.-2004]

પ્રશ્ન 94
નીચેનામાંથી એનિલિન કરતાં વધારે બેઝિક કોણ છે ? [AIIMS-2006]
(A) ટ્રાયફિનાઇલ એમાઇન
(B) p-નાઇટ્રોએનિલિન
(C) બેન્ઝાઇલ એમાઇન
(D) ડાય-ફિનાઇલ એમાઇન
જવાબ
(C) બેન્ઝાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 95.
નીચેની પ્રક્રિયામાં X અને Y તરીકેની નીપજ કઈ હશે ? [Kerala PMT-2007]

પ્રશ્ન 96.
નીચેનામાંથી સૌથી વધુ પ્રબળ બેઇઝ કયો છે ? [Kerala CET-2007]
(A) CH₃NH₂
(B) (C₆H₅)₂NH
(C) NH₃
(D) (C₂H₅)₂ NH
જવાબ
(A) CH₃NH₂

પ્રશ્ન 97.
નીચેના એમાઇનો બેઝિકતાનો ઊતરતો ક્રમ જણાવો. [Kerala CET-2009]
(I) એનિલિન
(II) બેન્ઝાઇલ એમાઇન
(III) p-ટોલ્યુડીન
(A) I > II > III
(B) III > II > I
(C) II > I > III
(D) III > I > II
જવાબ
(B) III > II > I

પ્રશ્ન 98.
એસિટેમાઇડમાંથી મિથેનેમાઇનની બનાવટ માટે કર્યો પ્રક્રિયક ઉપયોગી છે ? [JK CET-2010]
(A) P₂O₅
(B) NaOBr
(C) LiAlH₄/H₂O
(D) Na(Hg)/C₂H₅O₄
જવાબ
(B) NaOBr

પ્રશ્ન 99.
નીચેનામાંથી દ્વિતીયક એમાઇન કયો છે ? [J.K.CET-2011]
(A) 2-બ્યુટેનેમાઇન
(B) N-મિથાઇલ પિરિડિન
(C) N-મિથાઇલ-2-પેન્ટેન એમાઇન
(D) આપેલા તમામ
જવાબ
(C) N-મિથાઈલ-2-પેન્ટેન એમાઇન

પ્રશ્ન 100.
એનિલીનિયમ હાઇડ્રોજન ફોસ્ફેટને સલ્ફ્યુરિક એસિડ સાથે 453 – 473K તાપમાને ગરમ કરતાં કઈ નીપજ આપશે ? [Kerala P.M.T.-2011]
(A) એનિલિન
(B) m-એમિનો બેઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
(C) બેન્ઝિન સલ્ફોનિક ઍસિડ
(D) સલ્ફાનિલિક ઍસિડ
જવાબ
(D) સહ્રાનિલિક એસિડ

પ્રશ્ન 101.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનની NaNO₂ અને મંદ HCl તેમજ β-નેપ્થોલ સાથેની પ્રક્રિયાથી ખૂબ જ સુંદર ડાય મળશે ? [I.T.1 – 2011]

પ્રશ્ન 102.
પ્રાથમિક એમાઇન ક્લોરોફોર્મ અને ઇથેનોલિક KOH સાથે પ્રક્રિયા કરીને કઈ નીપજ આપે છે ? [AIEEE-2002]
(A) આઇસોસાયનાઇડ
(B) આલ્ડિહાઇડ
(C) સાયનાઇડ
(D) આલ્કોહૉલ
જવાબ
(A) આઇસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 103.
એનિલિનની બહુ નીચાં તાપમાને ડાયએઝોટોઇઝેશન પ્રક્રિયા થયા બાદ તેની ડાયમિયાઇલ એનિલિન સાથે પ્રક્રિયા કરતા રંગીન નીપજ મળે છે. આ નીપજનું બંધારણીય સૂત્ર કયું હશે ? [CBSE, AIPMT – 2004]

એનિલિનની ડાયએઝોટાઇઝેશન પ્રક્રિયામાં (0° થી 5° C) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ બનાવે છે.

BDCનું ડાયમિથાઇલ એનિલિન સાથે જોડાણ થતાં રંગીન નીપજp-(N, N-ડાયમિથાઇલ) એમાઇનો એઝોબેઝિન (એઝોરંગક) બને છે.

પ્રશ્ન 104.
નીરોનામાંથી સૌથી વધારે બેઝિક શોધો. [AIEEE – 2004]

કારણ કે તેમાં -NH₂ સમૂહ -CH₂ સાથે છે, જ્યારે બાકીના ત્રજ્ઞેયમાં સીધું જ બેન્ઝિન વલયની સાથે –NH₂ છે.

પ્રશ્ન 105.
એનિલિન સામેની પ્રક્રિયા શૃંખલા નીચે આપેલ છે. નીચેનામાંથી નીપજ Dનું બંધારણ ક્યું હશે ? [CBSE, AIPMT – 2005]

(A) C₆H₅CH₂NH₂
(B) C₆H₅NHCH₂CH₃
(C) C₆H₅NHOH
(D) C₆H₅CH₂OH
જવાબ
(D) C₆H₅CH₂OH

પ્રશ્ન 106.
C₆H₅F ફ્લોરોબેન્ડિનાન પ્રયોગાશળામાં ………………………… રીતે બનાવી શકાય. [AIEEE – 2006]
(A) બ્રોમોબેન્ઝિનની NaFના દ્રાવણની સાથે પ્રક્રિયા કરીને.
(B) ફિનોલને (HF + KF)ની સાથે ગરમ કરીને.
(C) F₂ ની સાથે બેન્ઝિનનું સીધું ફ્લોરિનેશન કરીને.
(D) એનિલિનનું ડાયઝોટાઇઝેશન કર્યા પછીથી મળતા ડાયએઝોનિયમ ક્ષારને HBF₄ની સાથે ગરમ કરીને.
જવાબ
(D) એનિલિનનું ડાયઝોટાઇઝેશન કર્યા પછીથી મળતા ડાયએઝોનિયમ ક્ષારને HBF₄ની સાથે ગરમ કરીને.

પ્રશ્ન 107.
નીચે આપેલી પદ્ધતિઓમાંથી કઈ એમાઇનોને બનાવવા માટેની અથવા એમાઇનોને અલગ કરવા માટે નથી ? [AIEEE – 2005]
(A) વુર્ટઝ પ્રક્રિયા
(B) સીમેન પદ્ધતિ
(C) કર્ટીયસ પ્રક્રિયા
(D) હિન્સબર્ગ પદ્ધતિ
જવાબ
(A) વુર્ટઝ પ્રક્રિયા
વુર્ટઝ પ્રક્રિયા વડે કેલાઇડમાંથી હાઇડ્રોકાર્બન બનાવાય છે.

પ્રશ્ન 108.
નીચેનામાંથી સૌથી પ્રબળ બેઇઝ કર્યો ? [AIEEE – 2005]
(A) એનિલિન
(B) એસિટેનિલાઇડ
(C) p-નાઇટ્રોએનિલિન
(D) બેાઇલ એમાઇન
જવાબ
(D) બેન્નાઇલ એમાઇન
કારણ કે હંમેશાં એલિફેટિક એમાઇન, એરોમેટિક એમાઇન કરતાં વધારે બેઝિક હોય છે. તેમાં -NH₂ સીધું જ બેન્ઝિન વલય સાથે નથી પણ CH₃ સાથે, જેથી વધારે બેઝિક છે.

(A), (B) અને (C)માં -NH₂ સમૂહ સીધું જ બેન્ઝિન વલય સાથે હોવાથી પ્રમાણમાં ઓછા બેઝિક છે.

પ્રશ્ન 109.
જલીય દ્રાવણમાં નીચેનામાંથી સૌથી વધુ પ્રબળ બેઇઝ કયો છે ? [AIEEE-2007]
(A) એનિલિન
(B) ડાયમિથાઇલ એમાઇન
(C) મિથાઇલ એમાઇન
(D) ટ્રાયમિથાઇલ એમાઇન
જવાબ
(B) ડાયમિથાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 110.
નીચેની રાસાયણિક પ્રક્રિયામાં,
CH₃CH₂NH₂ + CHCl₃ + 3OH → (A) + (B) + 3H₂O
(A) અને (B) તરીકેની નીપજો અનુક્રમે કઈ હશે ? [AIEEE-2007]
(A) CH₃CH₂CONH₂ અને 3KCl
(B) C₂H₅ NC અને K₂CO₃
(C) C₂H₅NC અને 3KCl
(D) C₂H₅CN અને 3KCl
જવાબ
(B) C₂H₅ NC અને K₂CO₃

પ્રશ્ન 111.
એનિલિન સાથેની પ્રક્રિયામાં રંગીન નીપજ C મળે છે.

Cનું બંધારણીય સૂત્ર કયું હશે ? [CBSE, AIPMT-2008, 2010]

પ્રશ્ન 112.
નીરોની પ્રક્રિયાની નીપજ કઈ હશે ? [CBSE, AIPMT – 2009]


એલિફેટિક અને એરોમેટિક 20° એમાઇન NaNO₂ + HCl (HNO₂) સાથે પ્રક્રિયા કરી N-નાઇટ્રોએમાઇન બનાવે છે. જે મંદ ખનિજ ઍસિડમાં અદ્રાવ્ય હોય છે અને તટસ્થ તૈલી પીવા પદાર્થ તરીકે છૂટો પડે છે.

