GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 12 આલ્ડિહાઇડ, કિટોન અને કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનો in Gujarati

Solving these GSEB Std 12 Chemistry MCQ Gujarati Medium Chapter 12 આલ્ડિહાઇડ, કિટોન અને કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનો will make you revise all the fundamental concepts which are essential to attempt the exam.

GSEB Std 12 Chemistry MCQ Chapter 12 આલ્ડિહાઇડ, કિટોન અને કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનો in Gujarati

પ્રશ્ન 1.
નીચે આપેલા કાર્બોનિલ સંયોજનો માટે સાચું (T) અને ખોટું (F) નક્કી કરો.
(i) એસિટોન, દ્વાવક છે.
(ii) ગુંદર, ચોંટે તેવો ચીકણો પદાર્થ છે.
(iii) સિન્નામાવ્ડિહાઇડ તજમાંથી મળતો સુગંધિત પદાર્થ છે.
(iv) વેનેલિનમાં CHO, COOH અને OCH, સમૂહો છે.
(A) TTTF
(B) TTFF
(C) TFFF
(D) FIFT
જવાબ
(A) TTTE
સાચું (iv) : વેર્નેલિનમાં -CHO, −OH અને −OCH₃ સમૂહો છે.

પ્રશ્ન 2.
નીચેનામાંથી કર્યું સાચું છે ?
(A) આલ્ફિાઇડ, કિટોન, એમાઇડ, ફિનૉલ, એસ્ટરમાં કાર્બોનિલ સમૂહ છે.
(B) આલ્ડિહાઈડમાં કાર્બોનિલ સમૂહનો કાર્બન અન્ય કાર્બન અને નાઇટ્રોજનની સાથે જ્યારે કિટોનમાં તે બે કાર્બન પરમાણુઓ સાથે જોડાયેલ છે.
(C) જે સંયોજનમાં કાર્બોનિલ સમૂહનો કાર્બન અન્ય કાર્બન અથવા હાઇડ્રોજન સાથે અને -NH₂ સમૂહના નાઇટ્રોજન – સાથે અને હેલોજન પરમાણુઓ સાથે જોડાયેલ હોય છે. તેમને અનુક્રમે એમાઇડ સંયોજનો અને એસાઇલ સંયોજનો કહે છે.
(D) એસાઇલ હેલાઇડ (RCO), એમાઈડ (RCONH₂) અને એસ્ટર (RCOOR’)માં કાર્બોક્સિલિક સમૂહના -OHના સ્થાને અનુક્રમે –X, COOR’ અને CONH₂ છે જેથી તેઓ એસિડના વ્યુત્પન્નો છે.
જવાબ (C)
(A) સાચું નથી કારણ કે તેમાંનો ફિનૉલ કાર્બોનિલ સમૂહ ધરાવતો નથી.
(B) ખોટું છે. આર્લીિહાઇડમાં કાર્બોનિલ સમૂહનો કાર્બન અન્ય કાર્બન અને હાઇડ્રોજન સાથે હોય છે, નહી કે નાઇટ્રોજનની સાથે.
(D) એસાઇલ ખેલાઇડ, એમાઇડ અને એસ્ટરમાં કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના OH ના સ્થાને અનુક્રમે X, −NH, અને OR’ છે, નહી કે −X, COOR’ અને -CONH₂

પ્રશ્ન 3.
આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોના નામકરણ માટે નીચેનામાંથી કયું ખોટું છે ?
(A) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોના સામાન્ય નામ લખવામાં પ્રત્યય આલ્ડિઇડ છે પન્નુ IUPAC નામ લખવાનો પ્રત્યય ખાલ (al) છે.
(B) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોના વિસ્થાપકોના સામાન્ય નામ લખવામાં -CHOની પડોશના કાર્બનને હૂ અને ત્યાર પછીના ક્રમશઃ કાર્બન પરમાત્રુને β, γ, δ પૂર્યાંકથી દર્શાવાય છે.
(C) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોમાં વિસ્થાપકોના કાર્બનના ક્રમાંક આપવામાં આહિહાઇડ સમૂહની પડોશના કાર્બનને ક્રમાંક-1 આપી પછી ક્રમશઃ 2, 3, 4… ક્રય આપી નામ લખવા પૂર્વીક તરીકે લખાય છે.
(D) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોના IUPAC નામકરણમાં –CHO સમૂહના કાર્બનનો ક્રમાંક 1 હોય છે.
જવાબ
(C) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનોમાં વિસ્થાપકોના કાર્બનના ક્રમાંક આપવામાં આહિહાઇડ સમૂહની પડોશના કાર્બનને ક્રમાંક-1 આપી પછી ક્રમશઃ 2, 3, 4… ક્રય આપી નામ લખવા પૂર્વીક તરીકે લખાય છે.

પ્રશ્ન 4.
નીચેનાં વિધાનોમાંથી કયાં સાચાં (T) અને કયાં ખોટાં (F) છે.
(i) જો ચક્રીય આલ્ડિહાઇડ હોય અને -CHO સમૂહ વલયના કાર્બનની સાથે સીધુ જ જોડાયેલ હોય તો તેના IUPAC નામમાં રાષ્ટ્રીય આલ્કનના પૂરા નામ પછી કાર્બોલ્ડિહાઇડ પ્રત્યય લખાય છે અને CHO સાથેના વલયમાંના કાર્બનનો ક્રમ 1 લખાય છે.

(ii) ઉપરના બંધારણના સંયોજનનું IUPAC નામ 3-મિથાઇલ સાયક્લો પેન્ટેન કાબલ્ડિહાઇડ અને સામાન્ય નામ γ-મિયાઇલ સાયક્લો પેન્ટેન કાર્બોલ્ડિહાઇડ છે.
(iii) CH₃CHOનું IUPAC નામ એસિટાલ્ડિહાઇડ છે.
(iv) સેલિસાલ્ડિહાઇડનું IUPAC નામ ઑર્થોહાઇડ્રોક્સિ 2 – બેન્ઝાન્ડિહાઇડ છે.
(A) TTFF
(B) FTTT
(C) TFFF
(D) FFTT
જવાબ
(A) TTFF
(iii) CH CHO નું IUPAC નામ ઇથેનાલ છે.
(iv) સેલિસાલ્ડિહાઇડનું IUPAC નામ 2-હાઇડ્રોક્સિ બેન્ઝાલિયડ છે.

પ્રશ્ન 5.
નીરોનાં વિકલ્પોમાંથી સાચાં (T) અને ખોટાં (F) ઓળખો. (I) કાર્બોનિલ કાર્બન sp³ સંકરણ ધરાવે છે.
(ii) કાર્બોનિલ સંયોજનોની દ્વિધ્રુવીય ચાકમાત્રા ઈથર સંયોજનોના કરતા વધારે હોય છે.
(iii) કાર્બોનિલ કાર્બન ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી કેન્દ્ર અને ઑક્સિજન કેન્દ્રાનુરાગી કેન્દ્ર છે.
(iv) કાર્બોનિલ સમૂહમાંના કાર્બન-ઑક્સિજન વચ્ચે ત્રણ સિગ્મા (૪) અને એક દ બંધ હોય છે.
(A) FTTF
(B) TTFF
(C) TFFT
(D) FFFT
જવાબ
(A) FTTF

સાચું (i) : કાર્બોનિલ કાર્બન sp² સંકરણ ધરાવે છે સાચું
(iv) : કાર્બોનિલ સમૂહમાંના કાર્બન-ઑક્સિજન વચ્ચે એક સિગ્મા અને એક દ બંધ હોય છે.

પ્રશ્ન 6.
નીચેનાને સાચાં (T) અને ખોટાં (F) તરીકે દર્શાવો. (i) પ્રાથમિક આલ્કોહૉલનું (i) CrO₃ વડે ઑક્સિડેશન
(ii) Cu ઉપર 573K તાપમાને ગરમ કરવાથી અને
(iii) PCC વડે ઑક્સિડેશન સ્વાથી આલ્ડિહાઇડ મળે છે.
(ii) 573K તાપમાને Cા સાથે આલ્કોહૉલને ગરમ કરીને આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનો બનાવી શકાય છે.
(iii) પ્રોપાઇન અને ઇથાઇનની (H⁺, Hg²⁺) સાથેની પ્રક્રિયા કરવાથી અનુક્રમે એસિટોન અને એસિટાલ્ડિહાઇડ બને છે.
(iv) ઓઝોનીકરણ પછી Zn-H₂O સાથેની પ્રક્રિયાથી એસિટાલ્ડિહાઇડ અને એસિટોન બનાવી શકાય છે.
(A) TTTT
(B) TTTF
(C) TTFF
(D) FFTT
જવાબ
(B) TTTF

પ્રશ્ન 7.
ઇટાર્ડ પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી શું સાચું નથી ?
(A) ઇટાર્ડ પ્રક્રિયામાં ક્રોમાઇલ ક્લોરાઇડ વડે ટોલ્યુઇનમાંના -CH₃ સમૂહનું ક્રોમિયમ સંકીર્ણમાં ઑક્સિડેશન થાય છે.
(B) ઇટાર્ડ પ્રક્રિયામાં ક્રોમિયમ સંકીર્ણ બને છે જેના કારણે -CH₃ નું એસિડમાં ઑક્સિડેશન થતું અટકે છે.
(C) ટૌલ્યુઇનના તપખીરી ક્રોમિયમ સંકીર્ણમાંથી ઍસિડિક જળવિભાજન કરતા આનુષંગિક આલ્ડિહાઇડ બને છે.
(D) ઇટાર્ડ પ્રક્રિયા વડે કિટોન સંયોજનો બનાવાય છે.
જવાબ
(D) ઇટાર્ડ પ્રક્રિયા વર્ડ કિટોન સંયોજનો બનાવાય છે.

પ્રશ્ન 8.
નીચેનામાંથી કર્યું ખોટું છે ?
(A) ગાટરમાન કોચ પ્રક્રિયા કરવાથી બેઝિન અથવા તેના વ્યુત્પન્નોમાંથી બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ અથવા વિસ્થાપિત બેન્ઝિન બને છે.
(B) ગ્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયક RMgXની કેડમિયમ ક્લોરાઇડની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી ડાયઆલ્કાઇલ કેડમિયમ (R₂Cd) બને છે.
(C) રોઝેનમુંડ રિડક્શન તે ઍસિડ ક્લોરાઇડમાંથી બેરિયમ સલ્ફેટ પર રહેલા પેલેડિયમ ઉદ્દીપક ઉપર ાઇડ્રોજનીકરણ કરીને નાઇટ્રાઇલ સંયોજનો બનાવવાની પદ્ધતિ છે.
(D) ઇમાઇન સંયોજનોમાં RCH = NH હોય છે અને તે સ્ટીફન પ્રક્રિયાથી નાઇટ્રાઇલ સંયોજનોમાંથી આલ્ફિઆઇડ સંયોજનો બનાવતાં બનતાં મધ્યસ્થી છે.
જવાબ (C)
આલ્ડિહાઇડ સંયોજનો બનાવવાની પદ્ધતિ છે (પણ નાઇટ્રાઇલ સંયોજનો બનાવવાની પદ્ધતિ નથી).

પ્રશ્ન 9.
નીચેનામાંથી કયો બંધ ધરાવતાં સંયોજનોને કાર્બોનિલ સંયોજનો કહે છે ?

પ્રશ્ન 10.
એનહાઇડ્રાઇડનું સામાન્ય સૂત્ર નીચેનામાંથી …………………………. છે.

પ્રશ્ન 11.
આલ્ડિહાઇડ અને કિટોનનું સામાન્ય સૂત્ર કયું છે ?
(A) C_nH_2nO
(B) C_nH_2nO₂
(C) C_nH_2n+2O
(D) C_nH_2n-2O
જવાબ
(A) C_nH_2nO

પ્રશ્ન 12.
કાર્બોનિલ કાર્બનનું સંકરણ કર્યું છે ?
(A) sp
(B) sp²
(C) sp³
(D) sp³d
જવાબ
(B) sp²

પ્રશ્ન 13.
કાર્બોનિલ કાર્બન કર્યો સ્વભાવ ધરાવે છે ?
(A) ધ્રુવીય
(B) ઍસિડિક
(C) બેઝિક
(D) અધ્રુવીય
જવાબ
(B) એસિડિક

પ્રશ્ન 14.
C₄H₇CHO ચક્રીય સંયોજનનું IUPAC નામ શું હશે ? (A) બ્યુટેન કાર્બોલ્ડિહાઇડ
(B) સાયક્લોબ્યુટેન કાર્બોન્ડિહાઇડ
(C) ચક્રીય બ્યુટેનાડિહાઇડ
(D) દ્વિતીયક બ્યુટાલ્ડિહાઇડ
જવાબ
(B) સાયક્લોબ્યુટેન કાર્બોલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 15.
એકોલિન (પ્રોપ-2-ઈનાલ) નીચેનામાંથી કયો છે ?
(A) CH₂ = CH CHO
(B) CH = CH CHO
(C) CH₂ = CH – OH
(D) CH₂ = CHCH₂CHO
જવાબ
(A) CH₂ = CH CHO

પ્રશ્ન 16.
ઘેલાલ્ડિહાઇડનું IJPMC નામ ……………………………. છે.
(A) સાયક્લો હેક્ઝેન-1, 2-ડાયકાર્બોડિહાઇડ
(B) બેન્ઝિન-1, 2-ડાયકાર્બાલ્ડિહાઇડ
(C) બેઝિન-1, 2-મિથુનાલ
(D) બેઝિન-1, 2-ડાયÛનાલ
જવાબ
(B) બેન્ઝિન-1, 2-ડાયકાર્બાલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 17.
ટોલ્યુઇનની એસેટિક એનહાઇડ્રાઇડમાં નિર્જળ ક્રોમિક ઑક્સાઇડ (CrO₃)ની સાથે પ્રક્રિયા કરાય છે, તે માટે નીચેનામાંથી કર્યું સાચું નથી ?
(A) આ પ્રક્રિયામાં ટોલ્યુઇનનું બેન્ઝોઇક ઍસિડમાં ઑક્સિડેશન થતું અટકાવવા અને બેન્ઝાલ્ડિહાઇડમાં રૂપાંતર કરવા એસેટિક એનહાઇડ્રાઇડ વપરાય છે.
(B) એસેટિક એનહાઇડ્રાઇડથી CH₃ સમૂહનું ડાયએસિટેટમાં રૂપાંતર થાય છે.
(C) ટોલ્યુઇનમાંથી બનતા ડાયએસિટેટનું નામ બેન્ઝાલ્ફિાઇડ ડાયઍસિટેટ છે.
(D) ટોલ્યુઈનમાંથી બનતા ડાયઍસિટેટનું નામ બેન્ઝિલિડિન ડાયએસિટેટ છે,
જવાબ
(C) ટોલ્યુઇનમાંથી બનતા ડાયએસિટેટનું નામ બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ ડાયએસિટેટ છે.

પ્રશ્ન 18.

આ પ્રક્રિયામાં X = ……………………… હોય.
(A) CH₃-CH₂ C ≡N
(B) CH₃ – C≡N
(C) CH₃ – Mg – I

જવાબ
(B) CH₃ – C≡N

પ્રશ્ન 19.
ઇથેનનાઇટ્રાઇલ + મિથાઇલ મેગ્નેશિયમ આયોડાઇડ ઉપરની પ્રક્રિયામાં  X અને Y શું હશે ?

પ્રશ્ન 20.

ઉપરની પ્રક્રિયામાં X માટે નીચેનામાંથી સાચું કર્યું છે ?
(A)
(i) H₂O સને
(ii) AlH(i-Bu)₂
(B) (i) AlH(i-Bu)₂ સને (ii) H₂O
(C) (i) DIBAL-H સને (ii) H₂O
(D) (i) ડાયઆઇસોબ્યુટાઇલ ઍલ્યુમિનિયમ હાઇડ્રાઇડ અને (ii) H₂O
જવાબ
(B), (C), (D)

તે ટૂંકમાં AlH(i–Bu)₂ છે, જેનું નામ ડાયઆઇસોબ્યુટાઇલ ઍલ્યુમિનિયમ હાઇડ્રોઇડ છે જે તેના અંગ્રેજી મૂળાક્ષરના આધારે ટૂંકમાં DIBAL-H તરીકે લખાય છે.

પ્રશ્ન 21.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા સાચી નથી ?

પ્રશ્ન 22.
આલ્કીનનું ઓઝોનીકરણ કરી Zn-H₂O વડે જળવિભાજન પ્રક્રિયાની નીપજ માટે નીચેનાને સાચાં (T) અને ખોટાં (F) તરીકે ઓળખો.
(i) આલ્કીન સંયોજનમાં છેલ્લે = CH₂ હોય તો હંમેશાં એક નીપજ મિથેનાલ (HCHO) બને છે.
(ii) આલ્કીન સંયોજનોમાંથી કિટોન બનાવી શકાય નહીં.
(iii) (CH₃)₃C = CH, માંથી કિટોન બનશે,
(iv), RCH = CHR માં બન્ને R એકસમાન હોય તો સમાન સૂત્રવાળા આલ્ડિહાઇડના બે અણુ નીપજે છે,
(A) TTFF
(B) FFTT
(C) FTFT
(D) TFFT
જવાબ
(D) TFFT

પ્રશ્ન 23.
હાઇડ્રોકાર્બન આલ્બાઇન સંયોજનોનું જલીયકરણ H₂SO₄ થી અને HgSO₄ ની હાજરીમાં કરીને આાિઇડ અને કિટોન બનાવી શકાય છે. તો નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા સાચી નથી ?

જવાબ (D)

પ્રશ્ન 24.
નીચેનામાંથી ઉત્કલનબિંદુનો સાચો ઊતરતો ક્રમ કયો છે ?
(A) પ્રોપેન-1-ઑલ > એસિટોન > પ્રોપેનાલ > મિથોક્સિઇથેન > -બ્યુટેન
(B) n-બ્યુટેન > પ્રોપેન-1-ઑલ > પ્રોપેનાલ > એસિટોન > મિક્સિઇથેન
(C) મિથોક્સિઇથેન > એસિટોન > પ્રોપેનાલ > પ્રોપેન-1-ઑલ > “બ્યુટેન
(D) n – બ્યુટેન > મિોક્સિઇથેન > પ્રોપેનાલ > એસિટોન > પ્રોપેન-1-લ
જવાબ
(A) પ્રોપેન-1-ઑલ > એસિટોન > પ્રોપેનાલ > મિક્સિઇથેન > બ્યુટેન

કારણ કે, પ્રોપેન-1-ઑલ (આલ્કોહૉલ), એસિટોન (કિટોન), પ્રોપેનાલ (આલ્ડિહાઇડ), મિોક્સિઇથેન (ઈશ્વર) અને n-બ્યુટેન આલ્કોહૉલ છે, વળી તેમના આણ્વીયદળ અનુક્રમે 60, 58, 58, 60 અને 58 છે જે લગભગ સરખા છે. “સમાન આણ્વીયદળ ધરાવતા આલ્કોહૉલ, કિટોન આલિહાઇડ, ઈથર અને આલ્બેનના ઉત્કલનબિંદુ ઊતરતા ક્રમમાં હોય છે.’

પ્રશ્ન 25.
નીચે પાણી સાથે કેટલાક સમૂહો સાથે બનતો હાઇડ્રોજન બંધ દર્શાવેલ છે. આ બધામાંથી પ્રબળ હાઇડ્રોજન બંધ કામાં છે ?

કારણ કે (D)માં પાણી અને આલ્કોહૉલના –O – H વચ્ચે H− બંધન છે, જે આ O^δ- – H^δ+ બંધનની ઊંચી ધ્રુવીયતાના કારણે બાકીના (A) કિટોન (B) આલ્ફિાઇડ અને (C) ઈથરની સરખામણીમાં પ્રબળ છે.