પ્રશ્ન 113.
C – X બંધની કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયામાં વધતી જતી ક્રિયાશીલતાનો સાચો ક્રમ નીરોના સંયોજનો માટે કર્યો હશે ? [CBSE, AIPMT – 2010]

(A) I < II < IV < III
(B) II < III < I < IV
(C) IV < III < I < II
(D) III < II < I < I
જવાબ
(A) I < II < IV < III
કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયામાં આલ્કિલ હેલાઇડ વધુ ક્રિયાશીલ હોય છે. પ્રક્રિયાની ક્રિયાશીલતા કાર્બો ટાયન મધ્યસ્થીની સ્થાયિતા ઉપર આધારિત છે. આપેલા કેલાઇડ સંયોજનોમાં એરાઇલ હેલાઇડ (C₆H₅X) કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયકો સાથે લઘુતમ ક્રિયાશીલતા ધરાવે છે. કારણ કે (C – X) બંધ સસ્પંદનના લીધે આંશિક નિબંધનો ગુણધર્મ ધરાવે છે. –NO₂ જેવા ઇલેક્ટ્રૉન પાછા ખેંચનાર સમૂહ ઑર્થો (a) અને પૅરા (p) સ્થાન ઉપર હાજર હોવાથી કેન્દ્રાનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયામાં એરાઇલ કેલાઇડના –Xની વિસ્થાપન પ્રક્રિયાને વેગ મળે છે અને તે સરળતાથી થાય છે. આલ્કાઇલ ઘેલાઇડમાં ૩૦-હેલાઇડ, 2-કેલાઇડ કરતાં વધુ ક્રિયાશીલ છે. કારણ કે તે પ્રક્રિયામાં વધુ સ્થાયી કાર્બોક્રેટાયન બને છે. આથી C – X બંધની પ્રક્રિયાના વેગનો કેન્દ્રાનુરાગી તરફનો ક્રમ નીચે મુજબ છે.

પ્રશ્ન 114.
નીચેની રાસાયણિક પ્રક્રિયામાં (A) અને (B) અનુક્રમે …………………….. છે. [AIEEE – 2010]

(A) ફિનોલ અને બેન્ઝિન
(B) નાઇટ્રોબેઝિન અને ક્લોરોબેઝિન
(C) નાઇટ્રોબેન્ઝિન અને ફ્લોરોબેન્ઝિન
(D) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ અને ફ્લોરોબેન્ઝિન
જવાબ
(D) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ અને ફ્લોરોબેઝિન

પ્રશ્ન 115.
નીચેની રાસાયણિક પ્રક્રિયામાં સંયોજન A અને B અનુક્રમે કયા છે ? [AIEEE-2011]

(A) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ અને બેન્ઝોનાઇટ્રાઇલ
(B) નાઇટ્રોબેઝિન અને ક્લોરોબેઝિન
(C) ફિનોલ અને બ્રોમોબેન્ઝિન
(D) ફ્લોરોબેઝિન અને ફિનોલ
જવાબ
(A) બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડ અને બેન્ઝોનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 116.
એક પ્રક્રિયા શૃંખલામાં m-બ્રોમોબેન્ઝોઇક ઍસિડ નીપજ D આપે છે. નીપજ D યું હશે ? [CBSE, AIPMT – 2011]

સંયોજન (C)નું (D)માં પરિવર્તનની ક્રિયા એ હાંફર્મન બ્રોર્મમાઇડ ડિગ્રેડેશન પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ છે.

પ્રશ્ન 117.
p- અને m-નાઇટ્રોએનિલિનના કરતાં ાઇટ્રોએનિલિન પાણીમાં ઓછો દ્રાવ્ય છે – કારણ કે [AIEEE – 2012]
(A) m- અને p-સમઘટકોના કરતાં ૦-નાઇટ્રોફિનોલ બાષ્પમાં વધારે બાષ્પશીલ છે.
(B) o-નાઇટ્રોફિનોલ આંતરઆણ્વીય H-બંધ દર્શાવે છે.
(C) o-નાઇટ્રોફિનોલ આંતઃઆણ્વીય H-બંધ દર્શાવે છે.
(D) o – અને p-નાઇટ્રોફિનોલના ગલનબિંદુ કરતાં m-નાઇટ્રોફિનોલનું ગલનબિંદુ ઓછું છે.
જવાબ
(C) o-નાઇટ્રોફિનોલ આંતઃઆણ્વીય H-બંધ દર્શાવે છે.

તેમાં −OH અને -NO₂ સમૂહો એટલાં નજીક છે કે જેથી -OH ના H^δ+ અને NO₂ ના -O વચ્ચે H-બંધ બને છે.

પ્રશ્ન 118.
એક કાર્બનિક સંયોજન (A)ની એમોનિયા (NH₃)ની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી સંયોજન (B) મળે છે. આ (B)ને ગરમ કરવાથી (C) બને છે. (C)ની KOH ની હાજરીમાં Br₂ સાથે પ્રક્રિયા કરતાં CH₃CH₂NH₂ પ્રાપ્ત થાય છે, તો સંયોજન (A) કર્યું હશે ? [AIEEE – 2013]
(A) CH₃COOH
(B) CH₃CH₂CH₂COOH

(D) CH₃CH₂COOH
જવાબ
(D) CH₃CH₂COOH

પ્રશ્ન 119.
એલિમ્ફેટિક પ્રાથમિક એમાઇનની સાથે ક્લોરોફોર્મ અને ઇથેનોલિક પોટેશિયમ હાઇડ્રૉક્સાઇડને ગરમ કરવાથી નીચેનામાંથી કયો કાર્બનિક પદાર્થ બને છે ? [AIEEE – 2014]
(A) એક આલ્કાઇલ સાયનાઇડ
(B) એક આલ્કાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(C) એક આનોલ
(D) એક આલ્કનડાયોલ
જવાબ
(B) એક આલ્કાઇલ આઇસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 120.
જલીય દ્રાવણમાં એમાઇનની બેઝિક પ્રબળતાને ધ્યાનમાં લો. નીચે આપેલા પૈકી કયા એકની pK_b નું મૂલ્ય સૌથી નાનું છે ? [0rissa JEE-2011, AIEEE – 2014]
(A) (CH₃)₃N
(B) C₆H₅NH₂
(C) (CH₃)₂NH
(D) CH₃NH₂
જવાબ
(C) (CH₃)₂NH
આ બધામાં (CH₃)₂NH સૌથી વધારે બેઝિક છે, તેની pK_b સૌથી ઓછી છે.

પ્રશ્ન 121.
નીચેની પ્રક્રિયામાં નીપજ (A) શું છે ? [CBSE, AIPMT – 2014]


ઉપરની પ્રક્રિયામાં એનિલિનનું ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર સાથે કપલિંગ (જોડા) થાય છે અને પરિણામે એઝોબેન્ઝિન મળે છે. આ પ્રક્રિયા બેન્ઝિન સાથે જોડાયેલા – NH₂ સમૂહના પૅરા (p) સ્થાન ઉપર થાય છે. આમ, પ્રક્રિયા એનિલિનની ઇલેક્ટ્રૉઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા બને છે.

પ્રશ્ન 122.
નીચેનામાંથી કર્યો ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર img સૌથી વધુ સ્થાયી હશે ? [CBSE, AIPMT, 2014]
(A) CH₃H^+₂ X^–
(B) C₆H₅N_2⁺X^–
(C) CH₃CH₂N_2⁺ X^–
(D) C₆H₅CH₂N_2⁺ X^–
જવાબ
(B) C₆H₅N_2⁺X^–
એરાઇલ સમૂહ ધરાવતો ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર N પરમાણુ સાથે સીધો જોડાયેલો છે. જે સસ્પંદનને લીધે બેઝિન કેન્દ્ર અને N પરમાણુ સાથે સ્થાયી રીતે જોડાયેલ છે. ડાયએઝોનિયમ આયન ઇલેક્ટ્રૉઅનુરાગી તરીકે કામ કરે છે.

પ્રશ્ન 123.
પ્રબળ ઍસિડિક માધ્યમમાં નાઇટ્રોબેઝિનનું વિધુતીય રિડક્શન કર્યું સંયોજન ઉત્પન્ન કરશે ?[CBSE, AIPMT – 2015]
(A) p-એમિનોફિનોલ
(B) એઝોક્સિબેન્ઝિન
(C) એઝોબેન્ઝિન
(D) એનિલિન
જવાબ
(A) p-એમિનોફિનોલ
નિર્બળ ઍસિડિક પરિસ્થિતિમાં નાઇટ્રોબેન્ઝિનનું વિદ્યુતીય રિડક્શન કરતાં એનિલિન મળે છે, પરંતુ પ્રબળ ઍસિડિક પરિસ્થિતિમાં p – એમિનોફિનોલ મળે છે.

પ્રશ્ન 124.
C₃H₉N અણુસૂત્ર ધરાવતા સંયોજનની શક્ય બંધારણીય રામઘટકોની સંખ્યા આપો. [CBSE, AIPMT – 2015]
(A) 4
(B) 5
(C) 2
(D) 3
જવાબ
(D) 3
C₃H₉N ના બંધારણીય સમઘટકો :

પ્રશ્ન 125.
નીચેનામાંથી કઈ પદ્ધતિ વડે એનિલિનનું ઉત્પાદન શક્ય નથી ? [CBSE, AIPMT – 2015]
(A) ઍસિડિક માધ્યમમાં ફિનાઇલ આઇસોસાઇનાઇડનું જલવિભાજન
(B) બેન્ઝામાઇડનું બેઝિક દ્રાવણમાં Br₂ વડે ડિગ્રેડેશન
(C) ઈથેનોલની હાજરીમાં H₂/Pd વડે નાઇટ્રોબેન્ઝિનનું રિડક્શન
(D) પ્યૂલિમાઇડના પોટેશિયમ ક્ષારનું ક્લોરોબેન્ઝિન સાથે પ્રક્રિયા બાદ NaOHના જલીય દ્રાવણ સાથે જલવિભાજન
જવાબ
(D) પ્લેથેલિમાઇડના પોટેશિયમ ક્ષારનું ક્લોરોબેન્ઝિન સાથે પ્રક્રિયા બાદ NaOHના જલીય દ્રાવણ સાથે જલવિભાજન ક્લોરોબેન્ઝિનની સસ્યંદન ક્રિયાને લીધે C – Cl બંધ નિબંધનો ગુણધર્મ ધરાવે છે. આથી C – Cl બંધ કેન્દ્રાનુરાગી પ્રક્રિયક (પ્લેલિમાઇડ આયન) નિષ્ક્રિય બને છે. આથી એનિલિન બની શક્યું નથી.

પ્રશ્ન 126.
હોમૅન બ્રોર્મમાઇલ્ડ ડિગ્રેડેશન (અપધ્વંસ) પ્રક્રિયામાં, NaOH અને Br₂ ના મોલોની સંખ્યાનો ઉપયોગ, પ્રતિમોલ એમાઇનના ઉત્પાદનમાં નીચેનામાંથી શોધો. [JEE-2016]
(A) એક મોલ NaOH નો અને એક મોલ Br₂ નો
(B) ચાર મોલ NaOH ના અને બે મોલ Br₂ ના
(C) બે મોલ NaOH ના અને બે મોલ Br₂ નો
(D) ચાર મોલ NaOH ના અને એક મોલ Br₂ નો
જવાબ
(D) ચાર મોલ NaOH ના અને એક મોલ Br₂ નો

પ્રતિમોલ એમાઇનના કુલ 4 મોલ NaOHના અને 1 મોલ Br₂ ના બેન્ઝામાઇડના રૂપાંતર માટે જરૂરી છે.

પ્રશ્ન 127.
એરાઇલ એમાઇનની બેઝિક્સા વિશેનું સાચું વિધાન કયું છે ? [NEET – 2016, Phase – 1]
(A) આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં એરાઇલ એમાઇન સામાન્ય રીતે વધુ બેઝિક હોય છે. નાઇટ્રોજનનું એકાકી ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ એરોમેટિક ચક્રના π-ઇલેક્ટ્રૉન વડે વિસ્થાનીકૃત થતું નથી.
(B) એરાઇલ સમૂહની હાજરીને લીધે આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં એરાઇલ એમાઇન વધુ બેઝિક હોય છે.
(C) આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં એરાઇલ એમાઇન સામાન્ય રીતે વધુ બેઝિક હોય છે, કારણ કે એરાઇલ એમાઇનમાં N પરમાણુ છું સંકરણ ધરાવે છે.
(D) આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં એરાઇલ એમાઇન ઓછો બેઝિક ગુણધર્મ ધરાવે છે કારણ કે Nનું એકાકી ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ π- ઇલેક્ટ્રૉન વર્ડ એરોમેટિક ચક્રના π-ઇલેક્ટ્રોન વડે વિસ્થાનીકૃત થાય છે.
જવાબ
(D) આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં એરાઇલ એમાઇન ઓછો બેઝિક ગુણધર્મ ધરાવે છે કારણ કે Nનું એકાકી ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ π- ઇલેક્ટ્રૉન વર્ડ એરોમેટિક ચક્રના π-ઇલેક્ટ્રોન વડે વિસ્થાનીકૃત થાય છે.
બેન્ઝિન ચક્ર સાથે જોડાયેલા Nના વિસ્થાનીકૃત એકાકી ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મને લીધે તેની બેઝિકતા ગુમાવે છે અને આલ્કાઇલ એમાઇન કરતાં ઓછો બેઝિક બને છે.
બીજી બાજુ, આલ્કાઇલ એમાઇન પાસે મુક્ત ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ છે, તે ઉપર આલ્કાઇલ સમૂહની +I અસર છે. જે N -પરમાણુની ઇલેક્ટ્રૉન ધનતામાં વધારો કરે છે. આથી બેઝિક ગુન્નધર્મમાં વધારો થાય છે.

પ્રશ્ન 128.
બેઝિનની નાઇટ્રેશન પ્રક્રિયા સાંદ્ર H₂SO₄ અને HNO₃ વડે કરવામાં આવે ત્યારે KHSO₄ વધુ પ્રમાણમાં ઉમેરવામાં આવે તો નાઇટ્રેશન પ્રક્રિયા દર ઉપર શી અસર થશે ? [NEET – 2016, Phase-1]
(A) ઘટકો
(B) કોઈ ફેરફાર નહિ થાય
(C) બે ગણો થ
(D) ઝડપી થો
જવાબ
(A) ઘટશે
બેન્ઝિનની સાંદ્ર H₂SO₄ અને સાંદ્ર HNO₂ સાથેની નાઇટ્રેશન પ્રક્રિયા થાય છે ત્યારે બેઝિન પ્રાપ્ત થાય છે.

જો KHSO₄ નું વધુ પ્રમાણ મિશ્રણમાં ઉમેરવામાં આવે તો વધુ પ્રમાણમાં HSO₄^– આયન ઉત્પન્ન થાય છે અને તેથી NO₂⁺ ની સાંદ્રતા (ઇલેક્ટ્રૉઅનુરાગી) ઘટશે.

પ્રશ્ન 129.
પ્રાથમિક એમાઇનની આલ્ડિહાઇડ સાથેની પ્રક્રિયાથી મળતી નીપજ …………………………… . [NEET-1 : May-2016]
(A) ક્રિટોન
(B) કાર્બોક્સિલિક એસિડ
(C) એરોમેટિક એસિડ
(D) સ્ટીફનો બેઇઝ
જવાબ
(D) સ્ક્રીનો બેઈઝ

પ્રશ્ન 130.
નાઇટ્રોજનયુક્ત એરોમેટિક સંયોજન (A) Sn/HCl સાથે પ્રક્રિયા કરે છે અને ત્યારબાદ HNO₂ સાથે પ્રક્રિયા કરી અસ્થાયી (B) સંયોજન આપે છે. (B) સંયોજનની ફિનોલ સાથે પ્રક્રિયા કરતાં આકર્ષક રંગનું સંયોજન (C) પ્રાપ્ત થાય છે. જેનું અણુસૂત્ર C₁₂H₁₀N₂O છે. સંયોજન Aનું બંધારણીય સૂત્ર કયું હશે ? [NEET – 2016, Phase-II]

પ્રશ્ન 131.
CH₃CH₂CH₂Br + NaCN → CH₃CH₂CH₂CN + NaBr કયા માધ્યમમાં આ પ્રક્રિયા સૌથી વધુ ઝડપી હશે ? [NEET – 2016, Phase – II]
(A) ઈથેનોલ
(B) મિથેનોલ
(C) N, N’-ડાયમિથાઇલફોર્મેમાઇડ (DMF)
(D) પાણી
જવાબ
(C) N, N’-ડાયમિથાઇલફોર્મેમાઇડ (DMF)
આપેલ પ્રક્રિયા S_N2 પ્રક્રિયાવિધિને અનુસરે છે. આ પ્રક્રિયાઓ (S_N2) ધ્રુવીય બિનપ્રોટિક માધ્યમ (જેવા કે DMSO, DMF વગેરે)માં સરળતાથી થાય છે.

આથી સાચો વિકલ્પ (C) છે.

પ્રશ્ન 132.
નીચેના નાઇટ્રોસંયોજનોમાં નાઇટ્રસ એસિડ સાથે કોણ પ્રક્રિયા કરતાં નથી ? [NEET – 2016, Phase – 11]

1° અને 2° નાઇટ્રોસંયોજનો HNO₂ સાથે પ્રક્રિયા કરે છે. જ્યારે 3°-નાઇટ્રોસંયોજનો પ્રક્રિયા કરતાં નથી. આપેલા સંયોજનથી HNO₂ સાથેની પ્રક્રિયા નીચે મુજબ છે :

પ્રશ્ન 133.
પાયરોલમાં કયા કાન પર e^– ની ઘનતા મહત્તમ છે ? [NEET-II : July-2016]
(A) 2 અને 4
(B) 2 અને 5
(C) 2 અને 3
(D) 3 અને 4
જવાબ
(B) 2 અને 5

પ્રશ્ન 134.
નીરોના સંયોજનોના બેઝિક ગુણધર્મ વધારાનો સાચો દર કર્યો છે ? [NEET – 2017]

(A) II < III < I
(B) III < I < II
(C) III < II < I
(D) II < I < III
જવાબ
(D) II < I < III
આ પ્રકારની મુશ્કેલી ઇલેક્ટ્રૉનાતા અને ઇલેક્ટ્રૉન પાછા ખેંચનાર સમૂહોની મદદથી દૂર થઈ શકે છે.

ત્રીજા (III) માં – CH, સમૂહ ઇલેક્ટ્રૉનદાતા સમૂહ છે. તેમજ o /p ખ઼ સ્થાન નિર્દેશક પણ છે. જે બેન્ઝિન ચક્ર ઉપરની o /p આયનની ઇલેક્ટ્રૉન ધનતામાં વધારો કરે છે. જ્યારે (II)માં – NO₂ સમૂહ ઇલેક્ટ્રૉન પાછા ખેંચનારો સમૂહ છે. જે બેન્ઝિન ચક્ર ઉપરની ઇલેક્ટ્રૉન ઘનતામાં ઘટાડો કરે છે.
∴ (III)ની બેઝિક્સા (II) કરતાં વધારે છે.
∴ (I)માં કોઈ વિસ્થાપન ઘટક નથી. આથી (I)ની બેઝિકતા (II) કરતાં વધુ છે. અને (III) કરતાં ઓછી છે.
આથી બેઝિકતાનો સાચો ક્રમ : II > I – III

પ્રશ્ન 135.
નીચેની પ્રક્રિયાઓમાંથી કઈ પ્રક્રિયા એસિટેમાઇડમાંથી મિથેનેમાઇડ બનાવવા માટે યોગ્ય કહી શકાય ? [NEET – 2017|
(A) કાર્બોઇલએમાઇન પ્રક્રિયા
(B) હોમૅન હાઇપીબ્રીમૈમાઇડ પ્રક્રિયા
(C) સ્ટિફન્સ પ્રક્રિયા
(D) ગેબ્રિયલ ખેલેમાઇડ સંશ્લેષણ
જવાબ
(B) ડોર્મન હાઇપોોર્મમાઇડ પ્રક્રિયા
એમાઇનનું કોઈ પણ વિસ્થાપિત ન હોય તેવા N ધરાવતા નીપજ એમાઇનમાં પરિવર્તન થાય છે, ત્યારે એક કાર્બન ઓછો થાય છે, જે Br₂ + NaOH વડે અથવા આલ્કલાઇન હાઇબ્રોમાઇડની હાજરીને લીધે શક્ય બને છે. આને લીધે આલ્કાઇલ અથવા એરાઇલ સમૂહનું તેઓના ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ સાથે સ્થાનાંતર કાર્બનની બાજુમાં ઇલેક્ટ્રૉન ઘટ ધરાવતા N તરફ થાય છે અને આઇસોસાયનેટ મધ્યસ્થી બને છે.