પ્રશ્ન 26.
નીચેનાં વિધાનો માટે સાચો વિકલ્પ શોધો જેમાં T એટલે સાયું અને F એટલે ખોટું વિધાન ક્યું છે ?
(i) ઈયર સંયોજનોમાં આંતઆણ્વીય હાઇડ્રોજન બંધ હોય છે.
(ii) ઈયરમાં C−H બંધ હોય છે જેમાં ધ્રુવીયતાનો અભાવ હોવાથી CHના Hની સાથે ઈથરના બીજા અણુનો ઑક્સિજન હાઇડ્રોજન બંધ બનાવે છે.
(iii) ઈયરમાં C−H બંધની લગભગ અધ્રુવીય હોવાથી તેના એક અણુના C-H અને બીજા અણુના ઑક્સિજન img વચ્ચે હાઇડ્રોજ બંધ નથી બનતો, ઈયરમાં આંતર-આણ્વીય હાઇડ્રોજન બંધ નથી બનતો.
(iv) આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનોના નિમ્ન સભ્યો પાણી સાથે દરેક પ્રમાણમાં મિશ્રિત થાય છે પણ આલ્કાઇલ શૃંખલા વધવાની સાથે જલદ્રાવ્યતા ઝડપથી ધરે છે.
(A) TFTE
(B) FFTT
(C) TTFF
(D) FTFT
જવાબ
(B) FFTT
સાચું (i) : ઈથર સંયોજનોમાં હાઇડ્રોજન બંધ નથી હોતો.
સાચું (ii) : ઈથરમાં C-H બંધમાં ધ્રુવીયતાનો અભાવ હોવાથી ઈયરના એક અણુની સાથે ઈથરનો બીજો અન્નુ હાઇડ્રોજન બંધ બનાવતો નથી.
(iii) અને (iv) સાચાં વિધાનો છે.

પ્રશ્ન 27.
નીચેનાં વિધાનોમાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ?
(A) નિમ્ન આર્લિાઇડ સંયોજનો તીવ્ર વાસ ધરાવે છે
(B) આલ્ડિહાઇડ સંયોજનનું કદ વધે તેમ વાસની તીવ્રતા ઘટતી જાય છે અને સંયોજન વધારે સુગંધિત બનતો છે.
(C) કુદરતમાં મળતા ઘણા આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનો સુગંધ અને સ્વાદવર્ધક તરીકે પદાર્થોમાં મિશ્ર કરાય છે.
(D) વેર્નલિન, કિટોન છે અને ખાદ્યપદાર્થોમાં સ્વાદ વધારવા માટે વપરાય છે.
જવાબ
(D) વેર્નેલિન, કિટોન છે અને ખાદ્યપદાર્થોમાં સ્વાદ વધારવા માટે વપરાય છે.
સાચું (D) : વેલિન ‘આલ્ટિસ્ટાઇડ છે (કિટોન નથી) અને ખાદ્યપદાર્થોમાં સ્વાદ વધારવા માટે વપરાય છે.

પ્રશ્ન 28.
નીચેનામાંથી કયાની જલદ્રાવ્યતા સૌથી ઓછી છે ?
(A) મિથેનાલ
(B) ઇથેનાલ
(C) બ્યુટેનાલ
(D) પ્રોપેનાલ
જવાબ
(C) બ્યુટેનાલ

પ્રશ્ન 29.
નીચેનામાંથી કર્યું પાણીમાં મહત્તમ દ્રાવ્ય છે ?
(A) પેન્ટેન-1-ઑન
(B) પ્રોપેનોન
(C) બ્યુટેનોન
(D) 3-પેન્ટેનોન
જવાબ
(B) પ્રોપેનોન

પ્રશ્ન 30.
નીચેનામાંથી ક્યો પદાર્થ પરફ્યુમની બનાવટમાં અને સુગંધ તથા સ્વાદવર્ધક તરીકે વપરાય છે ?
(A) કેટલાક કુદરતી કિટોન
(B) મિથેનાલ
(C) કેટલાક કુદરતી આલ્ડિહાઇડ
(D) બધા જ
જવાબ
(A) અને (B)

પ્રશ્ન 31.
નીચેનામાં ક્યો ઉત્કલનબિંદુનો ક્રમ સાયો છે ?
(A) આલ્કોહૉલ > કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ > ઈથર > કિટોન
(B) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ > આલ્કોહૉલ > ઈયર > કિટોન
(C) ઈથર > આલ્કોહૉલ > કિટોન > કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ
(D) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ > આલ્કોહૉલ > કિટોન > ઈથર
જવાબ
(D) કાર્બોક્સિલિક એસિડ > આલ્કોહૉલ > કિટોન > ઈથર

પ્રશ્ન 32.
નીચેનામાંથી કો કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાઓમાં સૌથી વધારે પ્રતિક્રિયાત્મક છે ?
(A) મિથેનાલ
(B) બેન્ઝાડિહાઇડ
(C) બ્યુટેનાલ
(D) પ્રોપિયોનાડિહાઇડ
જવાબ
(A) મિથેનાલ

પ્રશ્ન 33.
કિટોન સંયોજનોની પ્રતિક્રિયાત્મક્તા કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા માટે આલ્ડિહાઇડના કરતાં ઓછી હોય છે, કારણ કે,
(A) તેઓમાં બે આલ્કાઇલ સમૂહો કાર્બોનિલ કાર્બનની સાથે હોય છે.
(B) તેઓમાં બે આલ્કાઇલ સમૂહની ઇલેક્ટ્રૉન મુક્તકર્તા અસર કેન્દ્રાનુરાગી કેન્દ્રને ધન બનાવે છે.
(C) તેઓમાં બ્રર્બોનિલ કાર્બનની સાથે એક હાઇડ્રોજન હોય છે.
(D) તેઓમાં રહેલા બે આલ્કાઇલ સમૂહો કેન્દ્રાનુરાગીને કાર્બોનિલ કાર્બન ઉપર પ્રક્રિયા કરવામાં અવરોધ કરે છે.
જવાબ
(A), (D)

પ્રશ્ન 34.
નીચેનામાંથી ક્યા પ્રક્રિયકનો ઉપયોગ કરીને આલ્ડિહાઇડ અને કિટોનને શુદ્ધ બનાવી શકાય છે ?
(A) R-Mgx]
(B) HCN
(C) NaHSO₃
(D) NH₂NH₂
જવાબ
(C) NaHSO₃

પ્રશ્ન 35.
નીચેનામાંથી લેક્ટિક ઍસિડનું બંધારણ કયું છે ?

પ્રશ્ન 36.
નીચેનામાંથી સ્ટીફ પ્રક્રિયક કર્યો છે ?
(A) (CH₃)₂ – C = NOH
(B) રોઝેનિલ હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
(C) CH₃CH = NNH₂
(D) CH₃CH = NOH
જવાબ
(B) રોઝેનિલ હાઇડ્રોક્લોરાઇડ

સ્કીફ પ્રક્રિયક તે રોઝેનિલિન હાઇડ્રોક્લોરાઇડનું જલીય દ્રાવણ છે, જેને H₂Sમાં પસાર કરતા તેનો ગુલાબી રંગ દૂર થઈ રંગવિહીન દ્વાવણ મળે છે, આ પ્રક્રિયકનો ઉપયોગ આલ્ડ્રિાઇડની કસોટી માટે થાય છે.
આલ્ફિાઇડ + સ્ટીફ પ્રક્રિયક → ગુલાબી રંગ (રંગવિહીન) આ કસોટી એસિટોન સિવાયના કિટોન નથી આપતા.

પ્રશ્ન 37.
એસિટાલ માટે નીચેનામાંથી શું સાચું નથી ?
(A) આલ્કોહૉલ સંયોજનોના બે અણુ, આલ્ડિહાઇડના એક અણુ સાથે શુષ્ક હાઇડ્રોજન ક્લોરાઇડની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરીને જે સંયોજનો બનાવે છે તેમને એસિટાલ કહે છે.
(B) એસિટાલમાં એક આલ્ડિહાઇડ અને એક હાઇડ્રોક્સિ સમૂહો હોય છે.
(C) એસિટાલ તે જેમ ડાયઆલ્કોક્સિ સંયોજનો છે.
(D) પ્રક્રિયામાં વપરાતો શુષ્ક હાઇડ્રોજન ક્લોરાઇડ કાર્બોનિલ ઑક્સિજનને પ્રોટોનીકૃત કરીને કાર્બોનિલ કાર્બનની ઇલેક્ટ્રૉન અનુરાગીતામાં વધારો કરે છે.
જવાબ
(B) એસિટાલમાં એક આલ્ડિહાઇડ અને એક હાઇડ્રૉક્સિ સમૂહો હોય છે.

પ્રશ્ન 38.

(A) એસિટાલ
(B) કેમિએસિટાલ
(C) ચક્રીય કિટાલ
(D) ઓક્ઝાઇમ
જવાબ
(B) કેમિઐસિટાલ

પ્રશ્ન 39.
CH₃CH(OCH₂CH₃)₂ સંયોજન નીચેનામાંથી કર્યું છે ?
(A) એસિટાલ
(B) કેમિએસિટાલ
(C) કિટાલ
(D) સેમિકાએઁઝાઇડ
જવાબ
(A) એસિયલ

પ્રશ્ન 40.
એસિટોન અને ઇથીલિન ગ્લાયકોલની શુષ્ક HCl વાયુ સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી નીચેનામાંથી કઈ નીપજ બનશે ?

પ્રશ્ન 41.
ઇથીલિન ગ્લાયકોલ તે ડાયહાઇડ્રંક આલ્કોહોલ છે. તેની કિટોન સંયોજન સાથે પ્રક્રિયા થઇને કિટાલ બને છે આ પ્રક્રિયા નીચેનામાંથી કોની હાજરીમાં કરી હશે ?
(A) સાંદ્ર H₂SO₄
(B) સાંદ્ર HNO₃
(C) શુષ્ક HCl વાયુ
(D) શુષ્ક ઈથર
જવાબ
(C) શુષ્ક HCl વાયુ

પ્રશ્ન 42.

પ્રશ્ન 43

નીચેનામાંથી કયું સંયોજન હશે ?
(A) બ્યુટેનોન
(B) બ્યુટેનાલ
(C) પ્રોપેનોન
(D) 2-પ્રોપેનાલ
જવાબ
(C) પ્રોપેનોન

પ્રશ્ન 44.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન પ્રોપેનોનની સાથે ઍસિડની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરશે નહીં ?
(A) NH₂OH
(B) H₂N-NH₂

પ્રશ્ન 45.
નીચેનામાંથી કર્યું ટોલેન્સ પ્રક્રિયક માટે સાચું નથી ?
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયકની સાથે કિટોન સંયોજનો પ્રક્રિયા કરે છે.
(B) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક તે એમોનિયામય સિલ્વર નાઇટ્રેટનું દ્રાવણ છે.
(C) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક તે આલ્ફિાઇડ સંયોજનોની ક્સોટી છે.
(D) ટોલેન્સ કસોટીમાં ટોલન્સ પ્રક્રિયકના Ag⁺ નું Agમાં રિડક્શન થાય છે.
જવાબ
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયકની સાથે કિટોન સંયોજનો પ્રક્રિયા કરે છે. સાચું (A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયકની સાથે કિટોન સંયોજનો પ્રક્રિયા કરતાં નથી.

પ્રશ્ન 46.
પ્રયોગશાળામાં આલ્ડિહાઇડ (–CHO) સમૂહની કસોટી માટે નીરોનામાંથી શું ખોટું છે ?
(A) રજત દર્પણ કસોટી
(B) ફેઇલિંગ કસોટી
(C) બ્રોમિન જળ કસોટી
(D) બેનેડિક્ટ કસોટી
જવાબ
(C) બ્રોમિન જળ કોટી

પ્રશ્ન 47.
ફૈહલિંગ દ્રાવણને આલ્ડિહાઇડની સાથે ગરમ કરતા ક્યુપ્રસ ઑક્સાઇડના તપખીરી અવક્ષેપ બને છે. નીચેનામાંથી કો આલ્ડિહાઇડ ફેલિંગ કસોટી આપતો નથી ?
(A) એસિટાલ્ડિહાઇડ
(B) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(C) ફોમ ડિહાઇડ
(D) પ્રોપિયોનાલ્ડિહાઇડ
જવાબ
(B) બેન્ઝાલિયાઇડ

પ્રશ્ન 48.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન ફેહલિંગ કસોટી આપશે ?
(A) CH₃COCH₂CH₃
(B) CH₃CHO
(C) C₆H₅CHO
(D) CH₃ – O – CH₃
જવાબ
(B) CH₃CHO
(A) CH₃COCH₂CH₃ કિટોન છે અને (D) CH₃ – O – CH₃ ઈથર છે જેથી વૈલિંગ કસોટી આપતા નથી. (C) C₆H₅CHO (બેન્ઝાલિાઇડ) તે આલ્ડિહાઇડ સમૂહ ધરાવે છે પણ ફેઇલિંગ કસોટી આપતો નથી.

પ્રશ્ન 49.
નીચેનામાંથી કયો પ્રક્રિયક આલ્ડિહાઇડ તેમજ કિટોન સંયોજનોની સાથે પ્રક્રિયા કરે છે ?
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
(B) ચિન્નાર્ડ પ્રક્રિયક
(C) સ્ટીફ પ્રક્રિયક
(D) ફેઇલિંગ દ્રાવા
જવાબ
(B) ત્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 50.
નીરોનાં સંયોજનોની પાણીમાં દ્રાવ્યતાનો ઊતરતો ક્રમ કયો છે ?
(A) HCHO < CH₃CHO < CH₃CH₂CHO
(B) CH₃CH₂CHO < CH₃CHO < HCHO
(C) HCHO < CH₃CH₂CHO < CH₃CHO
(D) CH₃CH₂CHO > HCHO > CH₂CHO
જવાબ
(B) CH₃CH₂CHO < CH₃CHO < HCHO
આલ્ડિહાઇડ સંયોજનનું આવીય દળ વર્ષ તેમ જલદ્રાવ્યતા ઘટે છે.

પ્રશ્ન 51.
ફોર્મેલિન માટે નીચેનાને સાયાં (T) અને ખોટાં (F) વિધાન તરીકે ઓળખો.
(i) ફોર્મેલિન તે HCHO નું 40% દ્રાવણ છે.
(ii) ફોર્મેલિન તે HCHO નું 20% દ્વાવણ છે.
(iii) ફોર્મેલિનનો ઉપયોગ બેકેલાઇટ, ગુંદર વગેરે પૉલિમરની બનાવટમાં છે.
(iv) તે જૈવિક નમૂનાઓના પરિરક્ષણ માટે વપરાય છે.
(A) TFTT
(B) FFTT
(C) TTFF
(D) TTTF
જવાબ
(A) TFTT

પ્રશ્ન 52.
ફૉર્માલ્ડિહાઇડ અને એસિટાલ્ડિહાઇડની ગ્રિગ્નાર્ડ પ્રક્રિયકની સાથે પ્રક્રિયા કરી જળવિભાજન કરવાથી અનુક્રમે …………………….અને ………………………….. આલ્કોહોલ બને છે.
(A) પ્રાથમિક અને દ્વિતીયક
(B) પ્રાથમિક અને તૃતીયક
(C) તૃતીયક અને દ્વિતીય
(D) દ્વિતીયક અને પ્રાથમિક
જવાબ
(A) પ્રાથમિક અને દ્વિતીયક

પ્રશ્ન 53.
એસિટાલ્ડિહાઇડની ઇથાઇલ મેગ્નેશિયમ આયોડાઇડ અને મિયાઇલ મેગ્નેશિયમ આયોડાઇડ સાથે પ્રક્રિયા કરીને જળવિભાજન કરવાથી X અને Y મુખ્ય નીપજ બને છે. તો X અને Y ને ઓળખો.
(A) X = પ્રોપેન-1-ઑલ Y = બ્યુટેન-1-ઓલ
(B) X = બ્યુટેન-1-ઑલ Y = પ્રોપેન-1-ઑલ
(C) X = પ્રોપેન-1-ઑલ, Y = બ્યુટેન-2-ઑલ
(D) X = બ્યુટેન-2-ઓલ, Y = પ્રોપેન-2-ઓલ
જવાબ
(D) X = બ્યુટેન-2-ઑલ, Y = પ્રોપેન-2-ઑલ

પ્રશ્ન 54.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા સાચી (T) અને કઈ ખોટી (F) છે તે માટે સાચો વિક્લ્પ ક્યો છે ?

(A) TTFF
(B) FFTT
(C) FTFT
(D) TFFT
જવાબ
(D) TFFT

સાચી (ii) :

સાચી (iii) : અહીં બેઝિક માધ્યમ (O – H) ખોટું છે એસિડિક માધ્યમ (H⁺) માં આ પ્રક્રિયા થાય છે.

પ્રશ્ન 55.
આલ્ડિહાઇડના અને કિટોનના રિડક્શન માટે નીચેનામાંથી કર્યું ખોટું છે ?
(A) ઉદ્દીપકીય રિડક્શન H₂-Pd/Ni વડે કરાય છે અને આહિઇડમાંથી પ્રાથમિક આલ્કોહોલ અને કિટોનમાંથી દ્વિતીયક આલ્કોહૉલ બને છે.
(B) ક્લેમનસન રિડક્શન ઝિંક સંસ અને હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડની હાજરીમાં કરવાથી આલ્ફિાઇડ અને કિટોનમાંથી તેમના અનુવર્તી આલ્કન હાઇડ્રોકાર્બન બને છે.
(C) વુલ્ફકિનર રિડક્શન ઇડ્રોઝિન વર્ડ ઍસિડિક માધ્યમમાં ઇથીલિન ગ્લાયકોલ જેવા ઉત્કલનબિંદુના દ્વાવકમાં કરાય છે.
(D) ક્લેમનસન રિડક્શન અને વુકિન્નર રિડક્શન કરવાથી આલ્ડિહાઇડ-કિટોન સંયોજનોનું અનુવર્તી હાઇડ્રોકાર્બનમાં રૂપાંતર થાય છે.
જવાબ
(C) વુધ્ધકિન્નર રિડક્શન હાઇડ્રોઝિન વર્ડ ઍસિડિક માધ્યમમાં ઈથીલિન ગ્લાયકોલ જેવા ઉત્કલનબિંદુના દ્વાવકમાં કરાય છે.
સાચું (C) : વુધ્ધકિનર રિડક્શન બેઝિક માધ્યમમાં કરાય છે, અહીં ઍસિડિક માધ્યમમાં લખ્યું છે જે સાચું નથી.

પ્રશ્ન 56.
નીચેનામાંથી કર્યું ખોટું છે ?
(A) રજત દર્પણ બને તેમાં થતી પ્રક્રિયા
RCHO + 2[Ag(NH₃)₂]* + 3OH^– → 2Ag + 2H₂O + 4NH₃ + RCOO^–
(B) આહિહાઇડ (એરોમેટિક સિવાય) ફેઇલિંગ કસૌટીમાં રાતા-કથ્થાઈ રંગના અવક્ષેપ રચે તેમાં થતી પ્રક્રિયા
RCHO + 2Cu²⁺ + 5OH^– → RCOO^– + Cu₂O + 3H₂O
(C) એસિટોનમાંથી ખોડોફોર્મ (CHI₃)ના પીળા અવક્ષેપ બનવાની પ્રક્રિયા
CH₃COCH₃ + 3I₂ + 4NaOH → CHI₃ + CH₃COONa + 3NaI + 3H₂O
(D) CH₃CHOH^–,CH₃CH₂COCH₂CH₃, C₆H₅COCH, તે બધા આયોડોફોર્મ કસોટી આપે છે.
જવાબ
(D)
CH₃CHOH^–,CH₃CH₂COCH₂CH₃, C₆H₅COCH, તે બધા આયોડોફોર્મ કસોટી આપે છે.

CH₃CH₂COCH₂CH₃ આયોડોફોર્મ નથી રચતો કારણ કે ફક્ત CH₃CO− ધરાવતા કિટોન અને CH₃CHOH– ધરાવતા આલ્કોહૉલ જ આયોડોફોર્મ કસોટી આપે છે.

પ્રશ્ન 57.
નીચેની પ્રક્રિયામાં X શું છે ?

પ્રશ્ન 58.
ઇરોનાલ અને પ્રોપેનાલની વચ્ચે NaOH ની સાથે ગરમ કરતા ક્રોસ આલ્કોલ સંઘનન પ્રક્રિયા થાય છે ત્યારે તેમાંથી નીચેની ચાર નીપજો બને છે :
(i) 2-મિથાઇલબ્યુટ-2-ઇનાલ
(ii) બ્યુટ-2-ઇનાલ
(iii) 2-મિયાઇલપેન્ટ-2-ઇનાલ
(iv) પેન્ટ-2-ઇવાલ
આ નીપજો માટે નીચેનામાંથી સાયાં (T) અને ખોટાં (F) વિકલ્પ કયા છે ?
(a) (i) અને (ii) સાદી/સ્વયં આલ્ડોલ નીપજો છે.
(b) (ii) અને (iii) સાદી/સ્વયં આલ્ડોલ નીપજો છે.
(c) (i) અને (iv) ક્રૉસ-આલ્ડોલ નીપજો છે.
(d) (iii) અને (iv) ક્રૉસ-આલ્ડોલ નીપજો છે,
(A) FTTF
(B) TTTF
(C) TFFT
(D) FFTF
જવાબ
(A) FTTF

પ્રશ્ન 59.
કૅનિઝારો પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયું ખોટું છે ?
(A) .કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં -હાઇડ્રોજન પરમાણુ ન ધરાવતા આલ્ડિહાઇડને બેઇઝ સાથે ગરમ કરાય છે.
(B) કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં એક આહિાઇડ સાથે બીજો કિટોન અણુ પ્રક્રિયા કરે છે.
(C) કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં એક જ આહ્લિાઇડના બે અણુમાંથી
એક અણુનું ઑક્સિડેશન બને બીજા અણુનું રિડક્શન થાય છે.
(D) બેન્ઝા@િાઇડ અને ફોર્માલિાઇડની કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં રિડક્શનની નીપજ અનુક્રમે બેન્નાઇલ આલ્કોહૉલ અને મિથાઇલ આલ્કોહોલ બને છે.
જવાબ
(B) કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં એક આલ્ડિહાઇડ સાથે બીજો કિટોન અણુ પ્રક્રિયા કરે છે.

પ્રશ્ન 60.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન એસિટોઝાઇમ નીપજ આપશે ?
(A) ઇથેનોલ
(B) પ્રોપ્રનોલ
(C) ઇથેનાલ
(D) પ્રોપેનોન
જવાબ
(C) ઈથેનાલ

પ્રશ્ન 61.
ઇસાઇલ મૅગ્નેશિયમ બ્રોમાઇડની મિથેનાલની સાથે પ્રક્રિયા કરી જળવિભાજન કરતા ……………………….. મુખ્ય નીપજ બનશે.
(A) પ્રોપેન-1-ઓલ
(B) પ્રોપેન-2-ઑલ
(C) પ્રોપેનોન
(D) ઉપરની ત્રણેય
જવાબ
(A) પ્રોપેન-1-ઓલ

પ્રશ્ન 62.
………………………. કેનિઇારો પ્રક્રિયા નથી આપતું.
(A) મિથેનાલ
(B) ઇથેનાલ
(C) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(D) ટ્રાયમિથાઇલ એસિટાડિહાઇડ
જવાબ
(B) ઈથેનાલ

પ્રશ્ન 63.
નીચેમાંથી ક્યાં સંયોજનો આણ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપતા નથી ?
(A) બેન્ઝાડિહાઇડ
(B) ફોમાલ્ડિહાઈડ
(C) એસિટાલ્ડિહાઇડ
(D) ટ્રાયમિથાઇલ એસિટાઇિબ્રાઇડ
જવાબ
(A), (B) અને (D)
જે સંયોજનમાં લ-હાઇડ્રોજન હોય તે જ આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપે છે.
(C) એસિટાલિહાઇડમાં ૪-હાઇડ્રોજન છે જેથી તે આલ્કોલ સંઘનન આપે છે.
(A), (B) અને (D)માં લ-હાઇડ્રોજન નથી જેથી તેઓ આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા નથી આપતાં.

પ્રશ્ન 64.
એસિટોફિનોનની કેટલીક પ્રક્રિયાઓ નીચે પ્રમાણે છે. તેના માટે આપેલ વિકલ્પમાંથી સાચો કયો છે ?
(i) તેનું ઑક્સિડેશન કોમિક ઍસિડ વડે કરવાથી બેન્ઝોઇક એસિડ મળે છે.
(ii) સોડિયમ હાયપોઆયોડાઇટ (NaOH + I₂) વડે તેનું ઑક્સિડેશન આયોડોફોર્મ બનાવે છે.
(iii) તે ફેહલિંગ કસોટીમાં Cu₂O ના રાતા અવક્ષેપ આપે છે.
(iv) તે બેન્ઝાલ્ડિહાઇડની સાથે ક્રૉસ-આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપે છે.
(A) (i), (ii), (iii)
(B) (ii), (iii), (iv)
(C) (i), (ii), (iv)
(D) (i), (iii), (iv)
જવાબ
(C) (i), (ii), (iv)

પ્રશ્ન 65.
નીચેના વિધાનોને સાચાં (T) અને ખોટાં (F) તરીકે ઓળખો.
(i) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડની (HNO₃ H₂SO₄) સાથે 273 થી 283K તાપમાને પ્રક્રિયા કરવાથી મેટા સ્થાને નાઇટ્રેશન થાય છે.
(ii) બેન્ઝાડિહાઇડનો મંદ NaOH ની સાથે ગરમ કરતા વિશ્વીકરણ પ્રક્રિયા થાય છે
(iii) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ NaOH સાથે પ્રક્રિયા કરી આલ્કોલ સંઘનન નીપજ રચે છે.
(iv) બેન્ઝાડિહાઇડ ટોલન્સ કસોટી આપે છે પણ ફેહલિંગ કસોટી નથી આપતો.
(A) TTFT
(B) TTFF
(C) FFTT
(D) TTTF
જવાબ
(A) TTFT

પ્રશ્ન 66.

પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી સાયાં (T) અને ખોટાં (F) નક્કી કરો.
(i) આ પ્રક્રિયા ક્રોસ આલ્ડોલ સંઘનન છે.
(ii) આ પ્રક્રિયામાં સંયોજન (A) બેઇઝ (પ્રોટોનગ્રાહી) તથા કેન્દ્રાનુરાગી છે.
(iii) આ પ્રક્રિયામાં સંયોજન (B) ઍસિડ, પ્રોટોનદાતા અને ઇલેક્ટ્રૉન અનુરાગી છે.
(iv) નીપજ (C) ને ગરમ કરવાથી પેન્ટ-2-ઇનાલ બને છે. નીચેનામાંથી સાચો વિક્લ્પ કયો છે ?
(A) TTTT
(B) TFTF
(C) TFFF
(D) TTFF
જવાબ
(A) TTTT

પ્રશ્ન 67.

પ્રક્રિયાની નીપજ નીચેનામાંથી કઈ હશે ?
(A) CH₃CH₂CH (OH) CH₂NH₂
(B) CH₃CH₂CH₂CHOHNH₂
(C) CH₃CH₂(OH)₂ NHCH₃
(D) CH₃CH₂CH(OH) CH₂CH₂NH₂
જવાબ
(A) CH₃CH₂CH (OH) CH₂NH₂

પ્રશ્ન 68.
નીચેનામાંથી સૌથી વધારે એસિડિક ક્યો છે ?
(A) CH₃COOH
(B) CHCl₂COOH
(C) CCl₃COOH
(D) CH₃CH₂COOH
જવાબ
(C) CCl₃COOH

પ્રશ્ન 69.
એસિટોન અને એસિટાલ્ડિહાઇડને નીરોનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા વડે છૂટા પાડી શકાય ?
(A), ફૈટલિંગ દ્રાવણ કસોટી
(B) એમોનિયામય સિલ્વર નાઇટ્રેટ સાથેની પ્રક્રિયા
(C) સોડિયમ હાઇડ્રોજન સાથેની પ્રક્રિયા
(D) સાંદ્ર સલ્ફ્યુરિક એસિડ સાથેની પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) એમોનિયામય સિલ્વર નાઇટ્રેટ સાથેની પ્રક્રિયા
એસિટાહિહહાઇડમાં આહિહાઇડ (-CHO) ક્રિયાશીલ સમૂહ છે જે એમોનિયામય સિલ્વર નાઇટ્રેટની સાથે રજત દર્પન્ન આપે છે પણ એસિટોન નથી આપતો.

પ્રશ્ન 70.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન આયોડોફોર્મ બનાવે છે ?
(A) CH₃COOH
(B) HCHO
(C) CH₃COCH₂CH₃
(D) CH₃OH
જવાબ
(C) CH₃COCH₂CH₃

પ્રશ્ન 71.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયામાં મહત્તમ પ્રતિક્રિયાત્મક છે ?
(A) CH₃CHO
(B) CH₃COCH₃
(C) HCHO
(D) C₆H₅CHO
જવાબ
(C) HCHO

પ્રશ્ન 72.
સોડાલાઇમ શું છે ?
(A) NaOH અને CaO નું 1:1 મિશ્રણ
(B) NaOH અને CaO નું 2:1 મિશ્રણ
(C) NaOH અને Ca0 નું 3:1 મિશ્રણ
(D) NaOH અને CaO નું 1:3 મિશ્રણ
જવાબ
(C) NaOH અને CaO નું 3;1 મિશ્રણ

પ્રશ્ન 73.

(A) SO₂, H₂SO₄
(B) NH₃, Δ
(C) P₂O₅, NaOH
(D) સોડા લાઇમ
જવાબ
(B) NH₃, Δ

પ્રશ્ન 74.

(A) CH₃CH₂OH
(B) (CH₃CO)₂O
(C) CH₃CHO
(D) CH₃COOC₂H₅
જવાબ
(B) (CH₃CO)₂O

પ્રશ્ન 75.
કાર્બોક્સિલિક એસિડની આલ્કોહૉલ/ફિનૉલ સાથે ………………….. ઉદ્દીપકની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરવાથી એસ્ટરીકરણ થાય છે.
(A) સાંદ્ર NaOH
(B) સાંદ્ર H₂SO₄
(C) HCI વાયુ
(D) સાંદ્ર H₂SO₄ + HCI વાયુ
જવાબ
(B) અથવા (C)

પ્રશ્ન 76.
કાસિલિક ઍસિડ અને ફિનોલ વચ્ચેનો ભેદ નીચેનામાંથી ક્યા પ્રક્રિયક સાથેની પ્રક્રિયામાં છે ?
(A) NaOH_(aq)
(B) Na ધાતુ
(C) NaHCO_3(aq)
(D) મંદ HCl
જવાબ
(C) NaHCO_3(aq)

પ્રશ્ન 77.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડમાંથી ઍસિડ ક્લોરાઇડ બનાવવા કયા પ્રક્રિયકને અગ્રિમતા આપાય છે ?
(A) PCl₃
(B) PCl₅
(C) SOCl₂
(D) HCl
જવાબ
(C) SOCl₂

પ્રશ્ન 78.
ફોર્મિક ઍસિડ, બેન્ઝોઇક ઍસિડ, ફિનોલ અને એસેટિક ઍસિડના ઍસિડિક પ્રબળતાનો રાઢતો ક્રમ ક્યો છે ?
(A) ફિનૉલ < એસિટિક ઍસિડ < બેન્ઝોઇક ઍસિડ < ફોર્મિક ઍસિડ
(B) ફોર્મિક ઍસિડ < એસેટિક ઍસિડ < ફિૉલ < બેન્ઝોઇક એસિડ
(C) બેન્ઝોઇક એસિડ < ફોર્મિક એસિડ < ફિૉલ એસિડ < એસિટિક ઍસિડ
(D) ફોર્મિક ઍસિડ < એસિટિક ઍસિડ < બેન્ઝોઇક ઍસિડ < ફિનોલ
જવાબ
(A) ફિનૉલ < એસિટિક ઍસિડ < બેન્ઝોઇક ઍસિડ < ફોર્મિક ઍસિડ

પ્રશ્ન 79.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના બંધારણ માટે નીચેનામાંથી કર્યું ખોટું છે ?
(A) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનોમાં કાર્બોક્સિલ કાર્બનની સાથે જોડાયેલા બધા જ બંધો એક જ સમતલમાં હોય છે.
(B) કાર્બોક્સિલિક કાર્બન સંસ્પંદન બંધારણોના કારણે વધારે ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી છે.

(D) કાર્બોક્સિલિક એસિડમાં એક કાર્બોનિલ સમૂહ છે.
જવાબ
(B) કાર્બોક્સિલિક કાર્બન સંસ્પદન બંધારણોના કારણે વધારે ઇલેક્ટ્રૉન અનુરાગી છે.
સાચું (B) : તે ઓછો ઇલેક્ટ્રૉન અનુરાગી છે.

પ્રશ્ન 80.

જોન્સ પ્રક્રિયક નીચેનામાંથી શું છે ?
(A) આલ્કલાઇન KMnO₄
(B) એસિડિક KMnO₄
(C) CrO₃ – H₂SO₄
(D) K₂Cr₂O₇ – NaOH
જવાબ
(C) CrO₃ – H₂SO₄

પ્રશ્ન 81.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનો નીરોનામાંથી કઈ પ્રક્રિયામાં બનતા નથી ?
(A) આલ્કાઇલ બેન્ઝિનનું ઑક્સિડેશન કરવાથી
(B) ગ્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયકની CH₃CHO સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી
(C) નાઇટ્રાઇલ અથવા એમાઇડને ઍસિડ ઉદ્દીપકની હાજરીમાં ગરમ કરવાથી
(D) એસ્ટર સંયોજનોનું જળવિભાજન કરવાથી
જવાબ
(B) ગ્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયકની CH₃CHO સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી
સાચું (B) : ગ્રિષ્નાર્ડ પ્રક્રિયકની કાર્બન ડાયૉક્સાઇડની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી એસિડ બને છે.

પ્રશ્ન 82.
નીચે બ્યુટેનોઇક ઍસિડ બનાવવાની ચાર પ્રક્રિયાઓમાંથી ખોટી પ્રક્રિયા કઈ છે ?

પ્રશ્ન 83.
Ph, I, E, Cl, Br, NO₂ નો ઍસિડિકતા વધારવાનો સાયો ક્રમ કયો છે ?
(A) Ph < I < Br < Cl < F < NO₂
(B) NO₂ < F < l < Br < I < Ph
(C) I < Br < Cl < F < NO < Ph
(D) I < Br < Cl < F < Ph < NO₂
જવાબ
(A) Ph < I < Br < Cl < F < NO₂

પ્રશ્ન 84.
4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ, બેન્ઝોઇક ઍસિડ અને 4-મિશોક્સિબેન્ઝોઇક ઍસિડનો સાચો ઍસિડિકત્તાનો ઊતરતો ક્રમ શોધો.
(A) 4-નાઈટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ > બેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-મિથોક્સિબેન્ઝોઇક ઍસિડ
(B) 4-મિથોક્સિબેન્ઝોઇક એસિડ > બેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ
(C) બેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-મિધોક્સિબેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ
(D) બેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-મિથોક્સિબેન્ઝોઇક ઍસિડ
જવાબ
(A) 4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ > બેન્ઝોઇક ઍસિડ > 4-મિોક્સિબેન્ઝોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 85.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડનું આલ્કોહૉલમાં રિડકશન કરવા માટે નીચેનામાંથી કયો પ્રક્રિયક યોગ્ય નથી ?
(A) ડાયબોરેન (B₂H₆)
(B) LiAlH₄
(C) NaBH₄
(D) CrO₃ – H₂SO₄
જવાબ
(C) NaBH₄

પ્રશ્ન 86.
નીચેનામાંથી કર્યું ડિકાર્બોક્સિલેશન સાથે સંબંધિત નથી ?
(A) કેનિઝારો પ્રક્રિયા
(B) કાર્બોક્સિલિક એસિડના સોડિયમ પોટૅશિયમ ક્ષારના દ્વાવણનું વિદ્યુતવિભાજન
(C) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડને સોડાલાઇમ સાથે ગરમ કરવાની પ્રક્રિયા
(D) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડમાંથી એક ઓછો કાર્બન ધરાવતો હાઇડ્રોકાર્બન બનાવી શકાય છે.
જવાબ
(A) કેનિઝારો પ્રક્રિયા

પ્રશ્ન 87.
બેન્ઝોઇક ઍસિડની ઇલેક્ટ્રૉન અનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી સાચાં (T) અને ખોટાં (F) નક્કી કરો.
(i) આ પ્રક્રિયાઓ -COOH ના મેટા સ્થાને થાય છે.
(ii) કાર્બોક્સિ સમૂહ અક્રિયકારક છે અને F.C. પ્રક્રિયામાં ઉદ્દીપક ઍલ્યુમિનિયમ ક્લોરાઇડની સાથે કાર્બોક્સિલ સમૂહ બંધ બનાવે છે.
(iii) બેન્ઝોઇક ઍસિડ ફિડલ-ક્રાફ્ટ પ્રક્રિયા અનુભવતો નથી.
(iv) બેન્ઝોઇક ઍસિડનું બ્રોમિનેશન Br₂ સાથે CCl₄ માં કરવાથી “નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ બને છે. નીચેનામાંથી સાચો વિકલ્પ કયો છે ?
(A) TTFF
(B) TTTF
(C) TFFT
(D) TFTF
જવાબ
(B) TTTF

પ્રશ્ન 88.
નીચેનામાંથી ક્યું સાચું નથી ?
(A) ફિનોલના સાપેક્ષમાં ફિનોક્સાઇડ આયન વધુ સંસ્પદન સ્થાયી છે, જેથી ફિનોલ ઍસિડિક છે.
(B) કાર્બોક્સિલિક એસિડના સાપેક્ષ તેનો સંયુગ્મ બેઈઝ કાર્બોક્સિલેટ આયન વધારે સ્થાયી હોવાથી કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનો ઍસિડિકતા ધરાવે છે.
(C) ફિનૉલના સંયુગ્મી બેઈઝ ફિનૉક્સાઇડ આયનના સંસ્પંદન સ્વરૂપોની સંખ્યા, કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના સંયુગ્મી બેઇઝની સંખ્યાના કરતા વધારે છે જેથી ફિનોલના સંયુગ્મ બેઇઝની સ્થાયિતામાં અધિક પ્રમાણમાં વધારો થાય છે.
(D) ફિનૉક્સાઇડ આયનમાં પ્રમાણમાં ધન કાર્બનની ઉપર ઋણ વીજભાર આવે છે. જ્યારે કાર્બોક્સિલેટ આયનમાં પ્રમાણમાં ઋણ ઑક્સિજનની ઉપર ઋણભાર આવે છે.
જેથી કાર્બોક્સિલેટ આયનથી સ્થાયીત્વમાં થતો વધારો, ફિનૉક્સાઇડ આયનના સાપેક્ષ વધારે હોય છે.
જવાબ
(C) ફિનૉલના સંયુગ્મી બેઈઝ ફિનૉક્સાઇડ આયનના સંસ્પંદન સ્વરૂપોની સંખ્યા, કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના સંયુગ્મી બેઇઝની સંખ્યાના કરતા વધારે છે જેથી ફિનોલના સંયુગ્મ બેઇઝની સ્થાયિતામાં અધિક પ્રમાણમાં વધારો થાય છે.