પ્રક્રિયા નીચે મુજબ છે :

તબક્કો – I :

તબક્કો-II :

તબક્કો-III :

તબક્કો-IV :

તબક્કો-V :

પ્રશ્ન 136.

નીચેનામાંથી જાણીતી છે : [NEET (May)-2017]
(A) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા (Sandmeyers reaction)
(B) ફિન્કલસ્ટેઇન પ્રક્રિયા (Finkelstein reaction)
(C) ગાટરમાન પ્રક્રિયા (Gattermann reaction)
(D) બાલ્ડ સ્કીમાન પ્રક્રિયા (Balz Schiemann reaction)
જવાબ
(C) ગાટરમાન પ્રક્રિયા (Gattermann reaction)

પ્રશ્ન 137.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયામાં નીપજ (P) શોધો.

પ્રશ્ન 138.
નીચે આપેલા ઍસિડો પૈકી સૌથી વધુ પ્રબળ ઍસિડ શોધો. [NEET (May)-2017]
(A) NCCH₂COOH
(B) O2NCH₂COOH
(C) F₃CCOOH
(D) Cl₃CCOOH
જવાબ
(C) F₃CCOOH

પ્રશ્ન 139.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયાનો ક્ર્મ ધ્યાનમાં લો,

પદાર્થ ‘B’ શોધો. [NEET (May)-2017]
(A) બેનિ
(B) એસિટીફિનોન
(C) બેન્ઝાલિાઇડ
(D) એસિયન
જવાબ
(B) એસિટોફિનોન

પ્રશ્ન 140.
નીચે આપેલા સંયોજનોની બેઝિક્તાનો ચઢતો ક્રમ શોધો. [JEE-2018]

(A) (a) < (b) < (c) < (d)
(B) (b) < (a) < (c) < (d)
(C) (b) < (a) < (d) < (c)
(d) (d) < (b) < (a) < (c)
જવાબ
(C) (b) < (a) < (d) < (c)

પ્રશ્ન 141.
નીચે આપેલા સંયોજનોમાંથી કો વિટર આયન બનાવી શકે છે ? [NEET-2018]
(A) ગ્લાયસીન
(B) એનિલિન
(C) બેન્ઝોઇક એસિડ
(D) એસિટેનિલાઇડ
જવાબ
(A) ગ્લાયસીન
ગ્લાયસીન તે α-એમિનો ઍસિડ હોવાથી નીચેનો ઝિવટર આયન રચ.

નીચેના ઝિવટર આયન રચાતા નથી અને એમિનો ઍસિડ નથી.
એનિલિન C₆H₅NH₂
બેન્ઝોઇક ઍસિડ C₆H₅COOH
એસિટેનિલાઇડ C₆H₅NHCOCH₃

પ્રશ્ન 142.
પ્રબળ ઍસિડિક માધ્યમમાં એનિલિનનું નાઇટ્રેશન કરતાં તે m-નાઇટ્રોએનિલિન આપે છે કારણ કે [NEET-2018]
(A) ઍસિડિક (પ્રબળ) માધ્યમમાં એનિલિન એ એનિલીનિયમ આયન તરીકે હાજર હોય છે.
(B) વિસ્થાપકો હોવા છતાં નાઇટ્રો સમૂહ કાયમ ફક્ત m-સ્થાનમાં જ જાય છે.
(C) વિસ્થાપકોની ગેરહાજરીમાં નાઇટ્રો સમૂહ કાયમ m-સ્થાનમાં જ જાય છે.
(D) ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાઓમાં એમિનો સમૂહ ઐ m-નિર્દેશક છે.
જવાબ
(A) ઍસિડિક (પ્રબળ) માધ્યમમાં એનિલિન એ એનિલીનિયમ આયન તરીકે હાજર હોય છે.

તે m-સ્થાન નિર્દેશક સમૂહ છે. આ કારણથી એનિલિનનું એસિડિક માધ્યમમાં નાઇટ્રેશન કરવાથી m-નાઇટ્રો એનિલિન બને.

પ્રશ્ન 143.
જ્કીય દ્વાવણમાં મિથાઇલ વિસ્થાપિત એમાઇનોની બેઝિક પ્રબળતાનો સાચો ક્રમ શોધો. [NEET-2019]
(A) (CH₃)₂NH > CH₃NH₂ > (CH₃)₃N
(B) (CH₃)₃N > CH₃NH₂ > (CH₃)₂NH
(C) (CH₃)₃N > (CH₃)₂NH > CH₃NH₂
(D) CH₃NH₂ > (CH₃)₂NH > (CH₃)₃N
જવાબ
(A) (CH₃)₂NH > CH₃NH₂ > (CH₃)₃N

પ્રશ્ન 144.
નીચે આપેલામાંથી કોઇ એક પ્રક્રિયા ઇલેક્ટ્રોનઅનુરાગી વિસ્થાપન દ્વારા આગળ ધપે છે જે શોધો. [NEET-2019]

પ્રશ્ન 145.
નીચેની પ્રક્રિયાની મુખ્ય નીપજ જણાવો. [JEE-January-2019]

પ્રશ્ન 146.
નીચેની પ્રક્રિયાની મુખ્ય નીપજ જણાવો. [JEE-January-2019]

પ્રશ્ન 147.
આપેલ સંયોજનોમાં બેઝિક્સાનો ચઢતો ક્રમ જણાવો. [JEE-January-2019]
(a) CH₃CH₂NH₂
(b) CH₃CH₂ – NH – CH₂CH₃

(A) d <c< a <b
(B) a <b<d<c
(C) a <b<c<d
(D) d <c<b<a
જવાબ
(A) d <c< a <b

પ્રશ્ન 148.
નીચે આપેલ સંયોજનોનો આલ્ફાઇલ તૈલાઇડ સાથેનો ચઢતો ક્રમ જણાવો. [JEE-January-2019]

(A) a <b<c<d
(B) b < a <c<d
(C) b < a <d<c
(D) a <c<d<b
જવાબ
(B) b < a <c<d
આપેલ સંયોજનોની આલ્કાઇલ હેલાઇડ સાથેની પ્રક્રિયા એ N ઉપર રહેલા અબંધકારક \(\overline{\boldsymbol{e}} \) યુગ્મની સંખ્યા પર આધારિત છે.

પ્રશ્ન 149.
બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઈડની એઝો સંયુગ્મન પ્રક્રિયા 1-નેપ્થોલ સાથે કરતા મળતી નીપજ (બેઝિક માધ્યમમાં). [JEE-April-2019]

પ્રશ્ન 150.
નીચેના પૈકી કયો એમાઇન ગેબ્રિયલ પ્લેલિમાઇડ પ્રક્રિયા દ્વારા બનાવી શકાય છે ? [JEE-April-2019]
(A) નિયો-પેન્ટાઇલ એમાઇન
(B) n-બ્યુટાઇલ એમાઇન
(C) ટ્રાયઇથાઇલ એમાઇન
(D) 3-બ્યુટાઇલ એમાઇન
જવાબ
(B) n-બ્યુટાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 151.
નીચેનાં સંયોજનોને તેમના pK_b ના રાઢતા ક્રમમાં ગોઠવો. [JEE-2020]

(A) i > ii > iii
(B) iii > ii > i
(C) ii > i > iii
(D) i < iii < ii
જવાબ
(B) iii > ii > i
સંયુગ્મ ઍસિડ જેટલો નિર્બળ હોય તેટલો જ તેનો બેઇઝ પ્રબળ હોય છે. આપેલ સંયોજન (i) એ પ્રબળ બેઇઝ છે. કારણ કે તેની પાસે ત્રણ ઇલેક્ટ્રૉનયુગ્મ હોવાથી તે પ્રોટૉન મેળવી સંયુગ્મ ઍસિડ બનવાની પ્રબળતા ધરાવે છે.
સંયોજન (iii)માં રહેલ N એ sp² સંકરણ ધરાવે છે. વળી તેની વિદ્યુતઋણતા પણ ઘણી ઊંચી છે. જ્યારે સંયોજન (ii)માં રહેલ N એ 2° અને sp³ સંકરણ ધરાવે છે. આમ, સંયોજન(ii) એ સંયોજન(iii) કરતાં વધારે બેઝિક છે. આમ, બેઝિકતા માટેનો સાચો ક્રમ : 1 > li > ii છે. આથી pK_b ના મૂલ્ય માટે iii > ii > i કહી શકાય.

પ્રશ્ન 152.
નીરોની પ્રક્રિયા જુઓ.

નીપજ X ક્યાં ઉપયોગી છે ? [JEE-2020]
(A) નીનહાઇડ્રિનની અવેજીમાં પ્રોટીન અનુમાન માટે
(B) ખાદ્યપદાર્થમાં રંગક તરીકે
(C) પ્રયોગશાળામાં ફિનોલની કસોટી માટે
(D) ઍસિડ-બેઇઝ પૃથક્કરણમાં સૂચક તરીકે
જવાબ
(D) ઍસિડ-બેઇઝ પૃથક્કરણમાં સૂચક તરીકે

નીપજ મિથાઇલ ઓરેન્જ છે, જે ઍસિડ-બેઇઝ પૃથક્કામાં સૂચક તરીકે વપરાય છે.