પ્રશ્ન 89.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના એસ્ટરીકરણ માટે નીરોનામાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ?
(A) એસ્ટરીકરણમાં એસ્ટર ઉપરાંત પાન્ની બને છે.
(B) એસ્ટરીકરણની પ્રક્રિયા પ્રતિવર્તી છે.
(C) એસ્ટરીકરણની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા તેમાં પાણી પ્રથમથી ઉમેરવું જેઈએ.
(D) એસ્ટરીકરણની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા તેમાં બનતા પાણીને દૂર કરવું જોઈએ.
જવાબ
(C) એસ્ટરીકરણની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા તેમાં પાણી પ્રથમથી ઉમેરવું જોઈએ.

પ્રશ્ન 90.
C₃H₆O₂ અણુસૂત્ર ધરાવતું સંયોજન સોડિયમ બાયકાર્બોનેટના દ્રાવણની સાથે કાર્બનડાયૉક્સાઇડ વાયુના ઊભરા ઉત્પન્ગ કરે છે તો આ સંયોજન નીરોનામાંથી કર્યું હશે ?
(A) CH₃COOCH₃
(B) CH₃CH₂COOH
(C) CH₃O CH₂CHO
(D) CH₃COOH
જવાબ
(B) CH₃CH₂COOH

પ્રશ્ન 91.
બેન્ઝાડિહાઇડ નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા કરતો નથી ?
(A) ટોલેન્સ સોટી
(B) ફેઇલિંગ કસોટી
(C) 2,4-DNP સાથેની પ્રક્રિયા
(D) હાઇડ્રેઝીનની સાથે એસિડિક બેઝિક દ્રાવણમાં
જવાબ
(B) ફેલિંગ કસોટી

પ્રશ્ન 92.
સંઘનન પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી કયું સાચું નથી ?
(A) આલ્ડિહાઇડમાં કિટોનમાં α-હાઇડ્રોજન ઍસિડિક હોય છે.
(B) જો આલ્ડિહાઇડ/કિટોનમાં α-હાઇડ્રોજન હોય તો જ તે આલ સંઘનન નીપજ રચે છે.
(C) α-હાઇડ્રોજન ધરાવતા કિટોન સંયોજનોના સંઘનન પ્રક્રિયાને વહેવારમાં કિટોન સંઘનન કરે છે.
(D) આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા ઉદીપક મંદ બેઇઝની હાજરીમાં કરાય છે.
જવાબ
(C) α-હાઇડ્રોજન ધરાવતા કિટોન સંયોજનોના સંઘનન પ્રક્રિયાને વહેવારમાં કિટોન સંઘનન કરે છે.

પ્રશ્ન 93.
હૅલ-વોલ્હાર્ડ”ઝે લિન્સ્કી પ્રક્રિયા કઈ છે ?

પ્રશ્ન 94.
નીચેની ચાર પ્રક્રિયાઓ માટે સાચો વિકલ્પ કર્યો છે ? (T = સાચું અને F = ખોટું)

(A) TTFF
(B) TTFT
(C) FTFT
(D) TFFT
જવાબ
(B) TTFT

પ્રશ્ન 95.
નીચે આપેલા ચાર વિઘાનો માટે સાચો (T) અને ખોટો (F) દર્શાવતો સાચો વિકલ્પ શોધો.
(i) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડમાં ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષક સમૂહો (EWG) પ્રેરક અસર અને/અથવા સંસ્પંદન અસરથી ઋણ વીજભારના વિસ્થાનીકરણથી સંયુગ્મી બેઇઝનું સ્થાયીકરણ કરીને ઍસિડ સંયોજનોની પ્રબળતામાં વધારો કરે છે.
(ii) ઇલેક્ટ્રૉનદાતા સમૂહો (EDG) કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ સંયોજનના સંયુગ્મી બેઇઝની પ્રેરક અસર અને/અથવા સંસ્પંદન અસરથી સ્થાયિતામાં ઘટાડો કરીને ઍસિડિક્તામાં ઘટાડો કરે છે.
(iii) બેન્ઝોઇક ઍસિડના કરતા નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ નિર્બળ ઍસિડ છે કારણ કે તેમાં −NO₂ સમૂહ EDG છે.
(iv) જેમ EDG સમૂહની સંખ્યા વધારે તેમ તેવા સંયોજનની ઍસિડિક પ્રબળતા વધારે હોય છે.
(A) TFTF
(B) TTFF
(C) FTFT
(D) FFTT
જવાબ
(B) TTFE

પ્રશ્ન 96.
નીચેની પ્રક્રિયા માટે X અને Y શું છે ?

(A) X = Mg+H₂O અને Y = CO₂
(B) X = Mg અને Y = CO₂ અને HOH
(C) X = CO₂, અને Y = Mg
(D) X = MgO અને Y = H₂O
જવાબ
(B) X = Mg અને Y = CO₂ અને HOH

પ્રશ્ન 97.

(A) C₆H₅CH₃ અને C₆H₅COOK
(B) C₆H₅COCH₃ અને C₆H₅COOK
(C) C₆H₅CH = CH₂ અને C₆H₅COOK
(D) C₆H₅COCH₃ અને C₆H₅CHO
જવાબ
(D) C₆H₅COCH₃ અને C₆H₅CHO

પ્રશ્ન 98.
એક સંયોજન (A) નું અણુસૂત્ર C₃H₆O છે જે ટોલેન્સ પ્રક્રિયની સાથે રજત દર્પણ આપે છે. આ સંયોજન નીચેનામાંથી કર્યું હશે ?
(A) CH₃CH₂CHO
(B) CH₃COCH₃

(D) CH₂ = CH – OCH₃
જવાબ
(A) CH₃CH₂CHO

પ્રશ્ન 99.
એક સંયોજન (X)C₈H₈O₂ અણુસૂત્ર ધરાવે છે. તેના ચાર સમઘટકો નીરો છે. સંયોજન (X)નું ઍસિડિક જળવિભાજન કરવાથી બેન્ઝોઇક એસિડ બને છે. તો આ સંયોજન (X) નીચેનામાંથી કયો હશે ?

પ્રશ્ન 100.
નીચે પ્રમાણેની પ્રક્રિયા થાય છે.

આ પ્રક્રિયા માટે નીચેનામાંથી શું સાચું નથી ?
(A) X સાયક્લોકેઝિન અને Y એડિપિક ઍસિડ છે.
(B) આ પ્રક્રિયામાં C = C બંધ તૂટી ઑક્સિડેશન થાય છે.
(C) આ પ્રક્રિયામાં X અને Yમાં હાઇડ્રોજન અને કાર્બન પરમાણુઓની સંખ્યા સમાન છે.
(D) આ પ્રક્રિયાને ઑક્સિડેશન કહી શકાય નહીં.
જવાબ
(D) આ પ્રક્રિયાને ઑક્સિડેશન કહી શકાય નહીં.

પ્રશ્ન 101.
મોટાભાગના કાર્બોક્સિલિક એસિડ વાયુ અવસ્થામાં અથવા એપ્રોટિક દ્રાવકોમાં દ્વિઅણુ સ્વરૂપે હોય છે કારણ કે,
(A) તેઓ ડાઇમર તરીકે હોય છે.

(C) તેઓના બે અણુ આંતરખીય હાઇડ્રોજન બંધથી જોડાયેલા રહે છે.
(D) તેઓ NaHCO₃ ની સાથે CO₂ વાયુ ઉત્પન કરે છે.
જવાબ
(A), (B), (C)

પ્રશ્ન 102.
વિધાન (A) : આલ્ડિહાઇડ, કિટોન, કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ અને એમાઇડમાં કાર્બોનિલ કાર્બનની સાથે અનુક્રમે એક H, બે R, એક –OH અને –NH₂ જોડાયેલ હોય છે.
કારણ (R) : આ બધાંમાં જ કાર્બોનિલ કાર્બનનું sp² સંકરણ હોય છે.
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે.

પ્રશ્ન 103.
વિધાન (A) : (CH₃CO)₂O તે ઍસિડ એનહાઇડ્રાઇડ તરીકે ઓળખાય છે.
કારણ (R) : તે ઍસિડના બે અણુ જોડાઈને પાણીનો અણુ દૂર થઈને બને છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 104.
વિધાન (A) : કાર્બોનિલ સમૂહમાં કાર્બોનિલ કાર્બન ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી (લુઇસ ઍસિડ) અને કાર્બોનિલ ઑક્સિજન કેન્દ્રાનુરાગી (લુઇસ બેઇઝ) કેન્દ્ર બને છે. કાર્બોનિલ સમૂહ ઊંચી ધ્રુવીયતા ધરાવે છે.
કારણ (R) : કાર્બોનિલ સમૂહના સંસ્પંદન બંધારણોમાં ઑક્સિજન ઋણ (-) અને કાર્બન ઘન (+)ભાર ધરાવે છે. વળી, તટસ્થ બંધારણમાં કાર્બનની વિદ્યુતઋણતા ઑક્સિજનની સરખામણીમાં ઓછી છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.
X તટસ્થ બંધારણ વિદ્યુતઋક્ષના આ < )

પ્રશ્ન 105.
વિધાન (A) : આણ્ડિાઇ અને કિટોન સંયોજનોને આલ્કોહોલના ઑક્સિડેશન અને આલ્કીન સંયોજનોના ઓઝોનીકરણથી બનાવી શકાય છે.
કારણ (R) : આલ્ડિહાઇડ અને કિટોનનું ઑક્સિડેશન થઈ શક્યું નથી.
જવાબ
(C) વિધાન સાચું અને કારણ ખોટું છે.

પ્રશ્ન 106.
વિધાન (A) : રોઝેનમુન્ડ રિડક્શન કરીને બેન્ઝોઇલ ક્લોરાઇડમાંથી બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ બને છે.
કારણ (R) : રોઝેનમુન્ડ રિડક્શન પ્રક્રિયાથી હાઇડ્રોકાર્બનમાંથી આલ્ડિહાઇડ સંયોજનો બનાવી શકાતાં નથી.
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે.

પ્રશ્ન 107.
વિધાન (A) : મિથાઇલ બેઝિનમાંથી બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ બનાવવાની પ્રક્રિયા ક્રોમાઇલ ક્લોરાઇડ (CrO₂Cl₂) વડે CS₂ દ્રાવકમાં અથવા એસિટિક એનહાઇડ્રાઇડમાં ક્રોમિક ઑક્સાઇડ (CrO₃) વડે કરાય છે.
કારણ (R) : જેથી મધ્યસ્થ સંકીર્ણ બને છે અને −CH₃ નું આગળ -COOH માં ઑક્સિડેશન અટકે છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 108.
વિધાન (A) ; ટોલ્યુઇનનું સૂર્યપ્રકાશમાં ક્લોરિનેશન કરવાથી ઑર્થો અને પૅરા ક્લોરોટોલ્યુઇન બને છે.
કારણ (R) : ટોલ્યુઇનનું મિથાઇલ સમૂહ ઑર્થો-પેરા સ્થાન નિર્દેશક છે.
જવાબ
(C) વિધાન સાચું અને કારણ ખોટું છે.
ટોલ્યુઇનનું Cl₂ સાથે FeCl₃ ની હાજરીમાં ક્લોરિનેશન કરવાથી ઑર્થો-પા-ક્લોરો ટોલ્યુઇન બને છે.

પ્રશ્ન 109.
વિધાન (A) : ઇટાર્ડ પ્રક્રિયાથી ટોલ્યુઇનમાંથી બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ બનાવી શકાય છે. પણ ગાટરમાન કોય પ્રક્રિયા વડે બેઝિનમાંથી બેઝાડિહાઇડ બને છે.
કારણ (R) : ઇટાર્ડ પ્રક્રિયા એસિટિક એનહાઇડ્રાઇડમાં ક્રોમિયમ ઑક્સાઇડ (CrO₃) વડે થાય છે પણ ગાટરમાન- કોય પ્રક્રિયા નિર્જળ ઍલ્યુમિનિયમ ક્લોરાઇડ અથવા ક્યુપ્રસ ક્લોરાઇડની હાજરીમાં કાર્બન મોનૉક્સાઇડ અને હાઇડ્રોજન ક્લોરાઇડની સાથે કરાય છે.
જવાબ (C) વિધાન સાચું અને કાન્ન ખોટું છે.

પ્રશ્ન 110.
વિધાન (A) : ગ્રિગ્નાર્ડ પ્રક્રિયકની કેડમિયમ ક્લોરાઇડ સાથે પ્રક્રિયા થવાથી ડાયઆલ્કાઇલ કેડમિયમ બને છે.
કારણ (R) : Cd²⁺ વડે Mg²⁺નું વિસ્થાપન થાય છે.
જવાબ
(A) વિધાન અને કારણ બંને સાચાં છે.
2RMgX + CdCl₂ → R₂Cd + 2Mg(X)Cl

પ્રશ્ન 111.
વિધાન (A) : CH₃CH₂CN ની C₆H₅MgBr સાથે પ્રક્રિયા કરી જળવિભાજન કરવાથી બેન્ઝોઇક ઍસિડ બને છે.
કારણ (R) : પ્રોપિઓફિનોનનું સૂત્ર C₆H₅COOC₂H₅ છે.
જવાબ
(E) વિધાન અને કારણ બંને ખોટાં છે.
બેન્ઝોઇક ઍસિડ નહીં પણ પ્રોપિઓફિનોન બને છે.
પ્રોપિઓફિનોનનું સૂત્ર C₆H₅COOC₂H₅ છે.

પ્રશ્ન 112.
વિધાન (A) : બધા જ આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનો દરેક પ્રમાણમાં પાણીની સાથે મિશ્રિત થાય છે.
કારણ (R) : આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનોની જલદ્રાવ્યતા આલ્ફાઇલ સમૂહમાં કાર્બન સંખ્યા વધે તેમ
ઝડપથી વધે છે.
જવાબ
(E) વિધાન અને કારણ બંને ખોટાં છે.
સાચું વિધાન : આલ્ફિાઇડ-કિટોન સંયોજનોના નિમ્ન સભ્યો જેવાં કે મિથેનાલ, ઇથેનાલ અને પ્રોપેનાલ પાણીમાં દરેક પ્રમાણમાં મિશ્રિત થાય છે.
સાચું કારણ : આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન સંયોજનોની જલદ્રાવ્યતા આલ્કાઇલ સમૂહની કાર્બન શૃંખલા વધે તેમ ઝડપથી ઘટે છે.

પ્રશ્ન 113.
વિધાન (A) : કાર્બોનિલ સંયોજનો કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાઓ પામે તેમાં કાર્બોનિલ કાર્બનનું સંકરણ sp³ માંથી sp² માં ફેરવાય છે.
કારણ (R) : કાર્બોનિલ સંયોજનોની કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાઓ બે તબક્કામાં થાય છે,
જવાબ
(D) વિધાન ખોટું અને કારણ સાચું છે.
સાચું વિધાન : કાર્બોનિલ સંયોજનો કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાઓ પામે તેમાં કાર્બોનિલ કાર્બનનું સંકરણ sp² માંથી sp³ માં ફેરવાય છે.

કારણ : બે તબક્કામાં પ્રક્રિયા થાય છે.

પ્રશ્ન 114.
વિધાન (A) : આપેલા અસંતૃપ્ત સંયોજનની હેલોફોર્મ પ્રક્રિયા નીરો પ્રમાણે થાય છે.

કારણ (B) : હાઇપોઆયોડાઇડ વડે કાર્બોનિલ સમૂહનું અનુવર્તી કાર્બોક્સિલેટ આયનનાં ઑક્સિડેશન થાય છે પણ અણુમાંના કાર્બન-કાર્બન દ્વિબંધ હાજર હોય તો ઑક્સિડેશનમાં તેને કોઈ અસર થતી નથી.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 115.
વિધાન (A) : બેન્ઝાડિહાઇડ (C₆H₅CHO), બેન્ઝોફિનોન (C₆H₅,COC₆H₅) અને ટ્રાયમિયાઇલ-એસિટાલ્ડિહાઇડ આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપતાં નથી.
કારણ (R) – તેઓમાં આલ્ફા હાઇડ્રોજન નથી.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

તેમાં α-કાર્બન ઉપર હાઇડ્રોજન પરમાણુ હાજર નથી.
કાર્બોનિલ સંયોજનોમાં α-ઘઇડ્રોજન ઍસિડિક હોવાથી સંઘનન પ્રક્રિયા થાય છે, જેથી આ સંયોજનો સંઘનન પામતા નથી.

પ્રશ્ન 116.
વિધાન (A) : નીચેનાં કાર્બોનિલ સંયોજનો તેમની કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાની પ્રતિક્રિયાત્મકતાના ઊતરતા ક્રમમાં છે.

કારણ (R) : કાર્બોનિલ સંયોજનોની કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા માટેની પ્રતિક્રિયાત્મકતા તેમાંના આલ્કાઇન સમૂહનું કદ વધે તેમ તથા ઇલેક્ટ્રૉન મુક્ત કરતા અસર વધે તેમ ઘટે છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 117.
વિધાન (A) : આલ્ફાઇલ નાઇટ્રાઇલ સંયોજનો H⁺ અથવા OH ઉદ્દીપકની હાજરીમાં પહેલાં સોમાઇડ અને ત્યારબાદ ઍસિડ સંયોજનોમાં જળવિભાજન પામે છે.
કારણ (R) : પ્રક્રિયાને સોમાઇડ તબક્કે રોકવા માટે હળવી પ્રક્રિયા પરિસ્થિતિનો ઉપયોગ થાય છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 118.
વિધાન (A) : CF₃COOH ની ઍસિડિક પ્રબળતા બેન્ઝોઇક ઍસિડના કરતાં પણ વધારે છે.
કારણ (R) : બેન્ઝોઇક એસિડનો સંયુગ્મી બેઇઝ બેન્ઝોએટ આયન સંસ્પંદન સ્થાયી છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

CF₃COOH માં ત્રણ Fની પ્રબળ (-I) અસરના પરિણામે O-H બંધ નિર્બળ બને છે અને તેની ઍસિડિકતા
ઘણી વધારે છે (pK_a = 0.3),
બેન્ઝોઇક ઍસિડનો સંયુગ્મી બેઇઝ સંસ્પંદનથી સ્થાયી બને છે કારણ કે તેમાં ઋણભાર વિસ્યાનીકૃત થાય છે.
બેન્ઝોઇક એસિડની pK_a = 4.2
આમ, CF₃COOH ના સાપેક્ષ C₆H₅COOH નિર્બળ એસિડ છે.

પ્રશ્ન 119.
વિધાન (A) : કાર્બોક્સિલિક ઍસિડની X₂ સાથે લાલ ફૉસ્ફરસની હાજરીમાં હેલ-વોલ્ટાર્ડ-ઝેલિન્સ્કી પ્રક્રિયા થઈને ઇ-લોકાર્બોક્સિધિક સૉસિડ બને છે.
કારણ (R) : આ પ્રક્રિયા બઘા -હાઇડ્રોજન X વડે વિસ્થાપન પામે ત્યાં સુધી થાય છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બન્ને સાચાં છે અને કારણ તે વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

પ્રશ્ન 120.
વિધાન (A) : કાર્બોક્સિલિક ઍસિડની NH₃ સાથેની પ્રક્રિયા ઍસિડ બેઇઝ પ્રક્રિયા છે.
કારણ (R) : NH₃ તે પ્રોટોનદાતા બેઇઝ છે,
જવાબ
(C) વિધાન સાચું અને કારણ ખોટું છે.

NH₃ તે પ્રોટીનદાતા નથી પણ પ્રોટોનગ્રાહી છે.

પ્રશ્ન 121.
વિધાન (A) : o-ઝાયલિન અને p-ઝાયલિનનું KMnO_4^– KOH વડે ઑક્સિડેશન કરી ઍસિડીકરણ કરવાથી બનતા ઍસિડના અણુ ડાયાબેઝિક છે.
કારણ (R) : નીપજતા એસિડમાં બે –COOH હોય છે.
જવાબ
(B) વિધાન અને કારણ બને સાચાં છે અને કારણ તે “વિધાનની સાચી સમજૂતી છે.

એક H⁺ આપે તો એક બેઝિક અને બે H⁺ આપે તો ડાયબેઝિક ઍસિડ કહેવાય.

પ્રશ્ન 122.
વિધાન (A) : કાર્બોક્સિલિક ઍસિડને NaOH અને CaO ના 1: 1 મિશ્રણની સાથે ગરમ કરવાથી હાઇડ્રોકાર્બન : બને છે.
કારણ (R) : કાર્બોક્સિસિક ઍસિડને સોડાલાઇમ સાથે ગરમ કરવાથી ડિકાર્બોક્સિલેશન થાય છે.
જવાબ (D) વિધાન ખોટું અને કારણ સાચું છે.
સાચું વિધાન : કાર્બોક્સિલિક ઍસિડને NaOH અને CaOના 3: 1 પ્રમાણની સાથે ગરમ કરવાથી હાઇડ્રોકાર્બન સંયોજનો બને છે.

પ્રશ્ન 123.
કૉલમ-(I)માં કાર્બોનિલ સમૂહ ધરાવતા સંયોજનની શ્રેણીનું નામ, કૉલમ-(II)માં સૂત્ર આપેલાં છે. કૉલમ-(III)માં ઉદાહરણ છે. કૉલમ-ને અનુરૂપ કૉલમ-11, IIIમાંથી શોધો.

જવાબ (A – iii – ૬), (B – i – q), (C – iv – r), (D – ii – p)

પ્રશ્ન 124.
કેટલાંક કાર્બોનિલ સંયોજનો સુગંધ અને સ્વાદ ધરાવે છે. તેમનાં નામ કૉલમ-(I)માં, બંધારણ કૉલમ-(II)માં અને તેમનું પ્રાપ્તિસ્થાન કૉલમ-(III)માં છે. કૉલમ-(I)ના માટેના બંધારણ અને પ્રાપ્તિસ્થાન મેળવો.

જવાબ (A – iii – q), (B – i – r), (C- ii – p)

પ્રશ્ન 125.
નીચે કૉલમ-(1)માં સંયોજનનું બંધારણ, કૉલમ-(II)માં IUPAC નામ અને કૉલમ-(III)માં સામાન્ય નામ છે. કૉલમ-(I)માંના બંધારણ માટે કૉલમ-(II) અને કૉલમ-(III)માંથી યોગ્ય મેળવો.

જવાબ
(A – ii – r), (B – iv – s), (C− iii – p), (D – i – q)

પ્રશ્ન 126.
કૉલમ-(I)માં કાર્બોનિલ સમૂહમાં રેખાચિત્રો અને કૉલમ-(II)માં તેનું અર્થઘટન આપ્યું છે. (I)સાથે યોગ્ય (II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iv), (B – iii), (C – ii), (D – i)

પ્રશ્ન 127.
કૉલમ-(I)ના IUPAC નામના કાર્બોનિલ સંયોજનોનું બંધારણ કૉલમ-(II)માંથી અને સામાન્ય નામ કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ (A – ii – r), (B – iii – s), (C- iv- p), (D -i- q)

પ્રશ્ન 128.
કૉલમ-(I)માં પ્રક્રિયાનું નામ, કૉલમ-(II)માં પ્રક્રિયક અને કૉલમ-(III)માં નીપજો છે તો કૉલમ-(1)ને યોગ્ય કૉલમ-(II) અને કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ
(A − i – q), (B – iii – s), (C – iv- r), (D – ii – p)

પ્રશ્ન 129.
કૉલમ-(I)ના પ્રક્રિયકોમાંથી કૉલમ-(II)ની પ્રક્રિયા પરિસ્થિતિમાં બનતી નીપજ કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – i – q), (B – iii – q), (C- iii – p), (D−i – q)

પ્રશ્ન 130.
કૉલમ-(I)માં આપેલાનું નામ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iii), (B – i), (C−iv), (D – ii)

પ્રશ્ન 131.
કૉલમ-(I)માં સંયોજનનું બંધારણ, કૉલમ-(II)માં ઉત્કલનબિંદુ અને કૉલમ-(III)માં ક્રિયાશીલ સમૂહ છે. કૉલમ-(I) માટે કૉલમ-(II) અને કૉલમ-(III)માંથી સાચું શોધો.

પ્રશ્ન 132.
કૉલમ-(I)માંના અણુઓ વચ્ચેનાં આકર્ષણ બળો કૉલમ-(II)માંથી મેળવો.

પ્રશ્ન 133.
કૉલમ-(I)ની પ્રક્રિયાની નીપજ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A-iii), (B-i), (C-iv), (D-ii)

પ્રશ્ન 134.
કૉલમ-(I)માંના પ્રક્રિયકો વચ્ચેની પ્રક્રિયાની નીપજ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A-iii),(B-iii),(C-i),(D-i)

પ્રશ્ન 135.
એસિટાલ્ડિહાઇડની સાથે કૉલમ-(I)ના પ્રક્રિયકની પ્રક્રિયા H+ની હાજરીમાં કરવાથી બનતી નીપજ કૉલમ-(II)માં અને કૉલમ-(III)માં આ નીપજનું નામ છે. કૉલમ-(I) માટેમાંથી કૉલમ-(II) અને કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iii – o), (3 – I – p), (C – iv = n), (D – ii – m)

પ્રશ્ન 136.
એસિટોનની ઍસિડિક માધ્યમમાં કૉલમ-(I)માં બનતી નીપજતું નામ કૉલમ-(II)માંથી અને તેનો પ્રક્રિયક કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ.
(A – ii – q), (B -i-p), (C-iii-n), (D – iv – m)

પ્રશ્ન 137.
કૉલમ-(I)ના સંયોજનનું નામ કૉલમ-(II)માંથી શોધો,

જવાબ
(A – iii), (B – iv), (C – i), (D – ii)

પ્રશ્ન 138.
કૉલમ-(I)માં સૂત્ર, કૉલમ-(II)માં સામાન્ય નામ અને કૉલમ-(III)માં IUPAC નામ છે. કૉલમ-(I) માટે કૉલમ-(II) અને કૉલમ- (III)માં યોગ્ય શોધો.

જવાબ
(A − iii − x), (B – iv – n), (C – ii – y), (D-i-m)

પ્રશ્ન 139.
કૉલમ-(I)માંના ઍસિડનું સૂત્ર કૉલમ-(II)માંથી અને IUPAC નામ કૉલમ-(III)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – ii – y), (B – iii – n), (C-i-x), (D – iv – m)

પ્રશ્ન 140.
કૉલમ-(I)ની પ્રક્રિયાની નીપજ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – ii), (B – iii), (C – iv), (D – i)

પ્રશ્ન 141.
કૉલમ-(I)માં આપેલી પ્રક્રિયા માટેના પ્રક્રિયકો કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iv), (B – 1), (C− ii), (D – ii)

પ્રશ્ન 142.
કૉલમ-(I)ની પ્રક્રિયાનું નામ કૉલમ-(II)માંથી શોધો.

જવાબ
(A – iii), (B – i), (C – iv), (D – II)

પ્રશ્ન 143.
કૉલમ-(I) માટે કૉલમ-(II)માં યોગ્ય મેળવો.

જવાબ
(A – ii), (B – iv), (C – ii), (D – i)

પ્રશ્ન 144
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનમાં સૌથી વધુ ઍસિડિક હાઇડ્રોજન આવેલો છે ? [ITT-2000]
(A) 3-હેક્ઝેનોન
(B) 2,4-હેક્ઝાડાઈન
(C) 2-5-હેક્ઝાડાઈન
(D) 2,3–હેક્ઝાડાઇન
જવાબ
(B) 2,4 હેક્ઝાડાઇન

પ્રશ્ન 145.
બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ અને ફૉડિહાઇડના મિશ્રણને જલીય NaOH સાથે ગરમ કરતાં કઈ નીપજ આપશે ? [IIT-2001]
(A) બેન્નાઇલ આલ્કોહૉલ અને સોડિયમ ફોર્મેટ
(B) સોડિયમ બેન્ઝોએટ અને મિથાઇલ આલ્કોહૉલ
(C) સોડિયમ બેન્ઝોએટ અને સોડિયમ ફોર્મેટ
(D) બેન્ઝાઇલ આલ્કોહોલ અને મિથાઇલ આલ્કોહોલ
જવાબ
(A) બેઝાઇલ આલ્કોહોલ અને સોડિયમ ફોર્મેટ

પ્રશ્ન 146.
નીચેના સંયોજનો માટે ઉત્કલનબિંદુનો સાચો ક્રમ કર્યો હશે ? [IIT Screening –2002]

(A) I > II > III
(B) III > I > II
(C) I > II > II
(D) III > II > I
જવાબ
(B) II > I > II

પ્રશ્ન 147.
કયું સંયોજન કેનિઝારો પ્રક્રિયા આપશે નહીં ? [Kerala CET-2005]
(A) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(B) 2-મિથાઇલપ્રોપેનાલ
(C) p-મિોક્સિબેન્ઝાડિહાઇડ
(D) ફૉર્નાડિહાઇડ
જવાબ
(B) 2-મિથાઇલ પ્રોપેનાલ

∴ 2-મિથાઇલ પ્રોપેનાલમાં α-હાઇડ્રોજન પરમાણુ આવેલો છે.

પ્રશ્ન 148.
પ્રોપેનોઇક ઍસિડ બ્યુટેન-2-ઑનમાંથી કેવી રીતે મેળવી શકાય છે ? [IIT Screening-2005]
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
(B) ફેલિંગ દ્રાવક્સ
(C) NaOH / I₂ / H⁺
(D) NaOH / Nal / H⁺
જવાબ
(C) NaOH / I₂ / H⁺

પ્રશ્ન 149.

ઉપરની પ્રક્રિયામાં ‘X’ તરીકે કયું સંયોજન હશે ? [IIT Screening-2005]
(A) CH₃COOH
(B) BrCH₂COOH
(C) (CH₃CO)₂O
(D) CHO – COOH
જવાબ
(C) (CH₃CO)₂O
પર્કિન પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ.

પ્રશ્ન 150.

ઉપરોક્ત પ્રક્રિયામાં સંયોજન B નું બંધારણીય સૂત્ર કયું હશે? [Kerala PMT-2005]

પ્રશ્ન 151.
એક સંયોજનને મંદ NaOH સાથે ગરમ કરતાં એસિટાલ્ડિહાઇડ આપે છે, તો તે સંયોજન ક્યું હશે ? [Karnataka CET-2009]
(A) 1,1,1-ટ્રાયક્લોરો ઇથેન
(B) 1-ક્લોરો ઇથેન
(C) 1,2-ડાયક્લોરો ઇથેન
(D) 1,1 ડાયક્લોરો ઇથેન
જવાબ
(D) 1,1-ડાયક્લોરો ઇથેન

પ્રશ્ન 152.
બ્યુટ-2-ઇનમાંથી ઇરોનોલના પરિવર્તન માટે નીચેનામાંથી ક્યો પ્રક્રિયક ઉપયોગી છે ? [AMU-2010]
(A) એસિડિક K₂Cr₂O₇
(B) CrO₂Cl₂/H₃O⁺
(C) PCC
(D) O₃/H₂O – Zn dust
જવાબ
(D) O₃/H₂O – Zn dust

પ્રશ્ન 153.
કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયાની સક્રિયતાનો સઢતો ક્રમ કર્યો યોગ્ય છે ? [AMU Med.-2010]
(I) ઇથેનાલ (II) પ્રોપેનાલ (III) પ્રોપેનોન (TV) બ્યુટેનોન
(A) III < II < I < IV
(B) II < I ≤ III < IV
(C) IV < III < II < I
(D) I < || < || < IV
જવાબ
(C) IV < III < II < I

પ્રશ્ન 154.
નીચેનામાંથી કયું વિધાન સાચું નથી ? [DUMET-2010]
(A) આલ્ડિઘઇડ અને કિટોન કેન્દ્રઅનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા આપે છે.
(B) આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાઓ આપે છે.
(C) આલ્ડિહાઇડ અને કિટોન ધ્રુવીય કાર્બોનિલ સમૂહ ધરાવે છે.
(D) ઓછા આણ્વિયદળ ધરાવતા આહિાઇડ અને કિટોન હાઈડ્રોજન બંધને લીધે પાણીમાં દ્રાવ્ય હોય છે.
જવાબ
(B) આડિહાઇડ અને કિટોન ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન પ્રક્રિયાઓ આપે છે.

પ્રશ્ન 155.
આલ્ડિહાઇડ કે જે ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપતા નથી. [Kerala PET-2010]
(1) પ્રોપેનાલ,
(2) ટ્રાયક્લોરો ઇથેનાલ
(3) મિથેનાલ
(4) ઇથેનાલ
(5) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(A) માત્ર 3 અને 4
(B) માત્ર ૩ અને 5
(C) માત્ર 1, 2 અને 3
(D) માત્ર 2, 3 અને 5
જવાબ
(D) માત્ર 2, 3 અને 5

પ્રશ્ન 156.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનો ઘન આયોડોફોર્મ કસોટી આપે છે ? [Kerala PET-2010]
(1) ઇથેનોલ
(2) ઇથેનાલ
(3) 1-બ્યુટેનોલ
(4) 2-બ્યુટેનોલ
(5) ફિનાઇલ ઇથેનાલ
(A) 1, 2 અને 5
(B) 1, 3 અને 4
(C) 1, 2 અને 4
(D) 2, 4 અને 5
જવાબ
(C) 1, 2 અને 4

પ્રશ્ન 157.
બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ અને એસિટોનને જુદા પાડવા માટે કોનો ઉપયોગ થાય છે ? [Karnataka CET-2010]
(A) હાઇડ્રેઝીન
(B) NaOH દ્રાવણ
(C) 2, 4 DNP
(D) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક
જવાબ
(D) ટોલેન્સ પ્રક્રિયક

પ્રશ્ન 158.
સંયોજનનું IUPAC નામ શું થશે ? [Karnataka CET-2010]
(A) 2-મિથાઈલ-3-બ્રોમો હેક્ઝેનાલ
(B) 3-બ્રોમો-2-મિથાઇલ બ્યુટેનાલ
(C) 2-મિથાઇલ-3-બ્રોમો બ્યુટેનાલ
(D) 3-બ્રોમો-2-મિથાઇલ પેન્ટેનાલ
જવાબ
(D) 3-બ્રોમો-2-મિથાઇલ પેન્ટેનાલ

પ્રશ્ન 159.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન ફેલિંગ અને આયોડોફોર્મ બંને કસોટી આપશે ? [J.K. CET-2011]
(A) ઇથેનોલ
(B) પ્રોપેનોન
(C) 2-બ્યુટેનોલ
(D) ઇથેનાલ
જવાબ
(D) ઇથેનાલ

પ્રશ્ન 160.
CH₃ – CH – (CH₃) – CO – CH₃ સંયોજનનું IUPAC નામ કર્યું થશે ? [Kerala PET-2011]
(A) 3-મિથાઇલ બ્યુટેન-2-ઓન
(B) 2-મિથાઈલ-3-બ્યુટેનોન
(C) આઇસોપ્રોપાઇલ મિથાઇલ કિટોન
(D) 1,1 ડાયમિથાઇલ એસિટોન
જવાબ
(A) 3-મિથાઇલ બ્યુટેન-2-ઓન

પ્રશ્ન 161.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન સેમિકાબેંઝોન કે ઑક્ઝાઇમ આપતું નથી ? [Kerala PET-2011]
(A) HCHO
(B) CH₃COCH₂Cl
(C) CH₃CHO
(D) CH₃CO NH CH₃
જવાબ
(D) CH₃CO NH CH₃

પ્રશ્ન 162.
નીચેની પ્રક્રિયાની મુખ્ય નીપજ કઈ હશે ? [IIT-2011]

(A) કેમિએસિટાલ
(B) એસિટલ
(C) ઇયર
(D) એસ્ટર
જવાબ
(B) એસિયલ

પ્રશ્ન 163.
CH₃COCH(CH₃)₂ નું IUPAC નામ શું થશે ? [AIEEE-2003]
(A) 3-મિયાઇલ-2-બ્યુટેનોન
(B) આઇસોપ્રોપાઇલ મિથાઇલ કિટોન
(C) 2-મિથાઇલ-3-બ્યુટેનોન
(D) 4-મિથાઇલ આઇસોપ્રોપાઇલ કિટોન
જવાબ
(A) 3-મિથાઇલ-2-બ્યુટેનોન

પ્રશ્ન 164.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનનું ઝંક અને હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ વડે રિડક્શન થઈ અનુરૂપ હાઇડ્રોકાર્બન મળશે ? [AIEEE-2001]
(A) ઇથાઇલ એસિટેટ
(B) એસિટિક એસિડ
(C) એસિટેમાઇડ
(D) બ્યુટેન-2-ઑન
જવાબ
(D) બ્યુટેન-2-ઑન

પ્રશ્ન 165.
નીરોનામાંથી કયામાં sp² ઘરાવતો કાર્બન નથી ? [AIEEE – 2004]
(A) એસિટોન
(B) એસિટેમાઇડ
(D) એસેટિક ઍસિડ
(C) એસિટોનાઇટ્રાઇલ
જવાબ
(C) એસિટોનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 166.
નીચે આપેલા ચાર ઍસિડોની ઍસિડિક્તાનો વિચાર કરો. [AIEEE – 2004]
(i) PhCOOH
(ii) o – NO₂C₆H₄ COOH
(iii) p – NO₂C₆H₄COOH
(iv) m- NO₂C₆H₄COOH તો આ ઍસિડોની પ્રબળતાનો સાચો ક્રમ ………………………… છે.
(A) (i) > (ii) > (iii) > (iv)
(B) (ii) > (ii) > (iv) > (i)
(C) (ii) > (iv) > (iii) > (i)
(D) (iii) > (v) > (i) > (ii)
જવાબ
(B) (ii) > (iii) > (iv) > (i)
(i) PhCOOH માં -NO₂ નથી માટે સૌથી નિર્બળ ઍસિડ
(ii) o–NO₂C₆H₄COOHમાં ઑર્થો -NO₂ અને -COOH વચ્ચે આંતરઆણ્વીય H-બંધ અને -NO₂ ની સૌથી વધુ (–I)ના કારણે સૌથી પ્રબળ ઍસિડ છે.
(iii) p-NO₂C₆H₄COOH અને
(iv) m-NO₂C₆H₄COOH પૈકી
(iii) ની ઍસિડિકતા > (iv) છે.

પ્રશ્ન 167.
ઝિંક અને હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડની સાથે નીચેનામાંથી કો રિડક્શન અનુભવી આનુષંગિક હાઇડ્રોકાર્બન ઉત્પન્ન કરશે ? [AIEEE – 2004]
(A) એસિટોન
(B) એસિટેમાઈડ
(C) એસિટાઇલ આયોડાઇડ
(D) 2-મિથાઇલ-2-પ્રોપેનોલ
જવાબ
(A) એસિટોન

પ્રશ્ન 168.
ઇથાઇલ એસિટેટ અને જલીય સોડિયમ ક્લોરાઇડનું મિશ્ર દ્વાવણ શું ધરાવે છે ? [AIEEE – 2004]
(A) CH₃Cl + C₂H₅COONa
(B) CH₃COOC₂H₅+ NaCl
(C) CH₃COONa + C₂H₅OH
(D) CH₃COCl + C₂H₅OH + NaOH
જવાબ
(B) CH₃COOC₂H₅+ NaCl

પ્રશ્ન 169.
50% NaOH ની સાથે પ્રક્રિયા કરીને નીરોનામાંથી ક્યો આનુષંગિક આલ્કોહૉલ તથા ઍસિડ ઉત્પન્ન કરે ? [AIEEE – 2004]
(A) બેન્ઝાડિહાઇડ
(B) ફિનોલ
(C) બ્યુટેનોલ
(D) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
જવાબ
(A) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
કારણ કે તેમાં હ-ઘઇડ્રોજન હાજર નથી.