પ્રશ્ન 153.
આપેલ પ્રક્રિયા માટે મુખ્ય નીપજ A અને B કઈ હશે ? [JEE-2020]

પ્રથમ પ્રક્રિયામાં મુક્તમૂલક મળે છે, જે સાઇનાઇડ સમૂહ વડે સ્થાયી થાય છે.

પ્રશ્ન 154.
નીચે આપેલામાંથી કર્યો એમાઇન કાર્બાઇલ એમાઇન કસોટી આપશે ? [NEET-2020]

એનિલિન એ 1° એમાઇન હોવાથી તે કાર્બોઇલએમાઇન કસોટી આપશે.

પ્રશ્ન 155.
નીચેના પૈકી કયા સંયોજન આલ્કોહોલિક KOH તથા CHCl₃ [JEE (September)-2020] સાથે પ્રક્રિયા આપરો ?
(A) એડેનીન અને લાયસીન
(B) એડેનીન અને થાયમીન
(C) એડેનીન અને પ્રોલીન
(D) થાયમીન અને પ્રોલીન
જવાબ
(A) એડેનીન અને લાયસીન
જે સંયોજનમાં 1°-એમાઈન હોય તે આલ્કોહોલિક KOH તથા CHCl₃ સાથે કાર્બાઇલએમાઈન પ્રક્રિયા આપશે. લાયસીન અને એડેનીનમાં 1°-એમાઈન આવેલ છે. જયારે થાયમીન અને પ્રોલીનમાં 2°-એમાઈન આવેલ છે.

પ્રશ્ન 156.
સંયોજન B માં કેટલા કિરાલ કાર્બન આવેલા હશે ? [JEE (September)-2020]

પ્રશ્ન 157.
એનિલિનનું એસિટિલેશન કરવાથી શું મળે ? [GUJCET – 2006]
(A) p-એમિનોએસિટોફિનોન
(B) o-એમિનોએસિટોફિનોન
(C) N-એસિટાઇલ એમિનોબેન્ઝિન
(D) પેરાસિટામોલ
જવાબ
(C) N-એસિટાઇલ એમિનોબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 158.
પ્રક્રિયકનું નામ કયું છે ? [GUJCET-2006]
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
(B) પ્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયક
(C) સિક્ષપ્રક્રિયક
(D) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક
જવાબ
(D) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 159.
કર્યો સેન્ડમેયર પ્રક્રિયક નથી ? [GUJCET – 2008|
(A) Cu₂I₂ + KI
(B) Cu₂(CN)₂ + KCN
(C) Cu₂Br₂ + HBr
(D) Cu₂Cl₂ + HCl
જવાબ ‘
(A) Cu₂I₂ + KI

પ્રશ્ન 160.
CH₃NC નું કર્યું નામ સાચું નથી ? [GUJCET – 2008]
(A) મિથાઇલ કાર્બાઇલએમાઇન
(B) મિથાઇલ આઇસોનાઇટ્રાઇલ
(C) એસિટો આઇસોનાઇટ્રાઇલ
(D) મિથાઇલ આઇસોસાઇનાઇડ
જવાબ
(B) મિથાઇલ આઇસોનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 161.
કયું સંયોજન આર્કિલ કાર્બાઇલ એમાઇનના નામથી જાણીતું છે ? [GUJCET – 2009]
(A) ArNC
(B) ArCN
(C) RNC
(D) RCN
જવાબ
(C) RNC

પ્રશ્ન 162.
નીચેનામાંથી કયો પદાર્થ C₆H₅SO₂Cl ની સાથે પ્રક્રિયા કરતો નથી ? [GUJCET – 2009]
(A) (C₂H₅)₃N
(B) (CH₃)₂NH
(C) CH₃NH₂
(D) C₂H₅NH₂
જવાબ
(A) (C₂H₅)₃N

પ્રશ્ન 163.
નીચેનામાંથી કઈ જોડ કાર્બાઇલ એમાઇન પ્રક્રિયામાં પ્રક્રિયક તરીકે વપરાય છે ? [GUJCET – 2013]
(A) CHCl₃ અને આલ્કોહૉલીય KOH
(B) KOH અને HNO₂
(C) KI અને CHI₃
(D) CHCl₃ અને NaNO₂
જવાબ
(A) CHCl₃ અને આલ્કોહૉલીય KOH

પ્રશ્ન 164.
વિનાઇલ સાયનાઇડનું UPAC નામ કયું છે ? [GUJCET – 2013|
(A) પ્રોપેન નાઇટ્રાઇલ
(B) બ્યુટેન નાઈટ્રાઈલ
(C) પ્રોપ-2-ઈન-નાઇટ્રાઇલ
(D) ઇથેન નાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(C) પ્રોપ-2-ઇન-નાઇટ્રાઇલ
વિનાઇલ સાયનાઈડનું બંધારણ નીચે પ્રમાણે છે.

જેથી તેનું IUPAC નામ પ્રોપેન-2-ઇન-નાઇટ્રાઇલ છે.

પ્રશ્ન 165.
નીરોના પૈકી કઈ પ્રક્રિયા વતી નથી ? [GUJCET – 2014]
(A) ટ્રાય-પ્રોપાઇલ એમાઇન + બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) પ્રોપાઇલ એમાઇન + બેન્જિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(C) ડાય-પ્રોપાઇલ એમાઇન + બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) ડાય-પ્રોપાઇલ એમાઇન + પેરા-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(A) ટ્રાય-પ્રોપાઇલ એમાઇન + બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ

તે તૃતીયક (૩°- એમાઇન) છે, જેથી બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડની સાથે પ્રક્રિયા કરતો નથી. (B), (C) અને (D) અનુક્રમે 1°, 2° અને 1° એમાઇન છે, તેઓમાં N સાથે અનુક્રમે 2, 1 અને 2-હાઇડ્રોજન છે. તે આ H નું વિસ્થાપન થાય છે અને આ હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયા થાય છે.

પ્રશ્ન 166.
1°, 2° અને 3° સોમાઇનના અલગીકરણ માટે હાલવા સમયમાં કર્યો પ્રક્રિયક વપરાય છે ? [GUJCET – 2014, માર્ચ-2017]
(A) p -ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(B) p-એમિનોબૅન્જિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(C) બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) m-ટોલ્યુઈન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(A) p-ટોલ્યુઇન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ

પ્રશ્ન 167.
લાલ એઝોરંગકનું નામ શું છે ? [GUJCET – 2015]
(A) p – હાઇડ્રોક્સિ એઝોબેન્ઝિન
(B) p – એમિનો એઝોબેન્ઝિન
(C) β – નેપ્થાઇલ એઝોબેન્ઝિન
(D) p – N, N ડાયમિથાઇલ એમિનો એઝોબેન્ઝિન
જવાબ
(C) β – નેપ્થાઇલ એઝોબેન્ઝિન

પ્રશ્ન 168.
નીચેના પૈકી ક્યું સંયોજન સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા દ્વારા બનવું નથી. [GUJCET – 2015 ]
(A) C₆H₅Cl
(B) C₆H₅Br
(C) C₆H₅I
(D) C₆H₅CN
જવાબ
(C) C₆H₅I

પ્રશ્ન 169.
નીચેના પૈકી કઈ પ્રક્રિયામાં N પરમાણુનું સંકરણ બદલાય છે ? [GUJCET – 2016]

પ્રશ્ન 170.
ઈથાઇલ સાયનાઇડ અને ઇથેનોલને સાંદ્ર સલ્ફ્યુરિક ઍસિડની હાજરીમાં ગરમ કરતાં કઈ કાર્બનિક નીપજ મળે છે ? [GUJCET – 2016]
(A) ઇથાઇલ પ્રોપેનોએટ
(B) પ્રોપાઈલ ઈથેનોએટ
(C) ઇથાઇલ ઇથેનોએટ
(D) ઇથાઇલ મિથાઇલ એસ્ટર
જવાબ
(A) ઇથાઇલ પ્રોપેનોએટ

પ્રશ્ન 171.
નીચેના પૈકી કઈ પ્રક્રિયાની મુખ્ય નીપજ બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે તૃતીયક સલ્ફોન એમાઇડ આપશે ?


મળતી નીપજની (દ્વિતીયક એમાઇન) બૅન્જિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડ સાથેની પ્રક્રિયાથી તૃતીયક એમાઇન મળે છે.

પ્રશ્ન 172.
એમાઇન સંયોજન માટે કર્યો ક્રમ અયોગ્ય છે ? [GUJCET – 2017]

પ્રશ્ન 173.
બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડની ઇથેનોલ સાથે પ્રક્રિયા થતાં કઈ ઑક્સિડાઇઝડ નીપજ મળે છે ? [GUJCET-2017]
(A) ફિનોલ
(B) બેન્ઝિન
(C) બેન્ઝાલ્ડિહાઈડ
(D) ઍસિટાડિહાઇડ
જવાબ
(D) ઍસિટાલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 174.
બેઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડની પાણીની હાજરીમાં ફૉસ્ફોનિક ઍસિડ સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ ઑક્સિડાઇઝડ નીપજ મળશે ? [GUJCET – 2018]
(A) ક્લોરોબેન્ઝિન
(B) ફિનોલ
(C) બેન્ઝિન
(D) ફૉસ્ફરસ એસિડ
જવાબ
(D) ફૉસ્ફરસ એસિડ

પ્રશ્ન 175.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનની બેઝિકતા સૌથી વધારે છે ? [GUJCET – 2018]

જવાબ પ્રશ્નનાં વિકલ્પમાં ક્ષતિ છે.’

પ્રશ્ન 176.
નારંગી એઝોરંગકમાં ઇ અને 1 બંધની સંખ્યા અનુક્રમે કેટલી છે ? [GUJCET – 2018]
(A) 27 અને 7
(B) 24 અને 7
(C) 26 અને 7
(D) 26 અને 6
જવાબ
(C) 26 અને 7

પ્રશ્ન 177.
એક્રોલિન સંયોજનમાં મુખ્ય ક્રિયાશીલ સમૂહ કયો છે ? [GUJCET – 2018]
(A) આડિહાઇડ
(B) આલ્કીન
(C) નાઇટ્રાઇલ
(D) એસ્ટર
જવાબ
(A) આલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 178.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનની બેઇઝ તરીકેની પ્રબળતા સૌની ઓછી છે ? [GUJCET-2020]
(A) NH₃
(B) C₂H₅NH₂
(C) (C₂H₅)₂NH
(D) C₂H₅NH₂
જવાબ
(B) C₂H₅NH₂
1°, 2, 3 એમાઇન કરતાં ઐનિલિનની પ્રબળતા સૌથી ઓછી હોય છે.

પ્રશ્ન 179.
ગેબ્રિયલ પ્લેલિમાઇડ સંશ્લેષણમાં નાઇટ્રોજનનો સ્રોત ………………………….. છે. [GUJCET-2020]
(A) KCN
(B) NaN₃
(C) C₆H₄(CO)₂N^–K⁺
(D) NaNO₂
જવાબ
(C) C₆H₄(CO)₂N^–K⁺
ગેબ્રિયલ પ્લેલિમાઇડ સંશ્લેષણમાં નાઇટ્રોજનનો સ્રોત C₆H₄(CO)₂N^–K⁺ છે.

પ્રશ્ન 180.
2-ફિનાઇલ પ્રોપેનેમાઇડમાંથી 1-ફિનાઇલ ઇરોનેમાઇનના પરિવર્તન માટે સૌથી સારો પ્રક્રિયક ………………………….. છે. [GUJCET-2020]
(A) H₂/Pt
(B) NaBH₄
(C) LiAlH₄
(D) NaOH/Br₂
જવાબ
(D) NaOH/Br₂
આપેલ 2-ફિનાઇલ પ્રોપેનમાઇડમાંથી એક કાર્બન ઓછો હોય તેવો 1-ફિનાઇલ ઇથેનેમાઇન બનાવવા માટે હાફમેન પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ યોગ્ય રહેશે. હોફમેન પ્રક્રિયામાં પ્રક્રિયક તરીકે NaOH અથવા Br₂ વપરાય છે.

પ્રશ્ન 181.
નાઇટ્રોઇશેનનું LiAlH₄ વડે રિડક્શન કરવાથી કઈ નીપજ મળે છે ? [માર્ચ – 2006]
(A) એમિનોઇથેન
(B) ઈથેનનાઇટ્રાઇલ
(C) સાયનોમિથેન
(D) એસિટેમાઇડ
જવાબ
(A) એમિનોઇથેન

પ્રશ્ન 182.
બેન્ઝિન ડાયોક્ઝોનિયમ ક્લોરાઇડો (Cu₂Br₂ + HBr) સાથે ગરમ કરવાથી બ્રોમોબેન્ઝિન મળે છે. આ પ્રક્રિયા કયા
નામથી ઓળખાય છે ? [માર્ચ – 2006]
(A) કાર્બોઇલ એમાઇન
(B) વિલોપન
(C) સેન્ડમેયર
(D) ડાયએઝોટાઇઝેશન
જવાબ
(C) સેન્ડમૈયર

પ્રશ્ન 183.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયકની સાથ પ્રક્રિયા કરતું નથી ? [જુલાઈ – 2006]
(A) (CH₃)₂NH
(B) CH₃NH₂
(C) (CH₃)₃N
(D) આપેલ એકપણ નહીં
જવાબ
(C) (CH₃)₃N
(CH₃)₃N તે તૃતીયક એમાઇન છે; જેથી હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક સાથે પ્રક્રિયા કરતો નથી.
1°-એમાઇન (CH₃NH₂) અને 2-એમાઇન (CH₃)₂ NH હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયકની સાથે પ્રક્રિયા કરે છે.

પ્રશ્ન 184.
CH₃CN નું IUPAC નામ કર્યું છે ? [જુલાઈ – 2006]
(A) એસિટોનાઇટ્રાઇલ
(B) મિથાઇલ સાયનાઇડ
(C) ઇથેનનાઇટ્રાઇલ
(D) ઇથાઇલ નાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(C) ઇથેનનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 185.
બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડને મંદ H₂SO₄ માં પાણીની સાથે સામાન્ય તાપમાને ગરમ કરવાથી કર્યા પદાર્થ મળે ?. [જુલાઈ – ‘2007]
(A) બેન્ઝિન
(B) ક્લોરોબેન્ઝિન
(C) ફિનોલ
(D) એનિલિન
જવાબ
(C) ફિનોલ

પ્રશ્ન 186.
સાયનાઇડ R = C ≡ N માં C અને N વચ્ચે કર્યું સંકરણ છે ? [માર્ચ – 2008]
(A) sp²
(B) sp³
(C) sp
(D) dsp²
જવાબ
(C) Sp

પ્રશ્ન 187.
એનિલિનની ડાયએઝોટાઇઝેશન પ્રક્રિયાથી નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન મળે છે ? [માર્ચ – 2008]

પ્રશ્ન 188.
એમાઇનના ઇલેક્ટ્રોનીય બંધારણમાં N ના સંકરણનો પ્રકાર ……………………….. છે. [જુલાઈ – 2008]
(A) sp²
(B) dsp²
(C) sp³
(D) sp
જવાબ
(C) sp³
એમાઇનનું ઇલેક્ટ્રોનીય બંધારણ બાજુમાં છે. તેમાં Nનું sp³ સંકરણ છે. Nની સાથે ત્રણ σ-બંધ અને Nની ઉપર એક અબંધકારક e^– યુગ્મ છે.

પ્રશ્ન 189.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન પાણીની સાથે હાઇડ્રોજન બંધ બનાવતું નથી ? [માર્ચ – 2009]
(A) ફિનોલ
(B) આલ્કોહોલ
(C) કાર્બોક્સિલિક એસિડ
(D) તૃતીયક એમાઇન
જવાબ
(D) તૃતીયક એમાઇન

પ્રશ્ન 190.
બેન્ઝિન સલ્ફોનાઇલ ક્લોરાઇડને …………………………. કહે છે. [માર્ચ – 2009]
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
(B) ક્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયક
(C) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક
(D) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયક
જવાબ
(C) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 191.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન ડાયએઝો કસોટી આપશે નહીં ? [માર્ચ – 2009]
(A) m-નાઇટ્રોએનિલિન
(B) o-ટોલ્યુડીન
(C) ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન
(D) 0 – હાઇડ્રૉક્સિ એમિનોબેન્ઝિન
જવાબ
(C) ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન
ફક્ત 1°-એરોમેટિક એમાઇન ડાયએઝો આપે છે પણ ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન 2°-એમાઇન છે, જેથી આ પ્રક્રિયા આપતો નથી.

પ્રશ્ન 192.
કર્યું સંયોજન કાલ એમાઇન કસોટી આપશે ? [જુલાઈ – 2009, માર્ચ – 2019]
(A) N,N-ડાયમિથાઇલ એનિલિન
(B) ડાયફિનાઇલ એમાઇન
(C) બેન્ઝાઇલ એમાઇન
(D) N-મિથાઇલ બેન્ડિનેમાઇન
જવાબ
(C) બેન્ઝાઇલ એમાઇન

બેન્નાઇલ એમાઇન 1°-એમાઇન છે. તેથી કાર્બાઇલ એમાઇન કસોટી આપે છે.

(A), (B) અને (D)માંથી એકપણ 1°-એમાઇન નથી. જેથી તેઓ કાર્બોઇલ એમાઇન કસોટી આપતા નથી.

પ્રશ્ન 193.
કાર્બનિક સાયનાઇડ સંયોજનોમાં C અને N વચ્ચે કઈ માહિતી સાચી છે ? [જુલાઈ – 2009]
(A) C અનેN વચ્ચે એક π અને બે σ બંધ છે.
(B) C અને N વચ્ચે sp સંકા, R – C – N બંધકોક્સ 180° છે.
(C) C અને N એક ત-બંધ અને R – C – N બંધકોણ 120° છે.
(D) C અને Nsp સંકરણ અને ત્રણ π-બંધ છે.
જવાબ
(B) C અને N વચ્ચે sp સંકરણ, R – C – N બંધકોન્ન 180° છે.
તેમાં C અને N વચ્ચે ત્રિબંધ છે,

જેથી -C ≡ N માંના કાર્બનનું sp સંકરણ છે.
તથા ∠R – C – N 180° છે.

પ્રશ્ન 194.
પ્રોપેન નાઇટ્રાઇલ સાથે થાઇલ મેગ્નેશિયમ બ્રોમાઇડની પ્રક્રિયા કરવાથી કઈ નીપજ મળે ? [માર્ચ – 2011]
(A) પેન્ટન
(B) ૩-પેન્ટેનોન
(C) 2-પેન્ટેનોન
(D) પેન્ટેનાલ
જવાબ
(B) ૩-પેન્ટેનોન

પ્રશ્ન 195.
નીચેનામાંથી કયું બંધારણ પ્થલેમાઇડનું છે ? [માર્ચ – 2013]

પ્રશ્ન 196.
નીચેની પ્રક્રિયામાં (C) શું છે ? [માર્ચ – 2013]

(A) ફિનાઇલ સાયનાઈડ
(B) બેન્ઝિન નાઇટ્રાઇલ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(D) નાઇટ્રોબેઝિન
જવાબ
(C) ફિનાઇલ આઇસોસાયનાઇડ

પ્રશ્ન 197.
એનિલિનનું નાઇટ્રેશન સાંદ્ર HNO₃ અને સાંદ્ર H₂SO₄ વડે 288 K તાપમાને કરવામાં આવે ત્યારે કેટલા ટકા m – નાઇટ્રો એનિલિન મળે છે ? [માર્ચ – 2013]
(A) 51%
(B) 37%
(C) 47%
(D) 2%
જવાબ
(C) 47%

એનિલિનમાં −NH₂ સમૂહ ઑર્થો-પૅરા સ્થાન નિર્દેશક છે પરંતુ ઍસિડની હાજરીમાં -NH₂ પ્રોટૉન સ્વીકારી img તરીકે રહે છે, -NH₃ મૅટા સ્થાન નિર્દેશક હોવાના કારણે m-નાઇટ્રોએનિલિન બને છે.