પ્રશ્ન 170.
એસિટાઇલ બ્રોમાઇડની અધિક વધારે CH₃MgI ની સાથે પ્રક્રિયા કરી પછી સંતૃપ્ત એમોનિયમ ક્લોરાઇડની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી કઈ નીપજ બને ? [AIEEE – 2004]
(A) એસિટોન
(B) એસિટાઇલ આયોડાઇડ
(C) એસિટેમાઇડ
(D) 2-મિથાઈલ-2-પ્રોપેનોલ
જવાબ
(D) 2-મિથાઇલ-2-પ્રોપેનોલ

પ્રશ્ન 171.
પેન્ટ-3-ઇન-2-ઑનમાંથી પેન્ટ-3-ઇન-2-ઑલ મેળવવા માટે સોગ્સ (ઉત્તમ) પ્રક્રિયક ક્યો છે ? [AIEEE-2005]
(A) એસિડિક KMnO₄
(B) એસિડિક K₂Cr₂O₇
(C) ફૉર્મિક એનહાઇડ્રાઇડ
(D) પિરિીનિયમ ક્લોરોક્રોમેટ
જવાબ
(D) પિરિડિનિયમ ક્લોરોક્રોમેટ

પ્રશ્ન 172.
નીચેના ઍસિડોમાંથી કયાની pK_a નું મૂલ્ય લઘુતમ છે ? [AIEEE – 2005]
(A) HCOOH
(B) CH₃COOH
(C) CH₃CH₂COOH
(D) (CH₃)₂CHCOOH
જવાબ
(A) HCOOH

પ્રશ્ન 173.
નીચે આપેલ (i)થી (iv) સંયોજનોની સાથે HCNની પ્રક્રિયાનો ચઢતો ક્રમ ક્યો છે ? [AIEEE – 2006]
(i) HCHO
(ii) CH₃COCH₃
(iii) PhCOCH₃
(iv) PhCOPh
(A) (i) < (ii) < (iii) < (iv)
(B) (iv) < (iii) < (ii) < (i)
(C) (i) < (iv) < (ii) < (i)
(D) (iv) < (ii) < (iii) < (i)
જવાબ
(B) (iv) < (iii) < (ii) < (i)

પ્રશ્ન 174.
નીચેના માટે ઍસિડિકતાનો સાચો વધતો ક્રમ કયો ? [AIEEE – 2006]
(i) CH₃COOH
(ii) MeOCH₂COOH
(iii) CF₃COOH

(A) (ii) < (iv) < (i) < (iii)
(B) (iv) < (i) < (iii) < (ii)
(C) (iv) < (i) ≤ (ii) < (iii)
(D) (i) < (iv) < (iii) < (ii)
જવાબ
(A) (ii) < (iv) < (i) < (iii)

પ્રશ્ન 175.
(I₂ અને NaOH) ની સાથે નીચેનામાંથી કયો આયોડોફોર્મ પ્રક્રિયા આપશે ? [AIEEE – 2006]
(A) C₆H₅CH₂OH
(B) C₆H₅CHOHCH₃
(C) CH₃CH₂CH(OH)CH₂CH₃

જવાબ
(B) C₆H₅CHOHCH₃

પ્રશ્ન 176.
ઇથાઇલ ખેન્ઝોનનું KMnO₄ વડે ઑક્સિડેશન કરવાથી કઈ નીપજ મળશે ? [AIEEE-2007]
(A) એસિટોફિનોન
(B) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(C) બેન્ઝાઇલ આલ્કોહોલ
(D) બેન્ઝોફિનોન
જવાબ
(B) બેન્ઝોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 177.
પ્રોપેનોઇક ઍસિડની Br₂/P સાથેની પ્રક્રિયા દ્વારા ડાયબ્રોમો નીપજ મળે છે, તેનું સૂત્ર કયું થશે ? [AIPMT-2009]

(B) CH₂(Br) – CH₂– COBr

(D) CH₂(Br)-CH(Br)COOH
જવાબ

પ્રશ્ન 178.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનને જલીય KOH ની સાથે ગરમ કરતાં એસિટાલ્ડિહાઇડ નીપજ બને ? [AIEEE – 2009]
(A) CH₃CH₂Cl
(B) CH₂ClCH₂Cl
(C) CH₃CHCl₂
(D) CH₃COCl
જવાબ
(C) CH₃CHCl₂

પ્રશ્ન 179.
ઇથેનોલમાં કોઇ એક પ્રવાહી મિશ્ર કરી તેમાં એક ટીપું H₂SO₄ ઉમેતાં મીઠા ફળની વાસ ઉત્પન્ન થાય છે, તેવું એક પ્રવાહી કર્યું ? [AIEEE – 2009]
(A) HCNO
(B) CH₃COCH₃
(C) CH₃OH
(D) CH₃COOH
જવાબ
(D) CH₃COOH

પ્રશ્ન 180.
ફેહલિંગ A અને ફેહલિંગ B …………. [Orissa JEE-2010]
(A) CuSO₄ નું દ્રાવણ અને NH₄OH નું દ્રાવણ
(B) CuSO₄ નું દ્રાવણૂ અને સોડિયમ પોટેશિયમ ટાર્ટરેટનું આલ્કલાઈન દ્રાવણ
(C) CuSO₄ નું દ્રાવણ અને સોડિયમ સાઇટ્રેટનું આલ્કલાઈન દ્રાવણ
(D) CuSO₄ નું દ્રાવણ અને NaOH નું દ્રાવલ
જવાબ
(B) CuSO₄ નું દ્રાવણૂ અને સોડિયમ પોટેશિયમ ટાર્ટરેટનું આલ્કલાઈન દ્રાવણ

પ્રશ્ન 181.
નીચેની પ્રક્રિયામાં કઈ નીપજ મળશે ?
[Orissa JEE-2010]
(A) CH₃ – CH₂ – OH
(B) CH₃ – CHO
(C) CH₃ – COOH

જવાબ
(B) CH₃ – CHO

પ્રશ્ન 182.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન રજત-ર્પણ કસોટી આપશે ? [AIEEE-2011]
(A) એસિટાડિહાઇડ
(B) એસિટોન
(C) બેન્ઝોફિનોન
(D) આપેલ તમામ
જવાબ
(A) એસિટાલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 183.
કિટોનના ક્લેમનશન રિડક્શન માટે કર્યો પ્રક્રિયક જવાબદાર ગણાય છે ? [AIPMT-2011]
(A) ગ્લાયકોલ અને KOH
(B) Zn-Hg / HCl
(C) LiAIH₄
(D) H₂/Pt
જવાબ
(B) Zn-Hg / HCl

પ્રશ્ન 184.
ફિનોલ અને બેન્ઝોઇક ઍસિડને અલગ પારખવા નીચેના પૈકી કયું વધારે યોગ્ય છે ? [AIEEE – 2011]
(A) જલીય NaOH
(B) ટોલેન્સ પ્રક્રિયા
(C) મૌલિશ પ્રક્રિયક
(D) તટસ્થ FeCl₃
જવાબ
(D) તટસ્થ FeCl₃
તટસ્થ FeCl₃l ની સાથે ફિનોલ ભૂરા-જંબલી અને બેન્ઝોઇક એસિડ આછા લાલ (બ) અવક્ષેપ આપે છે.

પ્રશ્ન 185.
ટ્રાયક્લોરો એસિટાલ્ડિહાઇડની કેનિઝારો પ્રક્રિયા NaOH ની હાજરીમાં કરાય છે. પ્રક્રિયાથી સોડિયમ ટ્રાયક્લોરો એસિટેટ આયન અને અન્ય એક નીપજ મળે છે, તો નીપજ …………………….. છે. [AIEEE – 2011]
(A) 2, 2, 2-ટ્રાયક્લોરી ઇથેનોલ
(B) ટ્રાયક્લોરો મિથેનોલ
(C) 2, 2, 2-ટ્રાયક્લોરો પ્રોપેનોલ
(D) ક્લોરોફોર્મ
જવાબ
(A) 2, 2, 2-ટ્રાયક્લોરો ઇથેનોલ

કેનિઝારો પ્રક્રિયામાં, α-હાઇડ્રોજન સિવાયના આલિહાઇડનું સ્વયં ઑક્સિડેશન અને રિડક્શન થઈ કાર્બોક્સિલેટ અને આલ્કોહોલ બને છે.

પ્રશ્ન 186.
નીચેનામાંથી સૌથી વધારે પ્રબળ ઍસિડ કયો છે ? [AIEEE – 2011]
(A) HCOOH
(B) CH₃CH₂CH ClCOOH
(C) ClCH₂CH₂CH₂COOH
(D) CH₃COOH
જવાબ
(B) CH₃CH₂CH ClCOOH
ઍસિડમાં (−1) ઇલેક્ટ્રૉન આકર્ષક પ્રેરક અસર ધરાવનાર -COOHની નજીક હોય તેવો ઍસિડ વધારે પ્રબળ હોય છે.

પ્રશ્ન 187.
પ્રક્રિયામાં સોડિયમ ઇૉક્સાઇડનો, ઘરોનોઇલ ક્લોરાઇડની સાથે પ્રક્રિયા પામે છે. આ પ્રક્રિયામાં ઉત્પન્ન થતું સંયોજન ………………………… હોય. [AIEEE – 2011]
(A) ડાયઇથાઇલ ઇથર
(B) 2.બ્યુટેનોન
(C) ઇથાઇલ ક્લોરાઇડ
(D) ઈથાઇલ ઇથેનોએટ
જવાબ
(D) ઈથાઇલ ઇથેનોએટ

પ્રશ્ન 188.
……………………. માં -COOH સમૂહની હાજરી રહેલી છે. [JEE – 2012]
(A) પિક્રિક એસિડ
(B) બાર્બિટ્યુરિક એસિડ
(C) એસ્કોર્બિક એસિડ
(D) એસ્પિરિન
જવાબ
(D) એસ્પિરિન

પ્રશ્ન 189.

પ્રશ્ન 190.
નીરોના પૈકી ………………………….. સિવાય બધામાંથી આયોડોફોર્મ બનાવી શકાય છે. [AIEEE – 2012]
(A) ઇથાઇલ મિથાઇલ કિટોન
(B) આઇસોપ્રોપાઇલ આલ્કોહોલ
(C) 3-મિયાઇલ-2-બ્યુટેનોન
(D) આઇસોબ્યુટાઇલ આલ્કોહોલ
જવાબ
(D) આઇસોબ્યુટાઇલ આલ્કોહૉલ

પ્રશ્ન 191.
નીચેના પ્રક્રિયા ફેરફારો માટે સૌથી વધારે યોગ્ય પ્રક્રિયક ક્યો છે ? [AIEEE – 2012]

આ પ્રક્રિયામાં નું –CH₂ માં રિડક્શન થાય છે અને સૌથી યોગ્ય પ્રક્રિયક (NH₂ – NH₂+ KOH) છે. પ્રક્રિયક (B) (Zn – Hg) HCl વડે નું −CH₂ માં પરિવર્તન થાય પણ તેમાંનું આલ્કીન ઍસિડ (HCl) સાથે યોગશીલ નીપજ બનાવે, જેથી યોગ્ય નથી. પ્રક્રિયક (D) Na₃BH₄ થી માંથી આલ્કોહૉલ –CH OH બને છે.

પ્રશ્ન 192.
સંયોજન (I) C₈H₉Br ને આલ્કોહોલીય AgNO₃ ની સાથે ગરમ કરવાથી સફેદ અવક્ષેપ મળે છે. સંયોજન (I) નું ઑક્સિડેશન કરતાં ઍસિડ (II) C₈H₆O, મળે છે. નીપજ (II) ને ગરમ કરવાથી સરળતાથી એનહાઇડ્રાઇડ નીપજે છે, તો સંયોજન (I) કર્યું ? [AIEEE – 2013]

પ્રશ્ન 193.
નીચેની પ્રક્રિયામાં નીપજ (III) કઈ હશે ? [AIEEE – 2014]

(A) ઈથીલિન
(B) એસિટાઇલ ક્લોરાઇડ
(C) એસિટાલ્ડિહાઇડ
(D) એસિટિલિન
જવાબ
(A) ઈથીલિન

પ્રશ્ન 194.
RCH₂OH → RCHO પ્રક્રિયા માટે સૌથી યોગ્ય પ્રક્રિયક ………………………. છે. [AIEEE – 2014]
(A) CrO₃
(B) PCC (પિરિડીનિયમ ક્લોરોક્રોમેટ)
(C) KMnO₄
(D) K₂Cr₂O₇
જવાબ
(B) PCC (પરિડીનિયમ ક્લોરોક્રોમેટ)

પ્રશ્ન 195.
C₅H₁₀O અણુસૂત્ર ધરાવતું કાર્બનિક સંયોજન, (X) ફિનાઇલ હાઇડ્રોઝોન આપે છે, આયોડોફોર્મ ક્સોટી અને ટોલેન્સ કસોટી આપતો નથી, તેના રિડક્શનથી 11-પેન્ટેન બને છે. જેથી નીરોનામાંથી કર્યો X હોઈ શકે ? [AIPMT – May – ’15]
(A) પેન્ટેનાલ
(B) 2-પેન્ટેનોન
(C) 3-પેન્ટેનોન
(D) n-એમાઇલ આલ્કોહૉલ
જવાબ
(C) 3-પેન્ટેનોન

પ્રશ્ન 196.
સાયલો પેન્ટોન ની મિથાઇલ લિથિયમ સાથેની પ્રક્રિયાથી, નીચેનામાંથી શું બનશે ? [AIPMT – May-’15]
(A) સાયક્લોપેન્ટેનોઇલ એનાયન
(B) સાયક્લોપેન્ટેનોઇલ કેટાયન
(C) સાયક્લોપેન્ટેનોઇલ મૂલક
(D) સાયક્લોપેન્ટેનોઇલ બાઈકૂલક
જવાબ
(A) સાયક્લોપેન્ટનોઇલ એનાયન

પ્રશ્ન 197.
નીચેનામાંથી કયા ચક્રીય સંયોજનનું ઓઝોનીકરણ કરવાથી અહીં આપેલું સંયોજન બનશે ? [AIPMT – May – ’15]

પ્રશ્ન 198.
કાર્બોનિલ સંયોજનો સાથે નીરોનામાંથી એક પ્રક્રિયક સાથેની પ્રક્રિયામાં કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા પછી પાણીના અણુના વિલોપનની પ્રક્રિયા થાય છે. આ પ્રક્રિયક કર્યો ? [AIPMT- July-’15]
(A) હાઇડ્રોસાયનિક ઍસિડ
(B) સોડિયમ હાઇડ્રોજન સલ્ફાઇટ
(C) મિગ્નાર્ડ પ્રક્રિયક
(D) ઍસિડિક માધ્યમમાં હાઇડ્રેઝીન
જવાબ
(D) ઍસિડિક માધ્યમમાં હાઇડ્રેઝીન
કાર્બોનિલ સંયોજનોના એમોનિયા વ્યુત્પન્નો સાથેની પ્રક્રિયાઓ તે કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ વિલોપન પ્રક્રિયાઓ (એસિડિક માધ્યમમાં) હોય છે.

પ્રશ્ન 199.
ટ્રાન્સ આઇસોમરમાંથી સિસ-સાયક્લોપેન્ટા-1, 2-ડાયોલ મેળવવા માટે ક્યો પ્રક્રિયક અલગ પડે છે ? [NEET-1 : May-2016]
(A) ઓઝોન
(B) MnO_z
(C) ઍલ્યુમિનિયમ આઇસોપ્રોપોક્સાઇડ
(D) એસિટોન
જવાબ
(D) એસિટોન

પ્રશ્ન 200.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડની પ્રબળતાનો ક્રમ જણાવો. [NEET-II : July-2016]

(A) III > II > I
(B) II > I > III
(C) I > II > III
(D) II > III > I
જવાબ
(D) II > III > I

પ્રશ્ન 201.
મોનોનાઇટ્રેશન પ્રક્રિયા દરમિયાન નીચે આપેલામાંથી ક્યું સંયોજન મેટા નીપજનો સાર્થક (Significant) જથ્થો (મહત્ત્વપૂર્ણ જથ્થો) બનાવશે ? [JEE-2017|

જવાબ (C)
નાઇટ્રેશન પ્રક્રિયા સાંદ્ર HNO₃ અને સાંદ્ર H₂SO₄ ની હાજરીમાં થાય છે. જેથી એનિલીનિયમ આયન બને છે અને તે મેટા નિર્દેશક હોવાથી મેટા-સ્થાન દર્શાવતી નીપજ વધુ પ્રમાામાં મળે છે.

પ્રશ્ન 202.
નીચે આપેલા પરિવર્તન માટે પ્રયિકનો સાચો ક્રમ શોધો. [JEE-2017]

(A) [Ag(NH₃)₂]+OH^–, H⁺/CH₃OH, CH₃MgBr
(B) CH₃MgBr, H⁺/CH₃OH, [Ag(NH₃)₂]⁺OH^–
(C) CH₃MgBr, [Ag(NH₃)₂]⁺OH^–, H⁺/CH₃OH
(D) [Ag(NH₃)₂]⁺OH^–, CH₃MgBr, H⁺/CH₃OH
જવાબ
(A) [Ag(NH₃)₂]+OH^–, H⁺/CH₃OH, CH₃MgBr

પ્રશ્ન 203.
કાર્બોક્સિલિક ઍસિડોના ઉત્લનબિંદુઓ આલ્ડિહાઇડ, કિટોન અને સરખામણી થઈ શકે તેવા આણ્વીયદળ વાળા આલ્કોહોલ કરતાં પણ ઊંચા હોય છે તેમનું તે કારણ નીરોનામાંથી શોધો. [NEET-2018]
(A) આંતરઆણ્વીય H-બંધ બને છે.
(B) આંત:આણ્વીય H-બંધ બને છે.
(C) વાન્ડર વાસ આકર્ષણ બળોને લીધે કાર્બોક્સિલિક એસિડનું વધુ માત્રાત્મક ોજન થાય છે.
(D) કાર્બોક્સિલેટ આયન બને છે.
જવાબ
(A) આંતરઆણ્વીય H-બંધ બને છે.

પ્રવાહી અવસ્થામાં કાર્બોક્સિલિક ઍસિડના અત્રુઓ, ભિન્ન અણુના O અને H વચ્ચેના આંતરઆણ્વીય પ્રબળ હાઇડ્રોજન બંધથી સુયોજિત રહેલ હોય છે. જેથી ઍસિડના ઉલ્ક્લનબિંદુ ઊંચા હોય છે.

પ્રશ્ન 204.
C₇H₆O₂ અણુસૂત્ર ધરાવતું સંયોજન (એરોમેટિક) ‘Aની જલીય એમોનિયા સાથે પ્રક્રિયા કરી ગરમ કરતાં ‘B’ મળે છે “B”ની પ્રક્રિયા Br₂| KOH સાથે કરતાં “C” મળે છે જેનું અણુસૂત્ર છે C₆H₇N તો સંયોજન ‘A’નું બંધારણ જણાવો. [JEE-2019]

પ્રશ્ન 205.

પ્રશ્ન 206.
આપેલ પ્રક્રિયામાં મળતી મહત્તમ નીપજ જણાવો. [JEE-2019]

પ્રશ્ન 207.
નીચે આપેલ પ્રક્રિયામાં મુખ્ય નીપજ જણાવો. [NEET-2019]

પ્રશ્ન 208.
નીચેની પ્રક્રિયાના અંતે કઈ નીપજ મળશે ?[JEE-2020]

પ્રશ્ન 209.
નીચેની પ્રક્રિયા માટે કયો પ્રક્રિયક વપરાશે ? [JEE-2020]

(A) B₂H₆
(B) LiAlH₄
(C) NaBH₄
(D) H₂Pd
જવાબ
(A) B₂H₆
B₂H₆ એ એમાઇડ, કાર્બોનિલ સમૂહ કે સાઇનાઇડ સમૂહનું રિડક્શન કરતો નથી. તે માત્ર કાર્બોક્સિલિક ઍસિડનું જ આલ્કોહૉલમાં રિડક્શન કરે છે.