પ્રશ્ન 198.
p-નાઇટ્રો એસિટેનિલાઇડનું ઍસિડિક માધ્યમમાં જળવિભાજન કરવાથી નીરોનામાંથી કઈ નીપજ પ્રાપ્ત થાય છે ? [માર્ચ-2013]
(A) 4-નાઇટ્રોએનિલિન
(B) 1,4-ડાયનાઇટ્રોબેન્ઝિન
(C) 4-નાઇટ્રોએસિટોફિનોન
(D) 4-નાઇટ્રોમિથાઇલ બેન્ઝોએટ
જવાબ
(A) 4-નાઇટ્રોએનિલિન

પ્રશ્ન 199.
ઐકિલો નાઇટ્રાઇલમાં પ્રત્યેક કાર્બનના સંકરણનો પ્રકાર ………………………….. છે. [માર્ચ – 2013]
(A) sp³, sp³, sp
(B) sp², sp², sp³
(C) sp³, sp², sp
(D) sp², sp², sp
જવાબ
(D) sp², sp², sp
એકિલોનાઇટ્રાઇલ :
જે કાર્બન સાથે નિબંધ હોય તે sp² અને જે કાર્બનપરમાણુની સાથે ત્રિબંધ હોય તેનું sp સંકરણ હોય.

પ્રશ્ન 200.
નીચેનામાંથી કયું બંધારણ બેઝિન ડાયએઝોનિયમ ફ્લોરોબોરેટનું છે ? [માર્ચ – 2013]

પ્રશ્ન 201.
મુખ્ય કાર્બનિક નીપજ (X) તો નીપજ (X) કઈ હશે ? [માર્ચ – 2014]
(A) CH₃CH₂NH₂
(B) CH₃CH₂CH₂NH₂
(C) CH₃CH₂COOH
(D) CH₃NH₂
જવાબ
(A) CH₃CH₂NH₂
(NaOH + Br₂) ની સાથે એમાઇડને ગરમ કરવાથી એમાઇડમાંનો -CO દૂર થઈને, 1-કાર્બન ઓછો હોય તેવા પ્રાથમિક એમાઇન નીપજે છે.
CH₃CH₂CONH₂ + Br₂ + 4NaOH → CH₃CH₂NH₂ + Na₂CO₃ + 2NaBr + 2H₂O

પ્રશ્ન 202.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનની બેઝિકના મહત્તમ હશે ? [માર્ચ – 2014]

એનિલિનમાં -OCH₃ વિસ્થાપન હોય તો બેઝિકતા વધારે છે જ્યારે -NO₂ અને -SO₃H બેઝિકતા ઘટાડે છે.
∴ બેઝિક્સાનો ક્રમ : (A) > (D) > (B) > (C)

પ્રશ્ન 203.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયામાં 2-એમાઇન બને છે ? [માર્ચ – 2014, 2017]
(A) ઇથેન આઇસોનાઇટ્રાઇલની LiAlH₄ સાથેની પ્રક્રિયા
(B) ઈથેન નાઈટ્રાઈલનું LiAlH₄ સાથે રિડક્શન
(C) ઇથેનેમાઇડની હોમૅન પ્રક્રિયા
(D) નાઇટ્રોઇથેનનું LiAlH₄ની સાથે રિડક્શન
જવાબ
(A) ઈથેન આઇસોનાઇટ્રાઇલની LiAlH₄સાથેની પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 204.
નીરોનામાંથી નારંગી એઝોરંગનું સૂત્ર કયું છે ? [માર્ટ – 2014]

(A) આછો પીળો (B) ઘેરો પીળો અને (C) ઘેરો લાલ એઝોરંગક છે. જ્યારે (D) નારંગી છે.

પ્રશ્ન 205.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયામાં X અને Y અનુક્રમે શું છે ? [માર્ચ – 2014]

(A) ઇથાઇલ ઇથેનોએટ અને એમોનિયા
(B) ઇથાઇલ પ્રોપેનોએટ અને એમોનિયા
(C) મિથાઇલ પ્રોપેનોએટ અને એમોનિયા
(D) ઇથેનોઇક ઍસિડ અને ડાયનાઇટ્રોજન
જવાબ
(B) ઇથાઇલ પ્રોપેનોએટ અને એમોનિયા

પ્રશ્ન 206.
કર્યું સંયોજન આલ્કલાઈન માધ્યમમાં ક્લોરોફોર્મ સાથે પ્રક્રિયા કરી દુર્ગંધયુક્ત પદાર્થ આપે છે ? [માર્ચ – 2015]
(A) ડાયમિથાઇલ એમાઇન
(B) ટ્રાયમિથાઇલ એમાઇન
(C) એસિટેમાઇડ
(D) મિથાઇલ એમાઇન
જવાબ
(D) મિથાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 207.
ક્યા પદાર્થનું ઉત્કલનબિંદુ સૌથી વધુ હશે ? [માર્ચ-2013]
(A) ટ્રાયમિથાઇલ એમાઇન
(B) ઈથાઈલ મિથાઇલ એમાઇન
(C) પ્રોપાઇલ એમાઇન
(D) પ્રોપેન
જવાબ
(C) પ્રોપાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 208.
કઈ પ્રક્રિયા 1° એમાઇન બનાવવા માટે ઉપયોગી નથી ? [માર્ચ – 2015]
(A) હોમૅન પ્રક્રિયા
(B) આઇસોસાયનાઈડનું રિડક્શન
(C) નાઇટ્રોબેઝિનનું રિડક્શન
(D) ગેબ્રિયલ પ્લેલિમાઇડ સંશ્લેષણ
જવાબ
(B) આઇસોસાયનાઇડનું રિડક્શન

પ્રશ્ન 209.
નું IUPAC નામ ……………………. છે. [માર્ચ – 2015]
(A) N-ઈથાઈલ-N-મિથાઇલપ્રોપેન-1-એમાઇન
(B) N-ઈથાઈલ-N-પ્રોપાઇલમિર્થનેમાઇન
(C) N-મિથાઈલ-N-પ્રોપાઇલઈથૈનેમાઇન
(D) N-મિથાઇલપેન્ટનેમાઇન
જવાબ
(A) N-ઈથાઈલ-N-મિથાઇલપ્રોપેન-1-એમાઇન

પ્રશ્ન 210.
273-278K તાપમાને બેન્ઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઈડના દ્વાવણમાં ક્યો પ્રક્રિયક ઉમેરતાં નારંગી રંગક મળે છે ? [માર્ચ – 2015]
(A) એનિલિન / HCl
(B) ડાયમિથાઇલ એનિલિન / HCl
(C) ફિનોલ / NaOH
(D) β-નેપ્થોલ / NaOH
જવાબ
(C) ફિનોલ / NaOH

પ્રશ્ન 211.
ઈથેન નાઈટ્રાઈલ માટે ક્યું વિધાન સાચું નથી ? [માર્ચ – 2015]
(A) ઈથેનોલ સાથે સાંદ્ર H₂SO₄ ની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરી એસ્ટર આપે છે.
(B) તેનું ઉત્કલનબિંદુ મિથાઇલ કાર્બોઇલ એમાઇન કરતાં નીચું છે.
(C) તેનું રિડક્શન કરતાં 1°-એમાઈન બને છે.
(D) તે ખૂબ નિર્બળ બેઇઝ છે.
જવાબ
(B) તેનું ઉક્લનબિંદુ મિથાઇલ કાર્બોઇલ એમાઇન કરતાં નીચું છે.

પ્રશ્ન 212.
ગામાન પ્રક્રિયક ………………………. છે. [માર્ચ – 2015]
(A) SnCl₂ + HCl
(B) Cu પાઉડર / HCI
(C) Cu + NaNO_2(aq)
(D) CaCl / HCl
જવાબ
(B) Cu પાઉડર / HCl

પ્રશ્ન 213.
p-ટૉલ્યુઇન ડાયએઝોનિયમ ક્લોરાઇડને મંદ H₂SO₄ સાથે 283 K થી ઊંચા તાપમાને ગરમ કરતાં કઈ નીપજ મળે છે ? [માર્ચ-2016]

પ્રશ્ન 214.
વાયુ અવસ્થામાં કયા સંયોજનની બેઇઝ તરીકેની પ્રબળતા સૌથી વધુ છે ? [માર્ચ-2016]
(A) (CH₃)₃N
(B) (CH₃)₂NH
(C) CH₃NH₂
(D) NH₃
જવાબ
(A) (CH₃)₃N

પ્રશ્ન 215.
કર્યો સેન્ડમેયર પ્રક્રિયક નથી ?[માર્ચ-2016]
(A) CuCN / KCN
(B) CuBr / HBr
(C) CuCl / HCl
(D) Cul / HI
જવાબ
(D) CuI / HI

પ્રશ્ન 216.
નીચેની પ્રક્રિયાની કાર્બનિક નીપજ કઈ છે ? આઇસોપ્રોપાઇલ એમાઇન + એસિટાઇલ ક્લોરાઇડ [માર્ચ-2016]
(A) (CH₃CO)₂B – CH(CH₃)₂

જવાબ
(B) (CH₃)₂CH – N – COCH₃

પ્રશ્ન 217.
નીચે પૈકી ક્યા સંયોજનને Br₂ અને ઇથેનોલિક NaOHવા મિશ્રણ સાથે ગરમ કરતા પ્રાથમિક એમાઇન આપે છે ? [માર્ચ-2016]
(A) RCOCI
(B) RCONH₂
(C) RCONHCH₃
(D) RCOOR
જવાબ
(B) RCONH₂

પ્રશ્ન 218.
સોકિલોનાઇટ્રાઇલમાં π ઇલેક્ટ્રૉનની સંખ્યા કેટલી છે ? [માર્ચ-2016]
(A) B
(B) 6
(C) 6
(D) 2
જવાબ
(C) 6

પ્રશ્ન 219.
બ્યુટેનોન બનાવવા માટે એસિટોનાઇટ્રાઇલની કોની સાથે પ્રક્રિયા કરી શકાય ? [માર્ચ-2016]

પ્રશ્ન 220.
જલીય દ્રાવણમાં નીચેનામાંથી ક્યો સૌથી પ્રબળ બેઇઝ છે ? [માર્ચ-2017]
(A) C₆H₅NH₂
(B) C₂H₅NH₂
(C) (C₂H₅)₃N
(D) (C₂H₅)₂NH
જવાબ
(D) (C₂H₅)₂NH

પ્રશ્ન 221.
નીચેના પૈકી કયું સંયોજન કાર્બાઇલ એમાઇન કસોટી આપતું નથી ? [માર્ચ-2017]
(A) આઇસોપ્રોપાઇલ એમાઇન
(B) ફિનાઇલ મિથેનેમાઇન
(C) N-મિથાઈલ ઈથેનેમાઇન
(D) p-ટોલ્યુડીન
જવાબ
(C) N-મિથાઇલ ઈથેનેમાઇન

પ્રશ્ન 222.
N-ઈસાઇલ ઇથેનેમાઇન + ન્સિબર્ગ પ્રક્રિયક → x. નીપજ ‘x’ કઈ છે ? [માર્ચ-2017]
(A) N,N-ડાયઇથાઇલ બેન્ઝિન સોનેમાઇડ
(B) N-ઇથાઇલ બેન્જિન સલ્ફોનેમાઇડ
(C) N-મિથાઇલ બેન્જિન સલ્ફોનેમાઇડ
(D) એસિટાનિલાઇડ
જવાબ
(A) N,N-ડાયઇથાઇલ બેન્ઝિન સલ્ફોનેમાઇડ

પ્રશ્ન 223.
બેઝિન ડાયોઝોનિયમ ફ્લોરોબોરેટનું સાચું સૂત્ર કયું છે ? [માર્ચ-2017]

પ્રશ્ન 224.
CH₃N⁺ ≡ C^– માટે કયું નામ યોગ્ય નથી ? [માર્ચ-2017]
(A) મિથાઇલ કાર્બાઇલ એમાઇન
(B) મિથાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(C) મિથેન આઇસોનાઈટ્રાઈલ
(D) ઇથેન આઇસોનાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(C) મિથેન આઇસોનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 225.
નીચે આપેલામાંથી કયા સંયોજનની ઍસિડિક પ્રબળતા સૌથી વધારે છે ? [માર્ચ-2018]

જવાબ
(A)

પ્રશ્ન 226.
નીચેનામાંથી કર્યો ડાયએઝોનિયમ ક્ષાર ઓરડાના તાપમાને સ્થાયી છે ? [માર્ચ-2018]

જવાબ
(D)

પ્રશ્ન 227.
ઇરોત નાઇટ્રાઇલ અને શાઇલ મેગ્નેશિયમ બ્રોમાઇડ વચ્ચેની પ્રક્રિયાથી અંતિમ નીપજ શું મળશે ? [માર્ચ-2018]
(A) બ્યુટેન-2-ઑન
(B) મિૉક્સિપ્રોપેન
(C) બ્યુટેનેમાઇન
(D) પેન્ટ-2-ઑન
જવાબ
(A) બ્યુટેન-2-ઑન

પ્રશ્ન 228.
નીચે આપેલામાંથી કઈ પ્રક્રિયામાં દ્વિતીયક એમાઇન નીપજ તરીકે મળશે ? [માર્ચ-2018]
(A) નાઇટ્રો સંયોજનોનું રિડક્શન
(B) એમાઈડનું રિડક્શન
(C) કાર્બિલ એમાઇનનું રિડક્શન
(D) સોમેન પ્રક્રિયા
જવાબ
(C) કાર્બિલ એમાઇનનું રિડક્શન

પ્રશ્ન 229.
એનિલિનના નાઇટ્રેશન વડે નીપજના જથ્થાને આધારે સાચો ક્રમ નીરોનામાંથી કયો છે ? [માર્ચ-2018]
(A) m-નાઇટ્રોએનિલિન > o-નાઇટ્રોએનિલિન > p-નાઇટ્રોએનિલિન
(B) m-નાઇટ્રોએનિલિન > p-નાઇટ્રોએનિલિન > o-નાઇટ્રોએનિલિન
(C) o-નાઇટ્રોએનિલિન > p-નાઇટ્રોએનિલિન > m-નાઇટ્રોએનિલિન
(D) p-નાઇટ્રોએનિલિન > m-નાઇટ્રોએનિલિન > o-નાઇટ્રોએનિલિન
જવાબ
(D) p-નાઇટ્રોએનિલિન > m-નાઇટ્રોએનિલિન > o-નાઇટ્રોએનિલિન

પ્રશ્ન 230.
કયા સંયોજનનું LiAlH₄ વડે રિક્શન કરતાં દ્વિતીયક એમાઇન મળે છે ? [માર્ચ-2019]
(A) ઈથેનેમાઇડ
(C) નાઇટ્રોઈથેન
(B) ઈથાઇલ આઇસોસાયનાઇડ
(D) ઈથેન નાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(B) ઈથાઇલ આઇસોસાયનાઇડ

(A), (C) અને (D)ના રિડક્શનથી 2°-એમાઇન નીપજતાં નથી.

પ્રશ્ન 231.
p-ટોલ્યુઈન ડાયઝોનિયમ ક્લોરાઇડ img પ્રક્રિયાની નીપજ કઈ હશે ? [માર્ચ-2019]

પ્રશ્ન 232.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક સાથે પ્રક્રિયા આપતું નથી ? [માર્ચ-2020]
(A) ટ્રાયઇથાઇલ એમાઇન
(B) તૃતીયક બ્યુટાઇલ એમાઇન
(C) N-મિથાઇલ એનિલીન
(D) 1-મિથાઇલ સાયક્લો હેક્ઝાઇલ એમાઇન
જવાબ
(A) ટ્રાયઇથાઇલ એમાઇન

પ્રશ્ન 233.
…………………………….. સંયોજન હૉન બ્રોમેમાઇડ પ્રક્રિયા આપે છે. [માર્ચ-2020]
(A) ઇથાઇલ સાથેનાઇડ
(B) ઇથેનોઇક એસિડ
(C) ઇથર્નમાઇડ
(D) ઇથેનેમાઇન
જવાબ
(C) ઇથેનેમાઇડ

પ્રશ્ન 234.
પ્રક્રિયાનું નામ ………………… છે. [માર્ચ-2020]
(A) સેન્ડમેયર પ્રક્રિયા
(B) ગાટરમાન પ્રક્રિયા
(C) ક્લેઈઝન પ્રક્રિયા
(D) કાર્બોઇલ એમાઇન પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) ગાટરમાન પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 235.
નીચેનામાંથી કયું બંધારણીય સૂત્ર નારંગી રંગકનું છે ? [માર્ચ-2020]

પ્રશ્ન 236.
મિથાઇલ એમાઇનની 2 મોલ મિથાઇલ ક્લોરાઇડ સાથે પ્રક્રિયા કરતાં કઈ નીપજ મળે ? [ઑગસ્ટ-2020]
(A) N, N-ડાયમિથાઇલ ઈનેમાઈન
(B) N-મિથાઈલ ઈથેનેમાઇન
(C) N-ઇથાઇલ મિર્થનેમાઇન
(D) N, N♭ડાયમિથાઇલ મિથેનેમાઇન
જવાબ
(D) N, N-ડાયમિથાઇલ મિથેનેમાઇન
આપેલ પ્રક્રિયા આલ્કાઇલ કેલાઇડ સંયોજનના એમોનોલિસીસનું ઉદાહરણ છે.

પ્રશ્ન 237.
પ્રાથમિક, દ્વિતીયક અને તૃતીયક એમાઇન સંયોજનના કયો પ્રક્રિયક વપરાય છે ? [ઑગસ્ટ-2020]
(A) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક
(B) ઇટાર્ડ પ્રક્રિયક
(C) ફેહલિંગ પ્રક્રિયક
(D) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
જવાબ
(A) હિન્સબર્ગ પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 238.
જલીય દ્રાવણમાં ઇથાઇલ વિસ્થાપિત એમાઇન સંયોજનો માટેની બેઝિક પ્રબળતાનો ક્રમ કયો છે ? [ઓગસ્ટ-2020]
(A) 2° > 3° > 1°
(B) 3° > 2° > 1°
(C) 1° > 2° > 3°
(D) 3° > 1° > 2°
જવાબ
(A) 2° > 3° > 1°
જલીય દ્રાવણમાં ઇથાઇલ વિસ્થાપિત એમાઇન સંયોજનો માટેની બેઝિક પ્રબળતાનો ક્રમ:

પ્રશ્ન 239.
એઝોરંગક કસોટીમાં નારંગી રંગક મેળવવા માટે બેઝિન ડાયએઝોનિયમ ક્ષારની ક્યા પ્રક્રિયક સાથે પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે ? [ઑગસ્ટ-2020]
(A) એનિલિન
(B) N- મિથાઇલ એનિલિન
(C) ફિનોલ
(D) ક્લોરોબેન્ઝિન
જવાબ
(C) ફિનોલ