પ્રશ્ન 210.
મંદ NaOHની હાજરીમાં થતી બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ અને એસિટોફિનોન વચ્ચેની પ્રક્રિયા નીચેના તરીકે જાણીતી છે, જે [NEET-2020]
(A) ક્રોસ કેનિઝારો પ્રક્રિયા
(B) ક્રોસ આલ્કોલ સંધનન
(C) આડોલ સંઘનન
(D) કેનિઝારો પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) ક્રોસ આડોલ સંઘનન

પ્રશ્ન 211.
એક આલ્કીનનું ઓઝોનાલિસિસ કરતાં નીપજો પૈકી એક મિથેન નીપજ મળે છે તો તેનું બંધારણ (આલ્કીન) શોધો. [NEET-2020]

પ્રશ્ન 212.
સંયોજન P ને Br₂/ FeBr₃ સાથે CCl₄ની હાજરીમાં પ્રક્રિયા કરતા C₈HgO₂Br નો એક સમઘટક મળે છે, જ્યારે સંયોજન P ની સોડાલાઈમ સાથે પ્રક્રિયા કરતા ટોલ્યુઈન મળે છે, તો સંયોજન P કર્યું હશે ? [JEE (September).2020]

પ્રશ્ન 213.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનનું ઑક્સિડેશન શક્ય નથી ? [GUJCET – 2006]
(A) એસિટોન
(B) એસિટાડિહાઇડ
(C) એસેટિક ઍસિડ
(D) ઇથેનોલ
જવાબ
(C) એસેટિક એસિડ

H (2.1), C (2.5), O (3.5) પ્રમાણે વિદ્યુતઋણતા છે, જેથી ક્રિયાશીલ સમૂહમાંના સાથેના કાર્બનના ઑક્સિડેશન આંક કોઠામાં છે.
એસેટિક ઍસિડમાં કાર્બોનિલ કાર્બન +3 સ્થિતિ ધરાવે છે, જેનું વધુ આગળ ઑક્સિડેશન થાય તો CO₂ બર્ન, જે સામાન્ય કાર્બનિક ઑક્સિડેશનકર્તાથી શક્ય નથી.

પ્રશ્ન 214.
આલ્ડિહાઈડ અને કિટોનનું સામાન્ય સૂત્ર ………………….. [GUJCET – 2006, 07]
(A) C_n, H_2n+1O
(B) C_nH_2nO
(C) C_nH_2nO₂
(D) C_nH_2n+2O
જવાબ
(D) C_nH_2n+2O

પ્રશ્ન 215.
કયા પદાર્થની સંઘનન પ્રક્રિયાથી એસિટોઝાઇમ મળે છે ? [GUJCET – 2006]
(A) ઈથેનાલ
(B) ઇથેનોલ
(C) પ્રોપેનાલ
(D) પ્રોપેનોન
જવાબ
(D) પ્રોપેનોન

પ્રશ્ન 216.
મિથેનાલમાં કાર્બોનિલ કાર્બનનો ઑક્સિડેશન આંક કેટલા છે? [GUJCET – 2007]
(A) 3
(B) 2
(C) 4
(D) શૂન્ય
જવાબ
(D) શૂન્ય

પ્રશ્ન 217.
નીરોની પ્રક્રિયા શ્રેણીની અંતિમ નીપજ જણાવો. [GUJCET – 2008]

(A) CH₃COONH₄
(B) CH₃CN
(C) CH₃OH
(D) CH₄
જવાબ
(B) CH₃CN

પ્રશ્ન 218.
કાર્બનિક સંયોજન (x) નું Na₂Cr₂O₇ અને 1,80, ના સારો પ્રક્રિયા કરવાથી સંયોજન (y) મળે છે. સંયોજન (y) નું નિકલ ઉદ્દીપકની હાજરીમાં રિડક્શન કરતાં ઇથાઇલ આલ્કોહૉલ મળે છે, તો સંયોજન (x)નું નામ જણાવો. [GUJCET – 2008]
(A) ઇથેનોઇક ઍસિડ
(B) ઈથીન
(C) ઇકેનાલ
(D) ઇથેનોલ
જવાબ
(C) ઇથેનાલ, (D) ઇથેનોલ

પ્રશ્ન 219.
એસિંટોનમાંથી સાયનોહાઇડ્રિન બનાવવાની પ્રક્રિયા કયા પ્રકારની છે ? [GUJCET – 2008]
(A) કેન્દ્રઅનુરાગી યોગશીલ
(B) કેન્દ્રઅનુરાગી વિસ્થાપન
(C) ઇલેક્ટ્રૉનઅનુરાગી વિસ્થાપન
(D) ઇલેક્ટ્રોનઅનુરાગી યોગશીલ
જવાબ
(A) કેન્દ્રઅનુરાગી યોગશીલ

પ્રશ્ન 220.
ફૉર્માલ્ડિહાઇડની ઇથાઇલ મેગ્નેશિયમ આયોડાઇડ સાથેની પ્રક્રિયાથી કઈ નીપજ મળશે ? [GUJCET – 2008]
(A) 2-મિથાઈલ-2-પ્રોપેનોલ
(B) ઈથેનોલ
(C) 1-પ્રોપેનોલ
(D) 2-પ્રોપેનોલ
જવાબ
(C) 1-પ્રોપેનોલ

પ્રશ્ન 221.
એસિટોફિનોનમાં કાર્બોનિલ કાર્બનનો ઑક્સિડેશન આંક કેટલો ? [GUJCET – 2009]
(A) 0
(B) 2
(C) 1
(D) 3
જવાબ
(B) 2
એસિટોફિનોનનું બંધારણ નીચે પ્રમાણે છે :

જેમાં ઑક્સિજન = -2, જેથી કાર્બન = +2 છે.

પ્રશ્ન 222.
મિથેનાલનું સાંઢ NaOH ની હાજરીમાં રિડક્શન થતાં નીરોનામાંથી કઈ નીપજ બને ? [GUJCET – 2009]
(A) ફોર્મિક ઍસિડ
(B) મિથાઇલ આલ્કોહૉલ
(C) CO + H₂
(D) ફોર્મિક ઍસિડ અને મિથાઇલ આલ્કોહૉલ
જવાબ
(D) ફોર્મિક એસિડ અને મિથાઇલ આલ્કોહૉલ

પ્રશ્ન 223.
નીચેની પ્રક્રિયામાં (I) અને (II) જણાવો. [GUJCET – 2009]

(A) ઇથેનોઇક ઍસિડ, મિથેન
(B) ઇથેનોઇક ઍસિડ, ઇથેન
(C) એસિટોન, મિથેન
(D) એસેટિક ઍસિડ, મિથેનોલ
જવાબ
(A) ઇથેનોઇક ઍસિડ, મિથેન

પ્રશ્ન 224.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનનું ઑક્સિડેશન થઈ શકતું નથી ? [GUJCET – 2009]
(A) CH₃CH₂OH
(B) CH₃CHO
(C) CHCOCH₃
(D) CH₃COOH
જવાબ
(D) CH₃COOH

પ્રશ્ન 225.
નીચેનામાંથી કયો પદાર્થ પર્ફ્યુમ ઉદ્યોગમાં સુગંધીકારક તરીકે ઉપયોગી છે ? [GUJCET – 2013]
(A) એસિટાલ્ડિહાઇડ
(B) ફૉર્માલ્ડિહાઇડ
(C) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(D) એસિટોન
જવાબ
(C) બેન્ઝાડિહાઈડ

પ્રશ્ન 226.
નીચેના પૈકી કઈ પ્રક્રિયામાં હાઇડ્રોકાર્બન નીપજ મળતી નથી ? [GUJCET – 2013]

પ્રશ્ન 227.
નીચેનામાંથી કયો સૌથી વધુ પ્રબળ ઍસિડ છે ? [GUJCET – 2013]
(A) 2-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક એસિડ
(B) 3-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ
(C) બેન્ઝોઇક એસિડ
(D) 4-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ
જવાબ
(A) 2-નાઇટ્રોબેન્ઝોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 228.
હહેલિંગ-B નું દ્રાવણ …….. ધરાવે છે. [GUJCET – 2014]
(A) આલ્કલીયુક્ત સોડિયમ પોટેશિયમ સાઇટ્રેટ
(B) આલ્કલીયુક્ત સોડિયમ પોટેશિયમ ટાર્ટરેટ
(C) ઍસિડયુક્ત રોશેલ ધાર
(D) ઍસિડયુક્ત સોડિયમ પોટેશિયમ સાઇટ્રેટ
જવાબ
(B) આલ્કલીયુક્ત સોડિયમ પોટેશિયમ ટાર્ટરેટ

પ્રશ્ન 229.
નીચેના પૈકી કયો વિકલ્પ ઍસિડની પ્રબળતાનો સાચો ક્રમ દર્શાવે છે ? [GUJCET – 2011]
(A) CH₃COOH > ClCH₂COOH > Cl₂CHCOOH > Cl₃CCOOH
(B) CH₃COOH > Cl₃CCOOH > Cl₂CH COOH > ClCH₂COOH
(C) Cl₃CCOOH > Cl₂CHCOOH > ClCH₂COOH > CH₃COOH
(D) CH₃COOH > ClCH₂COOH > Cl₂CHCOOH> Cl₃CCOOH
જવાબ
(C) Cl₃CCOOH > Cl₂CHCOOH > ClCH₂COOH > CH₃COOH

પ્રશ્ન 230.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન સાંદ્ર કરીને અનુવર્તી આલ્કોહોલ અને ક્ષારનું મિશ્રણ બનાવતું નથી ? [GUJCET – 2014]
(A) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(B) ડાયમિથાઇલ એસિટાલિાઇડ
(C) ટ્રાયમિથાઇલ એસિટાડિહાઇડ
(D) ફોલ્ડિહાઇડ
જવાબ
(B) ડાયમિથાઇલ એસિટાહિાઇડ

સંયોજન “B” (ડાયમિયાઇલ એસિટાલિહાઇડ)માં α-હાઇડ્રોજન છે. જેથી સાંદ્ર આલ્કલીની સાથે પ્રક્રિયા કરી આલ્કોહોલ અને કાર્બોક્સિલિક ઍસિડનો ક્ષાર બનાવે નહીં.

પ્રશ્ન 231.
ઍસિડિક પ્રબળતાનો કયો ક્રમ યોગ્ય નથી ? [GUJCET – 2015]
(A) Cl₃ C. COOH > Cl₂ · CH COOH > CI. CH₂ · COOH
(B) H. COOH > CH₃COOH > C₆H₅COOH

(D) CH₃COOH > CH₃. CH₂ COOH> (CH₃)₂ CH. COOH
જવાબ
(B) H. COOH > CH₃COOH > C₆H₅COOH

પ્રશ્ન 232.
એકોલિનનું સૂત્ર કયું છે ? [GUJCET – 2015]
(A) CH₂ = CH – CHO
(B) CH₂ = CH – COOH
(C) CH₂ = CH – CN
(D) CH₂ = CH – CONH₂
જવાબ
(A) CH₂ = CH – CHO

પ્રશ્ન 233.
આઈસોથેલિક ઍસિડનું IUPAC નામ કયું છે ? [GUJCET – 2015]
(A) બેઝિન – 1, 3-ડાયકાર્બોક્સિલિક ઍસિડ
(B) બેઝિન – 1, 4-ડાયકાર્બોક્સિલિક ઍસિડ
(C) બેન્ઝિન – 1, 2-ડાયકાર્બોક્સિલિક ઍસિડ
(D) બેન્ઝિન – 1, 5-ડાયકાર્બોક્સિલિક ઍસિડ
જવાબ
(A) બેઝિન – 1, 3 ડાયકાર્બોક્સિલિક ઍસિડ

પ્રશ્ન 234.
કયું સંયોજન સૌથી ઓછું પ્રતિક્રિયાત્મક છે ? [GUJCET-2016]
(A) એસિટોફિનોન
(B) બેન્ઝાલ્ફિાઈડ
(C) ફોર્માલ્ડિહાઇડ
(D) બેન્ઝોફિનોન
જવાબ
(D) બેન્ઝોર્ફિનોન

પ્રશ્ન 235.
પ્રોપેનોનની મેગ્નેશિયમ સંરસ અને પાણી સાથે કઈ નીપજ મળે છે ? [GUJCET-2016]

પ્રશ્ન 236.
ઍસિડિક પ્રબળતાનો કો ક્રમ અયોગ્ય છે ? [GUJCET-2016]

(C) Cl, CCOOH > Cl,CHCOOH > CICH,COOH
(D) HCOOH > CH, COOH > CHCOOH CH, COOH > CH COOH

પ્રશ્ન 237.
નીચેના પૈકી કઈ વિષમીકરણ રેડોક્ષ પ્રક્રિયા છે ? [GUJCET-2017]

પ્રશ્ન 238.
ક્યું સંયોજન બેનેડિક્ટ કસોટી આપતું નથી ? [GUJCET-2017]
(A) C₆H₅CHO
(B) (CH₃)₂. CHCHO
(C) CH₃CHO
(D) (CH₃)₃C.CHO
જવાબ
(A) C₆H₅CHO
એરોમેટિક આલ્ડિાઇડ બેનેડિક્ટ કસોટી આપતો નથી.

પ્રશ્ન 239.
બેન્ઝિન કાર્બલ્ડિહાઇડ અને 1-ફિનાઇલ ઇથેન-1-ઑનની ક્રોસ આલ્ડોલ સંઘનનની મુખ્ય નીપજ કઈ મળે છે ? [GUJCET-2017]

પ્રશ્ન 240.
નીચેનામાંથી કયા સંયોજનના ઑક્સિડેશનથી નીપજ આઇસોથેલિક ઍસિડ મળશે ? [GUJCET-2018]
(A) p-ઝાયલીન
(B) m- ઝાયલીન
(C) ૦-ઝાયલીન
(D) m-ક્રેસોલ
જવાબ
(B) m-ઝાયલીન

પ્રશ્ન 241.
નીચેના પૈકી કઈ પ્રક્રિયામાં પ્રાપ્ત થતી કાર્બનિક નીપજનું ઉત્કલનબિંદું સૌથી ઓછું હશે ? [GUJCET-2018]

પ્રશ્ન 242.
ઍસ્પિરિનનું સાચું બંધારણીય સૂત્ર કયું છે ? [GUJCET-2018|

પ્રશ્ન 243.
ઇથેનાલ અને પ્રોપેનાલના ક્રોસ આલ્કોલ સંઘનનથી કઈ અંતિમ નીપજ મળતી નથી ? [GUJCET-2018]
(A) 3-મિથાઇલ યુટ્-2-ઇનાલ
(B) 2-મિથાઈલ પેટ્-2-ઇનાલ
(C) બ્યુટ્-2-ઈનાલ
(D) પેટ્-2-ઈનાલ
જવાબ
(A) 3-મિથાઇલ યુટ્-2-ઇનાલ

પ્રશ્ન 244.
નીચેના પૈકી કયું સંયોજન આલ્કોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપે છે? [GUJCET-2019]
(A) ફોર્માલિહાઇડ
(B) ટ્રાયક્લોરો એસિટાલ્ડિહાઇડ
(C) ટ્રાયમિથાઇલ એસિટાલ્ડિહાઇડ
(D) એસિટાડિહાઇડ
જવાબ
(D) એસિટાલિયાઇડ

પ્રશ્ન 245.
[GUJCET-2019]
(A) બેન્ઝાડિહાઇડ
(B) બેન્ઝાઇલ આલ્કોહોલ
(C) બેન્ઝાઇલ બેન્ઝોએટ
(D) બેન્ઝોઇક એનહાઇડ્રાઇડ
જવાબ
(D) બેન્ઝોઇક એનહાઇડ્રાઇડ

પ્રશ્ન 246.
[GUJCET-2019]
(A) બેન્ઝાડિહાઇડ, બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(B) બેન્ઝાલિમ્બાઇડ, સોડિયમ બેન્ઝોએટ
(C) બેન્ઝોઇક ઍસિડ, બેન્ઝિન
(D) બેઝિન, બેન્ઝોઇક એસિડ
જવાબ
(C) બેન્ઝોઇક એસિડ, બેન્ઝિન

પ્રશ્ન 247.
ફોર્માલ્ડિહાઇડની ઇશાઇલ મૅગ્નેશિયમ બ્રોમાઇડ સાથેની પ્રક્રિયાથી મળતી નીપજનું જળવિભાજન કરતાં મુખ્ય નીપજ કઈ મળે છે ? [GUJCET-2019]
(A) ઇમેન્ – 1 ઓલ
(B) પ્રોપેન્-2-ઓલ
(C) પ્રોપેન્-1-ઓલ
(D) 2-મિથાઇલ-પ્રોપેન્-2- ઓલ
જવાબ
(C) પ્રોપેન્-1-ઓલ

પ્રશ્ન 248.
સાયક્લોહેક્ઝેનોલમાંથી સાયક્લોહેક્ઝેનોનમાં રૂપાંતર કરવા કો પ્રક્રિયક જરૂરી છે ? [GUJCET-2020]
(A) PCC
(B) O₃/H₂O-Zn ૨જ
(C) નિર્જળ CrO₃
(D) DIBAL-H
જવાબ
(A) PCC અને (C) નિર્જળ CrO₃
સાયક્લોહેક્ઝેનોલમાંથી સાયક્લોહેક્ઝેનોનમાં રૂપાંતર કરવા PCC (પિરિીનિયમ ક્લોરો ક્રોમેટ) વપરાય છે.

પ્રશ્ન 249.
નીચેનામાંથી ક્યા ઍસિડ માટે pK_a નું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે ? [GUJCET-2020]
(A) NCCH₂COOH
(B) O₂NCH₂COOH
(C) FCH₂COOH
(D) C₆H₅CH₂COOH
જવાબ
(D) C₆H₅CH₂COOH
CN, NO₂ અને Fએ -I અસર આપે છે. જ્યારે CH₂ એ +I અસર આપે છે. જેથી, C₆H₅CH₂COOH માટે pKa નું મૂલ્ય સૌથી વધુ હશે.

પ્રશ્ન 250.

[GUJCET-2020]
(A) C₆H₅CH₃
(B) C₆H₅CH₂CH₃
(C) C₆H₆
(D) C₆H₅CH₂OH
જવાબ
(A) C₆H₅CH₃

પ્રશ્ન 251.
આલ્ડિહાઇડના ઑક્સિડેશનથી કર્યું સંયોજન મળે છે ? [જુલાઈ – 2006]
(A) એસિટોન
(B) આલ્કોહોલ
(C) કાર્બોક્સિલિક એસિડ
(D) ઇશ્વર
જવાબ
(C) કાર્બોક્સિલિક એસિડ

પ્રશ્ન 252.
IUPAC નામ કર્યું છે ? [માર્ચ – 2006]
(A) ડાયફિનાઇલ કિટોન
(B) ફિનાઇલ એસિટેટ
(C) એસિટોફિનોન
(D) બેન્ઝોફિનોન
જવાબ
(D) બેન્ઝોફિનોન

પ્રશ્ન 253.
મૃત પ્રાણીદેહોને સાચવવા કયો પદાર્થ વપરાય છે ? [માર્ચ – 2006]
(A) HCOOH
(B) CH₃COOH
(C) HCHO
(D) CH₃CHO
જવાબ
(C) HCHO

પ્રશ્ન 254.
આલ્ડિહાઇડ અને કિટોનનું સામાન્ય સૂત્ર કયું છે ? [જુલાઈ – 2006, 07]
(A) C_nH_2n+1O
(B) C_nH_2n-1O
(C) C_nH_2nO
(D) C_nH_2n+2O
જવાબ
(C) C_nH_2nO

પ્રશ્ન 255.
નીચેનામાંથી કો આલ્કોહોલ K₂Cr₂O₇ (મંદ H₂SO₄) દ્વારા સરળતાથી ઑક્સિડેશન પ્રક્રિયા પામતો નથી ? [માર્ચ – 2007]
(A) CH₃OH
(B) CH₃CH₂OH
(C) (CH₃)₃C – OH
(D) CH₃CHOHCH₃
જવાબ
(C) (CH₃)₃C – OH

પ્રશ્ન 256.
નીચેનામાંથી કયું વિધાન ખોટું છે ? [માર્ચ – 2007]
(A) સેલિસેલિક ઍસિડ મોનોબેઝિક ઍસિડ છે.
(B) મિથાઇલ સેલિસિલેટ એસ્ટર છે.
(C) સેલિસિલિક ઍસિડ તટસ્થ FeCl₃ ની સાથે જીંબલી રંગ આપે છે. તે NaHCO₃ ની સાથે CO₂ વાયુના ઊભરા આપે છે.
(D) કુદરતી તેલમાં મિથાઇલ સેલિસિલેટ જેવા મળતો નથી.
જવાબ
(D) કુદરતી તેલમાં મિથાઇલ સેલિસિલેટ જેવા મળતો નથી.

પ્રશ્ન 257.
ફૉર્માલ્ડિહાઇડમાંથી મિથેનોલ અને ફોર્મિક ઍસિડ કઈ પ્રક્રિયાથી બનાવી શકાય ? [જુલાઈ – 2007]
(A) વુલ્ફ શિનર
(B) કેનિઝારો
(C) ક્લેમનસન
(D) હોમેન
જવાબ
(B) કેનિઝારો

પ્રશ્ન 258.
નીરો આપેલી પ્રક્રિયા સમીકરણમાં અજ્ઞાત (I), (II) અને (II) કાર્બનિક સંયોજનોનાં નામ અને બંધારણીય સૂત્ર દર્શાવો. [જુલાઈ – 2007]

(A) ઇથેનમાઇડ, ઇથેનોઇક ઍસિડ, મિથેન
(B) મિથેન, ઇથૈનેમાઇડ, ઇથેનોઇક ઍસિડ
(C) ઇસેનેમાઇડ, મિથેન, ઇથેનોઇક એસિડ
(D) ઇથેનોઇક એસિડ, મિથેન, ઇથેનેમાઇડ
જવાબ
(A) ઈથેનેમાઇડ, ઇથેનોઇક ઍસિડ, મિથુન

પ્રશ્ન 259.
વીરોના પૈકી કયો પદાર્થ આડોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપે છે ? [જુલાઈ – 2008]
(A) C₆H₅CHO
(B) CH₃CHO
(C) HCHO
(D) આપેલ તમામ
જવાબ
(B) CH₃CHO
“જે આલ્ડિહાઈડમાં α-કાર્બન ઉપર હાઇડ્રોજન હોય તે જ આોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપે.”

પ્રશ્ન 260.
નીચેનામાંથી ક્યું બંધારણીય સૂત્ર સિનેમાલ્ડિહાઇડનું છે ? [માર્ચ – 2009]

પ્રશ્ન 261.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયા કરવાથી એસિટાલ્ડિહાઇડનું ઑક્સિડેશન કરવાથી મળેલી નીપજમાંથી મિથેન મળે ? [માર્ચ – 2010]
(A) ટોલેન્સ પ્રક્રિયા
(B) આલ્ડોલ સંઘનન
(C) LiAlH₄ વર્ડ રિડક્શન
(D) સોડાલાઇમ વડે ડીકાર્બોક્સિલેશન
જવાબ
(D) સોડાલાઇમ વડે ડીકાર્બોક્સિલેશન

પ્રશ્ન 262.
એસિટોફિનોનની સાથે Zn/Hg + સાંદ્ર HCl ની પ્રક્રિયા કરવાથી કઈ નીપજ મળે ? [માર્ચ – 2010]
(A) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(B) સેલિસા ડીહાઇડ
(C) ઇથાઇલ બેઝિન
(D) 1-ફિનાઇલ-1-ઇથેનોલ
જવાબ
(C) ઇથાઇલ બેન્ઝિન

પ્રશ્ન 263.
નીચેનામાંથી કયામાં કાર્બોક્સિલ –COOH સમૂહ નથી ? [જુલાઈ – 2010]
(A) મિથેનોઇક એસિડ
(B) ઇથેનોઇક એસિડ
(C) લેક્ટિક એસિડ
(D) પિક્રિક એસિડ
જવાબ
(D) પિક્રિક એસિડ

પ્રશ્ન 264.
ફિટોનમાંથી આલ્કેન મેળવવા માટે કઈ પદ્ધતિ વપરાય છે ? [જુલાઈ – 2010]
(A) આલ્ડોલ સંઘનન
(B) વુલ્ફ-કિશનર પ્રક્રિયા
(C) હોમૅન પ્રક્રિયા
(D) ફિડલ-કાટ પ્રક્રિયા
જવાબ
(B) વુલ્ફ-કિશનર પ્રક્રિયા
કિટોનની H₂N NH₂ સાથે KOH/NaOH ની સાથે પ્રક્રિયા કરવાથી હાઇડ્રોકાર્બન બને છે; જે વુલ્ફ-કિશનર રિડક્શન છે.

પ્રશ્ન 265.
એસિટાઇિડ કઈ કસોટી આપતો નથી ? [માર્ચ – 2011]
(A) ટોલેન્સ કસોટી
(B) ડ્રેઇલિંગ કસોટી
(C) લ્યુકાસ કોટી
(D) ઉપરોક્ત એક પણ નહીં
જવાબ
(C) લ્યુકાસ કસોટી

પ્રશ્ન 266.
નીચેનામાંથી કર્યું બંધારણ -ઝાયલિનનું છે ? [માર્ચ – 2012]

પ્રશ્ન 267.
સોડાલાઇમ કયા બે પદાર્થોનું મિશ્રણ છે ? [માર્ચ – 2012]
(A) CaO + KOH
(B) KOH + Na₂CO₃
(C) CaO + NaOH
(D) CaO + CaCO₃
જવાબ
(C) CaO + NaOH

પ્રશ્ન 268.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયાના સમીકરણમાં (I), (II) અને (III) કાર્બનિક સંયોજનોનાં નામ અને બંધારણીય સૂત્ર આપો.

(A) ટોલ્યુઇન, બેન્ઝોઇક ઍસિડ, બેન્ઝિન
(B) બેન્ઝિન, ટોલ્યુઇન, બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(C) બેન્ઝોઇક ઍસિડ, બેન્ઝિન, ટોલ્યુઇન
(D) બેન્ઝિન, બેન્ઝોઇક એસિડ, ટોલ્યુઇન
જવાબ
(A) ટોલ્યુઇન, બેન્ઝોઇક ઍસિડ, બેન્ઝિન

પ્રશ્ન 269.
પેરાઝાયલિનનું KMnO₄(KOH) અને મંદ H₂SO₄ (Q)માં મળતી નીપજમાં કેટલા ૬ અને ૭ બંધો હાજર છે ? [માર્ચ – 2013]
(A) 18, 5
(B) 16, 5
(C) 5, 18
(D) 5, 16
જવાબ
(A) 18, 5

પ્રશ્ન 270.
નીચેની પ્રક્રિયાની યોગ્ય નીપજ કઈ છે ? [માર્ચ – 2013]

(A) બ્યુટેનોઇક એસિડ
(B) ઇથેનોઇક એસિડ
(C) પ્રોપેનોઇક એસિ
(D) પ્રોપેનાલ
જવાબ
(C) પ્રોપેનોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 271.
નીચેના સંયોજનની એસિડિક પ્રબળતાનો સાચો ક્રમ કર્યો છે ? [માર્ચ – 2014]

(A) (ii) < (i) < (iv) < (iii)
(B) (iii) < (iv) < (i) < (ii)
(C) (iii) < (iv) < (ii) < (i)
(D) (ii) < (iv) < (i) < (iii)
જવાબ
(B) (iii) < (iv) < (i) < (ii)

(ii) માં −1 ધરાવતું સમૂહ છે અને COOH ની નજીક છે.
(i) માં -NO₂ સમૂહ (−1) છે પણ દૂર છે.
(iv) માં -1 વાળો સમૂહ નથી.
(iii) માં +1 વાળું CH₃ એસિડિક પ્રબળતા ઘટાડે.
∴ સસ્પંદનથી સંયુગ્મ બેઇઝની સ્થિરતા વધે છે.

પ્રશ્ન 272.
નીચેનામાંથી કર્યું સંયોજન આલ્કોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપશે ? [માર્ચ – 2014]
(A) ટ્રાયક્લોરો એસિટાહિશ્વઇડ
(B) એસિટાલ્ડિહાઇડ
(C) ફોલ્ડિહાઇડ
(D) ટ્રાયમિથાઇલ એસિટાડિહાઇડ
જવાબ
(B) એસિટાડિહાઇડ
“જે આલ્ડિહાઈડમાં α-હાઇડ્રોજન હોય તે જ આલ્કોલ સંઘનન આપે છે, ફક્ત એસિટાલ્ડિાઇડમાં જ α-સ્થાને H છે.

પ્રશ્ન 273.
એક્રોલિનનું IUPAC નામ શું છે ? [માર્ચ – 2014, 2018]
(A) પ્રોપ-1-ઇન-2-ઓલ
(B) પ્રોપ-2-ઇન-1-ઓલ
(C) પ્રોપ-1-ઇન-1-ઓલ
(D) પ્રોપ-2-ઇનાલ
જવાબ
(D) પ્રોપ-2-ઇનાલ

પ્રશ્ન 274.
નીચેનામાંથી કઈ પ્રક્રિયામાં હાઇડ્રોકાર્બન બનતો નથી ?

જ્યારે (A), (B) અને (D) માં અનુક્રમે CH₃CH₂CH₃CH₃CH₃ અને CH₃CH₃ બને છે, જે હાઇડ્રોકાર્બન છે.

પ્રશ્ન 275.
સંયોજન આલ્કોલ સંઘનન પ્રક્રિયા આપતું નથી ? [માર્ચ – 2015]
(A) મોનોક્લોરો એસિટાલ્ડિહાઇડ
(B) ડાયક્લોરો એસિટાલ્ડિઘઇડ
(C) ટ્રાયક્લોરો એસિટાલ્ડિહાઇડ
(D) એસિટાલ્ડિહાઇડ
જવાબ
(C) ટ્રાયક્લોરો એસિટાલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 276.
ક્યો પ્રક્રિયક કિટોનનું રિડક્શન કરતો નથી ? [માર્ચ – 2015]
(A) Zn · Hg + સાંદ્ર HCl
(B) NH₂ · NH₂ + HCl
(C) Mg · Hg + H₂O
(D) NH₂ . NH₂ + KOH
જવાબ
(B) NH₂ · NH₂ + HCl

પ્રશ્ન 277.
ક્યું સંયોજન કાર્બોક્સિલિક એસિડનું વ્યુત્પન્ન નથી ? [માર્ચ – 2015]
(A) એમાઇડ
(B) આઇડ
(C) એનહાઇડ્રાઇડ
(D) એસિડ ક્લોરાઇડ
જવાબ
(B) આલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 278.
નીચેના પૈકી ક્યા પદાર્થના ઑક્સિડેશનથી મળતી નીપજમાં એક કાર્બન ઓછો થશે ? [માર્ચ – 2015]
(A) ઇથેનોલ
(B) એસિટોન
(C) ઇથેનોઈક ઍસિડ
(D) ઇથેનાલ
જવાબ
(B) એસિટોન

પ્રશ્ન 279.
નીચેનામાંથી ક્યું સંયોજન, કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા પ્રત્યે વધુ ક્રિયાત્મક છે ? [માર્ચ-2016]
(A) ઇથાઇલ ફિનાઇલ કિટોન
(B) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(C) એસિટોફિનોન
(D) બેન્ઝોફિનોન
જવાબ
(B) બેન્ઝાડિયઇડ

પ્રશ્ન 280.
ઇથેનાલ + બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ ઉપરોક્ત પ્રક્રિયાની નીપજ ‘X’ કઈ છે ? [માર્ચ-2016]
(A) 3-ફિનાઇલ પ્રોપ-2-ઇનોલ
(B) 3-ફિનાઇલ પ્રોપેનાલ
(C) 3-ફિનાઇલ પ્રોપે-2-ઇનાલ
(D) 2-ફિનાઇલ પ્રોપે-2-ઇનાલ
જવાબ
(A) 3-ફિનાઇલ પ્રોપ-2-ઇનોલ

પ્રશ્ન 281.
કયા ઍસિડ માટે pK_a નું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે ? [માર્ચ-2016]
(A) ઇથેનોઇક ઍસિડ
(B) પ્રોપેનોઇક ઍસિડ
(C) 2-મિથાઇલ પ્રોપેનોઇક ઍસિડ
(D) 2, 2-ડાયમિયાઇલ પ્રોપેનોઇક ઍસિડ
જવાબ
(D) 2, 2-ડાયમિથાઇલ પ્રોપેનોઇક એસિડ

પ્રશ્ન 282.
એનિલિન બ્લૂ રંગકના ઉત્પાદનમાં કયા પદાર્થનો ઉપયોગ થાય છે ? [માર્ચ-2016]
(A) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(B) બેન્ઝાલ્ડિહાઇડ
(C) બેઝિન 1, 4-ડાયોઇક ઍસિડ
(D) એસિટોન
જવાબ
(A) બેન્ઝોઇક એસિડ

પ્રશ્ન 283.
એક્રોલિનમાં કયો ક્રિયાશીલ સમૂહ હાજર છે ? (માર્ચ-2017)

પ્રશ્ન 284.
નીચેનામાંથી ક્યા સંયોજનનું ઉત્લનબિંદુ સૌથી વધારે છે ? [માર્ચ-2017]
(A) CH₃CH₂COOH

(C) CH₃-CH₂– CH₂OH

જવાબ
(A) CH₃CH₂COOH

પ્રશ્ન 285.
કેન્દ્રાનુરાગી યોગશીલ પ્રક્રિયા બાદ કાર્બોનિલ કાર્બનનું સંકરણ કર્યું હશે ? [માર્ચ-2017]
(A) d³s
(B) sp³
(C) sp
(D) sp²
જવાબ
(B) sp³

પ્રશ્ન 286.
તો x કઈ નીપજ હશે ? [માર્ચ-2017]
(A) એસિટાલ્ફિાઇડ હાઇડ્રોન
(B) ઍસિટાલ્ડોક્ઝાઇમ
(C) સ્ટીફનો પ્રક્રિયક
(D) ઍસિટોઇમ
જવાબ
(B) એસિટાડોક્ઝાઇમ

પ્રશ્ન 287.
નીચેનામાંથી કયું સંયોજન કેનિઝારો પ્રક્રિયા આપણે નહિ ? [માર્ચ-2017]
(A) C₆H₅CHO
(B) (CH₃)₃ – C – CHO
(C) HCHO
(D) CH₃CHO
જવાબ
(D) CH₃CHO

પ્રશ્ન 288.
નીચે આપેલા સંયોજનોમાંથી આલ્કોલ સંઘનન પ્રક્રિયા કોણ આપો ? [માર્ચ-2018]
(A) H – CHO

પ્રશ્ન 290.
નીચે આપેલી પ્રક્રિયામાં અંતિમ નીપજ C કઈ છે ? [માર્ચ-2018]

(A) ઇથેનોલ
(B) પ્રોપેન
(C) પ્રોપેનોલ
(D) પ્રોપેનોઇક ઍસિડ
જવાબ
(A) ઇથેનોલ

પ્રશ્ન 291.
નીચેના પૈકી ક્યુ સંયોજન સાંદ્ર આલ્કલીની હાજરીમાં વિષમીકરણની પ્રક્રિયા આપશે ? [માર્ચ-2019]
(A) એસિટીફિનોન
(B) એસિટોન
(C) એસિટાલ્ડિહાઈડ
(D) ફોર્માલ્ડિહાઇડ
જવાબ
(D) ફોલ્ડિહાઇડ

પ્રશ્ન 292.
કયા પદાર્થના જળવિભાજનથી એસિટિક ઍસિડ મેળવી શકાય છે ? [માર્ચ-2019]
(A) એસિટોન
(B) પ્રોપેનોઇલ ક્લોરાઇડ
(C) એસિટોનાઇટ્રાઇલ
(D) એસિટાક્કિાઇડ
જવાબ
(C) એસિટોનાઇટ્રાઇલ

પ્રશ્ન 293.
ક્યા ઍસિડ માટે pK_a નું મૂલ્ય સૌથી વધારે છે ? [માર્ચ-2019]

“જેમ pK_a વધારે તેમ એસિડિક પ્રબળતા ઓછી” -NO, અને -Cl સમૂહો EWG હોવાથી (−I) અસરથી ઇલેક્ટ્રૉનને પોતાની તરફ ખેંચી ઍસિડિક પ્રબળતા વધારે,
∴ (B) અને (C) ની ઍસિડિકતા અને pK ઓછા છે. (A) માં COOH ના p સાથે –OCH₃ છે, જયારે (C) માં CH‚ છે. આ બેમાંથી OCH ઍસિડિક ગુણમાં અધિક વૃદ્ધિ કરે છે. પરિણામે (A) સૌથી ઓછો ઍસિડિક છે. મહત્તમ pK_a ધરાવે છે.
(B) સસ્પંદન અને પ્રેરક અસરથી −NO₂, COOH સમૂહ ઇલેક્ટ્રોન વલયની બહાર ખેંચી ઍસિડિક્તા ઘટાડે છે.
∴ (B) સૌથી પ્રબળ એસિડ

(D) –Cl પ્રબળ નિષ્ક્રિયતાકારક છે. CI ની ઊંચી વિદ્યુતઋણતાના કારણે ઍસિડિકતા અને pK_a ઘટે છે.

-CH₃ કરતાં –OCH, ઍસિડિક ગુણમાં ઓછો વધારો કરે. આમ, pK_a નો ક્રમ નીચે મુજબ થાય : (A) > (C) > (D) > (B) અને ઍસિડિક પ્રબળતા (B) > (D) > (C) > (A) છે.

પ્રશ્ન 294.
નીચેનામાંથી કયા ઍસિડનો સંયુગ્મી બેઇઝ નિર્બળ છે ? [માર્ચ-2020]
(A) CH₃CH₂CH(Br)COOH
(B) CH₃CH₂CH(F)COOH
(C) CH₃CH₂CH(I)COOH
(D) CH₃CH₂CH(CI)COOH
જવાબ
(B) CH₃CH₂CH(F)COOH

પ્રશ્ન 295.
કયા ઍસિડના સોડિયમ ક્ષારનો ઉપયોગ ખાધપરિરક્ષક તરીકે થાય છે ? [માર્ચ-2020]
(A) થેલિક ઍસિડ
(B) એડિપિક ઍસિડ
(C) ફૉર્મિક ઍસિડ
(D) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
જવાબ
(D) બેન્ઝોઇક ઍસિડ

પ્રશ્ન 296.
આલ્ડોલ સંઘનન પ્રક્રિયામાં આલ્ડિહાઇડ કે કિટોનમાં કયા પ્રકારનો હાઇડ્રોજન જરૂરી છે ? [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) α
(B) β
(C) γ
(D) δ
જવાબ
(A) α

પ્રશ્ન 297.
વિનેગરમાં કયો કાર્બોક્સિલિક એસિડ હોય છે ? [ઑગસ્ટ – 2020]
(A) બેન્ઝોઇક ઍસિડ
(B) મિથેનોઇક ઍસિડ
(C) ઇથેનોઇક ઍસિડ
(D) ઓક્ઝેલિક ઍસિડ
જવાબ
(C) ઇથેનોઇક ઍસિડ
ઇથેનોઇક ઍસિડ (CH₃COOH) વિનેગર (લૅટિન acetum એટલે વિનેગર)માંથી મેળવ્યો હતો.